پایان نامه بررسی تعیین اثر سه روش بیش تمرینی بر سیستم ایمنی بدن مردان ماهر کاراته کا

تعداد صفحات: ۸۵ | قابل ویرایش

‌

فهرست مطالب

عنوان …………………………………………………………………………………………… صفحه

فصل اول: مقدمه پژوهش…………………… ۲

مقدمه………………………………… ۳

بیان مسأله……………………………. ۴

ضرورت و اهمیت تحقیق……………………. ۶

اهداف تحقیق…………………………… ۷

هدف کلی………………………………. ۷

اهداف اختصاصی…………………………. ۷

فرضیه های تحقیق……………………….. ۷

فرضیه اصلی……………………………. ۷

فرضیه های فرعی………………………… ۷

تعاریف واژه ها و اصطلاحات……………….. ۸

فصل دوم: پیشنیه پژوهش………………….. ۱۰

الف: زمینه های نظری و موضوع تحقیق……….. ۱۱

ایمنی ذاتی……………………………. ۱۲

ایمنی اکتسابی…………………………. ۲۰

سیستم ایمنی و بیش تمرینی……………….. ۲۰

ب: تحقیقات انجام گرفته درخصوص موضوع تحقیق… ۲۱

خلاصه…………………………………. ۲۶

فصل سوم: روش پژوهش…………………….. ۲۷

جامعه آماری…………………………… ۲۸

روش و طرح تحقیق……………………….. ۲۸

متغیرهای تحقیق………………………… ۳۲

وسایل و ابزار تحقیق……………………. ۳۲

روش اندازه گیری……………………….. ۳۳

روشهای آماری………………………….. ۳۳

فصل چهارم: تحلیل یافته های پژوهش………… ۳۴

الف: توصیف داده ها…………………….. ۳۵

ب: آمار استنباطی………………………. ۴۷

فصل پنجم: بحث و نتیجه گیری……………… ۵۸

خلاصه تحقیق …………………………… ۵۹

بحث و نتیجه گیری ……………………… ۶۰

بحث و نتیجه گیری کلی…………………… ۶۱

محدودیت های تحقیق……………………… ۶۴

پیشنهادات تحقیق……………………….. ۶۴

فهرست منابع…………………………… ۶۶

‌

مقدمه

فعالیتهای ورزشی علاوه براینکه، یک عمل تفریحی ونشاط­آورند، وسیله موثری در حفظ سلامت بدن و نیرومندی جسم محسوب می­گردند.

علوم پزشکی و علوم ورزشی مکمل یکدیگرند و هریک از دیگری سودی بهینه می­برند. در سالهای اخیر پزشکان اهمیت ویژه­ای برای پیش­گیری قائل شده­اند و در تلاش هستند تا با کمک آن از بروز و ابتلاء به بیماریها ممانعت به­عمل آورده و عوامل تهدیدکننده سلامتی افراد را شناسایی و کنترل نمایند. دراین راستا طب ورزشی سعی در ممانعت از بروز وابتلا به بیماری­ها دارد و بر نقش و همکاری علوم پزشکی و علوم ورزشی تاکید دارد.

تحقیقات متعددی درخصوص نقش فعالیت­های بدنی بر بهبود کارآیی سیستم­های بدن و سلامت عمومی انسان ها انجام شده است. این مطالعات بیان می­دارد که فعالیت های ورزشی باعث رشد و توسـعه سیستم­های تشکیل دهنده بدن می­گردد.

یکی ازسیستم­های مهم و حیاتی بدن، سیستم ایمنی است. سیستمی که بدون عملکرد صحیح آن، ادامه حیات به مخاطره ­افتاده و چه بسا غیر ممکن گردد.

از آنجایی­که جنبه­های گوناگون فعالیت­های­بدنی، اثرات متفاوتی بر روی سیستم ایمنی بدن اعمال خواهند کرد، لذا به نظر می­رسد که شناسایی این تأثیرات می­تواند در تفسیر دقیق­تر مکانیسم­های فیزیولوژیکی و عکس­العمل­های بیولوژیکی بدن راه گشا باشد.

