پایان نامه بررسی تأثیر مهد کودک بر رشد هوش علمی کودکان ۷ تا ۹ ساله

تعداد صفحات: ۱۵۹ | قابل ویرایش

چکیده پایان نامه تأثیر مهد کودک بر رشد هوش علمی کودکان

این تحقیق به منظور بررسی تأثیر مهد کودک در بالا بردن هوش عملی مقاطع اول و دوم و سوم ابتدایی که قبل از ورود به مدرسه دوره مهد کودک و پیش دبستانی را طی کرده اند انجام گرفته است.

برای نمونه برداری از بین دانش آموزان شهرستان ابهر ، ناحیه یک آموزش و پرورش این شهر تعداد ۹۶ نفر در مقاطع تحصیلی اوّل، دوّم، سوّم به طور تصادفی خوشه ای گزینش شدند که از این تعداد نیمی پسر و نیمی دختر هستند.

فرضیه های اساسی این پژوهش عبارتند از:

ـ رشد هوش عملی کودکان برخوردار از آموزش های مهد کودک بیش از رشد عملی کودکان محروم از آموزشهای مهد کودک است.

ـ  بین کودکان دختر و پسر برخوردار از آموزشهای مهد کودک بر رشد هوش عملی تفاوت معناداری وجود دارد.

ـ نتایج بدست آمده از تحقیق حاکی از آن بود که تفاوت بین دو گروه معنادار نبود .نتایج حاصل از آزمونt محاسبه شده مربوط به نمره های حاصل ازمکعبهای کهس  نشان داد که فرض صفردر هردو گروه از پسران و دختران تایید می شود و فرض خلاف رد می شود این بدان معنا است که رشد هوش عملی در دو گروه مهد رفته یا نرفته معنی دار نبود به عبارت دیگر فرضیه پژوهش مبنی بر تفاوت این گروه تاکید نمی شود.در کل یافته های این پژوهش می توان نتیجه  گرفت که آموزشهای مهد کودک بر رشد هوش عمل تاثیری ندارد و بین رشد هوش عمل کودکان مهد کودک رفته و نرفته تفاوت معنا داری وجود ندارد.

‌

مقدمه تأثیر مهد کودک بر رشد هوش علمی کودکان

همه روزه در روزنامه ها آگهی تشکیل دوره هایی را می خوانیم که ادعا می شود گذراندن آنها موجب بالا رقتن نمره های داوطلب در آزمونهایی نظیر استعداد تحصیلی ، آزمون ورودی دوره های بعد از لیسانس و …… می شود.

آماده سازی داوطلبان برای گذراندن اینگونه آزمونها به کسب و کار سوادآوری تبدیل شده است که نوعی از آن را می توان در مهد کودک مشاهده کرد.

براساس تجربیات و بررسیهای روان شناختی و تربیتی ، سال های اولیه زندگی کودکان نقش اساسی در رشد و پرورش آنان ایفا می کند چرا که ۸۰ درصد شخصیت کودک ظرف ۶ سال اولیه حیات شکل می گیرد و بر این اساس آموزش و پرورش پیش دبستانی از اهمیت ویژه ای برخوردار بود.

و تلاش عمده دولت ها براین بوده است که هر روزه تعداد بیشتری از کودکان تحت پوشش آموزشهای این دوره قرار گرفته و با توجه به ویژگیها و نیازهای فردی از آموزشهای مناسب و سازنده برخوردار گردند. اینکه آماده سازی تا چه حد می تواند نمره های آزمونها را بهبود بخشید خود مسله بحث انگیزی است؟

اگر بخواهیم در قرن ۲۱ که قدرت کشورها در نیروی انسانی نهفته است به پیشرفت همه جانبه در زمینه های فردی ، اجتماعی ، اقتصادی ، صنعتی ، علمی و فرهنگی نایل شویم به شخصیت های رشد یافته انسان های متفکر و دست های ماهر و توانا نیازمندیم و چنین شخصیت هایی به جهت بالندگی همه جانبه باید تربیت شوند.

