تعداد صفحات: ۱۷۳ | قابل ویرایش
مقدمه
در مجامع حرفه‌ای ایران ، همواره بحث از عقب بودن حرفه حسابداری درکشورمان نسبت به کشورهای پیشرفته بوده است . بررسی‌های انجام شده نشان می‌دهد که ضعف سیستم آموزشی کشور یکی از دلایل این عقب ماندگی است.
یک سیستم آموزشی مواردی چون : برنامه درسی ، استاد واجد شرایط ، دانشجو ، منابع درسی ، امکانات و فضای آموزشی را شامل می‌شود. که با مساعدت آنها ، توانایی تربیت نیروی کارآمد و منطبق با توقعات و نیازهای اجتماعی و اقتصادی جامعه فراهم می‌شود.ضعف در هر قسمت از این سیستم می‌تواند باعث ایجاد مسائل و مشکلات در این حرفه شود .
این پژوهش سعی می‌کند با جمع‌آوری نظرات سه گروه مختلف ( مدرسین رشته حسابداری، دانشجویان و استفاده کنندگان از خدمات حسابداری در زمینه های مختلف ) در مورد دروس برنامه مصوب رشته حسابداری در مقطع کارشناسی ، به بررسی اثر بخشی این برنامه ( به صورت مجزا از سایر اجزاء سیستم آموزشی ) بپردازد .
تعریف موضوع تحقیق
برای اینکه حسابداری بتواند نقش خود را به صورت بهینه در جامعه ایفا کند لازم است افراد شاغل دراین حرفه از سطح دانش مناسبی برخوردار باشند و ارتقاء سطح علم و دانش تنها از طریق آموزش میسر است . آموزش عالی می تواند از طریق پی‌ریزی نظام آموزشی مناسب و هماهنگ با نیازهای جامعه ، منابع انسانی متخصص مورد نیاز برای توسعه اقتصادی یک کشور را فراهم نماید.
یک سیستم آموزشی متشکل از اجزاء مختلف است به طوریکه عملکرد مطلوب آن در گرو طراحی وعملکرد مناسب هر یک از این اجزاء است .
موضوع این تحقیق در ارتباط با نحوه عملکرد دروس برنامه مصوب رشته حسابداری در مقطع کارشناسی می باشد.
آموزش حسابداری
اولین مدارک حسابداری (حسابداری به عنوان یک دانش کاربردی ) به چهارهزارسال قبل باز می‌گردد ، به طوری که در آن زمان مدارکی وجود دارد که نشان می‌دهد در سواحل رود نیل برای محاسبه مالیات ، نقش غلات را در غالب بسته بندیهای خاص به روی دیوار ترسیم می کردند .به تدریج با کشف مفهوم صفر توسط خوارزمی و اختراع کاغذ و قطب نما و پیدایش بحث مشارکت در بنگاههای اقتصادی ، مفهوم حسابداری رشد نمود و نیاز به حسابداری در جامعه احساس شد .
اولین فردی که حسابداری را به شکل امروزه طراحی کرد، پاچولی بود. او در کتاب خود با عنوان “کلیات ریاضیات و هندسه و نسبت و تناسب “ یک فصل را به معرفی حسابداری و ثبت دو طرفه اختصاص دارد و این اولین کتاب درسی حسابداری به شمار می‌آید .
تا قبل از قرن بیستم در هیچ یک از دانشگاهها ی غرب ،حسابداری به صورت رسمی تدریس نمی‌شد، در اوایل این قرن دانشگاه پنسیلوانیا اولین برنامه آموزش حسابداری را ارائه نمود .
استادان اولیه رشته حسابداری ، عمدتا تجربی بوده و روش تدریس آنها به شیوه تدریس مبتنی برحل مسأله استوار بود . در اواخر دهه سوم این قرن تعداد مؤسسات آموزش عالی ارائه کننده دروس حسابداری به ۳۳۵ مؤسسه رسید و در این زمان بود که پژوهشهایی نیز پیرامون اهداف آموزشی حسابداری انجام گرفت .
آموزش حسابداری در ایران
همراه با پیشرفت اقتصادی جامعه ایران در زمان مشروطیت ، حسابداری و حسابرسی به شکل فعلی ، آن هم برای کنترل دخل و خرج دولت به وجود آمد . بدین ترتیب اولین تجربیات حسابداری در بخش دولتی آغاز و بعد ها به بخش خصوصی تسری یافت .
آغاز تحول حسابداری در ایران با پیدایش و تألیف اولین کتاب حسابداری به شیوه امروزی به نام المقصد الاسنی ، تألیف سید اسماعیل عبد الله زاده قفقازی بود. این کتاب در سال۱۲۸۱ه ،ش ( برابر با سال ۱۳۲۳ ه. ق ) در تهران منتشر گردید. همچنین در سال ۱۲۹۰ ه. ش تدریس رشته حسابداری در مدرسه دارالفنون آغاز شد و به دنبال این تحول ، در سال ۱۳۱۵ ه.ش دوازده نفر از حسابداران ایرانی با بورسیه بانک ملی برای آموزش حسابداری به انگلیس اعزام شدند و پس از آن سازمانهای دیگری از جمله کمپانیهای نفتی ـ وزارت امور اقتصادی و دارایی ،… برنامه‌های مشابهی را پایه‌ریزی کردند و بالأخره اولین دانشکده حسابداری ایران در سال ۱۳۳۷ وابسته به شرکت ملی نفت تأسیس شد.
در حال حاضر این رشته در مقطع کارشناسی در بیست مرکز دانشگاهی دولتی و نزدیک به شصت واحد دانشگاه آزاد اسلامی و در دوره های کارشناسی ارشد مجموعاً در شش دانشگاه و دوره دکتری در دو دانشگاه ارائه می‌شود .
منابع فارسی
- احمدی ، حسن ، سیستم اطلاعات مدیریت، انتشارات صالح ، سال
- اجتهادی ، مصطفی . تحلیلی برتوانمندی و کاسیتهای نظام آموزش عالی در جمهوری اسلامی ایران ،فصلنامه پژوهش و برنامه ریزی آموزش عالی ،نشریه ۱۷، سال ۱۳۷۷.
- آذر، عادل و مؤمنی .منصور ، آمار و کاربرد آن در مدریریت جلد اول و دوم ، انتشارات سمت ، سال ۱۳۷۸ .
- اصغری ،علی نقی و گرجی محبوبه ، حسابداری مورد نیاز کشورهای در حال توسعه ، ماهنامه انجمن حسابداران خبره ایران حسابدار، سال پانزدهم ، شماره ۱ ، شهریور ۱۳۷۹ .
- اعتمادی، حسین ، شناسایی عوامل و موانع رشد حسابداری در ایران و ارائه برنامه کارآمد ، رساله دکتری ،دانشگاه تربیت مدرس ، سال ۱۳۷۷ .
- افشین نیا، منوچهر، روشهای آماری و کاربرد آن در علوم اقتصادی و اجتماعی ، چاپ اول ، انتشارات آتا ، سال ۱۳۷۲ .
- انتوون ، آدلف ،نقش حسابداری در توسعه اقتصادی، چاپ دوم ، کتابخانه فرودین ، سال ۱۳۵۶.
- اوپنهام ، طرح پرسشنامه ای و سنجش نگرشها ، ترجمه : مرضیه کریم نیا ، چاپ اول ، انتشارات‌آستان قدس رضوی ، سال ۱۳۶۹ .