چنین به نظرمی­رسد که فعالیت­های­بدنی منظم، زیربیشینه و درازمدت اثرات متفاوتی در مقایسه با فعالیت­های بدنی نامنظم، سنگین وکوتاه مدت روی سیستم ایمنی بدن دارد. این احتمال وجود دارد که تمرین سنگین با شدت بالا وبیش از حد، موجب اختلال عملکرد سیستم ایمنی بدن شده، مقاومت بدن را در برابر انواع باکتری­ها و ویروس­ها کاهش دهد.

پژوهش حاضر به مقایسه اثر سه روش بیش­تمرینی بر سیستم ایمنی بدن می­پردازد، چون سیستم دفاعی بدن وظیفه حفظ سلامتی بدن درمقابل عوامل بیماری­زا را برعهده دارد و این تحقیق سعی در بررسی اثر سه نوع فعالیت _ بیش تمرینی _ را بر این سیستم دارد.

‌

بیـان مسئله

فیزیولوژی ورزش یکی از شاخه­های علـوم ورزشی است، که موضوعات تحقیقاتی گسترده­ای را شامل می شود و سعی دارد با استفاده از امکانات موجود تأثیرحرکات و فعالیت­های بدنی با شدت­های مختلف بر بدن را مورد مطالعه قرار دهد.

 با توجه به این­که سلامتی با نوع وشدت فعالیت­های جسمانی رابطه دارد، می­توان با استفاده از روش­های مختلف این رابطه را مورد بررسی و اثر آن را بر روی هر یک از
سیستم­های بدن مورد ارزیابی قرار داد.

فیزیولوژی ورزش و طب ورزشی در سال­های اخیر پیشرفت زیادی داشته اند، ولی هنوز مسائل زیادی ناشناخته مانده است. به عنوان مثال دانش و آگاهی از مکانیزم­های فیزیولوژیکی در خصوص سازگاری­های تمرین هنوز کامل نیست و برای مربیان و ورزشکاران سوالات بیشتری نسبت به آنچه که دانشمندان می­توانند پاسخ دهند، وجود دارد.

بسیاری از ورزشکاران براین باورند که فعالیت بدنی مقاومت آنها را در مقابله با
بیماری­های متعدد بهبود می­بخشد، در مقابل عده ای از محققان، مربیان و پزشکان تیم­های ورزشی، اثر سوء فعالیت­های بدنی، بخصوص فعالیت­های فزاینده و خسته­کننده را روی سیستم ایمنی گزارش کرده و معتقد هستند که ورزشکاران ممکن است در طول تمرین شدید یا رقابت، مستعد ابتلا به بیماری­های مختلف گردند. همچنین عده­ای نیز معتقدند که انجام تمرینات سبک و هوازی ممکن است پاسخ سیستم ایمنی را برای سلامتی به­ نحو مطلوب­تری افزایش دهد ( برنر و شفارد ، ۱۹۹۴).

بسیاری از محققان عنوان کرده­اند که اگرچه شرکت منظم در فعالیت­های بدنی منظم و سبک باعث افزایش اثر­بخشی در سیستم ایمنی می­گردد، اما انجام تمرین خیلی شدیدو رقابت­های سطح بالای ورزشی، ممکن است خود باعث سرکوب سیستم ایمنی و افزایش آمادگی به عفونت­ها گردد ( مکینون، ۱۹۹۹ ).

‌

زمینه نظری موضوع

بدن انسان مجموعه ای از سیستم های مختلف است.این سیستمها هر کدام وظیفه مشخصی دارند سیستم ایمنی که مورد بحث است، نقش محافظت و دفاع بدن را در مقابل عوامل بیماریزا به عهده دارد.سیستم ایمنی بدن تحت عنوان علم ایمونولوژی یا ایمنی شناسی مورد بحث قرار می گیرد. در این فصل ابتدا به بررسی زمینه نظری موضوع می پردازیم و سپس تحقیقات صورت گرفته در زمینه موضوع، مورد بررسی قرار خواهد گرفت.

