پایان نامه تاثیر زمان تمرین (صبح و عصر) بر تغییرات برخی ایمونوگلوبولینهای سرم و پاسخ هورمونهای تستوسترون و کورتیزول دانشجویان مرد ورزشکار

تعداد صفحات: ۱۲۸ | قابل ویرایش

فهرست مطالب

عنوان                                                              صفحه

فصل اول- طرح پژوهش……………….. ۱

۱-۱. مقدمه………………………. ۲

۱-۲. بیان مساله………………….. ۱۰

۱-۳. ضرورت پژوهش…………………. ۱۴

۱-۴. هدفهای پژوهش………………… ۱۷

      ۱-۴-۱. هدف کلی……………… ۱۷

      ۱-۴-۲. هدفهای ویژه………….. ۱۷

۱-۵ . فرضیه های پژوهش…………….. ۱۸

۱-۶ . محدودیتهای پژوهش……………. ۱۸

      ۱-۶-۱. محدودیتهای محقق خواسته… ۱۸

      ۱-۶-۲. محدودیتهای خارج از کنترل محقق  ۱۹

۱-۷. تعریف واژه های عملیاتی……….. ۱۹

فصل دوم- مبانی نظری و پیشینه پژوهش…. ۲۲

۲-۱. مقدمه………………………. ۲۳

۲-۲. مبانی نظری………………….. ۲۳

      ۲-۲-۱. تعریف دستگاه ایمنی……. ۲۳

      ۲-۲-۲. نمای کلی دستگاه ایمنی…. ۲۴

      ۲-۲-۳. وظایف دستگاه ایمنی……. ۲۶

      ۲-۲-۴. ایمونوگلوبولین و آنتی بادی ۲۷

      ۲-۲-۵. تغذیه و دستگاه ایمنی….. ۲۸

      ۲-۲-۶. تغذیه و پاسخ هورمونهای تستوسترون و کورتیزول………………………… ۳۱

      ۲-۲-۷. ایمنی ذاتی و اکتسابی….. ۳۳

      ۲-۲-۸. انواع ایمنی اکتسابی…… ۳۴

      ۲-۲-۹. عفونتهای مجاری تنفسی فوقانی ۳۴

      ۲-۲-۱۰. سازوکارهای احتمالی در ایجاد عفونتهای مجاری تنفسی

                 فوقانی ورزشکاران….. ۳۶

      ۲-۲-۱۱. ریتم شبانه روزی……… ۳۶

      ۲-۲-۱۲. سازوکار تنظیم و ترشح هورمون تستوسترون ۳۷

      ۲-۲-۱۳. آثار فیزیولوژیکی ترشح تستوسترون   ۳۹

      ۲-۲-۱۴. سازوکار تنظیم و ترشح هورمون کورتیزول  ۴۰

      ۲-۲-۱۵. آثار فیزیولوژیکی ترشح کورتیزول ۴۱

۲-۳. پیشینه پژوهش………………… ۴۲

      ۲-۳-۱. پیشینه پژوهش درباره ایمونوگلوبولینها   ۴۲

      ۲-۳-۲. پاسخ دستگاه ایمنی به تمرینهای کوتاه مدت و شدید……………………………. ۵۲

      ۲-۳-۳. پیشینه پژوهش درباره تستوسترون و کورتیزول……………………………….. ۵۳

      ۲-۳-۴. پاسخ تستوسترون و کورتیزول به تمرینهای مقاومتی و

                کوتاه مدت شدید…….. ۶۶

۲-۴. نتیجه گیری………………….. ۶۹

فصل سوم- روش شناسی پژوهش………….. ۷۰

۳-۱. مقدمه………………………. ۷۱

۳-۲ . روش پژوهش………………….. ۷۱

۳-۳. جامعه و نمونه آماری………….. ۷۱

      ۳-۳-۱. متغیر مستقل………….. ۷۲

      ۳-۳-۲. متغیرهای وابسته………. ۷۲

۳-۴. روشهای جمع آوری اطلاعات……….. ۷۲

      ۳-۴-۱. وسایل مورد استفاده برای سنجش متغیرها   ۷۲

      ۳-۴-۲. روش سنجش حداکثر اکسیژن مصرفی   ۷۳

      ۳-۴-۳. روش اجرای پروتکل پژوهش… ۷۴

