تعداد صفحات: ۲۷ | قابل ویرایش
چکیده
فرآیند رشد انسانها، در کودکــــــی، تاثیـــــر بسزایی در شخصـــیت آناــن دارد.عقـــیده بسیــــاری از متخصــــصان تعلیـــــم و تربیت بــــر این اســت که شخصیت هر انسان در ۷ سال اول زندگی او شکل مـــی گیرد، فرآیند رشــــــد کودک در سالهای اولیه زندگی متاثر از عوامل بسیـــــاری است. فعالـــیت، به عنوان عامل اصلی رشد و یادگیری کـــــودک فرآیندی است که در ارتباط با فـــضا و محیط کودک، رشد همه جانبه او را موجــــب مـــی گـــردد.
فـــضاهای مرتبـــط با فعـــالیت کودکان باید دارای شرایط مناسب و مطـــلوب بــرای رشد فیـــزیکی , ذهـــنی , عاطفی و اجتماعـــی آنان باشد.تحـــقق این امر از طریق بکارگیری المـــــانهای طراحی معماری ای که منطبق با شرایط جسمی و روانـی کـــودک باشد , امکان پذیر است و ثابت می شود استفاده از رنگهــــای شاد،خصوصاً گـــرم در طراحی اتاق کودکان ما را در دستیابی به این هدف یاری می کند.
مقدمه
اکنون بیش از ۱۰۰ سال است که مفهوم آموزش و پرورش در مراکز اجتماعی هــنوز به عنــــوان سر فصلی داغ مورد بحث است.آموزش و به تبع آن فضاهای آموزشی بیشتـــرین اثر و نقش را بر ذهنیت و تمدن سازی این گونه جوامع به عهده دارند.فضاهای آمـوزشی و در عمده ترین بخش آن , مدارس دوره زمانی طولانی تری از عمر انسان ها را در خود جای می دهد.هدف یاداشت حاضر یافتن کالبــدی جدید برای اصــلاح فرایند آموزش و پرورش می باشد.
فـــرایندی که جهـــت گیری آن به سوی رشد مسئولیت پــــذیری , کار پربــار و تداوم در امــر آموزش می باشد.هر چند آموزش پرورش , سیاستگذاریهایش تا کــنون نتوانســـته است شرایطی فراهـــم کند که موجب پرورش بیش از پیش استعداد های دانش آموزان شود.
امروز واژه انسان استادآموز جای خود را به انسان خودآموز و مسئولیت پذیر داده اســـــت . از این رو الگو و روشی که بدان نیاز داریم , نگارشی جدید و بهبود یافتـــه نسبت به الگـــــو های قدیمی نمی باشد بلکه نیاز، مفهومی کاملا متفاوت از آموزش خواهد بود و البته نظریاتی فراتر از تئوری.
هدف ایجاد فضائی بهینه در امر آمـــــوزش و یادگیری می باشــــد.ماهیت فضا های آموزشی ,لازمه سر مشقی منحصر بفــــــرد برای پژوهش و ایجاد کنش و واکنش صحیح جهت آموزش و پرورش می باشد.
به شـــــرط آنــــکه تعاملی صحـــیـــح و مستمـر مابین سه اصل آمـــوزش و پـــرورش دانــــش آمــوز و فضای آموزشی بر قرار باشد.
ساختن فضای آموزشی با عملکرد بالا
ضرورت به تفکر واداشتن کودکان در کتابخانه ها قلب یاد گیری خواهد بود.در کشورهای پیشرفته امروزی , نقش کتابخانه و نسبت و رابطه کتابخانه را با آموزش و پرورش را , از لحاظ تکنولوژی و جامعه شناسی مورد بررسی قرار دادند و سپس بر تعریف معینی از این کلمه در میان اقشار جامعه پرداخته اند و سپس صراحتآ هدف و روش های یاد گیری در کتابخانه را مورده تحلیل و ارزیابی قرار دادند. و به وضوح دریافته اند که کتابخانه ها که تنها ۵ درصد از فضای فیزیکی را اشغال میکنند ,
تاثیر ۱۰۰ درصد دارند و این درجه بزرگی از عملکرد است. هدف اولیه آنها ایجاد مدلی قابل اطلاق به دیگر مدارس است و نه ایجاد جعبه یا اتاق و یا قفسه ای جهت کتابها , بلکه آنها در ایجاد فضایی که در ارتباط پیوسته میان مدرسه و کتابخانه باشد میکوشند.
آنها در اولین قدم کتابخانه را از طبقه ای که در انزوا قرار گرفته بود و همچنین مطالعه را که در حاشیه قرار داشت به کلاسهای درس منتقل کردند و بدین ترتیب به مطالعه و یادگیری به عنوان دو اصل متعامل تاکید ورزیدند.