الف ) زمینه نظری موضوع

ایمونولوژی شاخه نسبتاً جوانی از علم پزشکی  است واکثر یافته های مهم این رشته در آغاز قرن اخیر و در جریان تحقیقات گسترده میکروب شناسان بر روی باکتریها و بیماریهای عفونی حاصل شده ا ست (آقا سید عبدا…،۱۳۷۳).

واژه ایمنی به تمام مکانیسمهای مورد استفاده در بدن جهت محافظت در برابر عوامل محیطی بیگانه اطلاق می شود.این عوامل ممکن است  میکروارگانیسمها با فرآوردهای آنها، غذا، مواد شیمیایی، داروها، گرده گیاهان، مو و پشم حیوانات باشند. ایمنی ممکن است ذاتی یا اکتسابی باشد ( عسگری،۱۳۷۳).

سیستم ایمنی بدن یک خط دفاعی درمقابل هجوم با کتری ها، ویروس ها و سلولهای سرطانی فراهم می کند.این سیستم به اعمال سلولها تخصص یافته  مثل( لنفوسیتها  و ماکروفاژها ) و پادتنها بستگی دارد.وظیفه این سلولها و پادتن ها به طور عمده کاهش یا خنثی کردن عمل مهاجمین بیگانه است که ممکن است باعث بیماری شوند ( معینی وهمکاران،۱۳۸۲)

‌

ایمنی ذاتی

ایمنی ذاتی ناشی از تمام عناصری است که از بدو تولد وجود داشته و همیشه ظرف مدت کوتاهی در دسترس قرار می گیرند تا فرد را در برابر تهاجم عوامل بیگانه محافظت کنند.این عناصر عبارتند از سطوح  بدن و اجزای داخلی آن که از خصوصیات ایمنی ذاتی هستند.

تب،اینترفرونها، سایر مواد رها شده از گویچه های سفید ونیز انواعی از پروتئین های سرمی مثل : بتالیزین،آنزیم لیزوزیم،پلی آمین ها وکنین ها، تمام این عناصر یا مستقیماً برروی مهاجمان بیماریزا اثر می کنند و یا میزان مؤثر بودن  واکنشهای میزبان در برابر آنها را  افزایش می دهند (حسینی،۱۳۶۸).

در پاسخهای ایمنی ذاتی فقط لازم است که بدن عوامل بیگانه را از بافت خود تشخیص دهد و احتیاج  به شناسایی قبلی و نیز شناخت مجدد وجود  ندارد. واکنشهای ایمنی سه نقش مهم دفاع،هموستاز و مراقبت را در بدن به عهده دارند (کاردان وهمکاران،۱۳۷۶).

اولین وظیفه بدن، دفاع در برابر هجوم عوامل بیماریزا  می باشد.در صورتیکه این وظیفه از طرف سیستم ایمنی انجام شود بدن بر عامل عفونی غلبه می کند.وظیفه دوم سیستم ایمنی در واقع دفع سلولها ی آسیب دیده و فرسوده  بدن است.

آخرین وظیفه این سیستم شناسایی سلولها غیر طبیعی است که به طور مداوم دربدن به وجود می آیند واین سلولها می توانند در اثر پدیده موتاسیون ویا توسط عوامل دیگری همچون ویروسها و مواد شیمیایی ایجاد شوند هر گونه اختلال و یا  فعالیت  بیش  از حد، وظایف  ذکر شده  را  مختل  می کند  ( آقا سید عبداله،۱۳۷۳)

‌

ایمنی اکتسابی

ایمنی اکتسابی تخصص یافته تر از ایمنی ذاتی است  و اثر محافظتی ایمنی ذاتی را  افزایش می دهد، اگر چه هر فردی با ظرفیت ایجاد پاسخ ایمنی در برابر یک  مهاجم  بیگانه  به دنیا  می آید. ایمنی بر اثر تماس با عامل مهاجم  کسب  می شود و فقط ویژه آن عامل مهاجم است، از این رو به آن ایمنی اکتسابی می گویند (حسینی،۱۳۶۸).

هنگامی که یک عامل عفونت زا وارد بدن می شود در مرحله اول با عناصر سیستم ایمنی طبیعی برخورد می کند این عناصر ممکن است برای جلوگیری از بیماریها کافی باشند.در غیر این صورت بیماری بوجود خواهد آمد و سیستم ایمنی اکتسابی فعال خواهد شد.

