تعداد صفحات : ۹۴ | قابل ویرایش
فهرست
عنوان صفحه
چکیده……………………………………………………………………………………………………………………………………………..۱
فصل اول : طرح تحقیق
مقدمه ……………………………………………………………………………………………………………………………………………..۳
بیان مسله ………………………………………………………………………………………………………………………………………….۵
اهداف تحقیق …………………………………………………………………………………………………………………………………..۷
اهمیت موضوع ………………………………………………………………………………………………………………………………….۷
فرضیات تحقیق …………………………………………………………………………………………………………………………………۸
تعریف عملیاتی واژه ها ………………………………………………………………………………………………………………………۸
فصل دوم: پیشنه ی تحقیق
مبانی نظری تحقیق …………………………………………………………………………………………………………………………..۱۲
روانشناسی شادکامی ………………………………………………………………………………………………………………………..۱۲
شادکامی یعنی احساس لذت …………………………………………………………………………………………………………….۱۳
شادکامی یعنی ثروت ……………………………………………………………………………………………………………………….۱۴
شادکامی یعنی مذهبی ………………………………………………………………………………………………………………………۱۶
شادکامی یعنی کمال ………………………………………………………………………………………………………………………..۱۹
عصب یزدان شناسی …………………………………………………………………………………………………………………………۲۹
مذهب / معنویت و شادکامی ……………………………………………………………………………………………………………..۳۲
نظریه های شادکامی …………………………………………………………………………………………………………………………۳۸
ارتباط کیفیت زندگی با سلامتی …………………………………………………………………………………………………………۴۰
سنجش کیفیت زندگی ……………………………………………………………………………………………………………………..۴۳
ویژگیهای کیفیت زندگی ………………………………………………………………………………………………………………….۴۵
تعریف کیفیت زندگی ……………………………………………………………………………………………………………………..۴۸
پیشینه پژوهش …………………………………………………………………………………………………………………………………۵۲
فصل سوم:روش تحقیق
روش پژوهش …………………………………………………………………………………………………………………………………۶۵
جامعه پژوهش ……………………………………………………………………………………………………………………………….۶۵
ابزار اندازه گیری ……………………………………………………………………………………………………………………………۶۶
روش اجرای تحقیق ………………………………………………………………………………………………………………………….۶۷
روش آماری تجزیه و تحلیل داده ها ……………………………………………………………………………………………………۶۸
فصل چهارم:تجزیه و تحلیل داده ها
فصل پنجم : بررسی نتایج
نتیجه گیری……………………………………………………………………………………………………………………………………..۷۳
محدودیت ……………………………………………………………………………………………………………………………………..۷۵
منابع و ماخذ …………………………………………………………………………………………………………………………………..۷۶
ضمائم
پرسشنامه ………………………………………………………………………………………………………………………………………..۸۱
چکیده
هدف این تحقیق بررسی رابطه کیفیت زندگی با میزان شادمانی در بین کارکنان پالایشگاه گاز و کارکنان آموزش و پرورش است. برای انجام تحقیق حاضر، تعداد ۵۰ نفر ازکارکنان پالایشگاه گاز به روش نمونهگیری خوشهای مرحلهای از بین کارکنان پالایشگاه گاز پارسیان و آموزش و پرورش انتخاب شدند. سپس مقیاس کیفیت زندگی و پرسشنامه شادمانی آکسفورد درباره آنها اجرا شد. پس از جمعآوری دادهها، فرضیههای تحقیق با استفاده از ضریب همبستگی پیرسون و آزمون t آزموده شدند.
نتیجه نشان داد که بین کیفیت زندگی و میزان شادمانی رابطه مثبت و معنادار وجود دارد (P<0/01). رابطه کیفیت زندگی و میزان شادمانی در بین کارکنان مذکر قویتر است؛ این رابطه در بین کارکنان مجرد و متأهل متفاوت نیست. میزان کیفیت زندگی افراد مؤنث از افراد مذکر بیشتر است؛ اما تفاوت معناداری بین میزان شادمانی آنها وجود ندارد. همچنین نتیجه تحقیق نشان داد افراد متأهل در مقایسه با افراد مجرد کیفت زندگی ترند؛ اما بین میزان شادمانی آنها تفاوت معناداری وجود ندارد.