ارائه آموزشهای غیر مستقیم و گروهی با ایجاد کارگاه های جنبی
معماران در بررسیهای جامعه شناختی و روانشناختی در یافتند با ایجاد کارگاه های جنبی آموزشی در کتابخانه , در زمینه های فراگیری کار با رایانه و فراهم کردن سرگرمیها و هرآنچه در ایجاد تحولی آزادانه در رشد و تحول شخصیت کودک و شناسایی استعداد های آنها موثر می باشد , خواهند توانست فضائی فعال و پویا را ایجاد نمایند.
در این چنین محیط هائی اغلب آموزشها به طورغیرمستقیم و به صورت آموزشهای گروهی به کودک داده میشود.آنچنانکه مکانهایی با چنین مشخصاتی خواهند توانست پذیرای کودکان برای فعالیتهای ذسته جمعی و گروهی باشد.بدین طریق مدرسه به عنوان محیطی جهت ایجاد کنش در دانش آموزان نسبت به مفهوم پژوهش خواهد توانست محیطی فعال , به رشد رسیده و پویا را ایجاد نمائید.
در نظر گرفتن فضای بازی
بازی یکی از مهم ترین عوامل در شکوفایی و بالندگی جسم و روان کودکان است.بزرگترین بخش های بازی های انفرادی و گروهی کودکان باید در فضاهای باز صورت گیرد , زیرا این فضاها اولین مکان برخورد مستقل کودک با جهان خارج از خانه است.
برنامه ریزی و طراحی زمین بازی باید پاسخگوی نیازهای کودکان و نوجوان در دوره های گوناگون رشد باشد.از دیدگاه برخی روان شناسان , ماهیت دوران کودکی , بازی و اکتشاف است.اما این دو فعالیت باید در محیطی امن صورت گیرد که این کار با تمهیداتی در طراحی فضاها امکان پذیر خواهد بود.محیط خارجی به طور طبیعی تحریکات حسی را ایجاد می کند.
کودکان محیط پیرامون خود را با جزئیات درک می کنند.رنگ ها , بافت ها , شکل هل و در نهایت طرح زمین بازی , کودک را برای ایجاد ارتباط با محیط و فراگیری بیشتر ترغیب می کند.
طراحی اتاق کودک
اتاق کودکان برخلاف اتاق پدر و مادر فقط اتاق خواب و استراحت نیست بلکه محل بازی، انجام تکالیف درسی و به طور خلاصه اتاق زندگی است. این اتاق معمولاً مساحت کمتری نسبت به اتاق پدر و مادر یا سایر بزرگترهای خانواده دارد.
کوچک بودن اتاق همراه با خرده ریزهای فراوان کودکان و نیز تمایل فطری بچه‌ها به شادی، تمهیدات ویژه‌ای را برای ساماندهی فضای اتاق آنها می طلبد. بنابراین برای مناسب سازی اتاق کودکان باید علایق و نکات مورد توجه آنها را شناخت و به آن (حداقل در اتاق خودشان) احترام گذاشت و از نظرات آنها استفاده کرد.
و این هم یه اتاق تقریبا تیره که بیشتر به درد اقا پسرها می خورد رنگ دیوارها و کف و بعضی از قسمتهای لوازم اتاق به رنگ تیره است ولی از رنگ چوب هم برای خارج کردن اتاق از یکنواختی استفاده شده است.این اتاق مورد علاقه ی هیچ یک از کودکان نبود.
و این هم یه اتاق زیبا و تقریبا دختر پسند.استفاده از ترکیب رنگها در این اتـــــــاق مخصوصا سبز و سفید و بنفش این اتاق رو واقعا زیبا و ممتاز کرده است. این اتاق مورد انتخاب اکثر دختران واقع شد.
فهرست منابع
- معماری برای کودکان – والتر کرونر-ترجمه ی احمد خوشنویس
- از طـــراحی تا معماری – سید ابوالقاسم صدر
- ضوابط طــــراحی معماری مهدکودک،مرکز تحقیقات سازمان و مسکن
- زیبایی هنر از دیدگاه اسلام – استاد محمد تقی جعفری
- رهنمود های طـــراحی – شعله نوروزی – مجله ی صفه-شماره ی ۳۹
- طــراحی اتاق کودک – شعله نوروزی – مجله ی صنعت ساختمان- داریس- شماره ی ۴۰
- معماری،حضور،زمان و مکان – کریستین نوربـــرگ شولتس
- روزنـامه ی جام جم – ۱۴بهمن ۱۳۸۵- پر کشیدن حس کنجکاوی کودکان
- روزنـامه ی همشهری – ۱۶و۱۷ فروردین ۱۳۸۵- اتاق کودک
- مجله ی اینترنتی صبح بخیر ایران
- فصلنامه ی معماری داخلی
