پایان نامه برنامه ریزی احتیاجات مواد (MRP)

تعداد صفحات: ۱۱۴ | قابل ویرایش

فهرست مطالب پایان نامه برنامه ریزی احتیاجات مواد (MRP)

مقدمه . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

فصل اول

۱-۱- تاریخخه برنا مه ریزی احتیاجات. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

۱-۲- اهداف مطالعاتی. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

۱-۳-. حدود مطالعاتی . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

فصل دوم

مفاهیم MRP:

۲-۱- تعریف MRP و جایکاه آن. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

۲-۲- نتیجه کیری از اهداف MRP. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

۲-۳-عملکرد MRP. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

۲-۳-۱- طراحی MPS. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

 ۲-۳-۲- فهرست مواد اولیه قطعات( BOM) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

۲-۳-۳-  فهرست موجودی انبار . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

۲-۴- دیدکاههای MRP  . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

۲-۵- ورودیها و خروجیهای MRP. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

۲-۶- محاسن و محدویتهای MRP. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

۲-۷-عوامل برنامه ریزی مؤثر MRP. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

۲-۷-۱- فاصله زمانی تحویل. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

۲-۷-۲- ذخیره اطمینان در MRP. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

۲-۷-۳- سیاست سفارشدهی در MRP. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

فصل سوم:

ارتباط MRP با MRPII و JIT:

۳-۱- رابطه MRP و MRPII . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

۳-۲- توسعه  MRP به MRPII. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

۳-۳- اصول و اهداف سیستم MRPII. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

۳-۴- MRP مدار بسته در سیستمهای MRPII. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

۳-۵- بخشهای وظیفه ای MRPII در مقایسه با MRP. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

۳-۵-۱- کنترل سطوح کارکاهی. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

۳-۵-۲- مالی و حسابداری. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

۳-۵-۳- خرید. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

۳-۵-۴- بازاریابی. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

۳-۵-۵- مهندسی. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

۳-۵-۶- توزیع. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

۳-۶- محدودیتهای سیستم MRPII در مقایسه با سیستم MRP. . . . . . . . . . . . . . . . . . .

۳-۷- اجزاء سیستمهای MRPII. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

۳-۸-  MRP و  JIT. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

۳-۸-۱- سیستمهای تولید به موقع (just-in-time) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

۳-۸-۲- سیستمهای MRP. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

۳-۸-۳- سیستم بیاده سازی. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

۳-۹- ارزیابی عملکردهای مدیریت. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

۳-۹-۱- مقدمه. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

۳-۹-۲- تقویت کار. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

۳-۹-۳- TQM. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

۳-۹-۴- JIT TQM. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

۳-۹-۵- WCM. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

۳-۹-۶- تکنولوژی تولید بهینه شده روش OPT. . . . . . . . . . . . . . . . . . .

فصل جهارم :

مکانیزمMRP:

۴-۱- محاسبات MRP . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

۴-۱-۱- الگوریتم -محاسبات MRP. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

۴-۲-  ساختار چند سطحی عمودی و افقی. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

۴-۳- تبدیل تقاضای ناخالص به خالص. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

۴-۴- انتقال دادن پیش زمان تولید. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

۴-۵- نمودار MRP. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

۴-۵-۱- پریود های زمانی Time  Buckets. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

۴-۵-۲- هماهنگی زمانی. . . . . . . . . . . . .   . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

۴-۵-۳- علامت گذاری پایین ترین سطح BOM. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

۴-۶- تعیین اندازه دسته های تولیدی(Lot sizing) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

۴-۶-۱- اندازه دسته ثابت. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

۴-۶-۲- روش دسته به دسته. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

۴-۶-۳- روش حداقل هزینه بر واحد. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

۴-۶-۴-  روش حداقل هزینه کل. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

۴-۶-۵- بالانس کردن قطعه پریود. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

۴-۶-۶- روش period order quantity)) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

۴-۷- ذخیره احتیاطی و زمان احتیاطی. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

۴-۸- Firm planned orders. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

۴-۹- PEGGING. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

۴-۱۰- MRP در برابر نقطه سفارش. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

۴-۱۱-کنترل تولید با حلقه بسته Closed loop manu facturing control. . . . . . . . . .