سیستم ایمنی  اکتسابی سبب  بهبود  بیماری  شده  و یک خاطره ایمونولوژیکی به خصوص به جای می ماند، به طوری که  متعاقب عفونت مجدد توسط همان عامل بیماریزا، بیماری ایجاد نخواهد شد و در  این  صورت شخص نسبت به آن عامل عفونت زا ایمنی حاصل کرده است.

دو نوع اصلی  ایمنی اکتسابی در بدن به وجود می آید. در یکی از دو نوع، بدن آنتی کورهای گردشی تولید میکند که مولکولها گلوبولین  هستند و قادرند به عامل مهاجم واکنش نشان دهند این نوع ایمنی، ایمنی هومرال نامیده می شود.

نوع دوم ایمنی اکستابی از راه  تشکیل  تعداد زیادی  لنفوسیتهای  فعال  شده است که به  طور  اختصاصی جهت انهدام عامل خارجی بسیج می شوند این نوع ایمنی موسوم به ایمنی سلولی است (قاضی  جهانی،۱۳۷۷)

‌

سیستم ایمنی و بیش تمرینی

سیستم ایمنی بدن یک خط دفاعی در مقابل هجوم باکتریها، ویروسها و سلول های سرطانی فراهم می سازد، و بدن دارای یک سیستم ویژه برای مبارزه با عوامل عفونی و سمی مختلف است.
گویچه‌های سفید به نقاط عفونت و التهاب شدید حمل شده و از این راه یک دفاع سریع و قوی در برابر هر گونه عامل عفونی که ممکن است وجود داشته باشد ایجاد می کند که ممکن است باعث بیماری شوند ( شادان،۱۳۷۵) یکی از پیامدهای جدی بیش تمرینی تاثیر منفی آن بر سیستم ایمنی بدن است.

چندین پژوهشگر گزارش کرده اند که تمرین بیش از حد، عمل طبیعی سیستم ایمنی را تحت تاثیر قرار می دهد و بدن ورزشکار را که دچار بیش تمرینی شده مستعد عفونت می سازد و به نظر می رسد که سندرم بیش تمرینی با سرکوب عملکرد ایمنی همراه است. این موضوع ورزشکار را در خطر عفونت قرار می دهد. ( آرجا ۲۰۰۱، مکینون ۱۹۸۹، مک کارتی ۱۹۸۸، نیوشلم ۱۹۹۰، برنر ۱۹۹۴، تیتز ۱۹۹۰)

با توجه به تحقیقات صورت گرفته به نظر می رسد ثبت ضربان قلب و اکسیژن مصرفی، بهترین شاخص برای پیش بینی سندرم بیش تمرینی نسبت به یک و هله کار استاندارد است. افت عملکرد بی میلی درتمرین، مقیاس بورگ و تعداد تفکیکی لکوسیتها نیز جزو عوامل مهم تشخیص بیش تمرینی می باشد.

ثبت ضربان قلب اطلاعات سریعی در اختیار مربی و ورزشکار قرار می دهد چنین آزمونی یک روش عینی برای کنترل تمرین است و می تواند نشانه ای آگاهی دهنده از سندرم بیش تمرینی فراهم می سازد ( شارپ، ۱۹۸۴ ).

