پایان نامه اثر شاخص های آموزشی و تکنولوژی آموزشی بر کارآیی نیروی انسانی در دبیرستان پسرانه

تعداد صفحات: ۱۸۵ | قابل ویرایش

فهرست مطالب

عنوان                                                                      صفحه

چکیده

فصل اول : کلیات تحقیق …………………. ۱

۱-۱- مقدمه …………………………… ۲

۱-۲- شناخت وطبقه بندی فواید اقتصادی آموزش و پرورش   ۴

۱-۲-۱-فواید خصوصی آموزش و پرورش…………. ۵

۱-۲-۲ – فواید خصوصی مستقیم …………….. ۵

۱-۲-۳-فواید خصوصی غیر مستقیم …………… ۵

۱-۲-۴-فواید اجتماعی آموزش و پرورش ………. ۶

۱-۲-۵-فوایداجتماعی مستقیم ……………… ۷

۱-۲-۶-فواید اجتماعی غیرمستقیم ………….. ۷

۱-۳-اهداف و ضرورت پژوهش ……………….. ۹

۱-۴-فرضیه های تحقیق (پژوهش)…………….. ۹

۱-۵-کلیات پژوهش ………………………. ۱۰

فصل دوم :مروری بر ادبیات تحقیق………….. ۱۱

مبانی نظری تحقیق ومروری برمطالعات تجربی …….. ۱۲

۲-۱-مقدمه ……………………………. ۱۲

۲-۱-۱-دیدگاههای اقتصاد دانان کلاسیک درباره اهمیت اقتصادی آموزش ۱۳

۲-۱-۲-دیدگهای اقتصاددانان نئوکلاسیک درباره اهمیت اقتصادی آموزش ۱۶

۲-۱-۳-دیدگاههای اقتصاددانان معاصر درباره  اهمیت اقتصادی آموزش ۱۷

۲-۲-نظریه سرمایه انسانی ……………….. ۳۱

۲-۲-۱-مفهوم سرمایه انسانی ……………… ۳۳

۲-۲-۲-سرمایه گذاری درسرمایه انسانی ……… ۳۵

۲-۲-۳-ویژگیهای سرمایه انسانی …………… ۳۸

۲-۲-۴-کارکردهای سرمایه انسانی ………….. ۴۳

۲-۲-۵-تشکیل سرمایه انسانی ازطریق آموزش و پرورش ۴۶

۲-۲-۶-تشکیل سرمایه انسانی از طریق آموزش ضمن خدمت    ۵۰

۲-۳-نقش آموزش و پرورش دررشد و توسعه اقتصادی ۵۱

۲-۳-۱-انواع آموزش و پروش و رشد اقتصادی ….. ۵۴

۲-۴-سرمایه گذاری درآموزش و پرورش ……….. ۶۲

۲-۵-توجیه اقتصادی درآموزش و پرورش……….. ۶۴

۲-۶-کیفیت آموزش و پرورش ……………….. ۶۹

۲-۷-تحقیقات انجام شده درجهان …………… ۷۴

فصل سوم :روش اجرای تحقیق ………………. ۸۸

متدولوژی تحقیق………………………… ۸۹

مقدمه ……………………………….. ۸۹

۳-۱-تابع تولید ……………………….. ۹۳

۳-۱-۱-روشهای پارامتری …………………. ۹۳

۳-۱-۲-روشهای ناپارامتری ……………….. ۹۴

۳-۲-ویژگیها و قابلیتهای روش تحلیل پوششی داده ها (DEA) 95

۳-۲-۱-مزایای روش تحلیل پوششی داده ها…….. ۹۵

۳-۲-۲-معایب روش تحلیل پوششی داده ها……… ۹۷

۳-۳-تعریف واحدهای تصمیم گیری (DMU)………. 97

۳-۴-انواع کارایی ازدیدگاه فارل …………. ۹۸

۳-۵-کارایی درتحلیل پوششی داده ها (DEA)……. 101

۳-۶-مدلهای DEA ……………………….. 102

۳-۶-۱-مدل CCR…………………………. 103

۳-۶-۱-۱-تعریف کارایی درمدل CCR………….. 105

۳-۶-۱-۲-مثالهای مربوطه به مدل CCR……….. 105

۳-۶-۱-۳-مدلهای ستانده گراو نهاده گر درمدل CCR   ۱۱۰

۳-۶-۲-مدل BCC…………………………. 116

۳-۶-۳-تفاوت CCR و BCC………………….. 118

۳-۷-مدل اندرسن – پیترسون(AP)…………….. 120

۳-۸-بررسی بازده مقیاس درروش DEA…………. 122

۳-۹-جمع بندی………………………….. ۱۲۵

فصل چهارم :تجزیه و تحلیل داده ها ……….. ۱۲۸

تجزیه و تحلیل نتایج حاصل از مدل DEA…….. ۱۲۹

۴-۱- مقدمه …………………………… ۱۲۹

۴-۲-معرفی دبیرستانهای موردمطالعه………… ۱۳۰

۴-۳- انتخاب داده ها و ستانده ها ………… ۱۳۲

۴-۴-معرفی مدل مورد استفاده …………….. ۱۳۴

۴-۵-تجزیه و تحلیل نتایج………………… ۱۳۵

۴-۵-۱-تاثیر آموزش برکارایی دبیرستانها …… ۱۴۱