۴-۱۲- کاربرد MRP در برنامه ریزی تولید. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

فصل بنجم:

۵-۱- نتیجه کیری وجمع بندی. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

۵-۲- تعاریف و اصطلاحات. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

۵-۳- فهرست منابع. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

مقدمه برنامه ریزی احتیاجات مواد (MRP)

از مسئولیتهای مهم و اساسی در واحدهای صنعتی ، برنامه ریزی و کنترل موجودیها است فعالیتها گرد آوری شده با عنوان کنترل موجودیها همواره مورد توجه خاص مدیریت ، بخش کنترل مواد و سفارشات و مهندسی صنایع است . سایر واحدهای صنعت نیز با توجه به اهداف و وظایفی که به عهده دارند هر یک به نوعی خاص ، سیستمهای برنامه ریزی و کنترل موجودیهای خود را با نظامها و استراتژی های مناسب هماهنگ کرده.

در این میان وظیفه مسئولین و دست اندارکارن بخش کنترل تولید و موجودیها و مهندسی صنایع و مدیریت مواد و سفارشات آن است که با در نظر گرفتن اهداف و استراتژیهای کل سازمان و ضمن توجه به مجموعه عوامل و شرایط حاکم بر سازمان روشها و سیاستهایی را اتخاذ نموده و به اجرا در آورنده که دراقتصاد کل سازمان اثر مثبت داشته باشد.

درشرایط امروزی صنعت با استفاده از سیستمهای پیشرفته تر تولید سیستمهای انعطاف پذیر ( FMS ) و تولید به هنگام( JIT ) سعی می شود که سطح موجودی ها را در کارخانه پائین نگهدارند . با این حال هنوز سرمایه درگیر به صورت موجودی در بسیاری از شرکتها و کارخانه های تولید بسیار زیاد می باشد.

علیرغم هزینه های مرتبط با نگهداری موجودیها ، داشتن موجودی در کارخانه امری غیر قابل اجتناب می باشد . مساله مهم این است که هزینه های روبرو شدن با کمبود کالا و مواد اولیه و قطعات یدکی ، مشکلات توقف تولید ، از دست رفتن فرصت فروش کالا و کسر شهرت سازمان را در برخواهد داشت . در مواردی ممکن است که ضرر و زیان های مورد بالا از هزینه نگهداری موجود بیشتر شود.

تاریخچه برنامه ریزی احتیاجات

MRP دراوایل دهه ۱۹۶۰ به عنوان یک رویکرد کامپیوتری به برنامه ریزی تدارک و تولید مواد در آمریکا شکل گرفته و کتاب راهنمای کامل آن در سال ۱۹۷۵ توسط ارلیکی منتشر گردید.

بدون شک تنکیک MRP پیش از جنگ جهانی دوم نیز به صورت دستی و به شکلی تلفیقی در بخش های مختلف اروپا بکار گرفته می شد. با این حال، آنچه که ارلیکی دریافت، این بود که کامپیوتر امکان بکارگیری کلیه جزئیات تکنیک MRP را فراهم ساخته و این امر تکنیک مزبور را در مدیریت موجودی‌های در جریان تولید بسیار اثر بخش می سازد.

طرح اولیه فوق برای بکارگیری کامپیوتری MRP، بر مبنای یک پردازشگر لیست مواد (BOMP) ایجاد گردیده بود. این پردازشگر، برنامه تولیدی اقلام والد را به برنامه تولید یا خرید اقلام جزء تبدیل می نمود. این امر با بسط دادن یا باصطلاح انفجار نیازمندی های محصول بالاترین سطح در طول لیست مواد (BOM)، به منظور تعیین تقاضای قطعات انجام می گرفت.

سپس تقاضای ناخالص پیش بینی شده، با موجودی های در دست و سفارشات در طول افق زمانی برنامه ریزی و در هر سطح از BOM مقایسه می گردید. این سیستمها روی کامپیوترهای بزرگ(مین فریم( پیاده شده و در بخش های متمرکز بر برنامه ریزی مواد در شرکت های بزرگ اجرا می گردیدند.

اهداف مطالعاتى

مدیران می دانند کیفیت ،  پیروی از احتیاجات مشتری است ، حفظ و بهبود کیفیت سبب حفظ و افزایش مشتریان می گردد . وقتی که مشتری قابلیت محصول مورد نظرش را با قیمت نسبی ارزان بدست آورد ، رضایتبخش جلب می شود.

به همین دلیل حفظ یا بهبود استاندارهای کیفیت و هزینه از دید مدیران تولیدی دو هدف اساسی تولید به شمار می روند مدیران با کاهش دادن هزینه های خرید کالاها و خدمات ، پول سرمایه گذاری شده برای موجودیها ، هزینه حمل و نقل و بسته بندی و جابجائی ، سقف ارزش کالاهای در شرف تولید ،  مواد دور ریختی ، هزینه های تحقیق و توسعه ، و نیز با بهبود دادن استفاده از ماشین آلات و سایر تسهیلات ، استفاده از نیروی کار مناسب و …. می توانند به این و هدف اساسی و در نهایت به ( بهترین ارزش در نقطه مصرف ) دست یابند و بقا و توسعه  تولید خود را در بازار تجارت تضمین کنند.

طراحی MPS

MPS صورت یا بیانی است از آنچه که شرکت قصد دارد تولید کند. به عبارت دیگر MPSیک برنامه زمانبندی شده بر حسب مقدار و موعد تحویل برای اقلام سطح بالاست. اقلام سطح بالا ممکن است همان محصولات نهایی و یا یک پیکره بندی واقعی یا تصنعی از مواد در سطح دلخواه باشند. بدیهی است پیکره بندی تصنعی مذکور تنها به خاطر طراحی سر برنامه ایجاد می شود. مدول MPS برای تعیین بهتر استراتژی تولیدی، علاوه بر پیش بینی فروش، از اطلاعات موجود در زمینه سفارشات عقب افتاده در دسترس بودن مواد و ظرفیت، خط مشی مدیریت، اهداف شرکت و غیره نیز استفاده می نماید.

MPS،یک ورودی کلیدی برای فزایند MRP است و باصطلاح آن را به راه انداخته و هدایت می کند.بروز هر گونه خطا در MPS از جمله پیش بینی های ضعیف و مواردی از این دست، حتی توسط تحلیل های هوشمندانه MRP، مانند تعیین اندازه انباشته، محاسبه ذخیره ایمنی و زمانبندی مجدد قابل جبران نمی‌باشد. MPS باید در اهدافی که برای واحد تولیدی تنظیم می نماید، واقع بینانه عمل نماید. به عبارت دیگر، MPS نباید تنها فهرستی ارمانی(لیست آرزوها) از سطوح مطلوب تولید که توسط مدیریت عالی تنظیم گردیده، باشد.

صحت MPS، در طول افق برنامه ریزی متغیر است. داده های برنامه ریزی برای کوتاه مدت دقیق تر و صحیح تر می باشند؛ زیرا این داده ها غالباً متأثر از سفارشات واقعی مشتری، نیازهای انبار توزیع، و احتیاجات قطعات یدکی تعیین می گردند.

فهرست منابع

۱- مقدمه ای بر برنامه ریزی تولید ،دکتراحمد ماکوئئ

۲ – برنامه ریزی تولید و کنترل  موجودیها ، دکتر علی حاج شیر محمدی

۳ – برنامه ریزی تولید و مقدمه ای بر سیستمهای کنترل موجودی ، دکتر سید محمد سید حسینی

۴ – برنامه ریزی تولید و کنترل موجودی ، دکتر محمد تقی فاطمی قمی

۵ – مدیریت تولید ، دکتر الوانی

۶ – مفاهیم مدیریت تولید دکتر احمد جعفر نژاد و محمد فاریابی

۷ – جزوه کلاسی برنامه ریزی تولید جناب دکتر قاسم مختاری