پایان نامه شناسایی ساختارهای زمین شناسی در مخازن نفت به روش ژئوفیزیکی

تعداد صفحات: ۱۵۳ | قابل ویرایش

فهرست مطالب

عنوان

چکیده

مقدمه

فصل اول

انواع مخازن نفتی

ارزش دولومیت

خصوصیات سنگ

انواع تخلخل

فصل دوم

اکشتاف ژئوفیزیکی

روش الکتریکی

مغناطیس سنجی

لرزه نگاری

برداشت

انواع  نویز

انواع لرزه نگاری

فصل سوم

چاه پیمایی

خدمات تکمیل چاه

اثرات حفاری

نمودار های چاه پیمایی

منابع

چکیده

روش ژئوفیزیکی یک روش بسیار عالی و مناسب چه از نظر زمان و چه از نظر هزینه برای اکتشاف و استخراج مواد معدنی , نفتی , گاز و شناسایی لایه‌های زیر زمینی و تهیه نقشه‌های زمین شناسی می‌باشد.

از ژئوفیزیک از سالهای بسیار قبل در اکتشاف و شناسایی مواد معدنی است استفاده می‌شده است با پیشرفت علم دستگاه‌ها و ابزار جدیدی در زمینه ژئوفیزیک ساخته شد که باعث شد که این روش به شناختهای مختلفی تقسیم شود. که ما به بررسی برخی از این شاخه‌ها که از آنها در اکتشاف نفت و گاز و تعیین ساختارهای زمین شناسی نفت و همچنین تعیین خصوصیات مخزن و محل مخزن می‌پردازیم.

این شاخه‌ها عبارتند از : ۱) گرانی ۲) مغناطیسی ۳) لرزه نگاری که به دو صورت دو بعدی و سه بعدی می‌باشد. ۴) چاه پیمایی و ۰۰۰

از جمله مهمترین این روش‌ها , روش چاه‌پیمایی و لرزه نگاری است.

از لرزه نگاری در شناسایی و اکتشاف مخازن نفتی و گازی استفاده می‌گردد که در ایران در مناطق دشت آزادگان , مارن و کوپال , آغاجاری از روش لرزه نگاری ۳ بعدی استفاده  شده است که در منطقه آغاجاری بزرگترین پروژه لرزه نگاری ۳ بعدی خاورمیانه انجام می‌شود.

در چاه پیمایی با نمودارگیری از جدار چاه‌های نفت پارامترهای متعدد مخزن نفت از قبیل میزان اشباع آب , اشباع هیدروکربن , میزان تخلخل و نفوذ پذیری و نوع سنگ شناسی و سایر اطلاعات ذیقیمت اکتشاف نفت بر روی نمودارها مشاهده و قرائت می گردد.

مقدمه

اطلاعات کسب شده توسط شناسایی‌های سطحی , هرچند دقیق و کامل باشند , نمی‌توانند همه نیازها را برآورده نمایند. اطلاعات دقیقتر از وضعیت زمین را می‌توان با بررسی‌های زیر سطحی به دست آورد. هدف‌های بررسی های اکتشافی زیر زمینی را به نحو زیر می‌توان خلاصه کرد :

الف ) تأیید یا تکمیل نقشه‌های زمین شناسی مهندسی که توزیع مصالح زمین شناسی را در سطح و عمق کم نشان می‌دهد.

ب) تعیین نحوه توزیع مصالح زمین شناسی در زیر زمین و آگاهی از شرایط آب زیر زمینی

ج) گرفتن نمونه‌هایی از مصالح زمین شناسی برای شناسایی آنها و انجام آزمون های آزمایشگاهی.

د) اندازه گیری ویژگی های مهندسی مصالح به طور برجا.

دستیابی به هدف‌های فوق به دو صورت مستقیم و غیر مستقیم و با استفاده از روش‌های زیر امکان‌پذیر است.

الف ) روش‌های ژئوفیزیکی که اطلاعات غیر مستقیم به دست می دهد.

ب) روش های شناسایی زیر زمینی که حاصل آن کسب اطلاعات مستقیم و غیر مستقیم است.

ج) حفاری‌های آزمایشی و مغزه‌گیری که داده‌های مستقیم به دست می دهد.

د) نمودارگیری ژئوفیزیکی از گمانه‌ها که بطور غیر مستقیم اطلاعاتی را در اختیار ما قرار می‌دهد.

پس از آنکه ضرورت انجام اکتشافات زیر زمینی مورد تأیید قرار گرفت , باید در مورد نوع روش یا روش‌های اکتشاف زیر زمینی تصمیم‌گیری شود. روش های اکتشافی بر مبنای هدف مطالعات , مرحله بررسی‌ها , وسعت منطقه مورد مطالعه , نوع پروژه , شرایط زمین شناسی , شرایط سطح زمین و قابلیت دسترسی آن و بالاخره محدودیت‌های بودجه و زمان انتخاب می‌شود.

