پایان نامه بررسی رابطه بین شیوه های فرزندپروری مادران با انگیزش پیشرفت دانش آموزان سال سوم دبیرستان

تعداد صفحات: ۱۰۵ | قابل ویرایش

‌

چکیده

به منظور بررسی رابطه بین شیوه های فرزندپروری مادران با انگیزش پیشرفت فرزندان آنها دربین دانش آموزان سال سوم دبیرستانهای دخترانه و پسرانه نمونه ای با حجم ۲۰۰ نفر انتخاب شوند. (۵۰ نفر پسر، ۵۰ نفر دختر، ۱۰۰ نفر مادران آنها)

سپس پرسش نامه شیوه های فرزند پروری بر مبنای الگوی بامریند روی مادران و پرسش نامه انگیزش پیشرفت هرمنس روی فرزندان آنها اجرا گردید.

پس از جمع آوری اطلاعات و تجزیه و تحلیل آنها توسط نرم افزار کامپیوتریSPSS نتایج نشان داد که مادرانی که شیوه تربیتی آنها دموکراتیک و آزادگذاری است انگیزش پیشرفت فرزندان آنها بیشتر است.

در این تحقیق از نظر انگیزش پیشرفت تفاوت معنی داری بین دو جنس مشاهده نشد.

‌

مقدمه

آدمی موجودی شگفت انگیز است. می تواند رویدادها را ادراک کند، به قضاوت های پیچیده دست بزند، اطلاعات را به خاطر آورد، مسائل را حل کند و نقشه ها را عملی سازد. این ماشین پیچیده ممکن است برای مقاصد مختلف به کار افتد؟ مثلا” نقشه جنگ را طرح کند یا به اکتشافات فضایی پردازد انسان دیگر را تحقیر کند یا بیماری را نوازش کند و بالاخره خواهان محبوبیت، برتری جویییا دوستی باشد.

اینکه آدمی استعدادهای خود را صرف چه هدفهایی خواهد کرد منوط به انگیزش او است، یعنی به نوعی امیال، آرزوها، خواسته ها، نیازها، هوسها، گرسنگی ها، عشقها، تفریحها و ترسهای او بستگی دارد. (براهنی، ۱۳۶۶ )

یکی از هدفهای روان شناسی به عنوان یک علم، تبیین رفتار است. از این رو هر موضوعی که در این مورد به ما کمک کند باید مورد توجه قرار گیرد. تبیین رفتار یعنی اینکه چرا رفتار اتفاق می افتد. روانشناسی انگیزش بخشی از پاسخ به این چرا را ارائه می دهد.

چرا یک موش به جستجوی غذا می پردازد؟ چرا یک دانشجوی دانشکده سخت تلاش می کند تا مهندس شود؟ در حالی که آن دیگری یا کمتر کار می کند یا کاری انجام نمی دهد؟ جواب سؤال اول این است که موش گرسنه است، لکن پاسخ سؤال دوم چندان روشن نیست زیرا انگیزش هر دانشجو به عوامل متعدد بستگی دارد. (شکرکن ، ۱۳۷۳)

‌

تعریف انگیزش

گیج وبرلاینر انگیزش را به عنوان نیروی محرک فعالیت های انسان و عامل جهت دهنده رفتار انسان تعریف کرده اند. آنها انگیزش را به موتور و فرمان اتومبیل تشبه کرده اند در این مقایسه انگیزش به عنوان نیرو و جهت دهنده تلقی می شود.  (طهوریان و همکاران ، ۱۳۷۴)

اتکنیسون و همکاران انگیزش را به عنوان عامل نیرو و جهت دهنده رفتار تلقی می کنند.  (براهنی ، ۱۳۷۱)

اکثر روانسناسان مفهوم انگیزش را به عواملی محدود می سازند که به رفتار نیرو می بخشد و به آن جهت می دهد یک جاندار انگیخته در مقایسه با یک جاندار ناانگیخته با نیرو و کارایی بیشتری در یک فعالیت درگیر می شود. انگیزش علاوه بر نیرو بخشیدن به جاندار معموالا” به رفتار جهت می دهد بدین صورت که مثلا” شخص گرسنه برای جستجوی غذا و خوردن آن برانگیخته می شود.

بولز مفهوم انگیزش را مفهومی بحث انگیز می داند چرا که بعضی از روانشناسان احساس می کنند که فقط جنبه های نیرویابی رفتار را باید به حساب انگیزش گذاشت و مکانیزم های دیگر(یادگیری و شناخت) مسئول جهت دادن به رفتار هستند. از طرف دیگر بعضی روانشناسان مفهوم انگیزش را غیر قابل استفاده می دانند. (شکرکن ، ۱۳۷۳)

‌

ساختار نظریه اتکینسون

اتکینسون رفتار پیشرفت گرا را حاصل جمع دو مؤلفه عمده یکی امیدبه موفقیت ودیگری ترس از شکست می داند ودر تبیین وتوضیح اجزاء این دو عامل از علائم و روابط ریاضی استفاده می کند. بطور اساسی تئوری انگیزش پیشرفت اتکینسون را می توان با فرمول زیر خلاصه کرد.

ایجاد تمایل به پیشرفت = (maf + pf + if) + ( ms + ps + Is)

که دراین فرمول:

Ms = تمایل به موفقیت که معمولاً به وسیله آزمون تی. ای. تی سنجیده می شود.

Maf = تمایل به دوری کردن یا احتراز از شکست که به وسیله آزمون (T.A.Q) سنجیده می شود.

Ps = احتمال ذهنی موفقیت که براساس مقیاس درجه بندی شده از صفر تا یک تعیین می گردد.

Pf = احتمال ذهنی شکست  if = ( 1- ps )

IS = ارزش انگیزش (قدرت جاذبه) موفقیت که دراینجا فرض شده است که :

IS = ( 1- ps)

‌

نظریه مک کلند پیرامون انگیزه پیشرفت

مک کلند علاقه مند به رشد انگیزه پیشرفت و پیامدهای اجتماعی آن بود. او در اصل به علت علایق نظری به موضوع شخصیت و سازوکارهای فرافکن، کار خود را در زمینه نیاز به پیشرفت آغاز کرد. مک کلند در این زمینه چندین فرضیه را بیان می کند :

• افراد از لحاظ درجه ای که پیشرفت را تجربه ای رضایت بخش تلقی می کند با هم تفاوت دارند.
• افرادی که نیازمند به پیشرفت زیادهستند،موقعیتهای زیرراترجیح می دهند ودرآنهاسختتر به کار می پردازند تا افرادی که نیاز به پیشرفت کمی دارند.

الف- موقعیت های مشتمل بر مخاطره متوسط : در مواردی که مخاطره اندک باشد احساسات مربوط به پیشرفت در حداقل خواهد بود و در مواردی که مخاطره بسیار باشد احتمالا” پیشرفت حاصل نخواهد شد. بنابراین آنها بیشتر موقعیت های مخاطره آمیز متوسط را ترجیح می دهند.

ب – موقعیت هایی که در آن آگاهی از نتایج فراهم می شود: شخصی که دارای انگیزه پیشرفت زیاد است مایل است بداند آیا به حصول پیشرفت نائل آمده است یا نه.