بررسی ادیان مختلف

بررسی ادیان مختلف

تعداد صفحات : ۱۵۸ | قابل ویرایش

از آغاز حیات بشر ، دین و خداپرستی صرفنظر از چگونگی آن ،وجود داشته و انسانها از روز نخست زندگی در روی کره خاکی دین دار و خداپرست بوده اند.

مقدمه

از آغاز حیات بشر ، دین و خداپرستی –صرفنظر از چگونگی آن ،وجود داشته و انسانها از روز نخست زندگی در روی کره خاکی دین دار و خداپرست بوده اند . و همچنین با همه ی مخالفتها ومبارزات سخت طاغوتها وسایر دین ستیزان بادین ودین آوران (پیامبران) ودین داران راستین در طول تاریخ ، همجنان درخت کهنسال دین پابرجابوده ودر تمام عرصه های زندگی بشر حضور موثر و تعیین کننده ای داشته است .

دین, واژه ای است عربی که در معاجم و کتب لغت معانی بسیاری برای آن ذکر شده است مانند: ملک و پادشاهی، طاعت و انقیاد، قهر و سلطه ، پاداش و جزاء، عزت و سرافرازی ، اکراه و احسان، همبستگی، تذلل و فروتنی، اسلام و توحید، عادت و روش، ریاست و فرمانبرداری و…
در آیات قرآن نیز به معانی لغوی دین اشاره شده است و کلمه دین در آیات بکار رفته است ودر هر آیه ای معنای مخصوص خودش را دارد. چنانکه خداوند می فرماید: «هوالذی ارسل رسوله بالهدی ودین الحق، صف ، ۹» که در این آیه دین به معنی کیش و شریعت آمده است و یا می فرماید:«فاعبدالله مخلصاً له الدین، زمر ،۲» و در اینجا دین به معنای توحید و یگانگی می‌باشد. همین موارد استعمال واژه دین‏ در قرآن می‏تواند به عنوان راهی برای شناسایی و به دست آوردن تعریف دین از دیدگاه اسلام شمرده شود که «دین عبارت است از اطاعت، گرایش، فرمانبرداری و تسلیم در برابر حقیقت‏» که در این صورت، با معانی لغوی نیز سازگاری خواهد داشت.

واژه دین از مفاهیمی است که همواره در میدان آراء و نظرات گوناگون صاحب‏نظران قرار داشته و توافق مشترک درباره آن وجود ندارد. به صورتی که حتی عده‏ای از محققان آن را قابل تعریف نمی‏دانند.به هر حال‌‌ ‌می توان دین را اینگونه تعریف نمود: دین ، مجموعه (سیستم) حقایقی هماهنگ و متناسب از نظام‏های فکری (عقاید و معارف)، نظام ارزشی (قوانین و احکام) و نظام پرورشی (دستورات اخلاقی و اجتماعی) است که در قلمرو ابعاد فردی، اجتماعی و تاریخی از جانب پروردگار متعال برای سرپرستی و هدایت انسان‏ها در مسیر رشد و کمال الهی ارسال می‏گردد.
به دیگر سخن، مجموعه ای است از عقاید و قوانین و مقرراتی که هم به اصول فکری بشر نظردارد و هم در باره اصول گرایشی وی سخن می‏گوید و هم اخلاق و شئون‏زندگی او را تحت پوشش قرار می‏دهد.

تعاریف متعدد از دین ارائه شده است مثلادانشمند بزرگ اسلامی و مفسر گرانقدر مذهب شیعه، علامه طباطبایی ، دین را اینگونه تعریف می‌کند:
«دین، عقاید و یک سلسله دستورهای عملی و اخلاقی است که پیامبران از طرف خداوند برای راهنمایی و هدایت بشر آورده اند، اعتقاد به این عقایدو انجام این دستورها، سبب سعادت و خوشبختی انسان در دو جهان است»(خلاصه تعالیم اسلام، ص ۴، و یا شیعه دراسلام ص ۴۱.
ویا برخی از دانشمندان غربی گفته‏اند: دین عبارت است ازاعتقاد به موجودات روحانی .
و یا عده ای دیگر گفته‏اند: دین نظام یک پارچه‏ای از باورها وعملکردهای مرتبط به چیزهای مقدس است که از طریق آنها گروهی ازانسانها با مسائل غایی زندگی بشری مرتبط می باشد.

منابع

۱-ابراهیم زاده ، عبدالله ، (۱۳۸۴ )دین شناسی ، تهران .

۲- انسان وادیان ( نقش دین در زندگی فردی واجتماعی ) ، ترجمه مهران توکلی ، ص ۱۳ .