۴-۵-۲-تاثیر تکنولوژی آموزشی برکارایی دبیرستانهای منطقه (۲)   ۱۴۹

۴-۵-۳-بررسی فرضیات تحقیق ………………. ۱۵۷

۴-۵-۴-عامل تولید مازاد (اضافی) Slack……… 159

۴-۵-۵-انتخاب الگوی مناسب برای بنگاه …….. ۱۶۰

۴-۶-خلاصه ای از تجزیه و تحلیل نتایج ……… ۱۶۵

۴-۶-۱-تجزیه و تحلیل جدول ۱۶-۴ ………….. ۱۶۷

۴-۶-۲-فرق کارایی فنی و کارایی مقیاس …….. ۱۶۹

فصل پنجم :نتیجه گیری و پیشنهادات ……….. ۱۷۱

نتیجه گیری و پیشنهادات ………………… ۱۷۲

منابع ……………………………….. ۱۷۴

چکیده

سرمایه گذاری در نیروی انسانی از اساسی ترین بخشهای توسعه بلندمدت و پایدار است و برخی بر این باورند که بسیاری از مشکلات و معضلات موجود در جامعه ایران را بایست به عدم آموزش صحیح در دوران قبل از دانشگاه ارتباط داد. در این راستا این تحقیق خواهد کوشید اثر تکنولوژی آموزشی برکارایی نیروی انسانی دبیرستانهای پسرانه منتخب منطقه ۲ تهران را مورد بررسی و ارزیابی قرار دهد.

در این مطالعه از روش ناپارامتری تحلیل پوششی داده ها استفاده شده است.  ابتدا قرار بر این بود که اثرات شاخص آموزش و تکنولوژی آموزشی بر کارایی فنی نیروی انسانی مورد بررسی قرار گیرد ولی به دلیل محدودیتهای آماری در جمع آوری اطلاعات دبیرستانها و به دلیل اینکه تنها آمار ۱۵ دبیرستان پسرانه منطقه ۲ به دست محقق رسید به ناچار دو سناریو برای این تحقیق گزینش گردید. سناریوی اول به بررسی تأثیرات آموزش بر کارایی فنی نیروی انسانی می پردازد و سناریوی دوم نیز اثر تکنولوژی آموزشی بر کارایی را مورد ارزیابی قرار می دهد.

داده های مورد استفاده در سناریوی اول(اثر آموزش) بر سطح کارایی عبارتند از: سرانه معلم به دانش آموزش (smd) ، میانگین سابقه کار معلمین (mskm) ، میانگین پیشرفت تحصیلی  دانش آموزان(mptd) ، و داده های مورد استفاده در سناریوی دوم(اثر تکنولوژی آموزشی بر سطح کارایی) نیز عبارتند از: سرانه کتاب به دانش آموز (skd) ، سرانه مساحت آزمایشگاه (sma) وسرانه کامپیوتر (sk) ، ستانده ها مورد استفاده در هر سناریو نیز میانگین دروس اختصاصی (mde) و میانگین دروس عمومی(mdo) بوده اند. نتایج این تحقیق نشان می دهند در هیچ یک از مدلهای روش تحلیل پوششی داده ها (CCRوBCC) ،‌رابطه معنی داری میان شاخصهای آموزشی و تکنولوژی آموزشی بر درجات کارایی دبیرستانها مورد مطالعه مشاهده نکرده ایم.

مقدمه

آموزش و پرورش دررفتار فردی و اجتماعی انسانها نقش مهمی دارد. تأثیری که در فرآیند رشد اقتصادی کشورها می‌گذارد سبب شده تا شاخه جدیدی در علم اقتصاد، تحت عنوان “اقتصاد آموزش و پرورش” توسعه یابد. به خاطر نیازهای روزافزون جامعه به آموزش و پرورش، از پیشرفت قابل ملاحظه ای برخوردار بوده و مطالعات گوناگونی در این زمینه صورت گرفته است. آموزش و پرورش از قدیمی‌ترین نهادهای اجتماعی است که با بسیاری از نهادها بویژه نهاد خانواده، دین و سیاست و اقتصاد رابطه ای محکم دارد.

تحول هر یک از نهادهای فوق با نقش آموزش و پرورش در ارتباط است. و از طریق آموزش و پرورش، فرهنگ یا ارزشها و نگرشها، دانش‌ها و مهارت‌ها از نسلی به نسل دیگر یا از جامعه‌ای به جامعه دیگر انتقال می‌یابد. از طرف دیگر آموزش و پرورش از طریق تحولاتی که در رفتار فردی بوجود می‌آورد و در رشد و پویایی فرهنگ جامعه تأثیر عمیقی می‌گذارد.

