تعداد صفحات: ۵۲ | قابل ویرایش
فهرست مطالب
عنوان شماره صفحه
۱- چکیده: ۶
۲- بیان مسئله: ۷
۳- ضرورت تحقیق ۷
۴- اهداف تحقیق ۸
۵- فرضیه ها یا سئوالات اساسی تحقیق ۸
۶- روش تحقیق ۹
۶-۱- برداشت کتابخانه ای ۹
۶-۲- برداشت میدانی ۹
۶-۳- مصاحبه ۹
۶-۴- روش تحلیلی ۹
۷- مشکلات احتمالی در سر راه تحقیق ۱۰
۸- کلیاتی راجع به طرح مس سرخه ۱۰
۸-۱- جایگاه طرح در برنامه ها و سیاستهای کلی کشور ۱۰
۸-۲- قوانین و مقررات و استانداردهای زیست محیطی مرتبط با طرح: ۱۰
۸-۳- موقعیت مکان طرح: ۱۱
۸-۴- فازبندی کلی طرح: ۱۳
۸-۵ – فرآیندها و عملیات پیش بینی شده در طرح مس سرخه : ۱۳
۸-۶-تاسیسات جانبی و پروژه های پی آیند: ۱۵
۸-۷-گزینه های مکانی و فنی طرح : ۱۵
۸-۸- ویژگیهای طرح: ۱۶
۸-۸-۱ ظرفیت تولید: ۱۶
۸-۸-۳-برآورد نوع و میزان مواد اولیه ، محل تامین و نحوه انتقال آنها: ۱۶
۸-۸-۳ – برآورد نوع و میزان منابع ، مواد مصرف ، محل تامین و نحوه
انتقال آنها ۱۶
۸-۸-۴- برآورد میزان و نوع محصولات اصلی و جانبی ۱۷
۹- مرحله آماده سازی و اقدامات زیر بنایی که منجر به تغییر و تخریب
محیط زیست می شود ۱۷
۱۰- آلاینده ها و پسمانده های مهم تولید ۱۸
۱۰-۱- آلاینده های هوا در مرحله ساخت ۱۸
۱۰-۲ – آلاینده های هواد در مرحله بهره برداری ۱۹
۱۰-۳- آلاینده های آب و خاک ۱۹
۱۰-۴- آلاینده های صدا ۲۱
۱۱- خطرات ، سوانح و عدم ایمنی مرتبط با طرح ۲۱
الف- سیل: ۲۲
ب- زلزله: ۲۲
۱۲- خطرات و پیامدهای بهداشتی انواع آلودگی های محتمل: ۲۳
الف- آلودگی هوا: ۲۳
ب- آلودگی آب: ۲۳
ج – آلودگی صوتی: ۲۳
۱۳- تشریح وضعیت موجود محیط زیست منطقه: ۲۴
۱۳-۱ تعریف محدوده مطالعاتی بانمایش آن بر روی نقشه: ۲۴
۱۳-۲ محیط فیزیکی: ۲۴
۱۳-۲-۱ : خاکشناسی ۲۴
۱۳-۲-۲- زمین شناسی ۲۵
۱۳-۲-۳ – منابع آب ۲۶
۱۳-۲-۴- هوا و اقلیم ۲۸
۱۳-۲-۵- صدا و ارتعاش و آلودگی های صوتی و منابع مهم آن در منطقه ۳۰
۱۳-۳- محیط طبیعی ۳۰
۱۳-۴- محیط اجتماعی ، اقتصادی و فرهنگی ۳۱
۱۴- پیش بینی آثار مثبت و منفی طرح برای هر یک از گزینه ها
و فازهای پیشنهادی: ۳۵
۱۴-۱- اثر محیط فیزیکی ۳۵
کیفیت هوا ۳۵
شکل زمین ۳۵
۱۴-۲- اثر بر محیط طبیعی ۳۵
پوشش گیاهی ۳۵
حیات وحش و زیستگاههای جانوری ۳۶
بافت و قابلیتهای خاک ۳۶
فرسایش خاک ۳۷
کیفیت آبهای سطحی ۳۷
۱۴-۳- اثر بر محیط اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی ۳۷
جمعیت و مهاجرت ۳۷
بهداشت ۳۸
مسکن ۳۸
آموزش ۳۸
رفاه ۳۹
ارزش زمین ۳۹
فرهنگ ۳۹
میراث فرهنگی ۳۹
۱۴-۴- اثر طرح بر طرحهای توسعه و کاربری های اراضی در منطقه ۳۹
۱۵- شیوه های پیشگیری ، کاهش و کنترل آثار و پیامدهای منفی طرح ۳۹
۱۵-۱- پیشنهاد روشهای مشخص تخفیف آثار بر محیطهای فیزیکی،
طبیعی،اجتماعی،اقتصادی و فرهنگی فرسایش و رسوبگذاری ۴۰
آلودگی آب ۴۱
آلودگی هوا ۴۱
آلودگی صدا ۴۲
اسکان مجدد و تخفیف آثار اجتماعی ، اقتصادی و فرهنگی ۴۲
روشهای کاهش اثرات دامپ های باطله ۴۳
روشهای کاهش اثرات واحدهای اداری و رفاهی ۴۳
