پایان نامه بررسی تأثیرات مشاوره گروهی والدین به شیوه شناختی رفتاری در کاهش نشانه های اضطرابی کودکان

تعداد صفحات: ۱۹۲ | قابل ویرایش

‌

چکیده

هدف پژوهش حاضر بررسی تأثیرات مشاوره گروهی والدین به شیوه شناختی رفتاری درکاهش نشانه‌های اضطراب کودکان دارای اختلال‌های اضطرابی و افزایش توانمندی آنها در رویارویی با مشکلات و غلبه بر نگرانی‌هایشان بوده است.

فرضیه‌های تحقیق به شرح زیرمی باشد:

فرضیه اصلی: مشاوره گروهی والدین به شیوه شناختی- رفتاری منجر به کاهش اضطراب کودکان آنها می‌شود.

فرضیه‌های فرعی: ۱. مشاوره گروهی والدین کودکان مضطرب منجر به کاهش اضطراب فراگیر کودکان می‌شود. ۲. مشاوره گروهی والدین کودکان مضطرب منجر به کاهش اضطراب جدایی کودکان می‌شود. ۳. مشاوره گروهی والدین کودکان مضطرب منجر به کاهش هراس اجتماعی کودکان می‌شود.

جامعه ی مورد مطالعه در این پژوهش دانش آموزان دختر پایه اول تا چهارم ابتدایی شهر تهران در سال تحصیلی ۸۸-─۸۷ بوده‌اند.

در این پژوهش از نمونه در دسترس استفاده شد تعداد ۶۰ دانش آموز مضطرب که به وسیله ی آزمون CSI_۴ که اضطراب آنها از نقطه برش بیشتر بود به عنوان نمونه انتخاب شدند . این ۶۰ دانش آموز از بین ۶۰۰ دانش آموز سه مدرسه در مناطق (۱۸و ۶ و ۱) آموزش و پرورش تهران انتخاب شدند. و از بین  دانش آموزان انتخاب شده درگروه نمونه ۳۰ دانش آموز بطور تصادفی در گروه آزمایش و ۳۰دانش آموز در گروه گواه قرار گرفت.

ابزار مورد استفاده در این پژوهش پرسشنامه علایم مرض کودکان برای شناسایی کودکان دارای اختلال اضطراب (فراگیر – جدایی و هراس اجتماعی ) بوده است. در چهارچوب روش پژوهشی شبه آزمایشی و طرح پژوهش پیش آزمون – پس آزمون با گروه کنترل ۶۰ نفر از کودکان مضطرب به طور تصادفی در ۲ گروه جای گرفتند. والدین گروه آزمایشی به مدت ۱۰ جلسه ۹۰ دقیقه‌‌ای تحت برنامه مشاوره گروهی به شیوه شناختی رفتاری ، برای کنترل اضطراب قرار گرفتند.

پس از این دوره آموزشی پس از دو هفته دوباره از هر دو گروه آزمون CSI4 گرفته شد و نمرات ۲ گروه با استفاده از روش تحلیل کوواریانس مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.

‌

مقدمه

ریشه‌ی بسیاری از مسائل و مشکلات روانی کودکان و نوجوانان در اضطراب و اختلالات مرتبط با آن است. اضطراب به صورت یک اصطلاح کلی تعریف می‌شود که تنش و برانگیختگی فیزیولوژیکی، درک عقیده و اجتناب رفتاری را دربرمی‌گیرد. (ایسائو و پیترمن، ترجمه براتیان، ۱۳۸۴)

کودکان هم مثل بزرگترهایشان دچار اضطراب می‌شوند ولی اغلب از اینکه اضطراب و‌استرس را تجربه می‌کنند ناآگاهند در حالی که بچه‌ها از اضطراب آسیب می‌بینند- اضطرابی که آنها را بسوی افسردگی هدایت می‌کند.

آنها ممکن است این اضطراب را به طرق مختلفی نشان دهند یکی از خطرناکترین کارهایی که ممکن است والدین بکنند چشم پوشی از بحرانهای دوران کودکی فرزندانشان است. مهم نیست که این بحران چقدر کوچک به نظر برسد کی رخ دهد و چه شدتی داشته باشد.