انسان از بدو تولد تا شش ـ هفت سالگی حساس ترین و مهمترین مراحل رشد خود را طی می کند این سالها مرحله شکل گیری شخصیت است که با حساسیت زیاد کودک نسبت به پیرامون خود شخص می شود و زمان آموزش قبل از دبستان است نفوذ تأثیر این منطقه می تواند دائمی باشد.

ثابت شده است کودکانی که مراکز پیش دبستانی را طی کرده اند آسان تر از کودکانی که از این امتیاز محروم بوده اند وارد دبستان و مرحله بعدی تحصیل می شوند بنابراین گذراندن دوره پیش دبستانی عامل مهمی در موفقیت تحصیلی به حساب می آید هرگاه مراکز پیش دبستانی نظیر مهد کودک ها یا کودکستانها دارای برنامه های با کیفیت بالا باشند کمی ضروری  برای خانواده ها در دنیای امروزی به شمار می آید.

بیان مسئله پایان نامه تأثیر مهد کودک بر رشد هوش کودکان

متخصصان عقیده دارند که شخصیت هر انسان در شش سال اول زندگی شکل می گیرد و لذا سال های اولیه زندگی کودک از نظر تعلیم وتربیت بسیار پر اهمیت می باشد که کوتاهی  در مورد آن زیان بار است. امروزه جهت رشد و بالندگی بهتر کودکان از مراکزی نظیر مهد کودک ها استفاده می شود که هدف از ایجاد این مراکز کمک به رشد جسمانی ، ذهنی ، عاطفی  و اجتماعی کودکان و در نهایت کمک به شکوفایی استعدادها و علایق آنان می باشد.

از طرفی آموزش و پرورش هم مانند بسیاری دیگر از امور زندگی پیوسته در حال تغییر و تحول است از این رو مسئولان تعلیم و تربیت یک جامعه بخصوص معلمان و مربیانی که با کودکان در ارتباط هستند باید به تحولات تعلیم و تربیت و روش های پیشرفته تر آگاهی یافته و روش کار خود را اصلاح و تغییر دهند.

تنها با تشخیص مراکز توجه و کانون ررغبت کودک می توانیم مطلب مورد نیاز او را به وی بیاموزیم ، می توان فعالیت هایی که در برنامه روزانه ، هفتگی و ماهانه کلاس های آمادگی و یا ضمیمه مهد کودک ها پیش بینی شده است را نظیر فعالیت های زبان آموزی ، آموزش مفاهیم و علوم اجتماعی ، دینی و اخلاقی و هر نوع فعالیت را که در اطراف یک موضوع متمرکز شده را مرکز فعالیت کودکان قرار دهیم.

تاریخچه مهد کودک در جهان

نگرش به دوره پیش از دبستان به منزله دوره ای از آموزش های کودک اهمیت بسیاری دارد. تربیت و تعلیم کودکان سه تا شش سالیان متمادی است که مورد توجه دست اندر کاران علم وتربیتی قرار گرفته است.

با بررسی و تحقیقات فراوانی که در این حوزه صورت گرفته به نقش بسیار مؤثر و سازنده آموزش پیش دبستانی بر شخصیت، نحوه یادگیری، تعاملات اجتماعی ، رشد گفتاری ، حل اختلافات رفتاری  و … صحّه گذارده است . برخی از نتایج این تحقیقات نشان می دهد که آموزش پیش از دبستان با رشد مهارت های کودک، توسعه یافته های محیطی ، کسب مهارتهای اولیه حل مسأله، رشد حس زیبایی شناختی و هنر نقاشی ، بازی و اعفدسازی و نمایشی ، خود پنداری به عنوان شاخص اعتماد به نفس ، پیشرفت تحصیلی و خود ابزاری در کودکان رابطه معناداری دارد.

قرن نوزدهم به عنوان سرآغاز آموزش پیش دبستانی مطرح شده است قبل از این تاریخ این اندیشه که کودکی یک دوران منحصر به فرد است به طور کلی مورد پذیرش واقع شده بود به خاطر وجود دو عامل به تدریج در قرن نوزدهم دیدگاهها نیست به کودکان دوران به طرز چشمگیری تغییر یافت . این دو عامل عبارتند از شرایط اجتماعی و باورها درباره طبیعت کودکی یکی از اولین طرفداران ایده آموزش دادن به کودکان پیش دبستانی جان کینوس بوده است.

