تعداد صفحات: ۲۱۸ | قابل ویرایش
فهرست
عنوان صفحه
فصل اول:کلیات طرح
بیان مساله………………………………………………………………………………………. ۵
هدف واهمیت تحقیق………………………………………………………………………….. ۵
سوال های تحقیق………………………………………………………………………………. ۶
فرضیه ها وقلمرو تحقیق………………………………………………………………………… ۶
تعریف عملیاتی متغیرها وواژه های کلیدی…………………………………………………….. ۷
روش تحقیق …………………………………………………………………………………… ۷
محدودیت های تحقیق…………………………………………………………………………. ۷
فصل دوم: مطالعات نظری………………………………………………………………… ۸
فصل سوم:روش شناسایی تحقیق………………………………………………………… ۹
روش تحقیق……………………………………………………………………………………. ۹
جامعه آماری…………………………………………………………………………………… ۹
حجم نمونه و روش اندازه گیری………………………………………………………………… ۹
ابزار جمع آوری اطلاعات………………………………………………………………………. ۹
روش تجزیه و تحلیل داده ها……………………………………………………………………. ۹
فصل چهارم: مبانی نظری ساختارگرایی………………………………………………… ۱۰
ساختار گرایی چیست………………………………………………………………………… ۱۰
ساختار گرایی در ادبیات……………………………………………………………………… ۱۲
تاریخچه ساختار گرایی……………………………………………………………………… ۱۵
زبان شناسان چک……………………………………………………………………………. ۲۳
ساخت گرایان……………………………………………………………………………….. ۲۵
کاربرد گرایان……………………………………………………………………………….. ۲۸
پیشینه مطالعات زبان شناختی در ادبیات ایران ………………………………………………… ۳۰
بررسی صناعات ایران………………………………………………………………………… ۳۰
بررسی گونه های ادبی……………………………………………………………………….. ۳۲
سبک شناسی متون ادبی……………………………………………………………………… ۳۴
هنجار وهنجارهای زبانی……………………………………………………………………… ۳۶
زبان معیار……………………………………………………………………………………. ۳۷
گونه های زبانی………………………………………………………………………………. ۳۸
ویژه گیها و نقش زبان معیار………………………………………………………………….. ۴۰
زبان فارسی معیار……………………………………………………………………………. ۴۲
برجسته سازی………………………………………………………………………………… ۴۵
ویژگیهای برجسته سازی…………………………………………………………………….. ۴۷
گونه های برجسته سازی ………………………………………………………………………………………. ۴۸
قاعده افزایی…………………………………………………………………………………… ۴۹
هنجار گریزی…………………………………………………………………………………. ۵۰
قاعده کاهی………………………………………………………………………………….. ۵۲
هنجار گریزی آوایی…………………………………………………………………………. ۵۶
هنجار گریزی نوشتاری……………………………………………………………………….. ۵۶
هنجار گریزی واژگانی……………………………………………………………………….. ۵۶
هنجار گریزی نحوی………………………………………………………………………….. ۵۷
برخی از ویژگی های نحوی زبان ……………………………………………………………………………. ۶۲
هنجار گریزی سبکی ………………………………………………………………………… ۶۷
هنجار گریزی زمانی………………………………………………………………………….. ۶۹
هنجار گریزی معنایی…………………………………………………………………………. ۷۰
فصل پنجم:مباحث کاربردی……………………………………………………………. ۷۲
عاطفه………………………………………………………………………………………… ۷۲
عاطفه در شعرشاملو…………………………………………………………………………… ۷۳
