تحقیق بررسی آداب و احکام ازدواج در دین های مزدایی، مسیحیت و اسلام

تعداد صفحات: ۲۳۱ | قابل ویرایش

فهرست تحقیق آداب و احکام ازدواج در ادیان مختلف

جایگاه و موقعیت زن. ۱

مزدایی. ۱

مسیحیت. ۷

اسلام. ۱۱

مفهوم ازدواج و اهداف آن. ۱۶

مزدایی. ۱۶

مسیحیت. ۱۸

اسلام. ۳۸

گونه های ازدواج. ۴۳

مزدایی. ۴۴

تک‌همسری. ۴۴

چند همسری. ۴۵

ازدواجهای پنجگانه. ۴۵

ازدواج درون‌دینی. ۴۹

ازدواج با محارم. ۵۰

مسیحیت. ۵۷

ازدواج موقت (محرمانه). ۶۱

ازدواج بین الادیانی. ۶۳

اسلام. ۶۴

تک‌همسری. ۶۴

چند همسری. ۶۵

ازدواج موقت. ۶۹

فلسفه و هدف. ۶۹

تاریخچه ازدواج موقت. ۷۲

ارکان ازدواج موقت. ۷۳

اختصاصات ازدواج موقت. ۷۴

دیدگاه اهل سنت در باب ازدواج موقت. ۷۵

ازدواج بین‌الادیانی. ۷۶

اسلام آوردن یکی از زوجین. ۸۲

ارتداد افراد مسلمان. ۸۲

احکام ازدواج. ۸۴

مزدایی. ۸۴

شرایط عقد نکاح. ۸۵

موانع ازدواج:. ۸۶

احکام زناشویی. ۸۶

تکالیف زن و شوهر. ۸۹

ازدواج های حرام. ۹۰

مسیحیت. ۹۵

ازدواجهای مخفیانه. ۹۶

شرایط عقد نکاح. ۱۱۵

تکالیف زن و شوهر. ۱۱۹

احکام زناشویی. ۱۲۰

ازدواج های حرام. ۱۲۰

زنا. ۱۲۰

اسلام. ۱۲۴

شرایط صحت عقد نکاح. ۱۲۶

سن ازدواج. ۱۲۹

شرایط فسخ عقد نکاح ( در مرد). ۱۳۰

شرایط فسخ عقد (در زن). ۱۳۱

وکالت در عقد. ۱۳۲

اولیاء عقد. ۱۳۲

احکام فقهی ازدواج. ۱۳۳

ازدواج حرام. ۱۳۴

موانع ازدواج شرعی یا محرمات. ۱۳۴

۲- محرمات سببی.. ۱۳۵

۳- محرمات رضاعی.. ۱۳۷

محرمات موقت. ۱۳۹

تکالیف زن و مرد. ۱۴۲

۱- حقوق معنوی.. ۱۴۶

۲- حقوق مادی زنان.. ۱۴۷

تاریخچه مختصر مهریه. ۱۴۸

شی موضوع مهریه. ۱۴۹

انواع مهر. ۱۵۰

مقدار مهر. ۱۵۲

تملّک مهر. ۱۵۲

نفقه. ۱۵۲

حدود نفقه. ۱۵۳

عدّه. ۱۵۴

زنا. ۱۵۶

مجازات زنا. ۱۵۸

اقسام حدّ زنا. ۱۵۹

اثبات جرم زنا. ۱۶۱

آداب ازدواج. ۱۶۳

مزدایی. ۱۶۴

آداب و مراسم خواستگاری. ۱۶۴

آداب نامزدی. ۱۶۵

انتخاب روز فرخنده. ۱۶۶

مراسم روز عروسی. ۱۶۶

۱-وکیل پرسان.. ۱۶۶

۲- گواه گیران (مراسم عقد).. ۱۶۹

۳- عروس کشان.. ۱۷۳

۴- پاتختی.. ۱۷۴

مسیحیت. ۱۷۵

آداب و مراسم ازدواج. ۱۷۵

۱- رضایت.. ۱۷۵

۲- خطبه.. ۱۷۶

۳- دادن حلقه یا تبادل حلقه ها.. ۱۷۸

۵- زفاف.. ۱۸۰

اسلام. ۱۸۱

انتخاب همسر. ۱۸۳

مراسم خواستگاری. ۱۸۴

خواستگاری از نامزد دیگری. ۱۸۵

حدود نگاه کردن هنگام خواستگاری. ۱۸۶

گزینش دختر. ۱۸۸

خرج بری. ۱۸۹

شیرینی‌خوران. ۱۹۰

نشان دادن دختر به قابله. ۱۹۱

خریدن لباس برای عروس آینده. ۱۹۱

تهیه جهیزیه. ۱۹۱

مراسم عقد. ۱۹۲

فرستادن رقعه (کارت عروسی). ۱۹۴

آرایش دختر. ۱۹۴

حنابندان. ۱۹۶

مراسم عروسی. ۱۹۶

عروس بران. ۱۹۸

شب زفاف. ۱۹۸

پایتختی. ۲۰۰

روز سوم عروسی. ۲۰۱

طلاق وازدواج مجدد. ۲۰۲

مزدایی. ۲۰۲

طلاق. ۲۰۲

ازدواج مجدد. ۲۰۲

مسیحیت. ۲۰۳