۳-۵. روش سنجش متغیرهای وابسته……… ۷۵

۳-۶. روش آماری…………………… ۷۶

فصل چهارم- تجزیه و تحلیل یافته ها …. ۷۷

۴-۱. مقدمه………………………. ۷۸

۴-۲. تجزیه و تحلیل توصیفی یافته ها…. ۷۸

۴-۳. آزمون فرضیه های پژوهش………… ۸۳

      ۴-۳-۱. آزمون فرضیه اول………. ۸۳

      ۴-۳-۲. آزمون فرضیه دوم………. ۸۴

      ۴-۳-۳. آزمون فرضیه سوم………. ۸۶

      ۴-۳-۴. آزمون فرضیه چهارم…….. ۸۷

      ۴-۳-۵. آزمون فرضیه پنجم……… ۸۹

فصل پنجم- بحث و بررسی و نتیجه گیری…. ۹۱

۵-۱. مقدمه………………………. ۹۲

۵-۲. خلاصه……………………….. ۹۲

۵-۳. بحث و نتیجه گیری…………….. ۹۴

      ۵-۳-۱. بحث و بررسی ایمونوگلوبولینها   ۹۶

      ۵-۳-۲. بحث و بررسی تستوسترون و کورتیزول   ۹۸

۵-۴. نتیجه گیری………………….. ۱۰۲

۵-۵. پیشنهادها…………………… ۱۰۲

منابع…………………………… ۱۰۴

پیوستها…………………………. ۱۲۰

 پرسشنامه همسان کردن گروه ها و مشخصات فردی  ۱۲۱

 اطلاعیه تحقیق ورزشی………………. ۱۲۲

خصوصیات توصیفی گروه آزمودنیهای صبح…. ۱۲۳

خصوصیات توصیفی گروه آزمودنیهای عصر…. ۱۲۴

روش اندازه گیری متغیرهای وابسته……. ۱۲۵

چکیده انگلیسی

صفحه عنوان انگلیسی

چکیده

هدف این پژوهش بررسی تاثیر یک برنامه دوی تداومی فزاینده و نیز زمان تمرین صبح هنگام و عصر هنگام بر تغییرات ایمونوگلوبولینهای سرم شامل IgM,IgG  و  IgA و پاسخ هورمونهای تستوسترون و کورتیزول بوده است.

بدین منظور ۲۸ دانشجوی مرد به صورت هدفمند انتخاب و به شکل تصادفی در دو گـــــــروه قرار گرفتند: گــــــروه تمرینی صبح ) ۱۴ = n  ، وزن = ۸/۹ ± ۲/۶۸ کیلوگـــرم ، سن = ۱۶/۱± ۵/۱۹ سال و زمان تمرین = ۳۰ : ۷ دقیقه ) و گروه تمرینی عصر ( ۱۴ = n  ، وزن = ۴/۸ ± ۸/۶۳ کیلوگرم ، سن =   ۲۴/۱±. ۸/۱۹ سال و زمان تمرین ± ۳۰ : ۱۶ دقیقه ) . آزمودنیها به مدت ۲ ماه ( ۱۶ جلسه ) تحت یک برنامه دوی تداومی فزاینده با شدت ضربان قلب معین قرار گرفتند .

برای اندازه گیری ایمونوگلوبولینهای سرم و هورمونهای کورتیزول و تستوسترون ،  نمونه خونی آزمودنیها ۲۴ ساعت قبل از اولین جلسه تمرینی و ۲۴ ساعت پس از آخرین جلسه تمرین در وضعیت استراحتی جمع آوری شد. بلافاصله پس از هر مرحله خونگیری ( در پیش آزمون و پس آزمون ) ، آزمون ۱۲ دقیقه دویدن – راه رفتن برای تعیین حداکثر اکسیژن مصرفی ، استفاده شد. نتایج تحقیق با استفاده از آنالیز واریانس نشان داد : مقادیر IgG, IgM , IgA ، سرم دو گروه در پیش آزمون و پس آزمون تفاوت معنی داری نداشته است.

همچنین تفاوتی بین میزان ترشح هورمون تستوسترون در پیش آزمون و پس آزمون دو گروه مشاهده نشد ، در حالی که غلظت هورمون کورتیزول دو گروه در پیش آزمون ( ۰۰۶/۰=P ) و پس آزمون ( ۰۰۰۱/۰= P ) تفاوت معنی داری  داشتند .