مقدمه
«شادکامی» از مهمترین نیازهای روانی بشر است که تأثیر عمدهای بر شکلگیری شخصیت و سلامت روان دارد و همه انسانها شادکامی را خود و برای افراد مورد علاقهشان میخواهند. از عهد باستان تا کنون به احساسات مثبت انسان از جمله شادکامی توجه شده است. افلاطون در کتاب جمهوری به سه عنصر در وجود انسان اشاره میکند که عبارتند از: قوه عقل یا استدلال، احساسات و امیال. وی شادکامی را حالتی از انسان میداند که بین این سه عنصر، تعادل و هماهنگی وجود داشته باشد.
ارسطو معتقد است دستکم سه نوع شادمانی وجود دارد؛ در پایینترین سطح، شادی را همان لذّت میداند؛ در سطح بالاتر شادی همان موفقیت و کامیابی است و نوع سوم شادی از نظر ارسطو، شادی ناشی از معنویت است.
وی معتقد است شادکامی حقیقی از ارضای امیال حاصل نمیشود، بلکه از انجام چیزی که از لحاظ اخلاقی ارزش انجام دادن دارد، یعنی از تجلّی فضیلت حاصل میشود. به اعتقاد جرمی بنتام شادکامی غیر قابل تشخیص از لذّتهای جسمانی بوده، عبارت است از فعالیتهایی که افزایش آنها موجب لذّت و کاهش درد و ناراحتیها میشود.
فارابی معتقد است سعادت دنیوی و اخروی انسان با تحقق چهار نوع فضیلت به دست میآید که عبارتند از: فضیلتهای نظری، فضیلتهای فکری، فضیلتهای اخلاقی و صناعات عملی. وی راه رسیدن به سعادت را داشتن ملکات اخلاقی دانسته، و خلق نیکو را اعتدال یا حد وسط افراط و تفریط میداند.(لیاقتدار ،۱۳۸۷)
برخی از پژوهشگران، شادکامی را حالت روانی مثبتی میدانند که با سطح بالای رضامندی کلی از زندگی، عاطفه مثبت و سطح پایین عاطفه منفی مشخص میشود. سلیگمن، رشید و پارک، مفهوم شادکامی را در سه مؤلفه جای داده است:
الف) هیجانهای مثبت (زندگی بانشاط)؛
ب) تعهد (زندگی درگیرانه یا زندگی خوب؛
ج) معناداری (زندگی با معنا).
سلیگمن معتقد است بر اساس پژوهشهای چند سال اخیر، ثابت شده است شادکامی عامل پدیدآورنده منافعی به مراتب بیشتر از صِرف احساس خوبی داشتن است؛ افراد شادکام، سالمتر و بسیار موفقترند و درگیری و تعهد اجتماعی بیشتری دارند.
بیان مساله
در یکی دو دهه اخیر رویکرد روانشناسی مثبت مورد توجه روانشناسان بسیاری قرار گرفته است .یکی از مباحثی که در سالهای اخیر در رویکرد روانشناسی مثبت مورد توجه قرار گرفته است، مبحث شادی است. واژه شادی مفهومی روانشناختی است که دارای تعاریف و ابعاد مختلفی می باشد. در واژه نامه ها، شادی با واژههایی همچون خوشحالی،شادکامی، خوشی و نشاط هم معنا دانسته شده است.(فتحعلی ،۱۳۷۴)
در سطح عموم مردم شادی، بودن درحالت خوشحالی و سرور یا دیگر هیجانات مثبت، رضایت از زندگی و فقدان افسردگی و دیگر عواطف منفی است. در مباحث روانشناختی شادی به عنوان یکی از هیجانات مثبت طبقه بندی شده است که انسانها در فعالیتهای روزمره خود آنرا تجربه میکنند. روانشناسانی همچون( آرگایل
۲۰۰۱ ) نیز شادی را ترکیبی از وجود عاطفه مثبت، عدم وجود عاطفه منفی و رضایت از زندگی میدانند. سرور یکی از سه جزو شادی یا شادکامی است. همانگونه که در تعریف آرگایل مشخص شده است دو بعد دیگر شادی، رضایت از زندگی و فقدان عاطفه منفی است. سرور جنبه هیجانی شادی و رضایت از زندگی جنبۀ شناختی آن می باشد.