۳-جامعه شناسی دین ، ترجمه دکتر جمشید آزادگان ، ص۴۲

۴-ابن منظور، لسان العرب، بیروت. ۱۴۰۸ق، ج۴، ص۴۶۰

۵- هادوی مقدم، مهدی، مبانی کلامی اجتهاد. قم، چاپ اول، ۱۳۷۷، ص۳۸۲

۶- عبدالله، جوادی آملی، شریعت در آینه معرفت، قم، مرکز نشر فرهنگی رجا، چاپ اول، ۱۳۷۲، ص۹۳

۷- مصباح یزدی، محمدتقی، آموزش عقاید، تهران: شرکت چاپ و نشر بین ااملل، ۱۳۷۷، ص۱۱

۸- فنائی، ابوالقاسم، «انتظار بشر از دین، درنگی در صورت مسأله»، مجله نقد و نظر، سال دوم، شماره ۷ ۸، تابستان وپاییز ۱۳۷۵، ص ۲۷۹ ۳۱۲.

۹- سروش، عبدالکریم، آن که به نام بازرگان بود نه به صفت، مجله کیان، ش ۲۸ و ۴۸، مدارا و مدیریت، ص ۱۳۵

۱۰- سروش، عبدالکریم، بسط تجربه نبوی ، مقالات «‌ دین اقلی و اکثری »‌ و «‌ ذاتی و عرضی دین »‌‌، تهران: صراط، ۱۳۷۷.

۱۱- اتیل ژیلسون، عقل و وحی در قرون وسطی، ترجمه شهرام پازوکی، تهران، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی،‌ ۱۳۷۱، ص ۲ و ۵.

۱۲-فنائی، ابوالقاسم، پیشین، ص ۲۷۹-۳۱۲

۱۳- قدردان قراملکی، محمد حسن، «فلسفه نیاز به دین و پیامبران»، فصلنامه قبسات، ۱۳۸۲، ش۲۷.

۱۴- سوره رعد۲۸ «آگاه باشید تنها با یاد خدا دلها آرامش می یابد.»

۱۵- آذربایجانی، مسعود و موسوی اصل، سید مهدی، در آمدی بر روانشناسی دین، ۱۳۸۵، تهران: مرکز تحقیق و توسعه علوم انسانی سمت، چاپ اول، ص۱۵۲- ۱۵۱.

۱۶- طوسی، خواجه نصیرالدین، تلخیص المحصل، تهران، انتشارات اسلامی، ص۳۶۳

۱۷- سوره ق آیه۱۶

۱۸- جوادی آملی، عبدالله، انتظار بشر از دین، پیشین، ص۴۱تا۴۷

۱۹- آموزش دین، جمع آوری و تنظیم از: سید مهدی آیت الهی، قم، جهان آراء، ص ۲۵.

۲۰- همیلتون، ملکم، جامعه شناسی دین، ترجمه محسن ثلاثی، تهران، مؤسسه فرهنگی انتشاراتی تبیان، ۱۳۸۱، ج ۲، ص ۱۷۹.

۲۱- طباطبایى، محمد حسین، فرازهایى از اسلام، ص ۸.

۲۲- در آمدی بر روانشناسی دین، پیشین، ص۱۵۹

۲۳- صفاوردی، سوسن، رستاخیزی در تاریکی، ص۶۹. به نقل از: ساجدی، ابولفضل، دین و دنیای مدرن، قم، انتشارات موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی، ۱۳۷۸، ص۱۰۹

۲۴- مهری، حسین، صدای پای دگرگونی، ص۷۱. به نقل از: ساجدی، ابولفضل، دین و دنیای مدرن، قم، انتشارات موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی، ۱۳۷۸، ص۱۰۹

۲۵- همان، ص۱۰۸ – ۱۱۸

۲۶- نمل، آیه ۴.

۲۷- زندگی در راهی بهتر، دالایی لاما ص ۱۲
۲۸- حکمت بودا ترجمه محمد جواد ادبی ص ۱۲
۲۹- حکمت بودا، ادبی ص ۱۴۱
۳۰- هینه یا نه، ع، پاشایی ص ۱۶۶
۳۱- تاریخ جامع ادیان، جان بایرناس ص ۲۴۷ / هینه یا نه، ع، پاشایی ص ۳۲
۳۲- تاریخ جامع ادیان، ناس ص ۲۴۴
۳۳- زندگی در راهی بهتر ص ۱۴۰ و رجوع شود به تاریخ جامع ادیان ص ۲۴۷

۳۴- بایرناس، جان؛ تاریخ جامع ادیان، علی اصغر حکمت، تهران، علمی و فرهنگی، ۱۳۸۱، ص۳۶۹.

 ۳۵-ترابی، علی اکبر ؛ نظری در تاریخ ادیان، تبریز، فروزش، ۱۳۸۲، ص۱۶۰.

۳۶- توفیقی، حسین؛ آشنایی با ادیان بزرگ، تهران، سمت، ۱۳۷۹، ص۴۹-۴۸.

۳۷- همان، ص۴۹.

۳۸- سلیمانی اردستانی، عبدالرحیم؛ سیری در ادیان زنده جهان(غیر از اسلام)، قم، آیت عشق، ۱۳۸۳، ص ۱۲۶.

۳۹- توفیقی، حسین؛ ص ۴۹.

۴۰- سلیمانی اردستانی، عبدالرحیم؛ ص۱۲۸-۱۲۶.