تاریخچه مهد کودک در ایران

کودکستان برای اولین بار در ایران در سال ۱۳۰۰ با تلاش معلمی سخت کوش و دلسوز به نام «جبار عسگرزاده» باغچه بان در شهر تبریز دایر گردید. باغچه بان با توجه به فرهیختگی و آشنایی با کودک و ادبیات کودک، جان مایه اولین فعالیت های خود را در این زمینه به کار گرفت.

او با آفرینش هنری خود برای کودکان شعرهایی سرود و داستان هایی نوشت تا با این ره توشه آنها را به منزلگه عشق و هنر و نوع درستی رهنمون کرد. به پرورش روح و فکر آنان بپردازد . وی در مدت عمر خود عمده ترین تلاشهایی را معطوف به کودکان نمود و در این زمینه توفیقاتی حاصل کرد. پس از او ثمین دخترش راه او را ادامه داد.

وی در سال ۱۳۰۷ کودکستان دیگری در شیراز تأسیس کرد البته کودکان خانواده های مرفه به خصوص کارمندان عالی رتبه در کودکستان مزبور شرکت کردند و بازی ها و مراقبت های گروهی را تجربه می کردند.

با استقبالی که از این کودکستان ها به عمل آمده طی مدت کوتاهی در تهران و پاره ای از شهرهای بزرگ از سوی بخش خصوصی کودکستانهایی افتتاح و با برنامه های ساده ای از قبیل بازیهای مرسوم آموزش مقدماتی خواندن و نوشتن و نقاشی، عروسک بازی و غیره در جلب رضایت خانواده ها تلاش می کردند.

اولین آئین نامه کودکستان ها در سال ۱۳۱۲ به تصویب شورای عالی فرهنگ رسید که در ماده اول آن سن اطفال و مورد پذیرش کودکستان را ۴ الی ۷ سال در نظر گرفته بود . در سال ۱۳۳۴ در وزارت فرهنگ اداره مشتعلی برای کودکستان ها تأسیس شد و در سال ۱۳۳۵ نیز آئین نامه جدید برای اداره امور کودکستانها به تصویب رسید که در آن سن کودکان بین ۳ تا ۶ سال قید شده بود در سال ۱۳۴۰ اداره امور کودکستانها نیز منحل شد وتمام کارهای مربوط به کودکستان ها به اداره تعلیمات ابتدایی محول گردید.

اهداف کلی آموزش و پرورش جمهوری اسلامی ایران

کمال انسان در نظام تعلیم وتربیت اسلامی رسیدن به قرب الهی است این هدف نمایی به اهداف زیر تقسیم می شود.

الف : اهداف اعتقادی:

۱ ـ ایجاد زمینه لازم برای خود شناسی و خداشناسی و تقویت روحیه حقیقت جویی.

۲ ـ پرورش روحیه پذیرش حاکمیت مطلق خداوند بر جهان اسلام و انسان و اعمال این حاکمیت در جامعه بر اساس اصل ولایت فقیه.

ب : اهداف اخلاقی:

۱ ـ پرورش روحیه اعتماد به نفس و استقلال شخصیت.

۲ ـ تقویت احساس کرامت اخلاقی و بر انگیختن عزت نفس.

پ : اهداف علمی آموزشی:

۱ ـ پرورش روحیه تعلیم و تربیت مستمر.

۲ ـ پرورش روحیه کتابخوانی و مطالعه.

۳ ـ پرورش روحیه مشارکت و همکاری در رضایت های گروهی.

ت : اهداف فرهنگی ، هنری:

۱ ـ تقویت روحیه امتداد از رسوم محظ فر اقی.

۲ ـ شناخت هنر اسلامی و هنرهای ملی و جهانی مناسب.