شادی جنبهای از عواطف انسانی است که دارای جنبه ها و تجلیات مختلف فردی-اجتماعی، روانی-جسمانی و شناختی-عاطفی میباشد. از آنجا که شادی تأثیر کمی و کیفی زیادی بر زندگی دارد، در فرآیند تحول و توسعه مورد تأکید و توجه قرارگرفته است. هدف از پژوهشهای مربوط به شادی، بررسی علل شادی و فرآیندهای مولد آن است، برخی از علل آن نظیر اوقات فراغت، خلق مثبت و حتی عوامل علّی نظیر شخصیت نیز تا حدودی قابل تغییرند.
از سوی دیگر، داشتنشادی و خلق خوب پیامدهای کاربردی و عملی در زندگی و عملکرد شغلی فرد دارد. شادی فعالیت فرد را بر میانگیزد، بر آگاهی او میافزاید، خلاقیت وی را تقویت میکند و روابط اجتماعی وی را تسهیل مینماید، شادی همچنین مشارکت سیاسی را رونق میبخشد و موجب حفظ سلامتی و طول عمر افراد میشود. شادی و آرامش روحی زمینه های باروری خرد و اندیشه را بوجود میآورد.
منابع
۱-آرگایل، م، روانشناسی شادی، ترجمه ف، بهرامی، م. گوهری انارکی، ح. ط. نشاطدوست و ح. پالاهنگ، اصفهان، انتشارات جهاد دانشگاهی، ۱۳۸۲.
۲-آرین، خدیجه، بررسی رابطه دینداری و روان درمانی ایرانیان مقیم کانادا، رساله دکتری، تهران، دانشگاه علامه طباطبائی، ۱۳۷۸.
۳-آیزنک، مایکل، همیشه شاد باشید، ترجمه زهرا چلونگر، تهران، نسل نواندیش، ۱۳۷۸.
۴-جعفری، اصغر؛ جمشید صدری، و قربان فتحی اقدم، «رابطه بین کارایی خانواده و دینداری و سلامت روان و مقایسه آن بین دانشجویان دختر و پسر»، تازهها و پژوهشهای مشاوره، ج ۶، ش ۲۲، ۱۳۸۶.
۵-علی پور، احمد؛ نوربالا، احمد علی، «بررسی مقدماتی پایایی و روایی پرسشنامه شادکامی اکسفورد در دانشجویان دانشگاههای تهران»، اندیشه و رفتار، س ۵، ش ۱ و ۲، ۱۳۷۸.
۶-فتاحزاده، الهام، «مقایسه کیفیت زندگی و عملکرد خانواده درکارکنان خشنود و ناخشنود پالایشگاه شازند اراک»، پایاننامه کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی اراک، ۱۳۸۸.
۷-فقیهی؛ خدایاری فرد؛ غباری بناب، و شکوهی یکتا، «بررسی الگوی دینداری از منظر قرآن و سنت»، فصلنامه اندیشه دینی، شماره ۱۹، ۱۳۸۵.
۸-کنعانی، شبنم، «بررسی اثر بخشی مشاوره گروهی با رویکرد شادمانی فوردایس بر افزایش رضایت شغلی معلمان دوره راهنمایی مدارس دولتی منطقه ۵ شهر تهران»، پایاننامه کارشناسی ارشد، واحد علوم و تحقیقات تهران، ۱۳۸۵.
۹-گلزاری، م، مقیاس عمل به باروهای دینی، خلاصه مقاله همایش دین و بهداشت روان، ۱۳۷۹.
۱۰-میرشاه جعفری، ابراهیم و دیگران، «شادمانی و عوامل موثر بر آن»، تازههای علومشناختی، سال ۴، شماره ۳، ۱۳۸۱.
۱۱- کاظم علیمحمّدی / مسعود آذربایجانی بررسی رابطه بین شادکامی اسلامی و شادکامی روانشناختی در دانشجویان دانشگاه قم در سال تحصیلی ۸۹-۱۳۸۸/ سال دوم، شماره سوم، پاییز ۱۳۸۸، ص ۷ ـ ۲۸
۱۲-آرگیل، مایکل، روانشناسی شادی، ترجمه مسعود گوهری انارکی و دیگران، اصفهان، جهاد دانشگاهی واحد اصفهان، چ دوم، ۱۳۸۳.