روشهای کاهش اثرات سد باطله ۴۳
۱۵-۲- ارائه برنامه کلی مدیریت زیست محیطی برای بازرسی
و نظارت طرح ۴۴
۱۵-۲-۱- برنامه مدیریت زیست محیطی ۴۴
۱۵-۲-۲- پایش کیفی هوا ۴۶
۱۵-۲-۳- پایش آلودگی صوتی ۴۷
۱۵-۲-۴- پایش فرسایش و آلودگی خاک ۴۷
۱۵-۲-۵- پایش کمی و کیفی پوشش گیاهی ۴۷
۱۵-۲-۶- پایش پذیرش عمومی و مشارکت مردمی ۴۷
منابع و ماخذ ۵۱
چکیده
آغاز استخراج معدن را باکشف هماتیت در حدود چهل هزار سال پیش ذکر کرده اند ولی صنایع معدنی تا قرن نوزدهم از نظر زیست محیطی مشکلی را برای محیط زندگی انسان بوجود نیاورده بودند.
لیکن نیاز انسان به کانه ها (ores) و فلزات محدود ، همزمان با دوران گسترش صنایع معدنی و عملیات معدنکاری و پیشرفت صنایع در نیمکره شمالی بوده است با پیشرفت صنعت و همگام با بهره برداریهای مداوم از منابع ذخیره زیرزمینی در اثر عدم دقت و رعایت اصول زیست محیطی ، یک مشکل جدی بنام اثرات زیست محیطی برداشت از ذخایر زیرزمینی مطرح گردید.
عملیات معدنکاری نیز بعنوان یک فعالیت در تغییرات زیست محیطی نقش دارد که با استفاده از فناوریهای نوین می توان ضمن بهره برداری اصولی از آنها ضرر و زیان وارده بر محیط زیست را کاهش و به حداقل رساند. جهت شناخت نقش فعالیت معدنی در محیط زیست نیز ضروری است مراحل و پروسه های استخراج کانه و فرآوری آن مورد بررسی دقیق قرار گیرد.
معدن مس سرخه در فاصله ۱۸ کیلومتری جنوب غربی بخش کشکسرای در موقعیت جغرافیایی طول شرقی
ً ۱۰ َ ۲۶ ۴۵ و عرض شمالیً ۵۹َ ۲۵ ۳۸ و در حواشی روستای سرخه واقع شده که از طریق جاده مرند- خوی ضمن عبور از کشکسرای و روستای قرمزی قشلاق به روستای سرخه منتهی می شود فاصله معدن تا مرند ۳۴ کیلومتر می باشد.
طرح معدن مس سرخه در دو فاز کلی اجرایی و بهره برداری وتولید برنامه ریزی شده که فاز بهره برداری و تولید آن در چند مرحله صورت خواهد گرفت بهره برداری از کانسار مس سرخه در یک دور ۸ ساله به دو روش روبازو زیرزمینی و انباشت سنگهای باطله بصورت دپوی جنبی در مجاورت سایت معدن صورت می گیرد.
بیان مسئله
رشد و توسعه شتابان و بدون برنامه ریزی در دهه های اخیر آسیب های جبران ناپذیری بر پیکره محیط طبیعی وارد کرده بطوری که کمتر نقطه ای را می توان یافت که انسان با ماشین آلات خود به آنجا وارد نشده باشد. همه این عوامل دست به دست هم داده و بشر را نسبت به آینده خود نگران کرده است.
بطوری که گرد همایی های زیادی در خصوص مسائل محیط زیست در ایران و سایر نقاط جهان جهت اصلاح روش های بهره برداری از منابع طبیعی برگزار شده وتصمیمات زیادی نیز اتخاذ گردیده است.
با همه این اوصاف کمبود قوانین مدون در این زمینه کاملا ملموس بوده و اجرا و نظارت ضعیف بر قوانین موجود نیز بارمشکلات موجود را به شکل شایسته سبک تر نکرده است.
بهره بردای ناصحیح از معدن مس سرخه در شهرستان مرند نمونه بارزی از تعدی انسان به محیط زیستش بوده که خسارت های گوناگونی به بخش های مختلف طبیعت شامل آب ، هوا و خاک وارد کرده است.
