تعداد صفحات: ۳۲ | قابل ویرایش
رنگ در شهرهای قدیم
در بناها و فضاهای قدیم ، رنگهای طبیعی مصالح محلی که بناها به وسیله آنها ساخته می شد ، به شهر چهره ای هماهنگ و همگون می داد و با روحیه ، اقلیم و فرهنگ مردم نیز بیشتر مطابقت می کرد به این ترتیب رنگ هر شهر تثبیت شده بود و جنبه ای از هویت آن محسوب می شد.
بنابراین ، با وجود تفاوت در مقیاس و عملکردها ، نوعی وحدت کلی بر سراسر شهر حاکم بود . هر شهر هویت رنگی خاص داشت . در این شهرها ، بناهای شاخص شهری به ویژه بناهای مذهبی با تزئینات کاشی فیروزه ای رنگ در زمینه خاکی خود می درخشیدند و خود را متمایز می کردند.
شهرهای کویری ، با آسمان آبی ، درختان سبز و بناهای خاکی و گنبدهای فیروزه ای رنگ ، تصویری چشم نواز در ذهن وخاطر هر بیننده ای حک می نمودند . تجربه حرکت در چنین فضاهای شهری به دلیل وحدت آن ، آرامش بخش و به دلیل تنوع رنگی به جا و حساب شده سرزنده و متنوع بود.
رنگ در شهرهای امروز
بر عکس در شهرهای امروز ما ، استفاده از رنگ به معضلی بدون پاسخ تبدیل شده که سازندگان ، معماران و طراحان ومردم عادی را به استفاده بی فکر و کورکورانه از رنگ کشانده است . شهرهای ما یک بوم رنگی بی هویت و مغشوش هستند که تنها موجب افسردگی روان پریشی و عصبیت افراد جامعه می شوند.
در جامعه ما حساسیت افراد نسبت به فضا از میان رفته و افراد فاقد نگرشی منسجم در مورد چگونگی نمود فضاها هستند . در نتیجه با فضاها به صورت انفعالی برخورد شده و اجازه داده می شود که سرعت زندگی روزمره و وقایع ، ما را به دنبال خود بکشد ! ما با مسائل مهم فضاهایمان از جمله رنگ به صورت مقطعی و موردی برخود می کنیم.
در شهرهای ما هیچ گونه اصول و مبانی مدونی برای محیط های شهری وجود ندارد تا محیط ، اقلیم و فرهنگ مان و بر اساس اصول و طراحی رنگ بتوان مدیران و طراحان و حتی مردم را در انتخاب رنگهای مناسب برای محیط زندگی شان هدایت کرد.
شهرهای امروز ما نیازمند نگرشی جامع نسبت به مسئله رنگ هستند تا در کنار سایر مسایل شهری ، رنگ نیز طراحی شده و سازماندهی یابد. در نتیجه در فضاهای شهری با نوعی اغتشاش رنگی مواجهیم . رنگهایی که نه مکمل یکدیگرند و نه از قانون رنگی خاصی پیروی می کنند.
دیدگاه طراحی شهری
استفاده فراوان از رنگهای تند و متفاوت در پروفیل در و پنجره تا شیشه های رفلکس با رنگهای تند و خیره کننده برای تک تک ما ملموس و آشنا اند . این رنگها بر سردرگمی فرد در فضا می افزایند ، چرا که هر رنگ دارای پیام و دارای بار معنایی خاصی است. زمانی که بدون توجه به معانی نهفته در رنگها از آنها استفاده شود ، محیط به مکانی ناراحت کننده و ناخوشایند برای فرد بدل می گردد .
رنگ که خود عنصری هویتی و عاملی برای تقویت خوانایی است ، امروزه چنان در شهرها و محله ها به صورت تصادفی و سلیقه ای به کار گرفته می شود که بخشهای تازه ساز شهرهای کویری یا شهری در حاشیه دریای خزر ، تفاوت چندانی با شهر تهران ندارند . این اغتشاش و بی نظمی و بی هویتی در همه جا یکسان است و تنها از همین جهت می توان میان شهرها تجانس و تشابه یافت !
این در حالی است که هر شهر ، بسته به اقلیم ، مصالح بومی ، فناوری و منابع سلیقه و فرهنگ افراد ، رنگ نماها ، در و پنجره ها ، مبلمان شهری ، کف سازی ، سقف و بام اصولا تمامی عناصر شهری به رنگهای خاصی محدود می شود که به نوعی شناسنامه رنگ شهر به شمار می آیند. از کنار هم گذاشتن این نمونه های رنگی می توان پالت رنگی شهر را کرد. رنگهای پالت رنگی شهر مطلوب در دامنه های مشخص و هماهنگ قرار دارند و اکثرا تناسبات رنگی با یکدیگر هستند.
استفاده از رنگهای طبیعی در شهر
همان طور که مبلمان منزل و فضای محیط مسکونی باید از هماهنگی و نظم در انتخاب رنگها برخوردار باشد ، اجزاء تشکیل دهنده شهر نیز در صورت تبعیت از اصول ترکیب و هماهنگی در رنگها فضایی مطلوب و آرامش بخش را برای شهروندان خواهد ساخت. فضاهای سبز شهری مهمترین عنصر تامین کننده تنوع رنگ هستند ، و در شکل دهی به سیمای رنگی شهر نقش اساسی دارند.
رنگ مهمترین عامل در جذابیت پارک ها و فضاهای سبز شهری است و آگاهی از کاربرد متناسب رنگها موجب نیل به مقصود خواهد شد. یکی از وظایف طراحان چشم انداز ، آگاهی از دانش ترکیب رنگ ، روانشناسی رنگها و آشنایی با گونه های گیاهی تامین کننده آن است.
درختان و درختچه ها و پوشش گیاهی بسیاری را در طبیعت می توان یافت که با تغییر رنگ در فصول مختلف موجب تنوع در چشم اندازهای شهری می شوند . در ترکیب رنگ گیاهان در هر منظره می توان از دو روش کلی تبعیت نمود ؛ روش اول ترکیب رنگهایی است که در چرخه طیف رنگهای مجاور یکدیگرند ، مثل ترکیب رنگهای قرمز ، قرمز – بنفش و بنفش.