در دوره کودکی بلوکهای ساختمانی کودکان ساخته می‌شود و دوره بزرگسالی آنها را تشکیل می‌دهد اضطرابی که در کودکی شکل می‌گیرد اگر در همان کودکی برطرف نشود در بزرگسالی به سختی برطرف می‌شود. (تریسی هیل، ۲۰۰۸)

وقتی کودکان در لفافه‌ای از نگرانی گرفتار می‌شوند به نظر ساده می‌رسد که به آنها اطمینان دهیم خوبند و مشکلی ندارند ولی آن وقت آنها در حیرت می‌مانند اگر همه چیز خوب است پس چرا من هنوز می‌ترسم؟!

بیش از آرام کردن می‌باید به کودکان یاد دهیم که چگونه «نگرانی» عمل می‌کند آنها چطور می‌توانند با اضطراب چالش پیدا کرده و از پس آن برآیند. (تامار چانسکی، ۲۰۰۷).

‌

بیان مسئله

رشد هیجانی برای همه انسانها نوعی چالش است، کودکان در طی دوره‌ای کمتر از یک دهه از درک هیجانی محدود به افرادی با شبکه هیجانی پیچیده تبدیل می‌شوند. با بالا رفتن سن، تعداد و پیچیدگی تجارب هیجانی و همین طور مطالبات برای نحوه ابراز هیجانی همگی افزایش می‌یابند تعجب آور نیست که برخی از کودکان در رویارویی با این چالش‌ها درهم می‌شکنند و دچار اختلال‌های هیجانی می‌شوند.

اختلال‌های هیجانی سیری مزمن دارد و می‌تواند به شدت مزاحم روند عادی زندگی در دوران بزرگسالی می‌شود. (کلر و همکاران، ۱۹۹۳؛ راچمن، ۱۹۹۸، به نقل از کندال، ترجمه نجاریان، داوودی، ۱۳۸۴).

مطالعات اولیه در زمینه بروز ترس‌ها، نگرانی‌ها و اضطراب‌ها در کودکان و نوجوانان آنها را در ۳ تا ۱۸ سال گزارش داده‌اند. بل- دولان، لاست و استراوس در سال ۱۹۹۰ شیوع نشانه‌های اضطرابی را در یک نمونه ۶۲ نفری از کودکان و نوجوانانی که هرگز از لحاظ روانی بیمار نبوده‌اند بررسی کرده‌اند.

نشانه‌های اضطرابی مختلفی مخصوصا ترس از بلندی‌ها، صحبت کردن در جمع و شکایت‌های بدنی در تقریبا ۲۰ درصد آزمودنی‌ها شناسایی شد. این یافته‌ها بالاتر از برآوردهای قبلی گزارش شده در پیشینه است و بیانگر این هستند که نشانه‌های اضطرابی در سطوح غیر بالینی یا بالینی ممکن است نسبت به آنچه قبلاً انتظار می‌رفت با بسامد بیشتری در نوجوانان بروز کنند.

روی هم رفته پژوهشگران ضرورت توجه بیشتری را به بررسی الگوهای بروز نشانه‌های اضطرابی در کودکان و بررسی عوامل رشدی و موقعیتی موثر بر این نشانه‌ها مطرح کرده‌اند.

‌

اضطراب کودکی

اضطراب پدیده‌ای طبیعی است و همگان آن را در وهله‌ای احساس می‌کنند. اضطراب پاسخی‌ضروری به‌فشار روانی است و‌فرد را به هنگام رویارویی با خطر برای فعالیت و کنش آماده می‌کند. در مواقع بسیاری، چنین پاسخی عقلانی و حتی حیاتی است (کنرلی، ترجمه مبینی، ۱۳۸۴).