طلاق:. ۲۰۳

ازدواج مجدد. ۲۱۷

اسلام. ۲۱۸

طلاق. ۲۱۸

اختیار طلاق. ۲۲۰

جواز و مشروعیت طلاق در قرآن:. ۲۲۳

ارکان طلاق. ۲۲۳

انواع طلاق. ۲۲۶

لعان، ایلاء، ظهار. ۲۲۹

ازدواج مجدد. ۲۳۲

فهرست منابع. ۲۳۴

جایگاه و موقعیت زن

آنچه مسلم است این است که در هیچ یک از ادیان و فرهنگ ها زن از وضعیت و موقعیتی برابر با مرد برخوردار نبوده است. این وضعیت نابرابر در همه شئون زندگی نمود دارد.

احکام دینی زنان را مخاطب قرار نمی دهد و مسائل مربوط به ایشان به صورت غیر مستقیم و بواسطه مردان مطرح می شود اما این امر در ادیان بسته به فرهنگ ها متفاوت است به عبارت دیگر دامنه این نابرابری ها در همه ادیان یکسان نیست دراین فصل به بررسی وضعیت زن در ادیان مورد بحث می پردازیم.

‌

شرایط ازدواج در دین مزدایی

در میان اقوام و ملل شناخته شده باستان، هیچ جامعه‌ای وجود ندارد که در آن به اندازه دین مزدایی در میان مرد و زن تعاملی خوب و سازنده وجود داشته باشد. به نظر می‌رسد که زن و مرد در اوستا از حقوقی برابر برخوردارند و نسبت به یکدیگر ارجهیتی ندارند. زن و مرد پرهیزکار معمولاً در کنار هم ذکر می‌شوند. خطابه‌های فلسفی که زرتشت در “گاتاها” نسبت به مردان و زنان ایراد می‌کند نشان‌دهنده وجود زنانی توانا در زمان زرتشت بوده است.

وظایف زن در ایران باستان به فعالیتهای اقتصادی درخانواده محدود نمی‌شد، بلکه در پیشبرد معنوی و اخلاقی تمام جامعه نقش مهمی را ایفا می‌کرد او معلم اخلاق به حساب می‌آمد. در اوستا همیشه زن یک جزء مهم جامعه شناخته شده و در همه حقوق اجتماعی حتی در مراسم مذهبی نیز با مرد برابر دانسته شده است. در ادعیه زرتشتیان، هرجا از فروهر در گذشتگان یاد شده، فروهر زنان پارسا نیز ستوده شده است. در ایران باستان زن مقام بسیار ارجمندی داشت و دربسیاری از شئون زندگی با مرد همکاری می‌کرد.

درست است که پسر به خاطر شرکت در کارهایی مثل جنگ و شکار و کشاورزی مورد توجه و مهر بیشتر بود، آیات بسیاری دراوستا وجود دارد که در آنها فرد از درگاه خداوند و فرشتگانش خواستار پسر است.

با این حال آیاتی در اوستا یافت می‌شود که بر یکسان‌بودن ارزش پسر و دختر دلالت دارد در دعای “اهمائه ریشچه”، فرد درضمن درخواست نعمتهایی مانند تندرستی، شادمانی روانی، زندگی مرفه و آسوده از اهورا خواستار است که فرزندان نامی و مشهور نیز به او عنایت نماید، واژه اوستایی که در این دعا آمده است: “آسنا مچذره زینتم” است که به معنی فرزند نامی و مشهور است و فرزند اعم از دختر و پسر است در اندرزنامه “آذربادمهراسپندان” آمده است زن و فرزند خود را از فرهنگ باز مگیر که تو را تیمار و رنج گران از آن نرسد و پشیمان نشوی. در مورد آموزش اصول اخلاقی و  مذهبی و دیگر دانشها، تربیت دختر و پسر یکسان بود و هر دو به یک اندازه بهره‌مند می‌شدند.