مکانیزم دورگ : Dorag

این مکانیزم توسط بدیع الزمانی ارائه گردید که بدین صورت است که داخل دریاها یک عدسی داریم که به آن عدسی آب می‌گوییم که در آن جوی با آب دریایی به هم برخورد می‌نمایند. و داخل این لنز یعنی محل برخورد و اختلاط آب شور با آب شیرین دولومیت تشکیل می شود. و چون آب شیرین و آب شور وجود  داشته است. اسم آنرا دورگ نامیده اند.

در ۱۰ سال اخیر با مطالعه روی ایزوتوپ ها چون مقدار ایزوکوپ‌های کربن ۱۲ , کربن ۱۳ و اکسیژن ۱۶ , اکسیژن ۱۸ در آب دریا وجو مشخص است , آمریکاییها با تحقیق و بررسی بر روی ایزوتوپ‌های کربن و اکسیژن این لنزها با کربن و اکسیژن دریا وجو مشاهده  نمودند که این ایزوتوپ‌ها با هم یکسان نمی‌ باشند.

پس اعلام کردند که از لحاظ ایزوتوپی و مطالعات ایزوتوپی دولومیتی که در محل اختلاط آب شیرین و آب شور تشکیل شده است. با حرف بدیع الزمانی هم خوانی ندارد. و در نتیجه نظریه دورگ رد شد.

چگونگی تشکیل نفت

موجودات ذره‌بینی و میکروسکوپی پس از اینکه می‌میرند در اقیانوس‌ها دراثر رسوبات که روی آنها قرار می‌گیرند و در اثر فشار به نفت تبدیل می‌شوند.

در تمام نقاطی که دریا بوده و زیر آب بوده اند و چنانچه شرایط خاصی برای زندگی و مرگ موجودات را داشته باشند در اثر نهشته شدن رسوبات روی اجساد موجودات در یک چنین جاهایی نفت تولید می شود.

وجود نفت ربطی به آب و هوا ندارد. نفت هم در قطب و هم در عربستان و خاورمیانه وجود دارد پس از نهشته شدن موجودات مرده یک سری فعالیت‌های باکتریابی روی آنها صورت می‌گیرد و تجزیه می‌شوند ( در محیط هوازی ) و نیز مراحل رسوب گذاری نیز انجام می‌شود. پس عمق و فشار بالا می‌رود تا دما به ۱۸۰ درجه برسد که در این دما نفت تولید می‌شود.

بعد از دمای ۱۸۰ درجه دگرگونی حاصل می‌شود و قیری معروف به قیر ۸۰ کربنی بوجود می‌آید ممکن است به دلایل فشار منبع ترک بخورد و قیرها بیرون بریزد در خرم آباد و بروجرد قیر طبیعی در اطراف جاده وجود دارد.

از لحاظ معدنی منطقه باید یک سری کاتالیزورها را وارد کند در لایه‌هایی که نیکل و وانادیوم قوی باشد و مواد آلی قوی نیز بوده باشد نفت تشکیل می شود. که نیکل و وانادیوم کاتالیزور هستند.

منابع

1. ¯ دبرین , د (۱۳۶۵) «مقدمه‌ای برکاوش ژئوفیزیکی» (ترجمه محمدثبوتی و دیگران), دانشگاه‌تهران
2. ¯ شهام , افشین (۱۳۸۳) «جزوه ژئوشیمی» ,‌انتشارات دانشگاه آزاداسلامی واحدتهران جنوب
3. ¯ صداقت , محمود (۱۳۶۴) «اکتشافات ژئوفیزیکی» , رشد آموزش زمین شناسی
4. ¯ صداقت , محمود (۱۳۶۶) « مغناطیسی دیرین » , رشد آموزش زمین شناسی
5. ¯ گرون تخصصی زمین شناسی و معدن (۱۳۶۵) « واژه نامه زمین شناسی و معدن» , مرکز نشر دانشگاهی تهران
6. ¯ معظمی گودرزی , خسرو (۱۳۵۱) « لرزه شناسی» , وزارت علوم و آموزش عالی
7. ¯ معماریان,حسین (۱۳۶۵) « عملیات صحرایی زمین شناسی» ,‌رشد آموزش زمین شناسی
8. ¯ معماریان , حسین و صدات , محمود (۱۳۶۹) « عملیات صحرائی زمین شناسی» رشد آموزش زمین شناسی
9. ¯ مهدیزاده تهرانی , سیمین (۱۳۶۵)« آشنایی با دانش دورسنجی»رشدآموزش زمین‌شناسی