واکنش‌های مشهودی که در برابر ناکامی، و واکنش‌هایی که در رویارویی با شکل‌های دیگر فشار روانی ابراز می‌شوند مفهوم اضطراب را به میان آورده‌اند. فرض بر این است که هر موقعیتی که بهزیستی جاندار را به خطر می‌اندازد حالت اضطراب را به وجود می‌آورد، تعارض‌ها و گونه‌های دیگر ناکامی یکی از خاستگاه‌های اضطراب‌اند. همچنین خطر آسیب بدنی، به خطر افتادن عزت نفس و وارد آمدن فشار برای انجام کارهایی فراتر از توانمندی‌های آدمی، در وی اضطراب ایجاد کند.

منظور از اضطراب، هیجان ناخوشایندی است که با اصطلاحاتی مانند «نگرانی»، «دلشوره»، «وحشت» و «ترس» بیان می‌شود و همه انسان‌ها درجاتی از آن را گاه گاه تجربه می‌کنند. (اتکینسون، ترجمه براهنی و همکاران، ۱۳۸۰).

اگرچه پژوهشگران چند دهه است که ترس، اضطراب و نگرانی را بررسی کرده‌اند ولی هنوز بر سر تعریف و مفهوم بندی آنها اتفاق نظر ندارند. و گاهی آنها را به جای یکدیگر به کار می‌برند.

اضطراب، ترس، نگرانی سه سازه فرضی هستند که یک رشته رویدادهای‌ذهنی را‌نشان می‌دهند رویدادهایی که آنها‌را از‌نشانه‌های رفتاری، پاسخ‌های فیزیولوژیک و گزارش اشخاص استنباط می‌کنیم (شرودر وگوردان، ترجمه‌ی فیروز بخت‌، ۱۳۸۴)

‌

علائم رایج اضطراب

اسهال، احساس سر گیجه و سبکی در سر، تعریق مفرط، تشدید رفلکس‌ها، بالا رفتن فشار‌خون، تپش قلب، احساس‌درد در قفسه سینه، اتساع مردمک، بیقراری و قدم زدن، سنکوب، مور مور شدن اندامها، لرزش، آشفتگی معده، بی خوابی، اشکال در تمرکز حواس، بی حالی، بی اشتهایی، تکرر ادرار و احساس قریب الوقوع بودن دفع ادرار علاوه بر آثار حرکتی و احشایی اضطراب، تاثیر آن در تفکر، ادراک و یادگیری نباید از نظر دور بماند، اضطراب پیدایش گیجی، کونفوزیون و دگرگونی ادراک را نه تنها در ارتباط با زمان و مکان بلکه افراد و معانی حوادث، تسهیل می‌کند.

این دگرگونی‌ها با پایین آوردن سطح تمرکز، کاهش فراخوانی خاطرات و ایجاد اختلال در توانایی ربط دادن یک عبارت به عبارت دیگر (تداعی) در یادگیری ایجاد تداخل می‌کند. یک وجه مهم هیجان‌ها، تاثیر آنها بر انتخابی بودن توجه است بیمار مضطرب مستعد انتخاب بعضی از اقلام در محیط خود و چشم پوشی از اقلام دیگر بوده و به این ترتیب سعی می‌کند ثابت کند که در ترسناک تلقی نمودن یک موقعیت و ابراز واکنش متناسب با آن حق‌دارد اگر او اشتباهاً ترس‌‌های خود را توجیه‌نماید.

اضطراب‌های وی بوسیله واکنش انتخابی شدت خواهد یافت. به این ترتیب حلقه‌ای معیوب از اضطراب، دگرگونی ادراک، افزایش اضطراب بوجود خواهد آمد. از طرف دیگر، اگر او با فکر انتخابی اشتباها به خود اطمینان ببخشد اضطراب‌های متناسب ممکن است فروکش نموده و او را از اقدامات احتیاطی لازم باز دارد. (کاپلان ، سادوک ، ترجمه پور افکاری، ۱۳۸۲)

‌

اضطراب عادی و لازم در کودکان

از نوپایی تا نوجوانی هر فردمی‌تواند با بحران‌هایی مثل تکیه بیش از اندازه بر والدین مقاومت در برابر تغییر کاهش اعتماد به نفس روبرو شود.

