پایان نامه مقایسه هوش هیجانی در دانش آموزان دختر و پسر مقطع دبیرستان

تعداد صفحات : ۱۰۱ | قابل ویرایش

فهرست

عنوان ………………………………………………………………………………………………………………..صفحه

چکیده …………………………………………………………………………………………………………………….۸

فصل اول:طرح تحقیق

۱-۱: مقدمه ……………………………..…………………………………………………………………………۱۰

۲-۱: بیان مساله………………………………………………………………………………………………………………..۱۲

۳-۱: اهمیت و ضرورت تحقیق…………………………………………………………………………………………..۱۵

۴-۱ : اهداف تحقیق ………………………………………………………………………………………………………..۱۸

۱-۴-۱: اهداف اصلی………………………………………………………………………………………………………..۱۸

۵-۱:فرضیات تحقیق…………………………………………………………………………………………………………۱۸

۶-۱:متغیرهای تحقیق…………………………………………………………………………………………………………۱۸

۱-۶-۱ :تعاریف مفهومی …………………………………………………………………………………………………..۱۸

۲-۶-۱ :تعریف عملیاتی……………………………………………………………………………………………………۱۸

فصل دوم : ادبیات تحقیق

۱-۲ : مبانی نظری تحقیق…………………………………………………………………………………………………..۲۰

۱-۱-۲ :هوش هیجانی یا عاطفی چیست؟………………………………………………………………………………۳۰

۲-۱-۲ : تعاریف مختلف برای هوش هیجانی……………………………………………………………………….۳۰

۳-۱-۲ :تاریخچه هوش هیجانی………………………………………………………………………………………….۳۰

۴-۱-۲:مولفه های هوش هیجانی…………………………………………………………………………………………۳۱

۵-۱-۲ : ویژگی افراد با هوش هیجانی بالا……………………………………………………………………………۳۲

۶-۱-۲:چگونگی افزایش هوش هیجانی………………………………………………………………………………..۳۲

۷-۱-۲ :تقویت هوش هیجانی در پسران……………………………………………………………………………….۳۳

۸-۱-۲ : سازگاری در اجتماع و هوش هیجانی………………………………………………………………………۳۳

۹-۱-۲ : مدیریت و رهبری با هوش هیجانی………………………………………………………………………….۳۴

۱۰-۱-۲ : هوش هیجانی و روابط زناشویی…………………………………………………………………………..۳۴

۱۱-۱-۲ :اهمیت هوش هیجانی…………………………………………………………………………………………..۳۵

۱۲-۱-۲ : الگوهای هوش هیجانی……………………………………………………………………………………….۳۶

۱۳-۱-۲ :کاربرد هوش هیجانی…………………………………………………………………………………………..۴۸

۱۴-۱-۲ : چگونه هوش هیجانی فرزندان را افزایش دهیم؟………………………………………………………۵۳

۱۵-۱-۲ : نظریه‌های هوش هیجانی……………………………………………………………………………………..۵۶

۱۶-۱-۲: هوش هیجانی؛ مهارت‌های اجتماعی – هیجانی…………………………………………………………۵۸

۱۷-۱-۲ : مدل های هوش هیجانی………………………………………………………………………………………۶۱

۱۸-۱-۲ : مدل هوش هیجانی “گلمن”: ……………………………………………………………………………..۶۲

۱۹-۱-۲ : مدل هوش هیجانی “بار آن”: …………………………………………………………………………….۶۴

۲۰-۱-۲ : هوش هیجانی؛ مهارت‌های اجتماعی – هیجانی……………………………………………………….۶۶

۲۱-۱-۲ : نظریه هوش هیجانی مایر وسالووی……………………………………………………………………….۶۹

۲-۲ : تحققیات انجام شده در زمینه هوش هیجانی در ایران……………………………………………………..۷۱

۱-۲-۲ : مرور پیشینه هوش هیجانی در خارج ………………………………………………………………………۷۵

فصل سوم : روش تحقیق

۱-۳ : روش تحقیق…………………………………………………………………………………………………………..۸۱

۲-۳: جامعه آماری و نمونه…………………………………………………………………………………………………۸۱

۲-۳ : روش اجرا……………………………………………………………………………………………………………..۸۲

۳-۳ :ابزار جمع‌آوری داده‌………………………………………………………………………………………………….۸۲

۴-۳ : روش تجزیه وتحلیل داده ها……………………………………………………………………………….۸۳

فصل چهارم : تجزیه  و تحلیل اطلاعات

فصل پنجم : بررسی نتایج

۱-۵ :بحث و نتیجه گیری……………………………………………………………………………………………..۸۷

۲-۵:پیشنهادهات………………………………………………………………………………………………………….۸۹

۳-۵ : محدودیت های پژوهش……………………………………………………………………………………………۸۹

منابع…………………………………………………………………………………………………………………………۹۰

ضمائم

پرسشنامه ………………………………………………………………………………………………………………….۹۴

چکیده

هدف پژوهش حاضر بررسی رابطه هوش هیجانی در دختران و پسران دبیرستانی شهرستان لامرد می باشد. جامعه مورد مطالعه شامل کلیه دانش آموزان دختر و پسر دبیرستانی سال تحصیلی ۹۰-۹۱ بود.