عاطقه در شعر احمدی………………………………………………………………………… ۸۴
زبان در شعر شاملو …………………………………………………………………………… ۸۸
زبان در شعر احمدی………………………………………………………………………… ۱۱۶
تخیل ……………………………………………………………………………………….. ۱۲۰
تشبیه در شعر شاملو………………………………………………………………………….. ۱۲۱
تشبیه در شعر احمدی………………………………………………………………………… ۱۳۴
تشخیص در شعر شاملو……………………………………………………………………… ۱۳۹
تشخیص در شعر احمدی……………………………………………………………………. ۱۴۷
استعاره مصرحه در شعر شاملو ……………………………………………………………… ۱۵۹
استعاره مصرحه در شعراحمدی……………………………………………………………… ۱۶۴
موسیقی در شعر شاملو………………………………………………………………………. ۱۷۰
موسیقی در شعراحمدی……………………………………………………………………… ۱۸۲
فصل ششم:نتیجه گیری…………………………………………………….. ۱۸۹
منابع ومآخذ………………………………………………………………… ۲۰۵
بیان مساله:
۱-چرااز نظر ساختاردو شاعرکه هر کدام به عنوان مبدع وصاحب سبک در شعر معاصر هستند مورد بررسی قرار گرفته اند؟
۲-ساختار شکنی شاملو واحمدی چه تاثیری در شعر معاصر گذاشته
۳-اهمیت بحث ساختاری در شعر
۴-ساختارها چگونه وبا چه ابزاری بررسی می شوند؟
۵-آیا برای درک محتوا شناخت ساختار شعر لازم است؟
ساختارگرایی چیست؟
دراین قسمت تعریفات مختلفی از نظریه پردازان بزرگ آمده است
“روش جستجوی واقعیت نه در اشیای منفرد که در روابط میان آنهاست به نظر دوروتی سلز ساختارگرایی”
بررسی قوانین ترکیب هم در طبیعت وهم درمصنوعات انسانی است”همچنین از نظر رابرت اسکولز عبارت است از نظامی منسجم که علوم مدرن را وحدت بخشید وجهان را بار دیگر برای انسان قابل سکونت گرداند.ساختارگرایی چنان که از نامش بر میاید به ساختارها میپردازد و به خصوص به ان دسته از قوانین کلی رابررسی میکند که بر ساختارها حاکمند.
به گفته فردریک جیمسون ساختارگرایی “بازاندیشی درباره همه چیزها از دیدگاه زبان شناسی است”تحلیل ساختارگرایانه بران است که مجموعه قوانین شالوده ای ناظر برترکیب این نشانه ها(نظام خویشاوندی .مسابقه کشتی .نوع غذاو…)ورسیدن به یک معنا را استخراج کند وچنین تحلیلی تا حدودی زیاد به انجا نشانه ها واقعا میگویند کاری ندارد وبه جای ان بر روابط درونی انها با یکدیگر تاکید میورزند.
ساختارگرایی نوعی روش تحقیق است که می توان ان را در مورد گستره وسیعی از موضوعات مختلف از مسابقات فوتبال تا شیوه های تولید اقتصادی به کار گرفت.
موکاروفسکی میگوید :ساختارگرایی یک جهان بینی نیست که استوار بر راههای تجربی باشد چنان روشی هم نیست که مجموعه ای از شگردهای پزوهش درباره ی گستره ای خاص داشته باشد ساختارگرایی اصلی ادراکی است که در گستره های متفاوت روانشناسی. زبان شناسی . پزوهشهای ادبی نظریه . تاریخ وهنر وجامعه شناسی . زیست شناسی و… آشکار میشود.
ساختارگرایی در ادبیات
ساختارگرایی می تواند مدعی جایگاهی ممتاز در مطالعات ادبی شود چرا که در پی ان است که الگویی است از خود نظام ادبیات به عنوان مرجع بیرونی اثار منفردی که بررسی می کند بدست دهد.