نوعاً این نگرانی‌ها حل می‌شوند وقتی که کودک یاد بگیرد که موقعیت را اداره کند (سر رشته کار را در دست بگیرد). هماهنگ کردن توانایی‌های جدید، مثل نام نویسی در یک مدرسه جدید، همسایگان جدید، امتحان دادن، مواجه با سگها، بچه‌ها از ترسهایشان فاصله می‌گیرند و دیگر احساس بد حالی نمی‌کنند (کیم برلی، ۲۰۰۷).

‌

نگرانی

سازه «نگرانی» درک دو مفهوم ترس و اضطراب را برای ما سخت‌تر می‌کند، سازه نگرانی‌از این جهت‌مهم است که نگرانی یکی از مداخله‌های اصلی اختلال‌های اضطرابی کودکان در ویراست چهارم راهنمای تشخیص و آماری اختلال‌های روانی (DSM-IV) است.

نگرانی جزو مولفه‌های شناختی اضطراب است برخلاف اضطراب که پاسخ هیجانی پیچیده‌ای است و مولفه‌های شناختی، فیزیولوژیک و حرکتی دارد (بارلو ۲۰۰۲؛ واسی و دالایون ۱۹۹۴ هر دو به نقل از شرودر و گوردن، ترجمه فیروز بخت، ۱۳۸۴). نگرانی، افکار و تصورات، در رابطه با پیامدهای منفی و تهدید آمیز است.

کنترل این افکار و تصورات سخت است و می‌تواند عذاب آور باشند، همان طور که ترس یکی از حالت‌های دستگاه هشدار شناختی است که ما را وامی‌دارد خطرات آتی را پیش بینی کنیم در نگرانی، رویدادهای آزارنده را مرور می‌کنیم و راه‌های اجتناب از آنها کنار بیاییم.

این حل مساله یکی از فواید انطباقی نگرانی است چون ما را آماده می‌کند با وقایع مواجه شویم و با آنها کنار بیاییم. اما اگر در این زمینه افراط کنیم عملا فرایند مساله مختل می‌شود (میتوز، ۱۹۰، به نقل از شرودر و گوردن، ترجمه فیروز بخت، ۱۳۸۴).

مطالعات تجربی اخیر از این فرضیه که نگرانی و اضطراب کودکان دو سازه به هم مرتبط اما مستقل هستند، حمایت می‌کنند. (موریس و همکاران، ۱۹۹۸، سیلورس و همکاران ۱۹۹۵، به نقل از شرودر و گوردن، ترجمه فیروز بخت، ۱۳۸۴).

‌

ترس در برابر اضطراب

ترس و اضطراب هر دو با مضمون تهدید مرتبط هستند ترس یک واکنش مشخص به محرک‌های معین‌تلقی می‌شود و‌اضطراب یک‌واکنش منتشر‌تر و‌درونی‌تر است (گراهام، ترجمه‌ی محمدی و هاشمی کهن زاد، ۱۳۸۱).

همچنین در ترس به جای تنیدگی و بیمناک شدن، پاسخ فیزیولوژیک واکنش هشدار را‌بروز می‌دهیم با توجه به این که ترس و اضطراب دو سازه فرضی هستند و از گزارش‌های خود شخص، باز بینی‌های فیزیولوژیک و مشاهدات رفتاری استنباط می‌شوندو و خصایص مشترک زیادی دارند، در این مورد که آیا دو سازه متفاوت هستند یا تظاهرات سازه کلی ‌تر و پراکنده‌تری به نام عاطفه منفی اختلاف نظر هست .(آلبانو، کازی و کارتر، ۲۰۰۱، به نقل از شرودر و گوردن، ترجمه فیروز بخت، ۱۳۸۴).

