تعداد صفحات: ۹۵ | قابل ویرایش
چکیده
هدف از این پژوهش مقایسه و تاثیر شادکامی و ابراز وجود و بخشش در دانش آموزان دبیرستانی شهرستان لامرد در سال تحصیلی۸۹-۱۳۹۰ بود. برای انجام این پژوهش تعداد ۱۵۰ نفر از دانش اموزان دبیرستانی به صورت نمونه گیری تصادفی چند مرحله ای از جامعه تحقیق انتخاب شدند. برای جمعآوری اطلاعات از پرسشنامه شادکامی، پرسشنامه ابزار وجود (ASA) و پرسشنامه جمعآوری اطلاعات فردی و جمعیت شناختی استفاده گردید. برای تجزیه و تحلیل دادهها از روش آماری تی تست استفاده شد.
مقدمه
قدرت ابراز وجود از مهارت های اجتماعی موثر انسانهاست اگر معلمان و مربیان از اهمیت این راهکار تربیتی مهم آگاهی کامل نداشته باشند علاوه بر ایجاد مشکلاتی برای دانش آموزان ، خود نیز در تدریس و آموزش موفق نخواهند بود. نوآوری و توانایی های انسانها در گروه و زندگی اجتماعی تبلور می یابد.
انسانهایی در زندگی اجتماعی موفق ترند که قدرت ارتباطی بیشتری داشته و بتوانند به آسانی خواسته ها ، سئوالات و مشکلات خود را در گروهها اعم از خانواده ، کلاس درس، دانشگاه و غیره بیان کنند و از طرح خواسته های خود هراس نداشته باشند، فرایند یادگیری در کلاس درس و انتقال اطلاعات توسط معلمان، معمولا” با پرسش های جدید دانش آموز همراه است یعنی در جریان یاددهی معلم، برای دانش آموز پرسشهایی پیش می آید و اگر و ی در کلاس، شهامت طرح سئوال خود را نداشته باشد، آموزش آن درس کامل نمی شود .به فرایند ساده زیر توجه نمایید:
۱- تدریس معلم و انتقال اطلاعات
۲- ایجاد سئوال برای دانش آموز
۳- طرح پرسش برای رفع اشکال توسط دانش آموز
۴- توضیح و رفع اشکال توسط معلم
۵- انتقال موفقیت آمیز اطلاعات معلم بعلاوه تمرین و تکرار
۶- یادگیری مطلب
در فرایند بالا اگر مرحله ۳ توسط دانش آموز اجرا نشود، یادگیری ناقص و یا سطحی خواهد بود. فرایند بالا را خلاصه می کنیم؛
راهکار تربیتی تقویت ابراز وجود ———–> آموزش و پرورش موثر دانش آموز
با تهیه این نوشته ها سعی در جلب توجه معلمان ، مربیان و محققین محترم داشته و ضروری است تا در زمینه این موضوع مهم ، تعمق بیشتری داشته باشند و یا تحقیقات میدانی بیشتری انجام شود.
برای تهیه این مقاله علاوه بر اطلاعات و تجربیات تهیه کننده، از آخرین اطلاعات مندرج در سایتهای اینترنتی معتبر و کتب و مقالات مرتبط نیز استفاده شده است ولی متذکر می شود منابع جدید و به روز در زمینه قدرت ابراز وجود بسیار کم بوده یا منتشر نشده و باید بیشتر بدان پرداخته شود. (احمدی ،۱۳۸۷)
بخشش، موضوعی است که به تازگی در ادبیات روانشناسی کانون توجه قرار گرفته،اما پژوهشهای تجربی کمی درباره آن انجام شده است. هدف پژوهش حاضر، بررسی تأثیر مشاوره گروهی مبتنی بر بخشش، بر رضایت زناشویی است.
روش تحقیق، آزمایشی با طرح آمیخته (درونگروهی ـ بینگروهی) بود. ابزارهای پژوهش عبارتاند از مقیاس رضایت زناشویی (انریچ) که برای ارزیابی زمینههای بالقوه مشکلزا یا زمینههای قوت و پرباری رابطه زناشویی و به منزله یک ابزار معتبر پژوهشی برای بررسی رضایت زناشویی استفاده قرار میگیرد، و مقیاس بخشش، که برای سنجش بخشش فرد خاطی طراحی شده است. نمونه تحقیق شامل ده زوج از افراد مراجعهکننده به مرکز مشاوره بودند.
پنج زوج در گروه آزمایش و پنج زوج دیگر در گروه کنترل به طور تصادفی جایگزین شدند. در قالب مشاوره گروهی، در بیست ساعت، مهارت بخشش به زوجها آموزش داده شد. تحلیل واریانس نشان داد که گروه آزمایش در مقایسه با گروه کنترل، هم در رضایت زناشویی و هم در مهارت بخشش، در مرحله پیگیری پیشرفت معناداری داشته است.
بیان مساله
ابراز وجود یکی از مهارتهای اجتماعی است که در محیطها ی تخصصی و در تعاملات روزمره بسیار مفید است. وقتی دیگران حقوق ما را رعایت نمی کنند، آزرده، خشمگین و ناراحت می شویم، اما برخی از ما نمی توانیم ابراز وجود کنیم.
این مشکل ریشه های تربیتی دارد و ناشی از پرورش یافتن ما توسط والدینی بسیار سختگیر است که «فرزندان خود را می بینند، اما حرفهای آنها را نمی شنوند» این گونه کودکان در مدرسه یاد می گیرند که معلمان بچه های ساکت را دوست دارند ولی آنها بعدها به سختی می توانند بر سلطه پذیریهای بازمانده از دوران تحصیل و آموزشهای خانوادگی خویش فائق آیند اما پژوهشها نشان می دهند که ما می توانیم مهارت ابراز وجود را در خودمان بهبود بخشیم.
