تعداد صفحات: ۲۹ | قابل ویرایش
فهرست مطالب
چکیده. ۱
خانواده ………………………………………………………………………………………………………………………..۲
ارزش و اهمیت خانواده………………………………………………………………………………………………….۳
آثار و فواید ازدواج. ۸
آثار و فواید ازدواج در اسلام………………………………………………………………………………………….۱۰
بهداشت روان و ازدواج…………………………………………………………………………………………………۱۶
پى نوشت ها. ۲۵
سایر منابع. ۲۸
چکیده
خانواده اولین واحد تشکیل دهنده اجتماع است. خداوند اولین انسان سمیع و بصیر را، که به عنوان پیامبر و پدر همه انسان ها در زمین تمکّن داد، برایش همسرى تعیین کرد. آن ها نخستین هسته اصلى خانواده را به وجود آوردند و به تدریج زمین را آباد ساختند و مردان و زنان بسیارى در زمین پراکنده شده، کارها را تقسیم کردند.
خانواده اصالت پیدا کرد و هر فرد براى بقاى خود و نوع، وظایف خاصى عهده دار گردید. هرقدر جمعیت کره زمین زیادتر شد، شکل زندگى و خانواده تغییرات عمیق ترى پیدا کرد و نیازهاى انسان بیش تر و متنوع تر شد.
نیاز غریزى و گرایش به سوى جنس مخالف همیشه و در تمام موجودات وجود داشته است. اما ادیان الهى و در نهایت، اسلام به این نیاز تقدّس بخشیدند. انسان علاوه بر بیمارى هاى جسمى، ناراحتى هاى روانى هم دارد. یکى از راه هاى یافتن آرامش و سلامت بهتر روان، اقدام به یافتن همسر و تشکیل خانواده است.
خانواده
ساده ترین، کوچک ترین و قدیمى ترین شکل جامعه انسانى «خانواده» است. خانواده کوچک ترین واحد بنیادى جامعه نوین است. «خانواده» در لغت از دو جزء «خان» به معناى منزل و سرا و «واده» به معناى اهل منزل تشکیل شده است. پس در جمع، همه کسانى که در خانه هستند، عضو خانواده مى باشند.
در تعریفى دیگر، مى گویند: خانواده عبارت از روابط جنسى معیّن و بادوامى است که تولید اطفال و پرورش آن ها را به عهده دارد. بحث در این زمینه گسترده است، اما آنچه مسلّم است این که خانواده از مجموعه اى افراد تشکیل مى شود و قسمتى از شبکه بزرگ تر به نام جامعه است.
خانواده از ابتداى پیدایش حیات انسان در زمین تا امروز تحولاتى عمیق یافته و عوامل گوناگون دینى، اقتصادى، سیاسى و زیست محیطى موجب این تغییرات و دگرگونى ها شده اند.
هدف ما در این مقاله تجزیه و تحلیل و کنجکاوى در این تحولات نیست، که این مقوله نیاز به تحقیق عمیق جامعه شناسى دارد، بلکه هدف ما از این مطالعه درباره خانواده، بیان ارزش و اهمیت آن، خانواده در ادیان الهى به ویژه اسلام، مشکلات و نابسامانى هاى خانواده در جهان امروز، ازدواج نخستین سنگ بناى ایجاد خانواده، و تأثیر ازدواج بر رفع ناهنجارى هاى روانى و کمک مؤثر در بهداشت جسمى و روانى است.
منابع
۱ـ محمدحسین بهشتى و دیگران، شناخت اسلام، تهران، دفتر نشر فرهنگ اسلامى، ص ۹۵.
۲ـ ر.ک.به: مندراس، مبانى جامعه شناسى، ترجمه باقر پرهام، چاپ چهارم، سیمرغ، ۱۳۵۶.
۳ـ ر.ک: جى. گود ویلیام، خانواده و جامعه، ترجمه ویدانا صحى (بهنام)، تهران، بنگاه ترجمه و نشر کتاب، ۱۳۵۳.
۴ـ جزوه اى مستقل تألیف علّامه طباطبائى صاحب المیزان که ظاهراً در پاسخ به کتاب خلقت انسان یدالله سحابى نگاشته اند.