ترس و اضطراب مثل سایر هیجان‌ها سه مولفه متمایز اما بسیار مرتبط دارند:

۱) واکنش‌های حرکتی یا رفتاری مثل اجتناب، گریز، بازخورد توام با تردید، گریه، روی هم فشردن فک‌ها، کمک خواستن، مناسک قدم زدن و عدم تحرک،

۲) واکنش‌های شناختی یا ذهنی شامل افکار، تصورات، باورها و اسنادها و پیامدهایی مثل ناراحتی و وحشت،

۳) واکنش‌های فیزیولوژیک مثل افزایش ضربان قلب، زیاد عرق کردن، تند نفس کشیدن، تنیدگی عضلانی، ناآرامی، اختلال خواب و عدم تمرکز حواس (باریوس و هارتمن ۱۹۹۷، به نقل از شرودر و گوردن، ترجمه‌ی فیروز بخت، ۱۳۸۴).

‌

منابع و مأخذ

منابع فارسی

1. اتکینسون، ریتال و اتکینسون، ریچاردس و هیلگارد، ارنست، زمینه روان شناسی ( جلد دوم )، ترجمه محمدنقی براهنی و همکاران، ( ۱۳۸۰). تهران : انتشارات رشد.
2. آرکراتو ،چویل و موریس، ریچارد جی، روان شناسی بالینی کودک، ترجمه محمد رضا نائینیان و همکاران، ( ۱۳۸۱). تهران : رشد .
3.  اشتاینبرگ، لارنس ( ۱۹۵۲). ده اصل ثابت فرزند پروری، ترجمه مهرنوش عابر (۱۳۸۷). تهران : انتشارات رشد .
4. انجمن روان پزشکی آمریکا ( ۲۰۰۰). متن تجدید نظر شده راهنمای تشخیصی و آماری اختلال های روانی، ترجمه یاماک آوادیس یانس و محمد رضانیکخو، (۱۳۸۱). تهران : انتشارات سخن
5. ایسائو، پیترمن، اختلالات اضطرابی در کودکان ونوجوانان . ترجمه براتیان ، (۱۳۸۴). تهران : انتشارات رشد .
6. بلک برن ایوی، ماری و دیویدسون، کیت ام، شناخت درمانی افسردی و اضطراب، ترجمه حسن توزند جانی، ( ۱۳۷۴). مشهد : انتشارات آستان قدس رضوی .
7. پروت، تامپسون و براون، داگلاس، روان درمانی و مشاوره کودکان ونوجوانان، ترجمه حسن فرهی، ( ۱۳۸۳ ). تهران : انتشارات ارجمند .
8. پروچاسکا، جیمزاو و نورکراس، جان سی، (۱۹۹۹). نظریه‌های روان درمانی، ترجمه یحیی سید محمدی، ( ۱۳۸۳). تهران : انتشارات رشد .
9. تامپسون، چارلزل و رودلف، لیندا، مشاوره با کودکان، ترجمه جوان طهوریان، (۱۳۸۴). تهران : رشد .
10. تروز، پاول، وانرایت، سیمون،. کنترل اضطراب و استرس ،ترجمه حسن نوزنده جانی و نسرین کمال پور، ( ۱۳۷۶). نیشابور : دانشگاه آزاد اسلامی
11. چانسکی ،‌تاماریی ( ۲۰۰۴) . رها از اضطراب ،ترجمه مهدی قراچه داغی، ( ۱۳۸۴) . تهران: انتشارات پیک بهار .
12. سازگار ، پونه. (۱۳۸۴). بررسی ارتباط میان شیوه‌های فرزند پروری با اختلال اضطراب ، پایان نامه کارشناسی ارشد ، دانشکده علوم اجتماعی و روان شناسی ، واحد تهران مرکز .
13. شرودر، کارولین و گوردان، بتی ان، سنجش ودرمان مشکلات دوران کودکی، ترجمه مهرداد فیروز بخت، ( ۱۳۸۴). تهران : دانش .
14. شفیع آبادی، عبدالله ( ۱۳۷۵). پویایی و مشاوره گروهی، تهران : رشد
15. شفیع آبادی، عبدالله و ناصری، غلامرضا، (۱۳۶۵). نظریه‌های مشاوره و روان درمانی، تهران : انتشارات مرکز نشر دانشگاهی .
16. فروگات،وین  ( ۱۹۴۷). ، راهنمای غلبه بر اضطراب، ترجمه مهرداد فیروز بخت ،( ۱۳۸۵). تهران : انتشارات رسا .
17. کاپلا ن و سادوک، خلاصه روان پزشکی (‌جلد دوم )، ترجمه نصرت الله پور افکاری، ( ۱۳۸۲). تهران : شهر آب