ساختارگرایی با حرکت از مطالعه زبان به مطالعه ادبیات و تلاش برای تعریف اصول ساختاردهی که نه فقط دراثار منفرد -که در روابط میان اثار در کل عرصه ادبیات عملی میکند و بران بوده است تاعملی ترین مبانی ممکن را برای مطالعات ادبی فراهم آورد. (اسکولز،۱۳۸۳،۲۶)
ساختارگرای می تواند بررسی چگونگی ردیابی انگارهای مکرر باشد که نه فقط دریک اثر خاص که درسرتاسر ادبیات پدیدار میشوند تا احتمالا به این ترتیب بتواند بخشی از نحوه عمل ذهن انسان را آشکار سازد.(گرین ،۱۳۸۵،۲۷۷)
درسبک شناسی ساختارگرا بحث اساسی این است که هیچ جزیی به تنهایی معنی دارنیست بلکه باید هرجز اثر را درارتباط با اجزای دیگر ان و نهایتا کل سیستم در نظر گرفت به عبارت دیگر عناصرواجزای ومجرد بررسی کرد.
مثلا در بررسی یک شعر نباید وزن و قافیه رابه صورت مجرد در نظر گرفت.(شمیسا،۱۳۸۲،۱۲۹) بلکه باید ان ها را در ارتباط یک نظام کلی که همانا موسیقی شعر باشد لحاظ کرد (وا نگهی بین اینموسیقی و پیام شعر ارتباطی)مثلا درشاهنامه بسامد لغات فارسی زیاد است واین ما این- پیام اثر که ستایشی از عنصر ایرانی است همخوانی دارد.
تاریخچه ساختارگرایی
ریشه ساختارگرایی راباید درارایی جست که فردینان دوسوسور در سپیده دمان قرن بیستم هنگامی که تسلطی بی چون وچرادر تحقیقات زبانی داشت مطرح کرد.
وی با این تحلیل که هر پدیده ای راهم می توان به صورت تاریخی بررسی کرد هم به صورت توصیفی میان میان زبان شناسی تاریخی یا درزمانی وزبان شناسی توصیفی یا هم زبانی تمایز قایل شد.وتقسیم کارمیان این دو را چنین توضیح داد که زبان شناسی درزمانی به بررسی تحولاتی می پردازد که زبان در طی تاریخ به خود دیده است.
حال آنکه زبان شناسی همزمانی نظام زبان را در یک برش زمانی خاص مطالعه می کند .(تودورف،۱۳۸۲،۸) یا به عبارتی دیگر سوسورزبان را نظامی از نشانه ها می دانست که باید به روش همزمانی مطالعه شود ونه در زمانی یا زبان به مثابه نظامی کامل در مقطع معینی از زمان مورد بررسی قرار گیرد ونه در جریان تاریخی آن.
هر نشانه رامتشکل از یه دال(تصویر اوایی یا معادل نوشتنی ان) ویک مدلول (مفهوم یا معنی) می دانست میگفت:هر نشانه ای در درون نظام فقط به دلیل تفاوتی که با نشانه های دیگر دارد معنی دار است.
سوسور می گوید:در نظام زبانی فقظ تفاوتها وجود دارند . معنا پدیده ای رازآمیز نیست که در ذات یک نشانه وجود داشته باشد .بلکه صرفا نقش نشانه است که حاصل تفاوت داشتن ان نشانه با سایر نشانه هاست.
زبان شناسان چک
در شهر پراگ حلقه ی زبان‌شناسان پراگ در سال ۱۹۲۶ بر پا شد. در این حلقه پژوهندگانی چون تروبتسکوی و یاکوبسن شرکت داشتند. همچنین اندیشمندانی چون دانیل جونز و آندره مارتینه نیز با آنها همکاری می‌کردند. زبان‌شناسان حلقه ی پراگ پژوهش های خود را بیش از همه بر اصل نقش نظام زبان و بر امر نقش مندی واحدهای آن نظام به ویژه واحدهای صوتی استوار ساخت.
عده‌ای از اعضای این محفل در زمینه ی مطالعات ادبی کارهای عمده‌ای را به انجام رساندند که می‌توان بیش از همه به هاورانک، موکارفسکی و یاکوبسن توجه داشت. اعتقاد به نقش ادبی زبان ریشه در آرای این سه تن دارد.