پروفسور”کریستین‌سن” خاورشناس نامی دانمارکی درکتاب خود به نام شاهنشاهی ساسانیان می‌نویسد: دوشیزگان ایران باستان تنها با وظایف خانوادگی آشنا نمی‌شدند، بلکه اصول اخلاقی و قوانین مذهبی اوستا را نیز فرا می‌گرفتند و چه در اجتماع و چه در زندگی خصوصی از آزادی عمل برخوردار بودند. این آزادی عمل به اندازه‌ای بود که اگر دوشیزه‌ای می‌خواست حتی برخلاف میل والدین خود، با پسری زناشویی کند، پدر و مادر او نمی‌توانستند ازاین کار جلوگیری کنند و موبدان بدون رضایت والدین دختر نیز به تقاضای آنها برطبق قانون ترتیب اثر می‌دادند.

مفهوم ازدواج و اهداف آن

نهاد ازدواج در همه فرهنگ ها از اهمیت خاصی برخوردار است. معمولاً در فرهنگ ها و ادیان، نه مرد ونه زن هیچ یک در هنگام بلوغ، بدون وجود همسر خود را کامل نمی دانند. بسیاری از ادیان ازدواج را عملی مقدس می دانند که منشأ الوهی دارد در این فصل به دیدگاه های ادیان مورد بحث راجع به مفهوم ازدواج و اهداف آن می پردازیم.

مزدایی

مفهوم ازدواج: از نظر ایرانیان ازدواج امری مقدس و تکلیفی دینی است و کاری بسیار پسندیده به حساب می‌آید و سرباز زدن از آن و زندگی‌کردن به حالت تجرد ناپسند و در خور نکوهش است. هر فرد زرتشتی موظف است که چون به حد بلوغ برسد، برای خود همسری برگزیند. در “ویدیوداد” مردی که همسر دارد از مردی که همسر ندارد بهتر دانسته شده است.

در بندهای سوم تا پنجم “یسنا”، هات۵۳ به جایگاه والای ازدواج در ایران باستان اشاره می‌شود. درترجمه “یسنا” در جلد۳۱ مجموعه کتب مقدس شرق در هات۵۳ بندهای ۳ و۴ آمده است: و به او یعنی داماد، “جاماسپه”، ایشان تو را ای پروچیستا جوانترین دختر زرتشت را خواهند داد. زرتشت وی را به عنوان یاور و همفکر و پیرو”اشه” و “اهوره مزدا” و به عنوان یک پناه به “جاماسپه” می‌دهد.

بنابراین ایشان به کمک “خرد آرمیتی” فراخ بخشنده بسیار پرهیزگار، مشاور یکدیگر خواهند بود و کرداری نیکو خواهند داشت. عروس یعنی “پروچیستا” پاسخ می‌دهد من به او عشق و مهر خواهم ورزید.

گونه های ازدواج

اشکال مختلف ازدواج در ادیان و جوامع، براساس اقتضاعات فرهنگی و نیازهای اجتماعی بوجود می آیند. عدم توازن در جنسیت ها می تواند باعث بوجود آمدن چندهمسری در دو شکل آن یعنی چندشوهری و چند زنی گردد. چند شوهری در بعضی جوامع ابتدایی وجود داشته و دارد، اما هیچ یک از ادیان مترقی، چند شوهری را به رسمیت نمی شناسند و در بعضی ادیان تنها چند زنی مجاز است.

ازدواج “درون همسری” و “برون همسری” از گونه های دیگر ازدواج است. در ادیان ابتدایی ازدواج “درون همسری” یعنی ازدواج “درون کلانی” ممنوع است. ازدواج به این معنا تنها در موارد خاص صورت میگیرد. در ادیان مترقی، این ازدواج ها به عنوان ازدواج درون دینی و ازدواج برون دینی یا “بین الادیانی” مطرح می شوند. معمولاً ادیان “ازدواج برون دینی” یا “بین الادیانی” را     نمی پذیرند و درمواردی نیز که انجام آن را جایز می دانند، سخت گیری های شدیدی اعمال میکنند.

چند همسری در اسلام

از جمله اختیاراتی که مرد علی‌رغم بستن عقد ازدواج با همسرش دارد، امکان ازدواج با زن دیگر است. از آنجا که سوء برداشت‌های زیادی از این اعتقاد اسلامی شده است، به بررسی این مسأله خواهیم پرداخت.

تصور بسیاری از افراد در رابطه با تعدد زوجات این است که اسلام تعدد زوجات را به خاطر مردان وضع نموده است و به خاطر این که به خواسته‌های مرد بیشتر از خواسته‌های زن اهمیت می‌دهد. برای رفع این اتهامات و ابهامات کافی است برخی از مسائل روشن شود. اگر نگاهی گذرا به تاریخ جامعه عربستان پیش از اسلام و نیز فرهنگهای دیگر بیفکنیم. روشن می‌شود که اسلام چند همسری را ابداع نکرد، زیرا در بسیاری از جوامع قبل از اسلام وجود داشته است، بدون آن که محدودیتی پیرامون تعدد زوجات وجود داشته باشد.

