پایان نامه بررسی شخصیت و سبک های دفاعی در بین دانشجویان دانشگاه پیام نور

تعداد صفحات : ۱۱۱ | قابل ویرایش

فهرست

عنوان ………………………………………………………………………………….صفحه

چکیده ……………………………………………………………………………………۱

فصل اول : کلیات تحقیق

۱-۱ :مقدمه ………………………………………………………………………………..۳

۲-۱:بیان مسأله …………………………………………………………………………….۵

۳-۱ :اهمیت وضرورت ………………………………………………………………………..۹

۴-۱:اهداف پژوهش………………………………………………………………………….۱۰

۵-۱ : فرضیه ها …………………………………………………………………………….۱۱

۶-۱: تعریف متغیر ها ……………………………………………………………………….۱۱

فصل دوم : پیشینه تحقیق

۱-۲: زمینه های نظری تحقیق ………………………………………………………………..۱۵

۱-۱-۲ : رابطه ی بین مکانیسمهای دفاعی با اختلالات شخصیت…………………………………….۱۵

۲-۱-۲ : اختلال شخصیت ضد اجتماعی ………………………………………………………….۱۸

    ۳-۱-۲:  اختلال شخصیت مرزی ……………………………………………………………..۲۰

۴-۱-۲ :اختلال شخصیت نمایشی……………………………………………………………….۲۱

۵-۱-۲ : اختلال شخصیت خود شیفته …………………………………………………………..۲۲

۶-۱-۲ : اختلال شخصیت پارانوئید…………………………………………………………….۲۳

۷-۱-۲ : اختلال شخصیتی اسکیزوئید…………………………………………………………۲۴

۸-۱-۲ : اختلال شخصیت اسکیزوتایپی………………………………………………………..۲۴

۹-۱-۲ : اختلال شخصیت اسکیزو تایپی……………………………………………………….۲۵

۱۰-۱-۲ :اختلال شخصیت وابسته……………………………………………………………….۲۶

۱۱-۱-۲ :اختلال شخصیت وسواسی……………………………………………………………..۲۷

۱۲-۱-۲ : مکانیسمهای دفاعی……………………………………………………………….۲۸

۱۳-۱-۲ : انواع مکانیسمهای دفاعی…………………………………………………………..۲۸

۱۴-۱-۲ : رابطه ی بین سبکهای انطباقی زندگی (خوشبختی-موفقیت شغلی-دوستی ها-ازدواج-سازگاری روانی پزشکی)با مکانیسمهای دفاعی………………………………………………………..۳۲