همچنین ، بین پیش آزمون گروه تمرینی صبح و پس آزمون گروه تمرینی عصر نیز تفاوت معنی داری  وجود داشت ( ۰۰۰۱/۰ =P ) . نتایج این پژوهش تاثیر پذیری هورمون کورتیزول را از زمان تمرین نشان می دهد که ناشی از چرخه شبانه روزی آن است.

مقدمه

توجه به ایمونولوژی ورزشی در اثر علاقه و نیاز جامعه به ارتقای سلامتی به وجود آمده است. در حال حاضر پذیرفته شده است که عدم فعالیت بدنی عامل خطرزای مهمی برای ابتلا به بیماریها است. ظاهراً تمرینهای ورزشی با شدت متوسط و منظم، یک راه کار اساسی برای جلوگیری از برخی بیماریها است.

دستگاه ایمنی در برخی بیماریها شدیداً درگیر می‌شود، لذا علاقه به مطالعه پاسخهای ایمنی به فعالیت ورزشی برای شناخت آثار فعالیت ورزشی و نیز جلوگیری از برخی بیماریها است. استرس به عنوان عامل تحریک کننده عملکرد ایمنی شناخته شده است. ممکن است فعالیت ورزشی مدل مناسبی برای مطالعه نحوه سازگاری با استرس باشد، زیرا فعالیت ورزشی به آسانی اندازه گیری شده و به میزان زیادی قابل تکرار است. عقیده بر این است که دستگاه ایمنی به عنوان ابزاری برای بازشناسی سلولهای خودی از مواد بیگانه و حفظ هموستاز بدن تکامل پیدا کرده است.

توانائیهای بدن برای بازشناسی عوامل بی شمار مهاجم و مبارزه با آنها فوق العاده پیچیده است. در واقع، در دستگاه ایمنی، تمام پاسخهای دفاعی بدن بر علیه مولکولهای بیگانه و نوظهور به وقوع می‌پیوندد. بیشتر اجزای دستگاه ایمنی تغییرات ریتمیک دارند (۳۰).

گلیسون و همکارانش (۲۰۰۶) تغییرات روزانه غلظت IgA بزاقی را نشان دادند. آنها بیشترین غلظت IgA بزاقی را در ساعت هشت صبح مشاهده کردند. بعد از آن غلظت IgA رو به کاهش نهاده و در ساعت ۱۲ ظهر ثابت مانده است (۳۰). دیمترو و همکارانش (۲۰۰۲) نشان دادند که تفاوت معنی داری در غلظت IgA بزاقی،‌ میزان IgA ترشحی و میزان جریان بزاق در ساعت شش صبح در مقایسه با ساعت ۶ عصر وجود دارد (۲۱).

بیان مسأله

توجه به عامل مهم درونی موسوم به ساعت زیستی و تأثیر آن بر وضعیت فیزیولوژیک و در نتیجه بر عملکرد بدنی به ویژه در اوقات مختلف شبانه روز ضروری است. یافته های اخیر علم زیست شناسی زمانی (شناخت آثار زمان بر متغیرهای فیزیولوژیک) نشان می‌دهد بدن انسان در طول شبانه روز متحمل تغییرات زیادی می‌شود و در هر ساعت توانایی خاصی دارد (۸۵).

ریلی و همکارانش (۲۰۰۰) نشان دادند زمان عکس العمل ساده، قدرت عضلانی، توان بـی هوازی و میزان انعطاف پذیری، عصر هنگام (در مقایسه با صبح هنگام) برتری معنی داری دارد که احتمالاً ناشی از بیشتر بودن دمای بدن و ترشحات هورمونی درعصر است (۸۶). تحقیق حاضر با هدف مطالعه تغییرات برخی ایمونوگلوبولینها و نیز پاسخ هورمونهای تستوسترون و کورتیزول در ساعتهای مختلف روز واجرای فعالیت ورزشی تداومی‌ (هوازی) انجام گرفته است. ایمونوگلوبولینها از اجزای دستگاه ایمنی هستند که از لنفوسیتهای B تولید شده در سرم خون و مایعات بافتی پستانداران یافت می شوند (۴۴).