18. کداسن، هایدی و شفر، چارلز، ( ۱۹۹۸). برگزیده‌‌ای از روش‌های بازی درمانی، ترجمه سوسن صابری و پریوش وکیلی، ( ۱۳۸۲). تهران : آگر، ارجمند .
19. کلارک، دیوید و فربورن، کریستوفر، دانش در روش‌های کاربردی رفتار درمانی شناختی، ترجمه حسین کاویانی، ( ۱۳۸۰). تهران : انتشارات فارس .
20. کندال، فیلیپرسی، روان شناسی مرضی کودک، ترجمه بهمن نجاریان و ایران داوودی، ( ۱۳۸۴). تهران : رشد .
21. کنرلی ،هلن، اختلالات اضطرابی، ترجمه سیروس مبینی، ( ۱۳۸۴). تهران : انتشارات رشد.
22. گارنر،  استیفن ( ۱۹۴۶). چگونه با کودکم رفتار کنم، مترجمان شاهین خزعلی، هومن حسینی نیکه ،احمد شریف تبریزی، ( ۱۳۸۷). تهران : انتشارات مروارید .
23. گراهام، فیلیپ، درمان شناختی  رفتاری برای کودکان و خانواده‌ها، ترجمه محمد رضامحمدی و هوشمند هاشمی کهن زاد، ( ۱۳۸۱). تهران : دانشگاه علوم بهزیستی وتوانبخشی
24. لاست ،سینتیا ( ۲۰۰۶). چگونه بر ترس واضطراب کودکان غلبه کنیم، (‌۱۳۸۶) ،مترجم بهزاد رحمتی، تهران : نشر در دانش بهمن .
25. ماش، اریک جی و بارکلی، راسل ای، روان شناسی مرضی کودک (‌جلد اول ). ترجمه حسن توزنده جانی، جهانشیر توکلی زاده، نسرین کمال پور، ( ۱۳۸۳). گناباد :مرندیز.
26. ماناسیس، کاتارینا ( ۱۹۹۶). کلیدهای مقابله با اضطراب درکودکان و نوجوانان، ترجمه فرناز فرود ،( ۱۳۸۳). تهران : صابرین .
27. متین، آذر ( ۱۳۸۳). تاثیر قصه درمانی بر راهبردهای رویایی کودکان با مشکلات یادگیری، پایان نامه کارشناسی ارشد واحد تهران مرکز .
28. مهری نژاد، سید ابوالقاسم ( ۱۳۷۹). بررسی و مقایسه اثر بخشسی روان درمانی شناختی رفتاری وترکیبی در دو سطح هوش کودکان مبتلا به فزون کنشی همراه با کمبود توجه، پایان نامه دکترا دانشگاه تربیت مدرس .
29. نامجو،‌حسین ، بررسی اثر بخشی آموزشی گروهی به شیوه شناختی                بر اختلالات خلقی مددیاران زن شاغل در مراکزتوانبخشی معلولین ذهنی بهزیستی اصفهان ، دانشگاه آزاد اسلامی واحد خوارسگان دانشکده تحصیلات تکمیلی ،( ۱۳۸۵)
30. نوابی نژاد، شکوه (۱۳۸۳)،  نظریه‌های مشاوره و روان درمانی گروهی  ،تهران :انتشارات سمت .
31. هالجین، ریچاردپی و ویتسبورن، سوزان کراس، آسیب شناسی روانی ( جلد اول)، ترجمه سید محمدی ( ۱۳۸۳). تهران : روان .
32. هالند، ملیسا ال و گیمل، گرچن، درمان مشکلات، عاطفی و رفتاری کودکان، ترجمه سید احمد جلالی، ( ۱۳۸۳). تهران : پادار .
33. هاوتون، کلاک، سالکووس ،‌کیس و کرک، جوان و کلارک، دیوید ( ۱۹۴۲). رفتار درمانی شناختی، ترجمه حبیب الله قاسم زاده ( جلد اول ). ( ۱۳۸۵) .
34. هربرت ،‌مارتین، روان شناسی بالینی کودک، ترجمه مهرداد فیروز بخت، (۱۳۸۴). تهران : خدمات فرهنگی رسا .
35. یوسفی لویه، معصومه ( ۱۳۸۶). تاثیر قصه درمانی بر کاهش اضطراب کودکان، پایان نامه کارشناسی ارشد واحد تهران مرکز .
36. یونسی، سید جلال و شیری، زهره، ( ۱۳۸۴). درمان نابهنجاری روانی درکودکان و نوجوانان و خانواده‌ها، تهران : دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی .

‌

منابع لاتین

1. – Alfano CA, Beidel DC & Turner SM.(2002). Cognition in childhood Anxiety : Conceptual , Methodological , and Developmental Issues , Clin Psychol Rev, 22(8) , 1209- 38 .
2. -Beidel, D.C,(2007) Social Anxiety Disorder Etiolog and Early clinical presen . Jclin Psychiatry. 59 Supp117:27-32 ( 2003
3. – Beidel , D.C.And           Turner , S.M.(2005). Childhood Anxiety Disorder: A Guide to Research and Treatment New york :Rutledge .
4. – Bogels SM, Ziyterman D.(2000). Dysfunctional cognitlonsnin children with social phobia separation Anxiety Disorder And Generalized Disordery .Abnorm child psychol, 28(2) – ۲۰۵- ۷۷
5. – Bogel S.M, Van . Oosten A, Muris P, and Amulders D . ( 2001) . famitial Correlates of social Anxiety in children and Adolescents. Behaviour Res There , 39(3):273-87.
6. – Bonifacci , paola ; Canderia , Luica ; Contento , Silvana ( 2008) Reading and writing : what is The Relationship with Anxiety And Depressions? www..ERICE..gov.
7. -Chalfant, Anne Marie , Rapee , Ron ; Corroll , Louisa ( 2007) . Treating Anxiety Disorders in children with High Functioning Autism spectrum Disorders- journal of Autism and Developmental Disorders v37n10p1842-1857.springer.New yourk
8. – Chang .Louise,(2008)- What Is Mental Anxiety Disorer.www.web MD.Com- anxiety panic/quide.
9. Cortwright – Hatton s , Ts chernitz N.& Gomer H( 2005) Social Anxiety in children : Social Skills Deficit, or cognitive Distortio? Behave Rest her , 43(1): 131- 41
10. -Chansky,Tamar(.2007(.Freeing your child fromanxiety،www.worrywiseekids.org
11. – Chanskey .Tamar(2008)- Dose your child Suffer From Exceive Fears And Anxiety? www.worrywiseekids.org
12. – Crow, R.R.Noyes, R.An dpouls ( 1993) . Afamily study of panic Disorder . Archives of General psychiatry, 400 1065- 1069.
13. – Chu, Brian ; Horrison , Taral ( 2007) – Specific Effects of CBT for Anxious and Depressed youth- clinical chilld and Family Psychology Review , v1. n4p352-372. New york , springer.
14. – Creswell, Cathy . cartiringht – Hatton , sam ( 2007) .Family Treatment of child Anxiety – Clincal child and family psychology Revievew, v1.n3p232.252,sev2007.
15. – Eley, Thallac, Grogory , Alicm ; Lau , Jennifery ; Napolitan, Maria; Clark , Dovid G ( 2008) – In the face of uncertainity: ATwin Study of Ambiquous In Formation . Anxiety and Depression in children . www.ERIC.gov
16. -Hacken Sack ( 2008) . Cognitive Behavior Therapy ( CBT): What Is It and How Dose It works . www.NJU CHILD STUDY center.org
17. -,Hill، Tracy,(2008)-Help your child with Stress – www.childwithstress.com
18. – Ford، judy . Howto Help children cope with stress ( 2008)www.eHow Parenting.com