‌‌

فهرست منابع

منابع فارسی

1. -ادگینتون،دی. دبل یو. ادگرتون،وی.آر. بیولوژی فعالیت بدنی، ترجمه،ح.نیکبخت (۱۳۸۲).چاپ دوم،تهران،انتشارات سمت،ص :۲۱۶.
2. -ادموند،آر.بورک. بازگشت به حالت اولیه مطلوب در، ورزش،ترجمه،ن. خواجوی(۱۳۸۲ ). انتشارات دنیای حرکت، ص: ۶۳.
3. -امیر ساسان، ر.( ۱۳۷۳). بررسی ایمنی سلولی وارزیابی زیر رده های لنفوسیتی متعاقب یک فعالیت شدیدهوازی(۹۰ درصد HR ) درورزشکاران مرد ومقایسه آن با غیر ورزشکاران. یان نامه کارشناسی ارشدتربیت بدنی، دانشگاه تهران، ص ص:۷۹-۷۸
4. -آقا سید عبداله،س. (۱۳۷۳).بررسی سیستم ایمنی سلولی در معتادان به مواد مخدر (قبل وبعد از باز پروری ).پایان نامه درجه دکترا، دانشگاه علوم پزشکی ایران ص :۶۸.
5. – آقای علی نژاد،ح.(۱۳۷۹)مقایسه تأثیر مصرف ویتامین Cو E ترکیب ویتامینهای C  وE   برپاسخ های ایمنی سلولی وهومرال در مردان تمرین کرده پس از یک فعالیت بدنی تا سرحد واماندگی.رساله دکترا تربیت بدنی دانشگاه تربیت معلم تهران.ص:۷۱.
6. –بلانتی،ژ.اصول پایه ایمونولوژی،ترجمه ف.کاردان وهمکاران (۱۳۷۶).انتشارات چهره،ص:۴۸.
7.   – بیژه،ن.(۱۳۷۹).بررسی اثرات فعالیت ورزشی اکسنتریک وکانستریک برفاکتورهای ویژه سیستم  ایمنی زنان ورزشکار (فرضیه آسیب پذیری بافت عضله ).پایان نامه دکترا تربیت بدنی،دانشگاه تربیت مدرس،ص ص:۹۹-۹۷.
8.  -تقسیمی،ج.(۱۳۷۶). بررسی عوامل هماتولوژیک خون ورزشکاران استقامتی ومقایسه آن با غیر ورزشکاران، پایان نامه کارشناسی ارشد تربیت بدنی، دانشگاه تهران، ص:۶۷.
9. -تدای. بوام گارتنر. آندرواس، ج. سنجش واندازه گیری در تربیت بدنی(۲)ترجمه، ح. سپاسی.(۱۳۷۶)، چاپ اول، انشارات سمت، ص:۴۲۰-۳۸۷.
10. -ترتیبان،ب. موذنی، م. قراخانلو، ر. ناظم، ف. (۱۳۸۰).اثر تمرینات کشتی در پیش وفصل    مسابقه روی   ایمنی سلولی وکورتیزول سرم کشتی گیران جوان. چکیده مقالات سومین همایش بین المللی تربیت بدنی وعلوم ورزشی، ص:۴۶.
11. -حسینی،ف وهمکاران. (۱۳۶۸ ).ایمونولوژی،انتشارات آستان قدس رضوی، ص : ۳۷.
12. -رویت،بروستوف. ایمونولوژی، ترجمه، ب. قاضی جهانی. (۱۳۷۷). انتشارات سماط، ص:۳۷.
13. -زردی، ن.(۱۳۷۹). هشت هفته برنامه‌ آمادگی جسمانی بر تعداد گلبولهای سفیدخون  دانشجویان پسر رشته تربیت بدنی، پایان نامه کارشناسی ارشد تربیت بدنی، دانشگاه گیلان،   ص:۵۲.
14. -سلامی،ف.(۱۳۸۰). مقایسه اثر سه روش بیش تمرینی بر سیستم ایمنی شناگران زن باشگاهی، مقاله تربیت بدنی فصلنامه پژوهش در علوم ورزشی، پیش شماره ۱، ص ص:۶۰-۵۰
15. -عسگری، ر. (۱۳۷۳)،بررسی اثر یک فعالیت شدید هوازی (۹۰ درصدHR  بیشینه ) برمیزان IJG   وسیستم  بیگانه خواری در مردان ورزشکار،پایان نامه کارشناسی ارشد تربیت بدنی، دانشگاه تهران،ص: ۴۲.
16. -علی یاری زنوز.ن. (۱۳۷۶).چکیده ایمونولوژی،موسسه فرهنگی انتشاراتی تیمور زاد، ص: ۳۷.
17. -فرایی،ک. ۱۳۷۷.تأثیر یک جلسه فعالیت شدید هوازی برتعداد گلبولهای سفید خون دانشجویان پسر رشته تربیت بدنی،پایان نامه کارشناسی ارشد تربیت بدنی،دانشگاه گیلان،ص :۴۷.
18. -کوهن، ل.هالیدی،م. (۱۳۷۲).آمار درعلوم تربیتی وتربیت بدنی، ترجمه،ع. دلاور،چاپ اول،انتشارات دانشگاه علامه طباطبایی،ص : ۷۸.
19. -گایتون،جان هال. فیزیو لوژی پزشکی (۱).ترجمه،ف.شادان (۱۳۷۵). چاپ نهم،انتشارات چهر،ص ص : ۶۵۲-۶۴۷.
20. -مک آردل،وکچ،ف،کچ. فیزیولوژی ورزشی (۱) انرژی وتغذیه، ترجمه،خالدان.۱. (۱۳۷۹).   انتشارات سمت، ص ص:۳۳۵-۳۱۲.
21. -ملیجی،م، (۱۳۷۸).تاثیر فعالیت بدنی فزاینده تا سرحد خستگی روی تعداد لکوسیت ها وزیر رده های آن وفعالیت بیگانه خواری نوترو فیل ها در کشتی گیران نخبه ومردان غیر ورزشکار. پایان نامه کارشناسی ارشد تربیت بدنی، دانشگاه تربیت معلم تهران،ص:۶۷.
22. -مجتهدی، حسین، خالدان، ا. گائینی، ع. کاشف، م.(۱۳۷۹). مقایسه واثرات دوبرنامه ورزنه تمرین ویژه با بازیافت های بلند مدت وکوتاه مدت بر برخی از عملکردهای فیزیولوژیکی عضلات در  دوقلوهای همسان. کاربرد علوم در ورزش. چکیده مقالات.ص:۱۰۱.
23. -نورائی،م.(۱۳۶۶).کالبد شناسی وفیزیو لوژی برای پرستاران، چاپ دوازدهم،انتشارات چهر، ص ص:۱۵۹-۱۵۶.
24. -وادی،خ.(۱۳۷۳) مقایسه ایمنی سلولی دوندگان استقامتی و غیر ورزشکاران، پایان  کارشناسی ارشد تربیت بدنی دانشگاه تربیت مدرس،ص: ۷۱.
25.  – ویلمور، ج.کاستیل، د. فیزیولوژی ورزش وفعالیت بدنی،ترجمه ض.معینی وهمکاران. (۱۳۸۲).تهران،مبتکران، جلد دوم، ص ص: ۱۴۰-۱۲۸.