۱۵-۱-۲ :  رابطه بین مکانیسمهای دفاعی واختلالات شخصیت……………………………………..۳۲

۱۶-۱-۲ : شخصیت (تعاریف و نظریه ها ) ………………………………………………………۳۵

۱۷-۱-۲ : نظریه های شخصیت ……………………………………………………………….۳۷

۱۸-۱-۲ : رویکرد صفات ……………………………………………………………………۳۸

۱۹-۱-۲ : رویکرد یادگیری اجتماعی …………………………………………………………۴۲

۲۰-۱-۲ : رویکرد روانکاری …………………………………………………………………۴۶

۲۱-۱-۲ : مراحل رشد روانی ـ جنسی (۴۸)شخصیت ………………………………………………..۵۰

۲۲-۱-۲ : رویکرد پدیدار شناختی (نظریه ی انسان گرا ) ………………………………………۵۲

۲۳-۱-۲ : مکانیسم ها و سبک های دفاعی ……………………………………………………۵۵

۲۴-۱-۲ : مکانیسم ها و سبک های دفاعی ……………………………………………………۵۸

۲۵-۱-۲ : طبقات و نمونه های مکانیزم های دفاعی …………………………………………….۵۹

۲۶-۱-۲ : نظریه ها و طبقه بندی های مختلف مکانیسم های دفاعی……………………………….۶۲

۲-۲-تحقیقات پیشین ………………………………………………………………………۶۲

فصل سوم: روش تحقیق

۱-۳: روش پژوهش ………………………………………………………………………….۷۳

۲-۳:جامعه پژوهش …………………………………………………………………………۷۳

۳-۳: ابزارهای پژوهش ……………………………………………………………………..۷۳

۴-۳: روش تجزیه و تحلیل آماری داده ها ……………………………………………………….۷۷

فصل چهارم : تجزیه و تحلیل اطلاعات

فصل پنجم : بحث و نتیجه گیری

 ۱-۵:نتیجه گیری………………………………………………………………………….۹۰

۲-۵:محدودیت ……………………………………………………………………………۹۲

منابع …………………………………………………………………………………….۹۳

ضمائم

پرسشنامه ………………………………………………………………………………..۹۶

چکیده

در این پژوهش رابطه ی بین شخصیت و سبک های دفاعی در بین دانشجویان دانشگاه پیام نور  بررسی شد. ۳۰۰ دانشجو (۱۵۰ دختر و ۱۵۰ پسر) از مقطع کارشناسی دانشگاه پیام نور لامرد به طور تصادفی با روش نمونه گیری خوشه ای انتخاب و پرسشنامه های سطح مکانیزم دفاعی، شخصیت  خود دوستدار و مقیاس خود دوستداری آسیب پذیر در میان آنها اجرا شد.

تحلیل یافته ها با استفاده از t هتلینگ و همبستگی بنیادی صورت گرفت نتایج نشان دادند که بین خود دوستداری با جنس و سطح مکانیزم های دفاعی با جنس رابطه ی معناداری وجود ندارد، بین وضعیت فرد از لحاظ خود دوستداری و نحوه ی استفاده ی وی از مکانیزم های دفاعی رابطه وجود دارد.

تحلیل جزئی تر این رابطه مشخص می کند که نوع آسیب پذیر خود دوستداری، بیشتر با مکانیزم های دفاعی رشد نایافته و پس از آن مکانیزم های دفاعی روان آزرده وار، رابطه ی مثبت معنادار دارد و نوع بزرگ منش خود دوستداری با مکانیزم های روان آزرده وار رابطه ی معنادار و با مکانیزم های رشد نایافته رابطه ی مثبت معنادار دارد. متمایز کردن خود دوستداری به دو بخش بزرگ منش و آسیب پذیر می تواند از اشتباه های تشخیصی پیشگیری کند و امکان به کاربردن روش های درمانگری مناسب را فراهم سازد.

مقدمه

با توجه به این مسأله که امروزه شیوع رفتارهای پرخطر جوانان به یکی از مهم ترین و گسترده ترین دل نگرانی های جوامع بشری تبدیل شده است و به رغم فعالیت های گذشته، رفتا رهای پرخطر درسطح جهان دارای رشد تصاعدی بوده است لذا با توجه به این شرایط باید جاه طلبی های جوانان را درک نموده و به خلق فرصت هایی برای جوانان پرداخته شود.

از آنجا که جوانان بزرگ ترین سرمایه ها و پویاترین نیروهای هر جامعه در مسیر سازندگی و رسیدن به رشد و بالندگی آن جامعه می باشند تا جایی که می توان میزان موفقیت هر جامعه ای در گذر از عقب ماندگی و صعود به قله رفیع توسعه یافتگی را از روی میزان مشارکت نسل جوان آن جامعه در عرصه های مختلف سازندگی پیش بینی نمود، لذا شناخت هرچه بیشتر جوانان و آشناشدن با ویژگی های شخصیتی آنان می تواند زمینه ساز رشد آن جامعه باشد.

با نظر به اهمیت مطالعه شخصیت و نقش آن در شناخت رفتار خطر جویانه، این تصور طبیعی است که در سراسر تاریخ روان شناسی جایگاه ویژه ای به شخصیت داده شده باشد.

