پایان نامه بررسی سلامت روانی کارکنان بهزیستی شهر نیشابور

تعداد صفحات : ۱۰۳ | قابل ویرایش

چکیده

پژوهش حاضر با هدف مطالعه میزان سلامت روانی در کارمندان اداره بهزیستی شهر نیشابور انجام شده است که جامعه آماری این پژوهش را کلیه کارمندان زن و مرد اداره بهزیستی شهر نیشابور با حجم ۳۶ نفر تشکیل می دهند که از این افراد تعداد ۳۱ نفر با محقق در اجرای آزمون سلامت عومی GHQ و پرسشنامه محقق ساخته همراه آن همکاری نموده اند.

این تحقیق از انواع زمینه یابی و با هدف بررسی یک فرضیه و چهار سوال تحقیقی انجام گرفت که داده های آماری با استفاده از نرم افزار آماری SPSS با درجه آزادی ۹۵% مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت پس از تجزیه و تحلیل داده های آماری نتایج بدست آمده در پاسخ به فرضیه و سوالات تحقیق به این ترتیب مشخص شده است که میزان سلامت روانی در مردان بیشتر از زنان است و بین سلامت روانی و سن کارمندان رابطه معنی داری وجود ندارد.

همچنین نتایج گویای این مطلب است که نوع اشتغال در کارمندان در میزان سلامت روانی آنها تأثیر گذار نیست و وجود گروههای مختلف فعالیتی در اداره بهزیستی تأثیری در میزان سلامت روانی کارمندان ندارد و بالاخره این که بین سلامت روانی و سنوات کاری کارمندان بهزیستی رابطه معنی داری وجود ندارد.

مقدمه

«اگر سلامتی روانی انسانها مهمتز از سلامتی جسمی آنها نباشد لااقل هم سطح آن خواهد بود» (مطهری)

از آغاز پیداش انسان همواره مسأله سلامتی او نیز مطرح بوده است.

اما عموما بعد جسمانی او نیز در نظر گرفته می شود و کمتر کسی است که به بعد روانی آن نیز اهمیت بدهد. در حالیکه به تعریف سازمان بهداشت جهانی «سلامتی تنها نبود نقص عضو یا نبود بیماری نیست بلکه حالت کامل رفاه جسمی روانی است».ت (گنجی ۱۳۷۶)

برای اینکه سلامت جسمی و روانی یک جامعه را بررسی کنیم نمی توانیم تمامی افراد آن جامعه را ارزیابی کنیم بلکه از نمونه گیری از جامعه مورد نظر استفاده کرده و نتایج را به جمعیت مبنا تعمیم می دهیم. به همین خاطر وارد قلمرو علمی شده ایم که «همه گیر شناسی» نام دارد. و آن علمی است که تمامی جنبه ها و رویدادها و حالات مختلف تندرستی جامعه را در بر می گیرد.

متأسفانه با توجه به اهمیت بالای همه گیر شناسی بیماریهای روانی به خصوص همه گیر شناسی در ارتباط با سازمانها و نهادهای دولتی و خصوصی ، این نوع مطالعات در ایران کمتر انجام پذیرفته است که عوامل بسیاری از قبیل وقت گیر بودن، زحمت زیاد، داشتن هزینه های سنگین مطالعاتی، و از طرف دیگر عدم سناخت کافی نسبت به اختلالهای روانی عوارض و پیامدهای آن بر روی افراد خانواده و اجتماع در این بابت تأثیر گزار بوده است.

در بحث راجع به سلامت روانی عوامل متعددی هستند که می توانند بر میزان سلامت روانی تأثیر گذار باشند. مثلاً : عواملی همچون سن، جنس، نوع اشتغال و طبقه اجتماعی- اقتصادی را می توان نام برد. که ما در این تحقیق به بررسی بعضی از این عوامل می پردازیم.

با امید این که دست اندر کاران مسادل بهداشتی و بخش درمان و آموزش پزشکی امکانات و سرمایه ای لازم در این زمینه مبذل دارند تا شاهد انجام پژوهشهای بیشتری در مورد سلامت روانی در مرکز مختلف باشیم.

بیان مسئله

بیماری های روانی از بدو پیدایش بشر وجود داشته و هیچ فردی در مقابل آن مصونیت ندارد، و این خطری است که بشر را تهدید می کند. عدم سازش و وجود اختلالات رفتار در جوامع انسانی بسیار مشهور و فراوان است. در هر طبقه و صنفی و هر گروه و جمعی اشخاص نامتعادلی زندگی می کنند.

بنابراین در مورد همه افراد اعم از کارگر، دانش پژوه ، پزشک و مهندس زارع، استاد دانشگاه و … خطر ابتلا و ناراحتی های روانی وجود دارد. به عبارت دیگر هیچ انسانی در مقابل این امراض مصونیت ندارد. (شاملو ۱۳۸۰)

این موضوع برای کسانی که ارتباط نزدیکی با معلولان جسمی و ذهنی دارند و یا کسانی که در مؤسسات نگهداری از بیماران روانی کار میک نند، اهمیت بیشتری پیدا می کنند.

ادارات بهزیستی از جمله مؤسساتی است که کارکنان شاغل در آن دارای یک ارتباط متقابل چه بصورت مستقیم یا غیر مستقیم با معلولان جسمی و ذهنی و حتی بیماران روانی هستند که این امر باعث ایجاد استرس و اضطراب در کارکنان بهزیستی می شود و بدین ترتیب محیط کاری در بهزیستی حالتی تنش زا پیدا می کند.