در حقیقت میزان مشارکت مردم در فعالیتهای اقتصادی، اجتماعی و سیاسی که در تحول جامعه نقش اساسی دارد وابسته به آموزش و پرورش آنان است. مدارس، علاوه بر انتقال علم و دانش، ارزشهای دیگری از جمله نظم و انضباط، تعهد و احساس مسئولیت را در جوانان ایجاد کرده و تقویت می‌نمایند.

بیان مسأله و اهمیت موضوع

بسیاری از صاحبنظران اعتقاد دارند که وجوه اختصاص یافته به آموزش و پرورش را می‌توان هزینه‌های سرمایه‌گذاری به حساب آورد. از این رو، تخصیص بودجه کافی به امر آموزش و پرورش با توجه به بنیادی بودن آن ضروری است. توجه به این بخش آثار مثبت و نتایج اجتماعی، اقتصادی متعددی به دنبال دارد که به بررسی اجمالی آن می‌پردازیم:

۱-۲- شناخت و طبقه بندی فواید اقتصادی آموزش و پرورش:

آموزش و پرورش جزو آن دسته از کالاهای عمومی است که تولید آنها نه تنها برای فرد، بلکه برای جامعه بسیار مفید می‌باشد. به این معنی که آموزش فردی،‌بازتاب‌ها و پیامدهای متنوع اجتماعی به دنبال دارد. فردی که آموزش می‌بیند نه تنها خود را از توانایی‌ها و کفایت های قابل توجهی برخوردار می‌شود بلکه تحصیلات او در محیط منزل، محیط کار در جامعه آثار بسیار گسترده ای دارد. برای آ نکه به صورت سیستماتیک با مسأله برخورد نماییم می توانیم فواید اقتصادی آموزش و پرورش را به طور کلی به فواید خصوصی و فواید اجتماعی تقسیم کنیم.

دیدگاههای اقتصاددانان کلاسیک درباره اهمیت اقتصادی آموزش

“آدام اسمیت” از معتبرترین اقتصاد دانان کلاسیک است که اهمیت اقتصادی آموزش را مدنظر قرار داده است. که آموزش افراد در واقع نوعی سرمایه گذاری در آنها می‌باشد.

با آموزش، افراد تواناتر خواهند شد و رشد قابلیت های آنان سبب می گردد که نه تنها خود به درآمد بیشتری نایل آیند بلکه جامعه نیز از سرمایه گذاری در آنها منتفع گردد. به عقیده اسمیت، انسانها با آموزش به سرمایه مبدل می‌شوند و جامعه می‌تواند از توان تولیدی آنها به صورت بهتری بهره مند گردد. از آنجا که کسب دانش مستلزم انجام هزینه‌هایی است، و این هزینه‌ها جنبه سرمایه ای (و نه مصرفی) دارند، دریافت کنندگان آموزش، به سرمایه‌های ثابتی تبدیل می‌شوند که در فرآیند تولید، قدرت تولید فرد و درآمد جامعه را ارتقاء خواهند بخشید.

هر قدر تعداد افراد تحصیل کرده و متخصص در جامعه بیشتر شود، آن کشور قادر خواهد بود که به تولید ملی بالاتر و درآمد افزون تری دست یابد. اسمیت بر این باور بود که چون استعدادهای افراد در حقیقت نوعی ثروت ملی به حساب می‌آید، جامعه با سرمایه گذاری های آموزشی در جهت کشف و پرورش استعدادهای مردم می‌تواند ضمن احیاء و بارور نمودن چنین سرمایه‌هایی، از ثروتهای طبیعی و خدادادی بهره بجوید.

منابع

۱-  موتمنی ع  ، طراحی مدل پویای بهره وری با رویکرد تحلیل پوشش داده ها ( (  DEA ،رساله دکتری ، دانشگاه تربیت مدرس تهران ، ۱۳۸۱ .

۲-   نفیسی ع  دانشنامه اقتصاد آموزش و پرورش انتشارات پزو هشکده تعلیم و تربیت ،چاپ اول ،پاییز ۱۳۸۰.

۳-    اسمیت  آ  ؛ ثروت ملل ،ترجمه محمد علی ، کاتوزیان ، تهران ۱۳۵۸ .

۴-   اسفندیاری  م  ، تعیین شاخصهای آموزش در مناطق نوزده گانه آموزش و پرورش شهر تهران ، پایان نامه کارشناسی ارشد ، دانشگاه آزاد واحد تهران مرکزی ،تابستان ۱۳۸۰ .

۵-    متوسلی  م و آهنجیان  م   ؛ اقتصاد آموزش و پرورش ، سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی  دانشگا هها (سمت ) ، چاپ اول ، تهران ، پاییز ۱۳۸۱ .

۶-    هاشمیان  اصفهانی  م   ؛ اثر درآمدی آموزش ، پایان نامه کارشناسی ارشد ، دانشگاه اصفهان ، ۱۳۷۰ .

۷-   میکا  ئیل پور ح  ، بررسی و تخمین کارایی و بهره وری سیستم آموزش و پرورش در ایران ، پایان نامه کارشناسی ارشد  ،دانشگاه  علامه طباطبایی ، زمستان ۱۳۷۹ .

۸-   نیک نعمت  ف ، اثر آموزش معلمان  مدارس.