پایان نامه تأثیر مصرف مکمل کراتین بر آمونیاک خون و برخی شاخصهای عملکردی و ساختاری در تکواندوکاران نخبه

تعداد صفحات: ۱۴۶ | قابل ویرایش

فهرست مطالب

چکیده

کراتین به عنوان یک مکمل نیروزای مؤثر در بین ورزشکاران شناخته شده است. هدف از این پژوهش مطالعه تأثیر مکمل سازی کوتاه مدت کراتین بر آمونیاک خون و برخی شاخصهای عملکردی و ساختاری در تکواندوکاران نخبه ( با وزن ۹۳۵/۷ ± ۸۷/۶۷ کیلوگرم ، سن ۷۲/۳ ± ۷۵/۲۲ ) عضو تیم  تکواندو آمن ، که دست کم مدت ۳ سال سابقه عضویت در یکی از تیمهای شرکت کننده در لیگ استان تهران را داشته اند، بود.

به همین منظور ۲۰ ورزشکار انتخاب و به صورت تصادفی و در یک طرح دوسوکور به دو گروه کراتین ( ۱۰n= ) و دارونما ( ۱۰n= ) تقسیم شدند. سپس گروه مکمل کراتین به مدت ۶ روز ،  هر روز ۲۰ گرم کراتین در ۴ وعده ( ۵ × ۴ گرم ) مصرف کردند در حالیکه گروه دارونما به همین شکل و اندازه ، گلوکز مصرف کردند.

در پیش آزمون و پس آزمون ابتدا  وزن و توده بدون چربی آزمودنیها توسط دستگاه تجزیه و تحلیل ترکیب بدن ارزیابی شد. سپس آزمودنیها آزمونی را که شامل ده نوبت پدال زدن با حداکثر سرعت وتوان به مدت ۶ ثانیه  ( ۶ × ۱۰ ثانیه ) با۳۰ ثانیه استراحت غیر فعال بین هر تکرار ، بر روی دوچرخه کارسنج بود انجام دادند که بلافاصله بعد از این آزمون از ورید بازوئی آزمودنیها در حالت نشسته توسط یک متخصص خونگیری می شد.

در ضمن حداکثر سرعت در هر ۶ ثانیه رکاب زدن  یادداشت می شد و در انتها میانگین حداکثر سرعت در کل ۱۰ تکرار محاسبه شد. در انتها از آزمودنیها آزمونهای ۴۰ یارد سرعت و چابکی ایلینویز  به عمل آمد. نتایج این پژوهش نشان داد که میزان آمونیاک خون گروه کراتین ، در پس آزمون با کاهش چشمگیری مواجه شده است.

مقدمه

بعضی از ورزشکاران در سطوح رقابتی ممکن است برای دستیابی به سطوح بالای عملکردی، تمرینات بیش از حدی انجام  دهند. در چنین حالتهایی ممکن است آنها جهت بهبود هر چه بیشتر عملکرد به استفاده از موادی که برای افزایش توان جسمانی ، نیروی روانی یا تحریک مکانیکی طراحی شده اند متوسل شوند.

در سالهای اخیر صدها مکمل غذائی مخصوص ورزشکاران در بازار عرضه شده است. اکثر این محصولات مانند نوشیدنیهای ورزشی و پودرهای آمینو اسید و پروتئینی به منظور دسترسی کافی به سوخت و مصرف بهینه آن قبل و یا در حین تمرین، افزایش بازسازی انرژی بعد از تمرین، افزایش تحمل فشار تمرین یا بازگشت به حالت اولیه موثر بعد از تمرین طراحی شده اند. رایج ترین مکمل غذائی که در بازار برای ورزشکاران به عنوان ماده ای نیروزا به وفور به فروش می رسد کراتین می باشد(۵۶).