با چنین وضعیتی مقامات دولتی و مدیران ارشد چنین سازمانهایی لازم است، توجه خاصی به وضعیت بهداشت روانی کارکنان خود داشته باشند. میزان سلامت روانی کارکنان را مورد بررسی قرار دهند و به نتایج حاصله توجه خاصی داشته باشند با ارائه و تنظیم برنامه های جدیدتر و ایجاد تغییراتی در محیط ، میزان و شرایط کاری در بهزیستی در جهت بهبود سلامت روانی کارکنان خود علی الخصوص زنان داشته باشند.

چرا که زنان شاغل در بهزیستی، هم در منزل و هم در محیط کاری وظیفه ای سنگین را به دوش می کشند و به دلیل دوم اینکه تمام تحقیقات گذشته خارجی همچون مطالعات نیوهاون، مانهاتان وتحقیقات داخلی که توسط باش و بهادرخان و دیگر افراد در زمینه همه گیر شناسی بیماریهای روانی انجام شده است بر این امر تأکید داشته است که سلامت روانی وابسته به جنسیت است و همواره میزان سلامت روانی در زنان کمتر از مردان بوده است.

منظور از سلامت روانی همان احساس رضایت و بهبود روانی و تطابق کافی اجتماعی با موازین مورد قبول هر جامعه می باشد. (فرهنگ روانپزشکی کمپل – پورافکاری ۱۳۷۳)

همچنین در فرهنگ روانشناسی لاروس سلامت روانی را استعداد روانی برای هماهنگ و خوشایند و مؤثیر کردن کار برای موقعیتهای دشوار و توانایی داشتن تعریف کرده است.

منابع و مآخذ

1. آناستاری.آ.(۱۳۷۱). اصول روان سنجی و روان آزمایی براهنی، محمد تقی. چاپ سوم، انتشارات دانشگاه تهران
2. احمدوند، محمد علی (۱۳۸۲) بهداشت روانی. تهران، انتشارات دانشگاه پیام نور
3. توزنده جانی حسن و اکبری بهمن و همکاران (۱۳۸۳) درآمدی بر روانشناسی عمومی، چاپ سوم، انتشارات شهر فیروزه
4. پوافکاری. نصرت الله (۱۳۸۳) فرهنگ جوامع روانشناسی روانپزشکی انگلیسی به فارسی، تهران. فرهنگ معاصر
5. حسینی سید ابولقاسم (۱۳۷۳) بررسی مقدماتی اصول روانشناسی اسلامی چاپ دوم، تهران، دفتر نشر فرهنگ اسلامی
6. دلاور، علی (۱۳۸۳) مبانی نظری و علمی پژوهش در علوم انسانی و اجتماعی ویرایش دوم چاپ سوم، تهران، انتشارات رشد
7. دلاور، علی (۱۳۸۳) روش تحقیق در روانشناسی و علوم تربیتی چاپ چهارم، تهران ، مؤسسه نشر ویرایش
8. شاملو، سعید (۱۳۶۷) مکتب ها و نظریه ها در روانشناسی شخصیت، چاپ ششم، تهران، انتشارات رشد.
9. شاملو، سعید (۱۳۶۹) بهداشت روانی، تهران انتشارات رشد.
10. فخریان، بهجت- فولادی، سکینه. بررسی همه گیر شناسی اختلالات روانی در بین دانش آموزان دختر دوره متوسطه شهرستان نیشابور، خردادماه (۱۳۷۵) پایان نامه کارشناسی آموزش ابتدایی مرکز آموزش عالی ضمن خدمت فرهنگیان آموزش و پرورش شهرستان نیشابور شماره ثبت ۸۴
11. کاپلان، هارولد و همکاران (۱۳۷۵) خلاصه روانشناسی و روان پزشکی جلد اول، ترجمه پور افکاری، نصرت الله ، چاپ اول، تهران، انتشارات شهر آب
12. کاویانی، فردوس و همکاران (۱۳۸۰)، روشهای مصاحبه و آزمون های بالینی، چاپ اول، تهران، انتشارات سنا
13. گنجی، حمزه، (۱۳۷۶) بهداشت روانی، تهران، انتشارات ارسباران
14. میلانی فر، بهروز(۱۳۷۰) بهداشت روانی، تهران، انتشارات قومس
15. مقربی، مهدی ، طباطبایی، حسن ، بررسی عوامل مرتبط با وضعیت روانی براساس پرسشنامه SCL25 در افراد بالای ۱۵ سال در ساکنین منطقه ی کوی امیر مشهد تابستان (۱۳۸۳)، پایان نامه دانشگاه علوم پزشکی مشهد، درجه دکترای پزشکی، شماره ثبت (۵۵۰۶)
16. محر ری، محمد رضا(۱۳۷۳) فصل نامه اندیشه و رفتار، مجله روان پزشکی و روانشناسی بالینی، سال اول، شماره ۲ و ۳، پاییز و زمستان (۱۳۷۳)
17. ناصرنیا، شیرین، بررسی عوامل مرتبط با سلامت روانی در زنان ۸-۶ هفته بعد از زایمان در سال تحصیلی ۸۳-۸۲، پایان نامه دانشگاه علوم پزشکی مشهد، درجه دکترای پزشکی ، شماره ثبت (۵۴۸۱)