تعداد صفحات: ۸۸ | قابل ویرایش
مقدمه
شکر و سپاس خدایی را که به ما توانایی و نیرو داد و قدرت بخشید تا او را بشناسیم و توفیق داد تا بتوانیم ارزش نعمتهای بیکران او را پاس داریم و حمد و سپاس میگوییم خدایی که به قلم تحرک بخشید و به کاغذ پذیرش و به عقل حکم کرد که واسطه ای شود تا بین عقل وجسم پیوند برقرار کند.
افلاطون میگوید در اثر تربیت جسم و روح ما انسان به بلندترین پایه جمال و کمال میرسد و بنابراین عالی تر و مقدس تر از تربیت فنی شناخت و تعلیم و تربیت میتواند به رشد و ارتقاء جسمانی و روحانی انسان کمک نماید ونیازهای فرد و اجتماعی، اقتصادی انسان را تأمین کند.
حرکت و جهش از ویژگیهای حیات انسان است و دارای انگیزه و ریشه ای در سرشت او و عاملی برای رشد و سلامت و نشاط اوست انسان نیازمند حرکت و ناگزیر از حرکت، تربیتبدنی از آنجا که منجر به سلامت جسمانی میشود همواره مورد توجه بوده است.
ورزشهای امروزی که صور مختلفی دارند از آن جهت که فعالیتهای جسم را بهبود میبخشد و نشاط و شادابی را به جسم هدیه میدهند جزء لاینفک آموزش و پرورش هر کشوری است .اهداف تقویت قوای جسمانی در تاریخ انسان عبارتست از «حفظ سلامت، تعلیم بهداشت، رشد و تقویت قوای جسمانی، آمادگی برای فعالیتهای دفاعی، کسب شادابی و نشاط و نیل به موفقیت در وظایف حرفه ای و شغلی بوده است.
بیان مسئله
امروزه در دنیای قرن بیست و دوم همه چیز با علم و تحقیق علمییعنی مشاهده و آزمایش پیوند خورده است تربیت بدنی نیز نمیتواند جدای از علم باشد. تربیتبدنی از علوم گوناگون بهره میگیرد و با بکار گرفتن روشهای علمی میکوشد از راه کشف قوانی علمی وقوانین فیزیکی مربوط به حرکت به موثرترین و بهترین نحوه رشد هر یک از حرکتهای بدنی دست یابد و حیطه عمل خود را گسترده تر بسازد.
با توجه به تنوع فعالیتهای بدنی کوشش هایی در این جهت توسط دانشمندان انجام میگیرد . در پی پاسخ به این سئوال بسیار مهم است که چه نوع فعالیتی و چه نوع برنامه ورزشی و با چه شدتی و با چه مدت زمانی باید صورت گیرد تا در رشد و توسعه قوای ذهنی و در بالا بردن بهره هوشی واستعداد دماغی افراد موثر باشد.
از سوی دیگر برنامههای تربیتبدنی مورد نظر در چه سنی باید اجرا شود تا تأثیرات واقعی خود را در رشد و تحول هوش و پیشرفت تحصیلی برجای گذارد.
از بدو ورود تربیتبدنی به عنوان یک ماده درسی همواره تعدادی از مسئولین دست اندر کار بر این عقیده بوده اند که فعالیت بدنی در مدرسه به عنوان امر حاشیه ای و برنامه پر کن محسوب میگردد. و این طرز تفکر باعث گردیده است که درس تربیتبدنی جدی گرفته نشود.
از سوی دیگر تعداد زیادی از دانش آموزان وقتی را که باید صرف پرداخت به مطالعه نمایند بیشتر از حد معمول صرف پرداختن به فعالیتهای ورزشی مینمایند که پیامد این مسئله عقب ماندگی در سایر دروس و پائین آمدن معدل اکثر این افراد میباشد.
اهداف تربیت بدنی
یکی از ابعاد اساسی تربیتبدنی در انسان پرورش بعد عقلائی است که همواره با برنامه تربیتبدنی با انجام حرکات بازیهای و یادگیری مهارتها، میتوان به پرورش آن همت گماشت به طور مثال پیاده کردن روشهای اجرایی و هماهنگی حرکات، تاکتیکها و تکنیکها ،احتیاج به خلاقیت فکری وقوه دراکه دارد که در برنامه درس ورزش و تربیت بدنی میتوان در تطبیق وظایف اعضاء با قوای فکری در کسب مهارتها ،در تکوین ورشد این جنبه انسانی کمک قابل توجهی نمود.