کراتین یا اسید متیل گوانیدین استیک در بدن انسان در کبد، لوزالمعده و کلیه ساخته می شود و همچنین می تواند از طریق تغذیه وارد بدن انسان شود. دو سوم حجم کراتین در سارکوپلاسم به فسفوکراتین (PCr) فسفریله می شود و یک سوم باقیمانده کراتین آزاد عضلات اسکلتی در حال استراحت را تشکیل می دهند(۴۳،۳۳) . مطالعات قدیمی وجدید فراوانی ارتباط این ماده را با تمرین و عملکرد ورزشی تصدیق کرده اند(۵۶).

بیان مسئله

از آنجا که انرژی  ذخیره شده  به عنوان PCr  برای حفظ و تولید ATP در جریان فعالیت خیلی شدید بسیار حائز اهمیت است و همچنین بازسازی ذخائر PCr  دوره های استراحتی بین تکرارهای ورزشی شدید اهمیت دارد ، بنابراین حفظ محتوای کراتین در حد مطلوب برای حفظ ذخائر PCr  در حد بالا ضروری است.

اگر ذخائر PCr افزایش یابد بلافاصله ظرفیت این منبع غیر هوازی افزایش می یابد و احتمالا مقدار ATP تولیدی هنگام فعالیت خیلی شدید را بالا می برد(۲۶). تحقیقات اخیر به روشنی نشان داده اند که ظرفیت ذخیره سازی کراتین و فسفو کراتین از طریق خوردن مکمل کراتین مونوهیدرات افزایش می یابد(،۴۱،۳۳،۲۶).

گرین هاف و همکارانش در بررسی گسترش کارآیی عضله ( یا به تاخیر افتادن خستگی) در فعالیتهای شدید بعد از افزایش محتوای مجموع کل کراتین (TCR) وPCr  با مصرف کراتین اضافی ، نشان دادند  که اوج گشتاور عضله در باز شدن ایزوکینتیکی بیشینه ارادی در۵ ست و یک دقیقه استراحت بین هر ست، در افرادی که کراتین  مصرف کرده اند ، بیشتر شد.

آنها این بهبود را به بالاتر بودن محتوای فسفوکراتین عضله قبل از شروع هر ست نسبت دادند و این امر را ناشی از افزایش توانایی بازسازی مجدد فسفوکراتین در دوره های استراحتی دانسته اند.

تاریخچه کراتین

در سال ۱۸۳۲یک دانشمند فرانسوی به نام مایکل ایگن ، یک جزء ساختاری اصلی  از گوشت استخراج کرد و آن را کراتین نامید. جاستاس ون لایبیگ در سال ۱۸۴۷ تصدیق کرد که کراتین جزء اصلی گوشت حیوانات می باشد و گزارش داد که گوشت حیوانات وحشی نسبت به حیوانات اهلی که از نظر جسمانی فعالیت کمتری دارند، حاوی کراتین بیشتری می باشد(۵۶).

در اواسط ۱۸۸۰ کراتینین در ادرار کشف شد، دیگر محققان حدس زدند که کراتینین از کراتین بوجود می آید و با جرم کلی عضلات ارتباط دارد. علیرغم پر هزینه بودن فرآیند استخراج کراتین از گوشت تازه و محدود شدن آن توسط دانشمندان، در اوایل سال ۱۹۰۰ نشان داده شد که مکمل سازی کراتین منجر به افزایش محتوای کراتین عضلات می شود.

فسفو کراتین (PCr) شکل فسفوریله شده کراتین می باشد که در سال ۱۹۲۷ کشف شد و مشاهده شد که در هزینه انرژی ورزشی درگیر می باشد. کراتین کیناز (CK ) – آنزیم تجزیه کننده -PCr در سال ۱۹۳۴ کشف شد.

در سال ۱۹۶۸ با اختراع تکنیک عضله برداری سوزنی برای خارج کردن نمونه های عضلانی انسان، محققان سوئدی نقش PCr در طی ورزش و بازگشت به حالت اولیه را مورد بررسی قرار دادند. گلیسین یکی از سه آمینواسید سازنده کراتین می باشد.