تعداد صفحات: ۲۳ | قابل ویرایش
صنعت نخ پنبه ای در ترکیه
صنعت نساجی و پوشاک در ترکیه که نقش مهمی در اقتصاد از نظر نیروی کار، سود سرمایه و فرصتهای صادراتی دارد، فعال ، پویا و دارای پتانسیل رشد بالایی می باشد.این صنعت ۱۶% سهم تولیدات صنعتی ، ۱۹% سهم نیروی کار در کارخانجات صنعتی و ۳۲% سهم کل صادرات ترکیه را به خود اختصاص داده است. توسعه صنعت نساجی و پوشاک این کشور مدیون فاکتورهایی از قبیل کیفیت مواد خام تولید شده، قیمت مناسب ،نیروی کار ارزان و هزینه پایین هر واحد می باشد.
در کشور ترکیه ، فعالیت های صنعتی در زمینه ریسندگی و بافندگی از ابتدای دهه ۱۹۳۰ و با اعمال سیاستهای کنترلی دولت آغاز شد . بعد از سرمایه گذاری دولت در بخش تولید محصولات پنبه ای از طریق بانک سومر ، تقاضا برای الیاف پنبه افزایش یافت و کشاورزان درصدد کاشت الیاف پنبه در مجتمعهای کشاورزی بر آمدند. بنابر این بانک سومر تبدیل به بنگاه مهمی شد که نیروی تازه ای به کشاورزی پنبه و توسعه به صنعت نساجی بخشید.
سرمایه گذاری دولت در تولید محصولات پنبه ای در ابتدای دهه ۱۹۳۰ آغاز و با سرمایه گذاری بخش خصوصی بعد از سال ۱۹۵۰ادامه یافت.با شروع فعالیت بخش خصوصی در صنعت ریسندگی در ابتدای دهه۱۹۷۰ تقاضا برای الیاف پنبه افزایش یافت،بطوریکه صادرات پنبه خام کاهش و صادرات نخ پنبه ای افزایش یافت.[۱]
در فاصله بین سالهای ۱۹۷۰ تا ۱۹۹۰ سرمایه گذاری در صنعت ریسندگی به صنعت ریسندگی رینگ معطوف شد. بعد از سال ۱۹۹۰ صنعت تولید نخهای اپن اند که سرمایه گذاری پایین تر و قابلیت تولید بالایی را داشت ، آغاز گردید . خصوصا” ساخت این دستگاهها موجب تسریع توسعه در بخش نخ پنبه ای بوده است.
وضعیت سیستمهای تولیدی
در آغاز سال ۲۰۰۵ ترکیه دارای ۸/۲ میلیون تن ظرفیت ریسندگی بود که از این مقدار ۷۰% مربوط به ظرفیت تولید الیاف کوتاه می باشد. در این کشور ۶۲۰ کارخانه تولید نخ وجود داشت که ۶۰% آنها دارای سیستم ریسندگی پنبه ای بودند. بر اساس آمار و اطلاعات سال ۲۰۰۱ سهم کارخانجات تولید کننده نخ از الیاف کوتاه، بلند و فیلامنت در بخش تولید نخ به شرح زیر می باشد:
۶۲% کارخانجات ریسندگی الیاف کوتاه
۲۳% کارخانجات ریسندگی الیاف بلند
۸% کارخانجات تولیدی الیاف فیلامنت
در این میان ۱۴ کارخانه دارای ماشین آلات ریسندگی الیاف کوتاه و بلند و ۲ کارخانه دارای ماشین های ریسندگی نخ فیلامنت و الیاف بلند می باشند. بیش از سه کارخانه تولید کننده نخ فانتزی ، شنیل و gipe نیز در این کشور وجود دارد.
همانگونه که در شکلها مشاهده می شود تعداد سیستمهای ریسندگی الیاف کوتاه و ظرفیت آنها در ترکیه بیش از سایر کشورها می باشد و این چنین است که ترکیه بزرگترین تولید کننده پنبه در جهان به شمار می آید .سهم سیستمهای تولیدی نخ بر مبنای ظرفیت های کلی آنها به شرح زیر می باشد.