۵ـ فردریک ویلهلم نیچه، چنین گفت زرتشت، ترجمه حمید نیّر نورى، تهران، ابن سینا، ۱۳۵۱، ص ۷۷ و ۹۸
۶ـ دهر: ۱
۷ـ کشف الآیات کتاب مقدّس، ص ۳و۴
۸ـ ر.ک: گزیده اوپه نیشدها، ترجمه رضازاده شفق، تهران، بنگاه ترجمه و نشر کتاب، ۱۳۴۵.
۹ـ ر.ک: جوگ باسشت (در فلسفه و عرفان هند)، ترجمه نظام پانى پتى، تصحیح محمدرضا جلالى نائینى و شوکلا، تهران، اقبال، ۱۳۶۰.
۱۰ـ ر.ک: شریعتمدارى، روان شناسى تربیتى، اصفهان، شهریار، ۱۳۴۲.
۱۱ـ سیدمحمدحسین طباطبائى،المیزان،(دوره۴۰جلدى)،ص۷۹.
۱۲ـ ر.ک: اسوالد شوارتز، روان شناسى جنسى، ترجمه صمد نورى نژاد، تهران، سپهر، ۱۳۶۴.
۱۳ـ ر.ک: محسن شفایى، نفقه و آثار حقوقى و اجتماعى آن.
۱۴ـ سید محمدحسین طباطبائى، پیشین، ج ۴، ص ۷۳
۱۵ـ همان، ج ۴، ص ۸۶
۱۶ـ رجوع کنیدبه سوره هاى نور،نساء،بقره درذیل موضوعات مذکور.
۱۷و۱۸ـ محمد حر عاملى، وسایل الشیعه، بیروت، داراحیاء التراث العربى، ۱۳۸۴ ق، ج ۱۵، ص ۳
۱۹ـ محمدباقر مجلسى، شرح من لا یحضره الفقیه، ص ۸۵
۲۰ـ همان، ص ۳۶۵
۲۱ـ همان، ص ۳۷۷.
۲۲ـ همان، ج ۸، ص ۳۷۹
۲۳ـ همان، ص ۳۸۰
۲۴ـ همان، ص ۶۴۶
۲۵ـ محمد حر عاملى، پیشین، ج ۱۴، ص ۱۰
۲۶ـ راغب اصفهانى، مفردات فى الفاظ القرآن، ذیل واژه «رحم»
۲۷و۲۸ـ ر.ک: محمود بستانى، اسلام و روان شناسى، ترجمه محمود هویشم، مشهد، آستان قدس رضوى، ۱۳۷۲.
۲۹ـ نهج البلاغه، کلمات قصار.
۳۰ـ محمد حر عاملى، پیشین، ج ۱۴، ص ۶ و ۷
۳۱ـ سید محمدحسین طباطبائى، پیشین، ذیل آیات ۲۳ ـ ۲۷ سوره نساء
سایر منابع
- ـ سیدکاظم ارفع، خانواده در مکتب قرآن و اهل بیت، تهران، انتشارات انجمن اولیاء و مربیان، ۱۳۶۹.
- ـ حسین ادیبى، زمینه انسان شناسى، چ دوم، تهران، لوح، ۱۳۵۶.
- ـ محمد شرقاوى، روان شناسى اسلامى یا بهداشت روانى و اخلاق در اسلام، ترجمه و تألیف سید محمدباقر حجتى، چ دوم، تهران، دفتر نشر فرهنگ اسلامى، ۱۳۶۵.
- ـ حسین مظاهرى، خانواده در اسلام، قم، شفق، ۱۳۶۴.
- ـ آبراهام اچ. مازلو، به سوى روان شناسى بودن، ترجمه احمد رضوانى، مشهد، آستان قدس رضوى، ۱۳۷۱.
- ـ سید ابوالقاسم حسینى، اصول بهداشت روانى، مشهد، آستان قدس رضوى، ۱۳۷۹.
- ـ منوچهر محسنى، جامعه شناسى عمومى، چ چهارم، تهران، طهورى، ۱۳۵۷.
- ـ مولانا جلال الدین رومى (بلخى)، مثنوى شریف، تهران، اسلامیه، ۱.
