مقررات پیوند اعضا و آثار حقوقی آنها
تعداد صفحات : ۳۰ | قابل ویرایش
یکی از جنجالی‌ترین موضوعات عالم پزشکی که در دهه‌های اخیر مطرح شده و بحث‌های زیادی را به دنبال داشته است مسئله مرگ مغزی و پیوند اعضا می‌باشد.
فـهـرسـت مـطالـب
چکیده…………………………………………………………………………………………………………………….. ۱
فصل اول:کلیات تحقیق
مقدمه……………………………………………………………………………………………………………………… ۳
پیشینه تحقیق…………………………………………………………………………………………………………….. ۵
اهمیت و ضرورت تحقیق…………………………………………………………………………………………….. ۷
روش تحقیق……………………………………………………………………………………………………………… ۹
تعریف واژه های کلیدی تحقیق……………………………………………………………………………………. ۱۰
فصل دوم:ادبیات تحقیق
تعریف پیوند و انواع آن……………………………………………………………………………………………… ۱۳
تعریف عضو و بافت،انواع تقسیم بندی اعضاء………………………………………………………………… ۱۵
انواع اعضا(عضو یا بافت)قابل پیوند…………………………………………………………………………….. ۱۶
رابطه انسان با اعضاء خویش……………………………………………………………………………………….. ۲۰
فصل سوم:نتیجه گیری،منابع و مآخذ
نتیجه گیری………………………………………………………………………………………………………………. ۲۶
منابع و مآخذ……………………………………………………………………………………………………………. ۲۸
مقدمه
یکی از جنجالی‌ترین موضوعات عالم پزشکی که در دهه‌های اخیر مطرح شده و بحث‌های زیادی را به دنبال داشته است مسئله مرگ مغزی و پیوند اعضا می‌باشد. شاید در نگاه نخست این مسئله به صورت یک موضوع پزشکی خودنمایی کند، اما با تأملی بیشتر، پرداختن به ابعاد اخلاقی، مذهبی و حقوقی این مبحث اجتناب‌ناپذیر می‌باشد. طبقات مختلف دانشمندان اعم از علمای دینی، پزشکان، حقوقدانان و سیاستمداران در قبال این موضوع اظهارنظر کرده‌اند و هر کدام براساس نحوه نگرش خویش به موضوع به دفاع یا مخالفت با آن پرداخته‌اند. هر مبحث متناسب با مزایا و مخاطراتی که در پیش دارد حساسیتهایی را هم در پی خواهد داشت و موضوع پیوند اعضا نیز از این امر مستثنی نمی‌باشد. بحث‌های زیادی خصوصاً در مکاتب غربی نسبت به آن مطرح شده است که مجال پرداختن به آنها در این خلاصه نیست. موضوع پیوند اعضا در کشور ما پس از برخورداری از رهنمودهای روشن‌بینانه رهبر فقید فرزانه کشور بطور وسیعی مورد توجه قرار گرفت و اجتهاد مترقی در عالم اسلام راه را برای این مهم گشود. پس از مدت چندین سال و انجام هزاران مورد پیوند مختلف از قبیل قرنیه، کلیه، قلب و… هنوز مشکلاتی بر سر این راه وجود دارد. با نظر فقهی حضرت امام (ره) رهبر انقلاب و تعدادی از دیگر عالمان دین، این کار صورت گرفته و می‌گیرد. در طی چند سال گذشته به علت عدم وجود جایگاه مناسب در قانون مدنی کشور و تعیین روشن آن از لحاظ حقوقی مشکلاتی در امر پیوند از لحاظ حقوقی وجود داشته و دارد. در سال‌های گذشته برای حل این مشکل لایحه‌ای از طرف دولت در زمان ریاست جمهوری آقای هاشمی رفسنجانی با نظر مثبت ایشان به مجلس شورای اسلامی فرستاده شد. در مجلس شورای اسلامی پس از بحث و طرح نظرات مخالف و موافق این موضوع نتوانست از تصویب نمایندگان محترم مجلس شورای اسلامی بگذرد. در این نوشتار ضمن تبیین مرگ مغزی و پیوند اعضاء و تاریخچه آن به محورهای اصلی مخالفت و موافقت به آن اشاره خواهد شد. با توجه به وجود فتاوای روشن و وجود ابهامات قانونی، ما ناگزیر هستیم مجدداً این موضوع را مورد بررسی قرار دهیم. سمینار مرگ مغزی و پیوند اعضاء شروع جدیدی برای طرح این موضوع در کشور بود و به نظر می‌رسد با توجه به طرح جدید نمایندگان محترم مجلس ضرورت بررسی مجدد این موضوع و نگرش جدید به این امر مسئله جدی باشد.