فهرست منابع

۱ . مفیدی ، فرخنده ـ «مدیریت در مراکز آموزش قبل از دبستان» ـ هفت گفتار درباره آموزش قبل از دبستان دفتر اول نشریه سازمان پژوهش و برنامه ریزی آموزش وزارت آموزش و پرورش . چاپ اول زمستان ۱۳۶۸ .

۲ . مینا کاری ، محمود ـ سرآمدها ـ انتشارات مرکز نشر دانشگاهی ، چاپ سوم ۱۳۷۵ .

۳ . مهدی زاده ، سیامک رضا ، چگونه کودکانی سرآمد داشته باشیم ، انتشارات راهگشا ـ تابستان ۱۳۶۹ .

۴ . طالب زاده نوبریان ، محسن ، اصول برنامه ریزی آموزش و پرورش پیش از دبستان انتشارات رشد چاپ اول بهار ۱۳۸۵ .

۵ . اللهیاری ، عباسعلی و همکاران ـ اصول مبانی آموزش و پرورش در مراکز پیش دبستانی ، ۱۳۸۰ .

۶ . پارسا ، محمد ـ روان شناسی تربیتی ـ انتشارات بعثت چاپ دوم ، زمستان ۱۳۷۱ .

۷ . برقک ، رحیم ـ الگوی پیشنهادی برای آموزش در مراکز پیش دبستانی و آمادگی ـ ۱۳۷۲ .

۸  . علاقه بند ، علی ـ اصول مدیریت آموزشی ـ دانشگاه پیام نور ۱۳۷۹ .

۹  . مفیدی ، فرخنده ، آموزش و پرورش پیش دبستانی و دبستان ، دانشگاه پیام نور ۱۳۷۰ .

۱۰ . احمدی ، محسن ـ اگر فرزند باهوش می خواهید . انتشارات شهید حسین فهمیده اصفهان چاپ سوم ۱۳۸۳ .

۱۱ . ماتورت ، آلفرد ـ ضریب هوشی خود را سنجید ، ترجمه دکتر فرهاد همت خواه مهناز همت خواه . انتشارات عصر کتاب ، چاپ پنجم ۱۳۸۴ .

۱۲ . سلیمی ، مسعود ـ آزمون های هوش و استعداد انتشارات ابتدا ـ دانش فن ـ چاپ اول ۱۳۷۸ .

۱۳ . کول ، وینتا ، برنامه آموزش و پرورش در دوره پیش از دبستان ترجمه فرخنده مفیدی .انتشارات سمت ، چاپ اول ۱۳۷۷ .

۱۴ . سینگر ، دورتی و آرنسن ، سینگر ـ مقدمه ای بر نظریه تحولی ـ شناختی ژان پیاژه : تعیین شکل گیری تفکر کودک بر پایه فرآیندهای تحول روانی پیاژه با استفاده از ادبیات جهانی کودک ـ ترجمه دکتر پرویز شریفی در آمدی چاپ ۱۳۸۰ .

۱۵ . نظری نژاد ، محمد حسین «آموزش در دوران کودکی» انتشارات معاونت فرهنگی آستان قدس رضوی مشهد بهمن ماه ۱۳۶۶ .

۱۶  . پایان نامه  خانم فاطمه قلی تبار (تأثیر مهد کودک بر رشد هوش عملی) ـ پائیز ۱۳۸۱   .

۱۷ . میرهادی ، توران ـ کتاب کاربردی کودک (برنامه سالانه مربی در مهد کودک در کودکستان) انتشارات آگاه چاپ ششم ، زمستان ۱۳۷۲ .

۱۸ . بازاللهی ، محمد ، مدیریت مراکز پیش از دبستان ـ چاپ اول . ۱۳۸۱ .

۱۹ . اشتری ، کورس ـ راهنمای اولیاء کودکان پیش دبستانی و مهدهای کودک ـ انتشارات نویسند چاپ سوم ۱۳۸۳ .

۲۰ . سیف ، علی اکبر ـ روان شناسی پرورشی (روان شناسی یادگیری و آموزش) ـ انتشارات آگاه ، ۱۳۸۰.