استرس از عوامل محرک دستگاه ایمنی است و فعالیت بدنی می تواند به عنوان یک عامل فشار آفرین به تغییراتی در این دستگاه منجر شود. از سوی دیگر، ترشح هورمون کورتیزول نیز در شرایط استرس زا (تأثیرات محیطی،‌ فشار هیجانی، فعالیت ورزشی،‌ آسیب، عفونت و …) افزایش می یابد. میزان ترشح عامل آزاد کننده کورتیکوتروپین (CRH) و کورتیزول در اوایل صبح زیاد و در اواخر عصر یا غروب کم می شود. این امر ناشی از تغییرات دوره ای ۲۴ ساعته پیامهای صادره از هیپوتالاموس است که موجب تغییر ترشح کورتیزول می شود.

تعریف دستگاه ایمنی

دستگاه ایمنی به عنوان دستگاهی برای حفظ و نگهداری هموستاز بدن تکامل یافته است. این دستگاه توانائیهای بدن برای بازشناسی عوامل بی‌شمار مهاجم و مبارزه با آنها دارد. در واقع، تمام پاسخهای دفاعی بدن بر علیه ملکولهای بیگانه و نوظهور، در دستگاه ایمنی به وقوع می پیوندد. هنگامی که میکروب از سدهای فیزیکی و شیمیایی محافظ به داخل بدن نفوذ پیدا می‌کند پاسخ ایمنی شروع می شود. در این صورت، عامل بیماری‌زا با سلولهای بیگانه خوار بدن مواجه، توسط آنها بلعیده شده و پس از کشته شدن به قطعات پروتئینی کوچک شکسته می شود.

پروتئینهای بیگانه توسط سلولهای بیگانه خوار پردازش شده و در کنار پروتئینهای سطحی خود سلول، در سطح آن ظاهر می شوند. سپس این ملکولها توسط سلولهای تخصص یافته ای به نام لنفوسیتهای T کمکی شناسایی و در نتیجه باعث فعال شدن آنها می گردند. سلولهای کمکی به دنبال فعال شدن خود سایر سلولهای ایمنی را فعال کرده و آنها را وادار به تکثیر و ترشح موادی بر علیه میکروب می کنند.

منابع

1. Alex F.Roche,Steven B.Heymsfield, Timothy G. Lohman, ( 1996 ) : Human Body Composition: Human Kinetics.
2. Anonasiri Wilai,Sanguanrun Gsirikul Sompol,Srikiat Khachorn Anan,Chuntavan Praparate,( 2002 ) : Changes of Immune System in Military Recuit after the Training Program:J.Med. Assoc.Thai. Jun;85 Supple 1 : S327-35.
3. Baxendale PM , Reed MJ , James VHT (1980): Testosterone in Saliva of Normal Men and its Relationship with Unbound and Total Testosterone levels in plasma. J Endocrinol 87: pp. 46-47.
4. Bente Klarlund Pederson and Laurie Hoffman Koetz (2002 ) : Exercise and Immune System: Regulation, Integration, and Adaptation Physiological Reviews,Department of Infectious Diseases and Copenhagen Muscle Research Center.Vol.80,No 3.

۵.Bishop, N.C., Blannin , Ak. , Armstrong, E. , Rickman, M. and  Gleeson, M. (2000): Carbohydrate and Fluid Intake Affect the Saliva Flow Rate and IgA Response to Cycling: Medicine and Science in Sports and Exercise,32,2046-2051.

6. Bobert J.Dur and V,Daniel,Castracane,Daniel B.(2003 ): Hormonal Responses From Concentric and Eccentric Muscle Contraction: Med. Sci.Sports Exerc. 35 , No 6,PP. 937-943 .
7. Bosco,C.,R . Colli, R.Bonomi,S.Von Duvillard,and A.Virou. (2000): Monitoring Strength Training : Neuromuscular and Hormonal Profile : Med . Sci . Sports Exerc.32:202-208.
8. Bush , Jilla, Doughty, Todd A, Kim , Doremy. Mullen , Kathryn M. et al. (1998): Biorhythmic Influences on Functional Capacity of Muscle and physiological Responses: Medicine and Science in Sport and Exercise. 30(9) : 1399- 1407.