پایان نامه تاثیر برخی از عوامل فیزیولوژیکی بر دقت پرتاب آزاد بسکتبال

تعداد صفحات: ۷۴ | قابل ویرایش

چکیده

هدف

علمی شدن ورزش روندی پر سرعت گرفته است چنانکه می بینیم پیشرفت کشورهای بزرگ در عرصه ی المپیک ها و مسابقات جهانی شگرف و حیرت انگیز است . سطح غلظت لاکتات خون ،  ضربان قلب و فشارخون بالا می تواند از موارد خستگی ورزشکاران رشته ی بسکتبال باشد که موجب افت عملکرد آنان می گردد دراین پژوهش سعی شده اثرات متغیرهای ذکر شده با دقت پرتاب آزاد بسکتبال مورد بررسی قرار گیرد.

مواد و روش کار

به منظور این پژوهش ۲۰ نفر از منتخبین تیم های لیگ برتر استان مازندران انتخاب شدند . تعداد پرتاب های آزاد موفق پیش آزمون و پس آزمون آنها ثبت گردید غلظت لاکتات خون ، ضربان قلب و فشار خون استراحت آنها نیز ثبت گردید ، سپس پرتاب آزاد موفق استراحت ( پیش آزمون ) شمارش شد . به این افراد تا سر حد خستگی توسط تست پله ی هاروارد تمرین سخت داده شد و سپس بلافاصله نمونه ی خون ورید بازوئی آنها گرفته و غلظت لاکتات خون ، ضربان قلب بالا و فشار خون حداکثر ثبت شد و دوباره تعداد پرتاب آزاد موفق خستگی ( پس آزمون ) شمارش شد.

نتیجه گیری  

نتایج این پژوهش نشان می دهد که غلظت لاکتات خون ، ضربان قلب بالا و فشار خون بالا اثری بر دقت پرتاب آزاد بسکتبال ندارد.

مقدمه

در طول تاریخ مدون، همواره انسان تلاش کرده تا برتری خود را بر دیگر همنوعان نشان دهد و تا حدودی بر نیروها و عوامل طبیعی تسلط یابد و برای این منظور از اندیشه، خرد و نیروی بدنی استفاده کرده است. گستره تاریخ دیرینه بشر سرشار از منازعات و تلاش های طاقت فرسایی است که ضامن بقای وی در عرصه زندگی شده است. در گذشته انسان برای دفاع یا تهاجم، به نبردهای تن به تن با دیگران می پرداخت. بعدها که این شیوه در جدال های انسانی منسوخ شد، نبرد تن به تن انسانها، با پیروی از قوانین و مقررات، در قالب ورزشها جای گرفت (۱).

بررسی سطح آمادگی ورزش کاران برای برنامه ریزی و ارتقای کمی و کیفی عملکرد ورزشی ضروری است. آنان همواره به دنبال به کار گیری بهترین شیوه تمرینی هستند که از پشتوانه علمی برخوردار باشد تا بتوانند به نتایج و پیروزی های ارزشمند و چشمگیر دست یابند (۱۴).

از سال ۲۰۰۰ میلادی که تغییرات زیادی در قوانین بسکتبال روی داده است. سرعت بازی نیز افزایش یافته. تغییرات شامل چهار کوآرتر ده دقیقه ای بازی که قبلا در دو نیمه ۲۰ دقیقه ای انجام می شد و تغییر در قانون نگه داری و حفظ توپ در نیمه زمین خودی که از ۱۰ ثانیه به ۸ ثانیه تنزل یافت و همچنین مالکیت توپ تا زمان قبل از پرتاب شوت به حلقه در زمان بازی از ۳۰ ثانیه به ۲۴ ثانیه تنزل یافت، این موارد باعث افزایش سرعت بازی و نهایتا خستگی بیشتر بازیکنان شده است، ضمنا نیازهای مشخص فیزیولوژیکی بسکتبال مدرن ضرورت رویکردی جدید را برای توسعه و پیشرفت در تخصیص برنامه تمرینات بدنی مناسب پیشنهاد می کند (۱۴).

بیان مسئله

تکامل و تداوم رشته ای مثل بسکتبال در طول تاریخ با ویژگی هایی از جمله، دقت، قدرت و تمرکز جهت اجرای مهارتهای آن و همچنین کم خطر بودن آن نسبت به دیگر رشته های ورزشی موجب جلب و جذب ورزشکاران زیادی به این رشته ورزشی شده است. این جذابیت در طول سالها موجب تکامل این رشته ورزشی شده و به شکل امروزی با قانون های مدون قابل اجرا است.