شخصیت از دیدگاه های مختلف مورد بررسی قرار گرفته است و نظریه پردازانی مثل فروید، یونگ، آدلر، هورنای، اریک فروم، هنری مورای، آلپورت، کتل، اریک اریکسون، مازلو، راجرز، کلی، اسکینر، بندورا، راتر و زاکرمن شخصیت را از نقطه نظرات مختلف مورد بررسی قرار داده اند و در تمام این نظریه ها فرض بر این است که افراد دارای ویژگی ها و صفاتی هستند که در طول زمان در موقعیت های مختلف از ثبات و تداوم برخوردارند، شکی نیست که نیاز به شناخت خود و کنجکاوی درباره ی انگیزه ها و ترس ها در اکثر افراد وجود دارد.

لذا مطالعه شخصیت می تواند نقطه آغاز مناسبی برای خودشناسی باشد پدیده هیجان خواهی صفتی ارثی است که با نیاز به احساس ها و تجربه های متنوع، بدیع و پیچیده و میل به خطرجویی جسمانی و اجتماعی به خاطر چنین تجربه هایی تعریف می شود.

هیجان خواهی با دامنه وسیعی از متغیرهای رفتاری، شناختی، شخصیتی و فیزیولوژیکی ارتباط دارد.

از جمله ویژگی های شخصیتی که در این زمینه می تواند با خطر جویی در جوانان مرتبط باشد می توان به سلطه گری، حضور اجتماعی، احساس سلامتی و کارآمدی ذهن اشاره کرد که خود می تواند راه گشایی برای سلامت و بهزیستی جامعه باشد.

پژوهش های زیادی نشان داده اند که سبک های دلبستگی در گرایش های شخصی و شکل گیری شخصیت یک تعیین کننده مهم است معتقدند که اساس اعتماد نسبت به دیگران تجاربی است که فرد طی سال های اولیه زندگی کسب می کند. به عبارت دیگر عدم تکوین دلبستگی به یک یا چند فرد مهم در سال های اولیه زندگی با ناتوانی فرد در برقراری روابط نزدیک با دیگران در بزرگسالی ارتباط دارد.

به عبارتی دیگر بر طبق نظر بالبی (۱۹۶۹) نتیجه عمده کنش متقابل مابین مادر و کودک به وجود آمدن نوعی دلبستگی عاطفی بین فرزند و مادر است. به نظر او همه کودکان بهنجار احساس دلبستگی پیدا می کنند و دلبستگی شدید شالوده ی رشد عاطفی و اجتماعی سالم در دوران بزرگسالی را پی ریزی می کنند. بررسی ادبیات تحقیق نیز نشان می دهد که تجارب اولیه فرد با والدین و یا نوع رابطه عاطفی فرد با والدین خود در دوران کودکی۱۹۹۸؛ به نقل از ، می تواند روابط وی را در بزرگسالی تحت تأثیر قرار دهد.

بیان مسأله

اختلال های روانی رفتاری که از لحاظ بالینی معنی دار باشد، یا نشانگان روانشناختی یا الگویی که در یک شخص بروز می یابد و با پریشان حالی (نشانه ی دردناک)، ناتوانی (اختلال در یک یا چند حوزه ی مهم کنش وری)، افزایش خطر مرگ، درد، ناتوانی یا از دست دادن آزادی مرتبط است. به علاوه این نشانگان یا الگوها نباید فقط واکنش مورد انتظار به حادثه ی خاصی مانند مرگ یکی از عزیزان باشد.

طبقه بندی بین المللی بیماری ها  ICD (سازمان جهانی بهداشت، ۱۹۹۲، چاپ دهم)، نظام طبقه بندی دیگری است که بیماری روانی را چنین تعریف می کند: «وجود مجموعه ای از نشانه ها و رفتارهاکه به لحاظ بالینی قابل تشخیص باشند. این نشانه ها در بیشتر موارد با پریشان حالی و اختلال در انجام فعالیت ها و وظایف شخصی مرتبط اند.» همانند DSM این طبقه بندی نیز روی پریشانی ای که فرد بیمار، نه افراد دیگر، تجربه می کند، متمرکز است و مجموعه هایی از علائم را ذکر می کند.