۱۳ـ جانبزرگی، مسعود، «جهتگیری مذهبی و سلامت روان»، پژوهش در پزشکی، ش ۴، دوره۳۱، ۱۳۸۶، ص ۳۴۵-۳۵۰.
۱۴ـ داودیکهکی، محمدرضا، شادابی و نشاط از دیدگاه آیات و روایات تفسیری، پایاننامه کارشناسی ارشد، مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی قم، ۱۳۸۲.
۱۵ـ دلاور، علی، روش تحقیق در روانشناسی و علوم تربیتی، تهران، ویرایش، ۱۳۸۱.
۱۶ـ ظهور، علیرضا و فکری، علیرضا، «وضعیت شادابی دانشجویان دانشکده مدیریت و اطلاع رسانی پزشکی دانشگاه علوم پزشکی ایران»، ارمغان دانش، ش ۳، سال ۸، ۱۳۸۲.
۱۷ـ علیپور، احمد، و دیگران، «شادکامی و کارکرد ایمنی بدن»، روانشناسی، ش ۱۵، ۱۳۷۹، ص۲۱۹-۲۳۳.
۱۸ـ علیمحمدی، کاظم و جانبزرگی، مسعود، «بررسی رابطه بین شادکامی با جهتگیری مذهبی و شادکامی روانشناختی و افسردگی»، روانشناسی در تعامل با دین، ش ۲، سال اول، ۱۳۸۷، ص ۱۳۱ـ۱۴۴.
۱۹ـ علیمحمدی، کاظم، شادکامی و ساخت آزمون آن از دیدگاه اسلام، با راهنمایی دکتر مسعود آذربایجانی، پایاننامه کارشناسی ارشد روانشناسی بالینی، مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره) قم، ۱۳۸۸.
۲۰ـ فتحعلی، محمود، «سعادت در فلسفه اخلاق»، معرفت، ش ۱۵، شماره ۱۵، ۱۳۷۴، ص۴۰-۴۶.
۲۱ـ فرزادفر، منیر و دیگران، «تاثیر آموزش شادمانی به شیوه فوردایس بر کاهش افسردگی زنان بیسرپرست شهر اصفهان»، دانش و پژوهش در روانشناسی، ش۳۰، ص ۳۹-۵۰.
۲۲ـ قادری بافی، محمد، مفهوم و جایگاه شادمانی در بیان قرآن و حدیث، پایاننامه کارشناسی ارشد رشته علوم قرآنی و حدیث، با راهنمایی محمدعلی مهدویراد، دانشگاه تربیت مدرس.
۲۳ـ کار، آلان، روانشناسی مثبت، ترجمه حسن پاشا شریفی و جعفر نجفیزند، تهران: نشر سخن، ۱۳۸۵.
۲۴ـ لیاقتدار، محمدجواد و دیگران، «هنجاریابی سیاهه شادکامی فوردایس ـ اصفهان در دانشجویان»، روانشناسی، ش ۴۶، سال۱۲، ۱۳۸۷، ص۱۸۳-۱۹۶.
۲۵ـ مرادی، مریم و دیگران، «شادمانی و شخصیت»، تازههای علوم شناختی، ش ۲، سال۷، ۱۳۸۴،ص ۶۰-۷۱.
۲۶ـ نصوحی دهنوی، و دیگران، «رابطه بین میزان شادمانی و عوامل آموزشگاهی دانش آموزان دبیرستانی»، دانش و پژوهش در روانشناسی، ش ۱۹و۲۰، ۱۳۸۳، ص ۳۳-۵۰.
۲۷ـ یزدانی، فضلالله، «بررسی رابطه بین نگرش دینی، سبکهای مقابلهای و شادکامی در دانش آموزان دختر و پسر اصفهان»، مصباح ـ تعلیم و تربیت اسلامی، ش ۴۹، سال ۱۲، ۱۳۸۱، ص ۶۶-۸۴.