چهبسا معنا و مفهوم بخشش در فرهنگها و ادیان مختلف متفاوت باشد، اما میتوان یک اتفاق نظر اساسی در مورد آن یافت و آن آزادی از گذشته است. با وجود ریشهدار بودن بخشش، تا این اواخر توجهی به آن نشده بود. از سالهای ۱۹۸۰، بخشش توجه روانشناسان، درمانگران و پژوهشگران را به خود جلب کرده است.
شاید این توجه، بازتابی از محیط اجتماعی انسان را نشان میدهد؛ محیطی که طغیان و تغییرهای آشکار فرهنگی و اجتماعی از ویژگیهای آن است. جنبش روانشناسی مثبت نیز در توجه روانشناسان به بخشش، تأثیر بسزایی داشته است؛ بخشش یکی از قابلیتهای مثبت انسان است.(رضا زاده ،۱۳۷۶)
هیچ چیز مثل زندگی مثبتنگرانه نمیتواند احساس شادکامی و خوشبختی را در انسان بوجود بیاورد. انسانهایی که احساس خوشبختی میکنند افرادی هستند که کمتر با افکار و مسائل منفی سروکار دارند و اجازه نمیدهند بیش از مقدار لازم و طبیعی با مسائل منفی درگیر شوند. با نیمه پر لیوان زندگی میکنند و اتفاقات را از جانب مثبت ارزیابی میکنند.
افکار روزانه آنها حول و حوش مسائل خوب دور میزند و با دیدگاهی مثبت کارها و امور زندگی خود را دنبال میکنند. آنها کمتر از نمیشود، نمیتوان و … استفاده میکنند. مثبتبینی نیروی انسان و اراده او را در جهت رسیدن به اهداف و خواستههایش تامین میکند.
منابع
- احمدی، نادیا، نعمتزاده، هدایت، شیرین (۱۳۸۷) بررسی رابطه بین عزت نفس و رضایت شغلی در رضایت در ماشیننویسان تولید مناطق خشکی اهواز، پایاننامه کارشناسی روانشناسی عمومی دانشگاه اهواز
- براتی بختیاری، سیامک (۱۳۷۶) بررسی رابطه ساده و چندگانه متغیرهای خود اثربخشی، عزت نفس و خودیابی با عملکرد تحصیلی و دانشآموزان سال سوم راهنمایی سوم نظام وظیفه جدید متوسطه شهرستان اهواز، پایاننامه کارشناسی رشد روانشناسی تربیتی
- شیهان، ایلین- (۱۳۷۸)، عزت نفس- ترجمه مهدی گنجی، نشر ویرایش
- کلمز، هریس، کلارک، امینه، بین رینولد (۱۳۷۳) روشهای تقویت عزت نفس در نوجوانان ترجمه پروین، فاطمه، علیپور- موسسه چاپ و انتشار قدس رضوی چاپ اول
- کربلایی محمدرضا لالائی، فیروزه، (۱۳۷۸)، بررسی تاثیر اشتغال مادران بر عزت نفس کودکان ۹ تا ۱۱ سال- پایاننامه کارشناسی ارشد مشاوره دانشگاه الزهرا
- کاپلان سادوک، خلاصه روانپزشکی- ترجمه پورافکاری- (۱۳۷۳) انتشارات شهر آب
- سلحشور- ماندانا (۱۳۷۹)، پرورش اعتماد به نفس در کودکان و نوجوانان، انتشارات واژه آرا چاپ اول
- رضازاده- حمیدرضا- (۱۳۷۶)- درآمدی بر روانشناسی خود- چاپ اول
- عبداللهی سکینه (۱۳۷۳)، بررسی رابطه خوب اجتماعی با عزت نفس و مقایسه عزت نفس افراد مبتلا و عادی- پایاننامه کارشناسی رشد بالینی دانشگاه فردوسی مشهد
- شهید مطهری، مرتضی (۱۳۷۴)، تعلیم و تربیت در اسلام انتشارات صدرا- چاپ بیست و ششم
- هیئت تحریره انتشارات نبوغ (۱۳۷۷)، دعای ابوحمزه ثمالی- چاپ اول
- شاملو- سعید (۱۳۷۴) مکتب ۵ و نظریهها در روانشناسی شخصیت- انتشارات رشد- چاپ پنجم
- عباسی، مینا- لرکی، مینا- نعمتی، افسانه (۱۳۷۷) مقایسه عزت نفس و پیشرفت تحصیلی سوادآموزان دوره پایانی پنجم نهضت سوادآموزی شهرستان اهواز- پایاننامه و تست روانشناسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد اهواز
- سیاسی، علیاکبر (۱۳۷۷)، نظریههای شخصیت یا مکاتب روانشناسی- چاپ انتشارات دانشگاه تهران- چاپ هفتم
- کریمی- یوسف (۱۳۷۵)- روانشناسی شخصیت، انتشارات نشر ویرایش، چاپ دوم
- ریس شان- گراهان، رودریک (۱۹۹۸)- آموزش ابراز وجود- ترجمه شهنی ییلاقی تهران- انتشارات رشد (۱۳۷۷)
- میلانیفر، بهروز (۱۳۷۴)- بهداشت روانی- انتشارات اریبان- چاپ ششم
- نراقی، نادر (۱۳۷۴) اختلالات یادگیری- چاپ اول
- راس، آلن (۱۳۷۶)- روانشناسی شخصیت (نظریهها و فرآیندها)- ترجمه سیاوش جمالفر- انتشارات بعثت، چاپ اول
- سیف- علیاکبر، روانشناسی پژوهشی (یادگیری و آموزش)، انتشارات آگاه- ویراست پنج- چاپ اول.