وضعیت تولید و مصرف
در سال ۱۹۸۰ ، بیش از ۱۸۰۰۰۰ تن نخ پنبه ای با متوسط ۶۳% ظرفیت تولید ، تولید می گردید در حالیکه مصرف آن حدود ۱۰۰۰ تن بود. با توسعه صنعت نساجی و پوشاک ، تولید و صادرات سالیانه نیز افزایش یافت. در نتیجه این تغییرات ، در سال ۲۰۰۳ ،۳/۱۰ میلیون تن نخ پنبه ای تولید و ۶/۱ میلیون تن مصرف گردید.
در همین راستا در سال ۲۰۰۴ نیز بیش از ۱ میلیون تن نخ پنبه ای در این کشور تولید شد. اخیرا” کاهش زیادی در نسبت بین تولید و مصرف نخ پنبه ای دیده می شود (تولید/مصرف).
بطوریکه این نسبت از ۹۳% در سال ۱۹۸۵ به ۸۰%در سال ۲۰۰۳ کاهش یافته است. امروزه میزان نخ پنبه ای تولید شده برای صنعت نساجی و پوشاک ترکیه کافی نمی باشد.
نخ پنبه ای در ترکیه عمدتا” در منطقه آناتالیای جنوبی(۴۳%) ،منطقه مارمارا(۲۰%) و آناتالیای مرکزی (۱۵%) و (۲۲%) باقیمانده آن در مناطق دیگر (آراجین ،مدیترانه و….) تولید می گردد. در جنوب شرقی آناتالیا به دلیل سرمایه گذاری بالا در ریسندگی ، ۳۰۸۰۰۰ تن نخ اپن اند (۵۸% از کل تولیدات نخ اپن اند ترکیه )و ۲۴۰۰۰۰ تن نخ رینگ (۳۳% از کل تولیدات نخ رینگ ترکیه) تولید می شود.
وضعیت تجاری
صنعت نخ پنبه ای همراه با تغییرات در اقتصاد، سرمایه گذاریها و علم و دانش رشد کرده و هرساله توسعه یافت. بررسی ساختار تجاری ترکیه نشان می دهد ، ۲۵ سال پیش ،این کشور ۵۸۰۰۰ تن نخ پنبه ای صادرات و ۱۰۰۰ تن واردات داشته است ،امروزه صادرات این کالا بیش از ۱۰۰۰۰۰ تن و واردات آن نزدیک به ۷۸۰۰۰ تن می باشد.
اخیرا” ،واردات به منظوررفع نیاز بخش نساجی و پوشاک بمراتب افزایش یافته است ، این واردات همچنین به دلیل نرخ پایین ارز و قیمت نخ انجام می شود. همانگونه که در شکل۲ نشان داده شده است نخ پنبه ای ترکیه اغلب به کشورهای اتحادیه اروپا صادر می شود . مهم ترین این کشورها ایتالیا ،پرتقال، بلغارستان و یونان می باشد.
همچنین با توجه به شکل ۳ ،ترکیه نخ پنبه ای را اغلب از کشورهایی چون هند ، پاکستان، ترکمنستان ، ازبکستان و ایتالیا وارد می کند.در این کشورها هزینه تولید در مقایسه با ترکیه نسبتا” پایین تر است.
مراجع:
- Ministry for Foreign Trade,Tekstile ve Konfeksiyone Sektor Raporu,Undersectariate of the Prime Ministry for Foreign Trade Ankara,2004.
- The General sectariate of Istanbul textile & Apparel Exporters Association , tarladan borsaya pamuk sorunlar-politikalar,Istanbul , 2004.
- Nacak, I,P,Makas giderek aciliyor,Iznir Ticaret Borsasi Dergisi ,volume 49(2005)36-39
- The General sectariate of Istanbul textile & Apparel Exporters Association ,turkiye’de IPLIK uretimi Uzerine Genel Bilgiler,Itkib,2003
- Celik, A.,A study on determining the profile of production sector of Turkish cotton yarn based on 2004 datum,MasterThesis , Dokuz Eylul university,The Graduate School Natural and Applied Sciences ,2005.
- The document of Undersectariate of the Prime Ministry for Foreign Trade ,2005.
- Ozer , A. , Pamuklu sektorunde Gelismeler ve Beklentiler, Turkey Sinai kalkinma Bankasi A.S., Istanbul ,2004.