منابع و مآخذ
۱- آخوند خراسانی، کفایه الاصول، ج ۱، ص ۳۸۲ ، مؤسسه آل‌البیت. ۲-آخوند خراسانی، حاشیه مطالب ضمن محصل المطالب، ج ۱ ، ص ۳۵. ۳- ابن اثیر، النهایه فی الحدیث و الاثر، ج ۳ ، ص ۸۱ ، مؤسسه مطبوعاتی اسماعیلیان. ۴- ابن ادریس، سرائر، ج ۳ ، ص ۸۱ ، مؤسسه مطبوعاتی اسماعیلیان. ۵- ابن براج، الوسیله الی نیل الفضیله، ج ۱ ، ۲۳۰ و ۳۶۳ ، کتابخانه آیت‌الله مرعشی نجفی. ۶- ابن حمزه، الوسیله الی نیل الفضیله، ج ۱ ، ص ۲۳۰ و ۳۶۳ ، کتابخانه آیت‌الله مرعشی نجفی. ۷- ابن فارس، مقاییس اللغه، ج۳ ، ص ۳۶ ، مکتب الاعلام الاسلامی. ۸- اعرابی، دکتر بیژن، آن سوی اغما یا مرگ مغزی، نشر فارس، ۱۳۷۲، ص ۱۷ و ۴۵. ۹- امام خمینی، روح‌الله، الرسائل، ص ۵۵ ، مؤسسه مطبوعاتی اسماعیلیان. ۱۰- امام خمینی، روح‌الله، استفتائات، ج ۲ ، ص ۴۵-۴۳. ۱۱- امام خمینی، روح‌الله، تحریر الوسیله، ج ۲، ص ۶۲۴. ۱۲- امام فخر رازی، تفسیر الکبیر، جزء ۵، ص ۲۲۳. ۱۳- پور محمدی، دکتر غلامعلی، پزشکی در آیینه اجتهاد، ص ۱۴۵. ۱۴- حسن‌زاده آملی، (آیت‌الله)، مجله نور دانش، شماره ۵۳ و ۵۴ ، ث ۶۹. ۱۵- خوئی آیت‌الله، سید ابوالقاسم، منهاج الصالحین، ج ۱ ، ص ۴۲۷ ، مسئله ۴۰ . ۱۶- خوئی آیت‌الله، سید ابوالقاسم، مصباح الاصول، ج ۲ ، ص ۵۱۸. ۱۷- خوئی آیت‌الله، سید ابوالقاسم، المسائل الشرعیه، ج ۲ ، سؤال ۱۲ ، ص ۱۳۳ ، مؤسسه المنار. ۱۸- خوئی آیت‌الله، سید ابوالقاسم، التنقیح، ج ۸ ، ص ۴۰ . ۱۹- خوئی آیت‌الله، سید ابوالقاسم، مصباح الفقاهه، ج ۱ ، ص ۱۱۶ و ۶۷ ۲۰- رجحان، دکتر محمدصادق، بافت‌شناسی انسان، دانشگاه تربیت مدرس، ص ۲ ، سال ۱۳۶۷ . ۲۱- شیخ انصاری، مکاسب محرمه، ج ۱، ص ۸۴ . ۲۲- شیخ انصاری، فرائد الاصول، ج ۲ ، ص ۵۳۴ ، مؤسسه نشر الاسلامی. ۲۳- شیخ الشریعه، قاعده لاضرر و لاضرار، ص ۲۸ ، مؤسسه آل‌البیت. ۲۴- شیخ زیدالدین، محمدامین، کلمه تقوی، ج ۴ ، ص ۴۶۶ ، گنجینه استفائات فقهی، مرکز تحقیقات فقهی قوه قضائیه. ۲۵- شیخ صدوق، عیون اخبار رضا، ج ۱ ، ص ۱۶ ، تهران، منشورات اعلمی. ۲۶- شیخ طوسی، المبسوط، ج ۵۶ ، ص ۲۸۵ . ۲۷- صافی گلپایگانی، آیت‌الله، استفتائات پزشکی، ص ۹۳ . ۲۸- صبحی صالح، نهج‌البلاغه، نامه ۴۷ ، ص ۴۲۲. ۲۹- طباطبائی، آیت‌الله سیدمحمدحسین، نورالملکوت، ج ۱ ، ص ۱۵۹، چاپ اول، تهران، انتشارات علامه، شماره سوم، ص ۱۸ و ۱۹. ۳۰- عاملی، شیخ حر، وسائل الشیعه، مؤسسه مطبوعاتی اسماعیلیان، مجلدات، ۲ ، ۵ ، ۷ ، ۱۱ ، ۱۵ ، ۱۶ ، ۱۷ ، ۱۹ ، ۲۱ ، ۲۹ ، ۲۴ ، ۲۵ ، ۴۶ . ۳۱- علامه حلی، قواعد الاحکام، کتاب اطعمه و اشربه، ج ۲ ، ص ۱۷۵ . ۳۲- علامه طباطبائی، تفسیر المیزان، ج ۵ ، ص ۷۸ . ۳۳- فاضل، دکتر ایرج (وزیر بهداشت و درمان وقت) ، استفتاء از امام خمینی(ره). ۳۴- فاضل لنکرانی، (آیت‌الله)، جامع‌المسائل، مسأله ۲۱۲۲. ۳۵- فراهیدی، خلیل، العین، ج ۷ ، ص ۶ ، ماده «ضرر». ۳۶- قانون مجازات اسلامی، ص ۳۶ ، ماده ۵۹ . ۳۷- لاریجانی، دکتر باقر، نگرشی جامع به پیوند اعضاء، اردیبهشت ۱۳۷۸ ، ص ۱۰۰ و ۱۱۴. ۳۸- محسنی، دکتر مصطفی، مرگ مغزی و پیوند اعضاء ، نشریه بنیاد امور بیماریهای خاص، سال اول، شماره سوم، ص ۱۸ و ۱۹ . ۳۹- محقق حلی، شرایع، ج ۳ ، ص ۲۲۴ ، منشورات اعلمی. ۴۰- مطهری، علامه شهیدمرتضی، مجموعه آثار، ج ۴ ، ص ۶۴۶. ۴۱- مظفر، شیخ محمدرضا، اصول مظفر، ج ۱ ، ص ۶۹۵. ۴۲- موسوی همدانی، سیدمحمدباقر، ترجمه تفسیرالمیزان، ج ۲ ، ص ۱۴۷ و ۱۴۹ . ۴۳- مؤمن، آیت‌الله، کلمات سدیده فی مسائل جدیده، مؤسسه نشر الاسلامی، ص ۱۶۴. ۴۴- نجفی، محمدحسن، جواهرالکلام، ج ۳۶ ، ص ۳۷۰ . ۴۵- نوبخت حقیقی، علی، مرکز پزشکی قانونی تهران، بخشنامه شماره ۶۶۳۵/۱۶ به تاریخ ۴/۴/۱۳۷۳ به امضای رئیس هیأت عالی انتظامی سازمان نظام پزشکی جمهوری اسلامی ایران. ۴۶- وهبه رحیلی، تفسیر المنیر، ج ۶ ، ص ۲۷۷ . ۴۷- هوشمند، دکتر محمود، فرهنگ لغات پزشکی، ج ۲ ، ص ۹۲۱ . ۴۸- یزدی، آیت‌الله سیدکاظم، حاشیه مکاسب، ضمن محصل المطالب، ج ۱ ف ص ۳۶.