در کار بالینی، استفاده از ملاک های بیماری روانی رویکردی محبوب به شمار می آید. بنابر آنچه تاکنون گفته شد، روشن است که شناسایی مجموعه های نشانه ها در اینجا موضوع مهم و حساسی است. آیا شناسایی آنها بطور پایایی میسر است؟ آیا متخصصان بالینی در قضاوت هایشان توافق دارند؟ هنوز زمان لازم است تا بتوان تصمیم گرفت که آیا این مجموعه نشانه ها روا هستند، یعنی می توانند بین نشانگان متفاوت (با دلایل و درمان های متفاوت) به خوبی تمایز قائل شوند. روایی  و پایایی مجموعه نشانه ها در ادامه بیشتر بررسی می شود.

منابع

۱-احمدی، ش. ا. ( ۱۳۸۰ ). بررسی رابطه کیفیت دلبستگی کودک- مادر با تحول مهارت های اجتماعی و نوع مقابله با تنیدگی در کودکان پیش دبستان. گزارش تحقیق،سازمان آموزش و پرورش استان قم.

۲-اریکسون، ر. و همکاران. ( ۱۳۸۳ ). زمینه روان شناسی هیلگارد (جلد اول) ترجمه ی: محمدتقی براهنی و همکاران. تهران: انتشارات رشد.

۳-اسداله پور، ا.؛ زارعان، م. و بخشی پور، ع. ( ۱۳۸۵ ). رابطه هوش هیجانی با شخصیت و پیشرفت تحصیلی. مجموعه مقالات سومین سمینار سراسری بهداشت روانی دانشجویان، خرداد ماه ۱۳۸۵

۴-اکبرزاده، ن. ( ۱۳۷۶ ). گذر از نوجوانی به پیری (رو ان شناسی رشد و تحول) تهران: مؤلف.

۵-برک، ل. ا. ( ۱۳۸۳ ). روان شناسی رشد (جلد دوم) ترجمه ی: یحیی سید محمدی. تهران: نشر ارسباران.

۶-بشارت، م. ع. ( ۱۳۸۰ ). بررسی سبک های دلبستگی و مکانیزم های دفاعی. مجله روان شناسی ۱۹ ، سال پنجم، شماره ۱۳۸۰

۷-پاکدامن، ش. ( ۱۳۸۰ ). بررسی ارتباط بین دلبستگی و جامعه طلبی در نوجوانی. نشریه پژوهشی دانشکده علوم تربیتی دانشگاه تهران.

۸-دلاور، ع. ( ۱۳۷۴ ). مبانی نظری و علمی پژوهش در علوم انسانی و اجتماعی. تهران: انتشارات رشد.

۹-رجایی، ع. ( ۱۳۸۵ ). بررسی رابطه بین ویژگی های شخصیتی و خطرجویی در جوانان. چکیده مقالات همایش منطقه ای بهداشت روان و جوان. کاشمر.

۱۰-ساعدی، سحر .( ۱۳۸۲ ). بررسی سبک های دلبستگی و صفات شخصیتی والدین و سبک های دلبستگی کودک. پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشکده علوم تربیتی وروانشناسی، دانشگاه تبریز.

۱۱-سرمد، ز.؛ بازرگان، ع. و حجازی، ا. ( ۱۳۸۳ ). روش های تحقیق در علوم و رفتاری. تهران: آگاه.

۱۲-شولتز دو آن؛ شولتز، سیدنی آلن. ( ۱۳۷۸ ). نظریه های شخصیت. ترجمه ی: یحیی سیدمحمدی. تهران: نشر هما.

۱۳-کوهن، لن، هالیدی، م. ( ۱۳۷۲ ). آمار در علوم تربیتی و تربیت بدنی. ترجمه ی: علی دلاور. تهران: دانشگاه علامه طباطبایی.

۱۴-عیدی خطیبی، ر. ( ۱۳۸۳ ). مقایسه رضایت زناشویی در سبک های مختلف دلبستگی. پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشکده علوم تربیتی و روان شناسی، دانشگاه تبریز.

۱۵-گروسی فرشی، م. ( ۱۳۸۰ ). رویکردهای نوین در ارزیابی شخصیت. تبریز: نشر دانیال.