کودکی که در حین انجام حرکات و فراگیری مهارتهای ضروری و اجتماعی به مشکلات خاص همان حرکت و مهارت بر می خورد، در رفع آن به تعقل وتفکر و تدبیر می پردازد و در پی یادگیری این حرکات جنبه عقلانی خود را به کار و فعالیت وا میدارد وآن را تقویت مینماید واز این نظر تربیتبدنی نقش حساسی را در رابطه با رشد عقلانی ایفا مینماید.
تربیت بدنی در موفقیت تحصیلی و فرهنگی موثر است
تحقیقات بیانگر این مطلب است که تربیتبدنی گاهی اوقات موجب موفقیت تحصیلی است. یافته های تحقیقاتی حاکی از ارتباط مثبت و معنی دار تربیتبدنی با توسعه و تکامل عقلی، جسمی و هیجانی است هورمون شناسی تغییرات ذهنی به تبع از تغییرات شیمیایی بدن را ثابت کرده است.
زیست شناسی بین سلول و تجارب یادگیری رابطه برقرار کرده، و روان شناسی به این حقیقت اشاره میکند که یادگیریهای اولیه کودک واقعی اند واز طریق حس حرکتی صورت میگیرد.
فعالیت حرکتی با جریان فکری پویا و متعادل در ارتباط است
ژان پیاژه (۱) دانشمند و فیزیولوژیست سوئیسی یادیگری اولیه کودک را یادگیری حرکتی میداند که زیر بنای یادگیریهای بعدی هستند. مطالعات تحقیق زیادی، یادگیریهای نخستین کودک را در اثر تقابل جسمی او با محیط اجتماعی میدانند.
فیزیولوژی ورزش
انسان برای اینکه بتواند نقش خود را به طور موثر ایفا کند از آمادگی جسمانی مطلوبی باید برخوردار باشد باید به طور مداوم انرژی لازم را در اختیار داشته باشد تا بتواند وظایف خود را به نحو احسن انجام دهد و میزان توانایی و کارگیری بدن بستگی به میزان رشد ماهیچه ها وآمادگی آنها دارد.
تمرینات منظم ومداوم باعث رشد عضلات میشود وآمادگی جسمانی به عوامل مختلفی بستگی دارد مهم ترین این عوامل عبارتند از : شکل بدن، کیفیت مواد غذایی مورد مصرف، سلامت عمومیبدن، خواب استراحت و فراغ بودن از فشارهای عصبی و روحی زندگی.
اگر رشد عضلات وقدرت بدنی انسان در حدی باشد که بتواند به طور موثر و مفید به فعالیت بپردازد میتوان گفت که او فردی سالم و از آمادگی جسمانی لازم برخوردار است.
چهارعامل بیشتر از عوامل دیگر در آمادگی جسمانی بدن نقش بسیار مهم دارند این عوامل عبارتند از : قدرت عضلانی، استقامت عضلانی، انعطاف پذیری و استقامت قلبی و ریوی.
منابع
الف) کتب
- آزاد، احمد، مبانی تربیتبدنی و ورزش، انتشارات کمیته ملی المپیک جمهوری اسلامی، بهار ۷۴.
- باقری ،قدرت الله، اصول آموزش آمادگی جسمانی (رشته تربیتبدنی و علوم ورزشی ) دانشگاه پیام نور، مهر ۷۴ .
- پیمانی زاد، حسین ( مدرس )، اصول و مبانی تربیتبدنی ویژه دانشجویان دوره کارشناسی رشته تربیتبدنی و علوم ورزشی، جزوه انتشار یافته زمستان
- تربیتبدنی ۱، از سری انتشارات آزمایشی متون درسی ،دانشگاه پیام نور، آبان
- خلجی، حسن ،اصول ومبانی تربیتبدنی ( رشته تربیتبدنی و علوم ورزشی ) دانشگاه پیام نور.
- رازی ،محمود، روشهای آماری ،جزوه انتشار یافته زمستان
- راهنمایی تدریس وارزشیابی واحدهای درسی تربیتبدنی نظام جدید، آموزش متوسطه، هسته تحقیقات کارشناسی تربیتبدنی ،انتشارات ضریح آفتاب، ۱۳۷۶ .
- روش تدریس تربیتبدنی در مدارس ابتدایی ویژه مراکز دانشسراهای تربیت معلم، رشته های آموزش ابتدایی وتربیتبدنی، دفتر تحقیقات برنامه ریزی درسی، کد ۱۰۳۲ ، سال ۶۸
- شارکی، براین، فیزیولوژی آمادگی جسمانی، ترجمه ،بهروز ژاله دوست ثانی، محمد رضا دهخدا ،انتشارات اداره کل تربیتبدنی وزارت آموزش و پرورش، پائیز ۷۲ .
- مجموعه مقالات اولین کنگره علمی ورزشی مدارس کشور، معاونت مطالعات اداره کل تربیتبدنی، وزارت آموزش و پرورش، پائیز ۷۳ .