بنابراین تحقیق حاضر بر آن است که مسائل زیست محیطی بوجود آمده در ناحیه را بازگو کرده و راهکار های مناسبی را جهت جلوگیری از زیانهای بیشتر به محیط طبیعی ارائه نماید.
آلاینده های آب و خاک
به طور کلی آلودگیهای آب را می توان به سه بخش آلودگی فیزیکی ، آلودگی شیمیایی و آلودگی میکروبی تقسیم کرد.
در دوره ساخت معدن مس سرخه ، مهمترین آلودگی فیزیکی ناشی از عملیات و فرآیند طرح را می توان ایجاد کدورت در منابع آب سطحی عنوان نمود . این آلودگی را می توان بر اثر نشست ذرات گرد و غبار ناشی از عملیات ماشینی و دستی و تردد ماشین آلات سبک و سنگین و غیره دانست.
پارامتر و مشخصه فیزیکی دیگر آب که در نتیجه انجام عملیات دچار دستخوش می گردد ، رنگ آب است این پارامتر در تغییرات فیزیکی به عنوان نتیجه ورود ذرات و گرد و غبار و تردد ماشین آلات ، ورود مشتقات نفت و روغنهای مستعمل شناخته می شود. گل آلود شدن منابع آبی اصطلاح عامی در این ارتباط می باشد.
آلودگی شیمیایی منابع آب در دوره ساخت معدن مس سرخه شامل در بخش خاص و عام می باشد . دربخش خاص ، در عملیات معدنکاری روباز ، حجم آبی که در حین عملیات استخراج در ته گودال معدن ، جمع می شود به استعداد ورود آبهای زیرزمینی و جریان آبهای سطحی که نهایتا” باید نسبت به تخلیه آنها اقدام گردد ، بستگی دارد.
تجربه نشان داده است که این پسابها اسیدی است . وجود ترکیبات اسیدی می تواندبه مثابه آلودگی شیمیایی آب توسط مواد غیر آلی که از اکسیداسیون کانیهای سولفوره ناشی می گردد تلقی شود.
چنین آبهای آلوده ای همچون آبهای نشتی از باطله های سنگ معدن، چه در زمان استخراج در معدن و چه پس از خاتمه کار استخراج می تواند بر منابع آبی پائین دست تاثیر بگذارد.
زمین شناسی
وضعیت توپوگرافی هر منطقه متاثر از شرایط آب و هوایی و زمین شناسی ( حرکات زمین ساختی- مقاومت سنگها) بوده و حتی توپوگرافی و اقلیم تاثیر متقابل دارند، لذا ضروری است وضعیت اقلیمی و زمین شناسی منطقه مورد برسی قرار گیرد.
منطقه مورد مطالعه از نظر زمین ساختی در زون البرز – آذربایجان قرار دارد . در اثر حرکات تکتونیکی و کوهزایی شدید ، دارای چین خوردگیهای متعدد است.
جابجائی و شکستگی بزرگی که در این ناحیه به وجود آمده رخنمون قدیمی ترین سنگها را از کامبرین تا جدیدترین آنها که مربوط به فعالیت و ماگمائی در کواترنر است در سطح زمین نشان می دهد و این جابجائی ها و شکستگی ها باعث شده اند دره های عمیق و طویل در منطقه به وجود آید.
محدوده طرح در یک ناحیه کوهستانی استقرار یافته است و از شرق ارتفاعات ایری داغ و سلطان جهانگیر و از شمال دیوان داغ و کیامکی و از جنوب رشته کوه میشو این منطقه را احاطه نموده است و این ناحیه به صورت دشت میانکوهی می باشد و دارای شیب ملایم بوده و جهت آن به سمت غرب می باشد.
منابع و ماخذ
- شرکت فنی مهندسی ۶۶۰ – گزارش اجمالی ارزیابی اثرات زیست محیطی طرح باطله برداری معادن مس سونگون- ۱۳۷۹
- توفیقی،منصور – گزارش چشم انداز منطقه حفاظت شده ارسباران جلدهای ششم و هفتم- فصلنامه علمی سازمان حفاظت محیط زیست ایران- ۱۳۷۳
- بررسی و شناخت اثرات توسعه بر محیط زیست در شهرستانهای اهر ،کلیبر، مرند جلد اول – اداره کل حفاظت محیط زیست آذربایجان شرقی- ۱۳۷۵
- منصوری ، جمشید – کتاب راهنمای صحرائی پرندگان ایران-۱۳۷۹
- ضیائی ، هوشنگ- کتاب راهنمای صحرائی پستانداران ایران- ۱۳۷۵
- اسدی ، مصطفی – راهنمای طرح فلور ایران – موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع – ۱۳۶۷
- فیروز ،اسکندر- حیات وحش ایران – ۱۳۷۸
- بلوچ ، محمد – دوزیستان ایران- ۱۳۷۳.