این دیدگاه که می شود از طریق بالا بردن مهارتهای ورزشی این رشته موجب افزایش و نتیجه بازی شد، موجب انگیزه و فکر جدید برای از بین بردن متغیرهای مزاحم این ورزش است. ما می خواهیم در مسابقات (بسکتبال) امتیاز بیشتری بگیریم بنابراین می توانیم از طریق حذف و تعدیل، متغیرهایی مثل خستگی به این نتیجه دلخواه برسیم. غلظت لاکتات خون، ضربان قلب بالا و فشار خون یکی از این متغیرهای مزاحم است که در این پژوهش می خواهیم اثر آن را بر روی یک مهارت بسکتبال مورد ارزیابی قرار دهیم.

بسکتبال ورزش ادامه داری است که نیاز به سرعت، شتاب، حرکات انفجاری نظیر حرکت ارتجاعی (ریباند از حلقه)، دریبل و شوت پرشی، بلاک کردن، شوت، توقف های ناگهانی، سرعت بالا، حرکاتی منفجرانه و مکرر دارد (۲۶).

هنگامی که بحث بسکتبال به میان می آید. موضوع شاخص خستگی (غلظت لاکتات خون) که یکی از عوامل کاهش عملکرد بسکتبالیست ها است مطرح می شود. همیشه بازیکنان سعی می کنند که با کمترین صرف انرژی و با حداکثر دقت مطلوب به کارآیی خود کمک کنند. این دقت موجب افزایش امتیازات نهایی بازیکنان و همچنین امتیازات تیمی می گردد.

فیزیولوژی بسکتبال

بسکتبال از جمله ورزش‌هایی که به هر سه روش انرژی دستگاه، (ATP-PC)، دستگاه گلیکولیتیک، دستگاه هوازی وابسته است و نیاز به انرژی پس از مسابقه به حداکثر میرسد. لازمه دقت و تمرکز بسکتبالیست تأمین سوخت مورد نیاز در عضله‌ی درگیر بنا به نوع حرکت ویژه در طول مسابقه است.

تفوق دستگاه‌های فیزیولوژیک در بسکتبال پیچیده است زیرا، مسابقه ممکن است در چهار کوآرتر ۱۰ دقیقه‌ای طول بکشد. و یا حتی به وقت اضافه کشیده شود چون در بسکتبال مساوی وجود ندارد. میانگین هزینه انرژی بسکتبال در یک دقیقه ۱۱ کیلوکالری است و این مقدار در بین ورزشها دارای هزینه انرژی بالایی است.

بررسی انجام شده نشان میدهد که هزینه انرژی مصرفی ممکن است به ۶۶۰ کیلوکالری در ساعت برسد. (۸)  دفع انرژی روزانه در هر کیلوگرم وزن بدن ۹۳/۶۷ کالری با وزن متوسط ۷۵ کیلوگرم و مقدار خالص انرژی مصرفی مورد نیاز روزانه برپایه انرژی ضروری محاسبه شده، ۵۱۰۰ کیلوکالری ومقدار انرژی فیزیولوژیکی روزانه با ۱۰ درصد انرژی اضافی ۵۶۱۰ کیلوکالری می‌باشد(۸).

منابع فارسی

1. معینی، ضیاء الدین -رساله دکترا – دانشگاه تربیت معلم تهران-۱۳۷۹ .
2. سید کاظم، واعظ موسوی و شجاعی، معصومه– یادگیری حرکتی – انتشارات پژوهشکده تربیت بدنی-چاپ سوم ۱۳۸۶.
3. مک آردل وکچ، کچ – انرژی و تغذیه – انتشارات سمت- ترجمه دکتر اصغر خالدان –چاپ پنجم -۱۳۸۴.
4. ویلمور و کاستیل– فیزیولوژی ورزش و فعالیت بدنی – ترجمه دکتر ضیاء معینی و همکاران – انتشارات مبتکران- ۱۳۸۲.
5. گائینی عباسعلی – راهبردهای تغذیه ای در فعالیت ورزشی و کنترول وزن – انتشارات پژوهشکده تربیت بدنی- ۱۳۸۳.
6. آقاعلی نژاد – حمید و همکاران– مفاهیم اساسی در آمادگی بی هوازی – انتشارات کمیته ملی المپیک- ۱۳۸۳ .
7. آرتور ولتمن– پاسخ غلظت لاکتات خون به فعالیت ورزشی – ترجمه دکتر عباسعلی گائینی – انتشارات پژوهشکده تربیت بدنی- ۱۳۸۳.
8. فاکس و ماتیوس – فیزیولوژی ورزشی – ترجمه دکتر اصغر خالدان – انتشارات دانشگاه تهران- خرداد -۱۳۸۲ .
9. ند . ای . بوام گارتز– سنجش و اندازه گیری در تربیت بدنی، جلد دوم – ترجمه دکتر حسین سپاسی- ۱۳۸۱.
10. رابرت .ا. رابر گر اسکات اّ رابرتس – فیزیولوژی ورزشی (۱) ( انرژی ، سازگاریها و عملکرد ورزشی ) ترجمه عباسعلی گائینی ، ولی الله دبیدی روشن انتشارات سازمان سمت – تابستان – ۱۳۸۵.