حجم نمونه با توجه به محدودیت جامعه مورد مطالعه ۱۰۰نفر بود که بر اساس نمونه گیری خوشه ای انتخاب گردید. (۵۰ نفر دختر و ۵۰ نفر پسر) این پژوهش از نوع تحقیقات  زمینه یابی می باشد.

برای بررسی سوال پژوهش از آزمون هوش هیجانی ریون بار- اون استفاده شد. در تحلیل نتایج از آمار توصیفی (میانگین و انحراف معیار و آمار استنباطی آزمون t مستقل) استفـاده شد .نتایج پژوهش نشان داد که بین میانگین نمرات هوش هیجانی دختر و پسر تفاوت معناداری وجود نداشت.

مقدمه

نقش و کارکرد مدارس در آستانه هزاره سوم میلادی تغییر وجهش چشمگیری پیدا کرده است. افزون بر ایفای نقش سنّّتی مدارس مبنی بر تربیت افرادی فرهیخته، مدارس عهده‌دار پرورش شهروندانی مسوؤل و رشد یافته و برخوردار از مهارت‌های اجتماعی و عاطفی نیز هستند (پلیتری، ۲۰۰۶).

از این‌رو توجّه جدّی و همه جانبه به عواملی که بستر لازم جهت دستیابی به این هدف را فراهم می‌سازند، اجتناب‌ناپذیر به نظر می‌رسد. بدین منظور توجّه جدّی به رشد عاطفی و اجتماعی دانش‌آموزان یکی از راهبردهای اساسی در نیل به این هدف بشمار می‌رود.

رویکرد یادگیری اجتماعی- عاطفی مبتنی بر این باور است که کلیه فرایندها و بخش‌های یک نظام آموزشی اعمّ از طرّاحی و برنامه‌ریزی آموزشی و درسی، مدیران، معلّمان، کارکنان، و مطالب و موضوعات درسی می‌بایست در خدمت آموزش و بهبود مهارت‌های اجتماعی و عاطفی یادگیرندگان، ‌قرار گیرند. آموزش مهارت‌های هوش هیجانی «قطعه گمشده» آموزش‌های اجتماعی و هیجانی است که از ذهن بسیاری از معلمان مغفول مانده است.

محیط اجتماعی مدرسه نمونه کوچکی از نظام اجتماعی جامعه تلقی می‌گردد. روابطی که دانش‌آموزان با معلمان و همسالان خود در مدارس برقرار می‌کنند، نقش اساسی در اکتساب نگرش‌ها، باورها و ارزش‌های بنیادین اجتماعی دارد و درک دانش‌آموزان را از جامعه و محیطی که در آن قرار دارند، تحت تاثیر قرار می‌دهد. مدرسه یکی از مهمترین بافت‌های یادگیری مهارت‌های هیجانی است.

آموزش هیجانی می‌تواند از طریق گستره‌ای از تلاش‌ها مانند آموزش کلاسی، فعالیت‌های فوق‌برنامه، جو و شرایط حمایتی مدرسه، و درگیر کردن دانش‌آموزان، معلمان و والدین در فعالیت‌های اجتماعی صورت گیرد. در صورتی که فرآیند اجتماعی شدن و رشد مهارت‌های هیجانی در محیط اولیه خانواده مطلوب نباشد، این امکان وجود دارد تا مدارس از طریق آموزش‌های ترمیمی به جبران این کاستی‌ها بپردازند. براین اساس بسیاری از مربیان و روانشناسان نسبت به توجه و توسعه آموزش مهارت‌های اجتماعی و هیجانی در مدارس تاکید کرده‌اند. (برادبری ،۱۳۸۴)

بیان مساله

هوش هیجانی، توانایی تشخیص هیجان خود و دیگران و تنظیم هیجان ها در موقعیت های اجتماعی است . که در تشریح و تفسیر جایگاه آن هیجانها در توانمندی های انسانی سعی دارد، به طوری که افراد را به خود کنترلی مبتنی بر خودآگاهی برساند.

یکی از تعاریف علمی هوش هیجانی عبارت است از توانایی مهار عواطف و تعادل برقرار کردن بین احساسات و منطق به طوری که مارا به حداکثر خوشبختی برساند.

عامل های متعددی کارایی افراد را تحت تاثیر قرار می دهدیکی از عامل هایی که رفتار هر فرد را به شدت تحت تاثیر قرار می دهد هوش هیجانی است.مفهوم هوش هیجانی برای نخستین بار درسال ۱۹۹۰ توسط پیترسالووی و جان مایر مطرح شد که بیان می دارد هوش هیجانی نوعی پردازش اطلاعات عاطفی است که شامل ارزیابی صحیح عواطف در خود و دیگران ،ابزار مناسب عواطف و تنظیم سازگارانه عواطف است.