پژوهشگران مکتب پراگ همواره خود را مرهون زبانشناسی ساخت‌گرای سوسوری می‌دانستند.دیدگاههای صورت‌گرایان روس نیز بر این مکتب تأثیر به سزایی داشت.
به این ترتیب توجه به نظام یا ساختار متن یک اثر ادبی و تحلیل همزمانی آن، مبنای مطالعات پژوهشگران این محفل قرار گرفت. این گروه از زبان‌شناسان نقش های گوناگون زبان را از یکدیگر متمایز کردند و با تمایز میان نقش ادبی و ارتباطی زبان تعریفی از زبان ادب و شعر به دست دادند.
همان گونه که پیش از این اشاره شد، هاورانک به نقش ادبی زبان اعتقاد داشت. او فرآیندهای عقلانی شدگی، خودکاری و برجسته‌سازی در زبان را از یکدیگر متمایز کرد و این تمایز را ملاک تعریف زبان ادب، زبان روزمره و زبان علم قرار داد.
موکارفسکی دیدگاه هاورانک را گسترش داد و ویژگی زبان شعر را به دست داد. او عقیده داشت زبان شعر فقط گونه‌ای از زبان معیار نیست. بلکه زبانی مستقل است و ویژگیهای خاص خود را دارد. اما به ارتباط تنگانگ زبان شعر و زبان معیار هم معتقد بود.
منابع و مآخذ:
- آرلاتو، آنتونیدرآمدی به زبانشناسی تاریخی، ترجمه یحیی مدرسی، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی.تهران ۱۳۸۴
- احمد سلطانی ،منیره،تصویر آفرینی در شعر معاصر،انتشارات زر باف،چ۱۳۸۰
- احمدی، احمد رضا،ساعت ۱۰ صبح بود،نشر چشمه،چ دوم تهران۱۳۸۶
- احمدی، احمد رضا،ساعت ۱۰ صبح بود،نشر چشمه،چ دوم تهارن۱۳۸۶.
- احمدی، بابک ساختار و تاویل متن، نشر مکز ج ۲ تهران -۱۳۷۲.
- احمدی، بابک حقیقت و زیبایی،نشر مرکز تهران ۱۳۷۴.
- احمدی، بابک ساختار و هر موتیک ، نشر امیر کبیر تهران ۱۳۸۰.
- اسکولز، رابرت،در آمدی بر ساختارگرایی در ادبیات،ترجمه فرزانه طاهری ، نشر آگه،چ دوم تهران۱۳۸۳.
- ایگلتون،تری،پیش در آمدی بر نظریه نقد ادبی،ترجمه عباس مخبر،نشر مرکز،چ چهاردهم تهران۱۳۸۶.
- باطنی ، محمد رضا پیرامون زبان و زبان شناسی، نشر فرهنگ معصر تهران ۱۳۸۴.
- باطنی، محمد‌رضازبان و تفکر، تهران، نشر آبانگاه. تهران ۱۳۷۳.
- باطنی، محمدرضاتوصیف ساختمان دستوری زبان فارسی، امیرکبیر تهران ۱۳۸۴
- پور نامداریان، تقی،سفر در مه ،نشر نگاه ،ویرایش جدید تهران۱۳۸۱.
- تودورف،تزوتان ،بوطیقای ساختارگرا،ترجمه محمد نبوی،نشر آگه،چ دوم تهران ۱۳۸۲.
- ثروت، منصور،نظریه ادبی نیما،نشر پایا،چ اول تهران ۱۳۷۷.
- چامسکی، نوام ، زبان و مسائل دانش ،ترجمه علی ارزی نشر تهران ۱۳۷۷.
- چامسکی ، نوام ، ساختهای نحوی،نشر خوارزمی تهران ۱۳۷۴.
- حق‌شناس، علی‌محمد مقالات ادبی، زبان شناختی، نیلوفر. تهران ۱۳۷۰.
- حق‌شناس، علی‌محمدنظم، نثر، شعرسه گونه ادب، مجموعه مقالات دومین کنفرانس زبان شناسی تهران ۱۳۷۳.