در جامعه عربستان تعدد زوجات بدون هیچ محدودیتی رواج داشت و در بسیاری از مواقع بت‌پرستانی که اسلام می‌آوردند بیشتر از چهار زن داشتند. و پیامبر اکرم به آنها امر می‌کرد که فقط تا چهار زن نگه دارند.

بنابراین نه اسلام مبرع آن بود و نه این که آن را نسخ کرد، زیرا با نبودن آن از نظر اسلام مشکلاتی برای اجتماع پیش می‌آید که راه چاره آن منحصر به تعدد زوجات است.

تاریخچه ازدواج موقت

از آن جا که این ازدواج در حال حاضر در میان شیعیان مورد قبول است و اغلب علما و فقهای اصل سنت آن را نمی‌پذیرند و از موارد مورد اختلاف میان شیعه و سنی است در اینجا لازم است به مختصر تاریخچه آن اشاره شود.

بی‌شک ازدواج موقت در زمان پیامبر اکرم بر اساس آیات قرآن کریم و سخنان پیامبر اکرم در جامعه مسلمانان معمول بود.

تنها در یک یا دو مورد است که بنا به نقل مورخین در شرایط جنگی و جهت حفظ آمادگی سپاهیان پیامبر اکرم در آن مقطع ازدواج موقت را ممنوع اعلام نمودند و پس از آن مجدداً مجاز اعلام گردید. رسول اکرم در برخی از سفرها که مسلمانان از همسران خود دور می‌افتادند به آنها اجازه ازدواج موقت می‌داده است و همچنین مورد اتفاق مسلمانان است که خلیفه دوم در زمان خلافت خود نکاح منقطع را تحریم کرد.

گروهی از اهل سنن عقیده دارند که ازدواج موقت را پیغمبر اکرم خودش در اواخر عمر ممنوع کرده بود و منع خلیفه در واقع اعلام ممنوعیت آن از طرف پیغمبر اکرم بوده است. در حالی که در زمان خلافت ابوبکر و ابتدای خلافت عمر نیز در بین مسلمین رواج داشت تا این که عمر به خاطر مصالح سیاسی و تعصبات قومی جهت جلوگیری از امتزاج نژاد مسلمانان عرب با دیگران ازدواج موقت را ممنوع اعلام کرد:

«دو متعه در زمان رسول‌الله (ص) حلال بود که من آن دو را ممنوع می‌کنم و بر آن مجازات می‌نمایم، یکی از آن دو متعه حج و دیگر متعه نکاح بوده است».

چنان که اشاره شد تنها دلیل عمر برای ممنوعیت ازدواج موقت مصالح سیاسی و اجتماعی بود. اگر درستی حکم عمر را بپذیریم از آنجا که آن حکم، حکم سیاسی و حکومتی بر اساس و شرایط آن زمان است این امر فقط اختصاص به زمان وی دارد و تمام زمانها را در بر نمی‌گیرد.

فهرست منابع

۱.او ستا: کهن ترین سرودها و متنهای ایرانی ، دوستخواه، جلیل،  مروارید، تهران، ۱۳۷۷.

۲.آذر گشسب،اردشیر، مراسم مذهبی و آداب زرتشتیان، کانون زرتشتیان شریف آباد یزد مقیم مرکز،۱۳۵۲.

۳. ابراهیمی محمد، ازدواج با بیگانگان، مرکز انتشارات دفتر تبلیغات اسلامی حوزه

۴.محمد‌علی‌الرازی، جصاص، مطبعه لاوقاف الاسلامیه، آستانه، ۱۳۵۵ ق

۵.پرینس، درک، پیمان ازدواج، مترجم: پریسا دادرس، بی ناشر، بی تاریخ.

۶.دامغانی، محمد تقی، احوال شخصیه زرتشتیان ایران، امیرکبیر، تهران،۱۳۷۷.

۷.مزداپور، کتایون، حیات اجتماعی زن در تاریخ ایران، دفتر پژوهشهای فرهنگی وابسته به مراکز فرهنگی، ۱۳۶۹.

۸.مزداپور، کتایون، شایست و لاشایست، مؤسسه مطالعات و تحقیقات فرهنگی،۱۳۶۹

Source

1. Abrahams, I., »Adultry Christion«, E R E, ed., James Hastings, Charles Scribner’s Sons, EdBendroth, »Marriage Family«, E P, ed., Hans J. Hiller, Brand by Routledge, New York, vol.2, 2002
2. Bendroth, »Marriage Family«, E P, ed., Hans J. Hiller, Brand by Routledge, New York, vol.2, 2002
3. Brundage, J. A., »Divorce«, N C E, The Catholic University of America, Washington, vol.4, 1967.
4. Brown, Zigmund, Barbara, »Women Clergy«, E P, ed., Hans J. Hiller, Brand by Routledge, New York, vol.4, 2002.