‌

منابع لاتین

1. -Arja.2001.overtraining. the physican and sports medicine:  over training http: www.phys sports med. Com/issues/2001/05/01/uusitalo.htm.
2. -Baj ,Z. kantorski , g. Magewska ,E.1994. Immunological status of competitive cyclists before and after the traininj season. Int.j. sport Med 15:319-324.
3. -Berk, L. S. Nieman, DC. youngberg,W. S. and et. aL. 1991. The effects of Long endurance running On natural killer cells marathoners. Sci.sports.Exercise.22:207-212.
4. -Borg, G.1986.psychophysical studies of effort and exertion : some historical , theortical,and empirical aspects, in the perception of Exertion in physical work (eds Borg,G. and ottoson,o.) Macmillan. London. P p:3-14 table 10.2 the Borg to 20 rating of perceived exertion scale.
5. -Brahmi,z. Thomas, j.E. Park,M. Dowdes Well,I.R.1985. The effect of acute exercise on natural killer cell activity of Trained and sedentary subjects. Journal of clinical Immunology. 5:321.
6. -Brenner,I. K.M. sheck, P.N. and shephard, R.j. 1994. Infection in athletes. Sport Med. 17:86-107.
7. -Bruce, R.A.F. kusumi.and D.Hosmer. 1973.Maximal oxygen intake and nomographic assessment of function  aerobic  impairment in  cardiovascular disease. American heart journal. 85: 562-546.
8. -Bury,T.B. and F. pirany.1995.Effeet of prolong exercise on neutrophil my eloproxidase secretion. Int.j.sport Med. 6:410-412.