هوش هیجانی از نظر مایر و سالووی تنها یک ویژگی مثبت نیست بلکه مجموعه ای از توانایی های استدلالی و هیجانی است و نسبت به هوش اجتماعی توجهی بیشتر به مسائل اساسی هیجانی فرونشاندن مشکلات شخصی و اجتماعی افراد دارد.افراد دارای هوش هیجانی بالا در داشتن رضایت بیشتر از زندگی ،بهره مندی از محیط خانوادگی، شریک  شدن در احساسات اطرافیان نسبت به دیگران متفاوتند و معمولا افرادی منظم ، خونگرم ، موفّق ، باانگیزه و خوش بین هستند.

منابع

۱-برادبری، تی.؛ گریوز، جی. (۱۳۸۴). هوش هیجانی: مهارت‌ها و آزمون‌ها ، ترجمه مهدی گنجی،.تهران: ساوالان.

۲-پلاچیک، آر. (۱۳۷۱). هیجان‌ها (محمود رمضان‌زاده، مترجم). مشهد: انتشارات آستان قدس.

۳-دلاور، علی (۱۳۷۶). مبانی نظری و عملی پژوهش در علوم انسانی و اجتماعی. تهران:  رشد.

۴-دلاور، علی (۱۳۷۹). احتمالات و آمار کاربردی در روان‌شناسی و علوم‌تربیتی. تهران : رشد.

۵-ذراتی، ایران (۱۳۸۴). رابطه بین هوش هیجانی و سبک‌های دلبستگی. پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشکده علوم تربیتی و روان‌شناسی، دانشگاه فردوسی مشهد.

۶-رمضانی، ولی‌اله؛ عبداللهی، محمدحسین. (۱۳۸۵). بررسی ارتباط هوش هیجانی با بروز مهار خشم در دانشجویان. مجله روان شناسی، شماره ۱،۱۰.

۷-سرمد، زهره؛ بازرگان، عباس؛ الهه حجازی (۱۳۸۰). روشهای تحقیق در علوم رفتاری. تهران: انتشارات آگاه.

۸-گلمن، دانیل (۱۳۷۹). هوش عاطفی (حمیدرضا بلوچی، مترجم). تهران: جیحون.

۹-هومن، حیدرعلی(۱۳۸۰). تحلیل داده‌های چند متغیره در پژوهش‌های رفتاری. تهران: نشر پارسا.

۱۰- استوار،صغری  ؛ امیرزاده خاتونی ،ماندانا  ؛(۱۳۸۷) بررسی رابطه  میان هوش هوش هیجانی ، رضایت شغلی و تعهد سازمانی در کارکنان کارخانه بخش خصوصی در شهر شیراز

۱۱- بشارت ، محمدعلی ،(۱۳۸۹) بررسی سبک های دل بستگی و هوش هیجانی، دانشگاه تهران

۱۲-  بیاتی، علی اصغر،(۱۳۸۷) بررسی پایایی و روایی نسخه فارسی مقیاس هوش هیجانی در دانشجویان ، دانشگاه آزاد اسلامی واحد آزادشهر

۱۳- خسروجردی ، راضیه ،(۱۳۸۱)  بررسی رابطه هوش هیجانی  با سلامت عمومی  در دانشجویان دانشگاه سبزوار

۱۴- رهنما ، احمد ؛ عبدالملکی، جمال ،(۱۳۸۴) بررسی رابطه بین هوش هیجانی و خلاقیت با پیشرفت تحصیلی در دانشگاه شاهد

۱۵- قائدی ،غلامحسین؛ ثابتی، آزاد ؛ رستمی ،رضا؛ شمس ،جمال(۱۳۸۶) ، ارتباط بین هوش هیجانی  وسازوکارهای دفاعی،

۱۶- کاظمی، یحیی ؛ برماس ، حامد ؛ آذرخرداد،  فاطمه ؛(۱۳۸۸) بررسی تاثیر آموزش مهارتهای مدیریت هیجان برهوش هیجانی دانش آموزان مقطع راهنمایی ، ،دانشگاه الزهرا

۱۷- کوهبنانی ، نازنین ،(۱۳۸۸) بررسی مقایسه ای نمرات هوش هیجانی در دو گروه دختران  و پسران  در مقطع متوسطه ، پایان نامه دوره کارشناسی

۱۸- منصوری ، بهزاد (۱۳۸۰) هنجاریابی هوش هیجانی سیبریا شرینگ، پایان نامه کارشناسی ارشد ، دانشکده روان شناسی  و علوم تربیتی دانشگاه علامه  طباطبایی

۱۹-  نقدی ،هادی ؛ ادیب راد ،  نسترن ؛ نورانی پور، رحمت الله  ،(۱۳۸۸) اثربخشی اموزش هیجانی برپرخاشگری دانش آموزان  پسر سال اول دبیرستان

۲۰-  نیکوگفتار، منصوره ،(۱۳۸۶) آموزش هوش هیجانی ،ناگویی خلقی، سلامت عمومی و پیشرفت تحصیلی ، دانشگاه الزهرا

۲۱- هین ، استیو، (۱۳۸۴)هوش هیجانی برای همه ، ترجمه  رویا کوچک انتظاری و مژگان موسوی شوشتری،تهران ، تجسم خلاق ،ص ۱۷۰.