- کریمی، جواد، نگاهی به تاریخ تربیتبدنی جهان، نشر دانشگاهی تهران، سال ۶۴ .
- کاشف، مجید ،مجتهدی، حسین، اثرات فعالیت بدنی برکودکان، مجموعه مقالات وزارت آموزش و پرورش اداره کل تربیتبدنی، زمستان ۷۲.
- طباطبائی، محمود، کالبد شناسی سلسله اعصاب مرکزی ،انتشارات ایران، ارشاد، سال ۶۵ .
- شهسواری ،ابوالحسن، خلاصه مقالات برگزیده، سازمان پژوهش و برنامه ریزی آموزشی، دفتر آموزش ابتدایی، اردیبهشت ۷۶ .
- مظلومی، رجبعلی ،ورزش در مسیر تاریخ، انتشارات اداره کل تربیتبدنی وزارت آموزش و پرورش نشریه پژوهشی و تحقیقی نیرو نشاط، دفتر هشتم، بهار، ۶۶
- نادری .عزت الله ، سیف نراقی ،مریم، اختلالات یادگیری ،انتشارات امیر کبیر، چاپ دوم، سال ۶۶ .
- نصفت، مرتضی ،اصول وروشهای آماری انتشارات دانشگاه تهران، چاپ نهم، سال ۷۴ .
- نمازی زاده، مهدی، سلحشور، بهمن، تربیتبدنی عمومی، سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاهها با همکاری موسسه انتشارات امیر کبیر ، سال ۶۶.
- شکوهی یکتا، تعلیم وتربیت اسلامی، شرکت چاپ و نشر ایران، سال ۶۶ .
- نیلگون، شمس، روش تدریس تربیتبدنی، ۱۳۷۵ .
ب ) نشریات:
- ورزش و ارزش، نشریه ماهانه اداره کل تربیتبدنی، وزارت آموزش پرورش شماره ۴۳، بهمن ۶۴ .
- ورزش و ارزش نشریه ماهانه اداره کل تربیتبدنی، وزارت آموزش پرورش شماره ۴۴، اسفند ۶۴ .
- ورزش و ارزش نشریه ماهانه اداره کل تربیتبدنی، وزارت آموزش پرورش شماره ۴۵، فروردین ۶۵ .
- ورزش و ارزش، نشریه ماهانه اداره کل تربیتبدنی وزارت آموزش و پرورش، شماره ۵۴، اردیبهشت ۶۶ .
ج ) پایان نامه:
- انبائی فریمانی، حسن، بادیانی، محمد، مطالعه رابطه میان آمادگی جسمانی و بهره هوشی در دانش آموزان کلاس پنجم ابتدایی، سال تحصیلی ۷۵-۷۴ .
- رمضانی، فریبرز، گلزار، سید اصغر زاده بررسی وضعیت تحصیلی دانش آموزان پسر عضو تیمهای ورزشی منتخب وغیرعضو در مقطع متوسط استان خراسان، سال ۷۵-۷۴، ناظر طرح سید رضا عطارزاده، حسینی، اداره کل آموزش و پرورش استان خراسان، کارشناسی تحقیقات، بهار ۷۶ .
- علائی، محمد، مقایسه وضعیت تحصیلی دانش آموزان ورزشکار و غیر ورزشکار، استاد راهنما، جناب آقای غفاری ، سال تحصیلی ۷۳ .
- گائینی، عباسعلی، ارتباط بین آمادگی های حرکتی ـ آمادگی ذهنی معلمان و مربیان ورزش دانشکده تربیتبدنی و علوم ورزشی، دانشگاه تهران، سال ۶۷.
- مختار زاده، صفدر، بررسی رابطه فعالیتهای بدنی و آمادگی جسمانی با یادگیری و عزت نفس دانش آموزان دبیرستان شورای تحقیقات اداره کل آموزش و پرورش استان خراسان، زمستان ۷۶ .
- نیکوکار ،محمد رضا ،مقایسه عملکرد تحصیلی دانش آموزان عضو تیمهای ورزشی با سایر دانش آموزان دوره راهنمایی شهر دزفول با توجه به رشد و توانایی کلامی، ناظر، حسین الهامپور، اداره کل آموزش و پرورش استان خوزستان، شورای تحقیقات .
- یادگار ،محسن، مقایسه آمادگی عمومیبدنی دانش آموزان تیز هوش و معمولی کلاسهای دوم دبیرستان در استان لرستان، استاد راهنما : جناب آقای دکتر سید امیر احمد مظفری، استاد مشاور : جناب آقای دکتر محمد کاظم واعظ موسوی، بهمن ۷۵.