پایان نامه بررسی و مقایسه خودپنداره دانشجویان دختر و پسر دانشگاه آزاد اسلامی

تعداد صفحات: ۷۹ | قابل ویرایش

فهرست مطالب

عنوان                                            صفحه

فصل اول : کلیات تحقیق                           ۱

مقدمه                                       ۲

«کلیات» : بیان مسئله                            ۴

اهمیت و لزوم طرح مسئله                              ۵

اهداف تحقیق                                 ۷

متغیر های تحقیق                                 ۸

فرضیه تحقیق                              ۹

سؤال تحقیق                                  ۹

فصل دوم : پیشینه و ادبیات تحقیق                     ۱۰

بررسی تاریخی نظریه های خود                          ۱۱

مفهوم خود                                   ۱۲

مفهوم بخشیدن به خود                             ۱۴

چگونگی تشکیل خود                            ۱۴

رشد مفهوم خود                               ۱۶

تعریف خود از دیدگاههای تجربی و پژوهش                    ۱۸

تعریف خود از دیدگاه های روان تحلیل گری                  ۱۹

خود در دیدگاه های مختلف روان شناختی                 ۲۰

مفهوم خود از دیدگاه راجرز                           ۲۱

ثبات و هماهنگی خویشتن                               ۲۲

مفهوم خود از نظر سالیوان                        ۲۴

خودپنداری از نظر اریکسون                        ۲۴

خود در نظر یونگ                                 ۲۶

شرایط فردیت یافتن                           ۲۷

خود در نظریه نوام                               ۲۸

خود در نظریه هارتز                              ۲۹

تغییر در محتوای مفهوم خود                           ۳۰

تغییر در ساختار «خود» با تغییرات ساختاری                   ۳۱

خود پنداره                                  ۳۲

خوانگاره در نظریۀ هورنایی                           ۳۴

عوامل موثر بر خودپنداره                             ۳۵

خودپنداری و خوش بینی                            ۳۶

پیشینه پژوهش                                ۳۸

معرفی آزمون                                 ۴۸

مقاله : خویشتن پنداری (خودپنداره، خوپنداری)   Self Concept        ۴۹

فصل سوم : روش تحقیق                             ۶۲

جامعه                                   ۶۳

حجم نمونه                                   ۶۴

ابزار گردآوری اطلاعات                            ۶۴

روش گردآوری اطلاعات                              ۶۵

روش آماری                               ۶۶

فصل چهارم : یافته ها و تجزیه و تحلیل داده ها            ۶۷

فصل پنجم : بحث و نتیجه گیری                     ۷۱

پیشنهادات                                   ۷۴

محدودیت ها                                  ۷۵

منابع و مأخذ                                ۷۶

مقدمه

توانایی و استعداد و دانایی و اراده بشر که از قوای درونی او سرچشمه می گیرد، توانسته به مجموعه مجهولات بی شماری در حوزه طبیعت و محیط و ترکیبات مواد و حیوانات و گیاهان دست یابد.

انسان در شناخت و پرداختن به خود نیز غافل نبوده و از هزاران سال پیش و از زمانی که موجودیت خود را روی کره خاک شناخته است به تخصص و جست و جو و بررسی و تحلیل رفتارها و ابعاد وجودی و نگرش ها و ویژگی های خود پرداخته است.

با این تفاوت که در گذشته های خیلی دور دانش و آگاهی بشر بسیار اندک بوده و شناخت و بررسی ویژگی های انسان نیز در حد اسطوره و حدس و گمان و انتساب رفتارهای خود به خدایان و اسطوره های اعتقادی بوده است. (ضمیری، ۱۳۷۳)

استفاده از قوه های درونی و استعدادهای بالقوه و تقویت و ممارست در رفتارها منجر به کشف پدیده ها و امور مرتبط با انسان و روابط آنها شده است شناخت مطلق از انسانها میسر نیست.

بیان مسئله

خود پنداری یا نوع شناخت نسبت به خود و نوع از خویشتن و بروز رفتارها و نگرش های متناوب با این تلقی از خود پنداری نامیده می شود. (راجرز، نظریه های شخصیت ۱۹۸۷) خود پنداری ممکن است مثبت با منفی باشد، خود پنداری در واقع برداشت فرد از شخصیت خود است.

اگر فردی نسبت به خود نگرش حقارت آمیز ناتوان، بی اراده، کم صحبت، گوشه گیر، راحت طلب، گروه گریز، ترس داشتن به هنگام تصمیم، عدم جرأت ورزی داشته باشد. همین رفتارها و صفات و ویژگی ها در پاسخ محرک از وی صادر می شود.

برعکس اگر فردی خود را شجاع و باعزت نفس بالا، جسور، مطمئن، بااراده، خودجوش متعالی و موثر بشناسد، اتفاقاً همین خصوصیات و ویژگی ها در بروز رفتارهای او مشاهده می شود.

نظریه راجرز نسبتاً در همین راستا طراحی شده است و وی معتقد است که انسان پرخاشگر آفریده شده را با برتری طلبی تعویض نمود.

اهمیت و لزوم طرح مسئله

اگر خودپنداری را تلقی خود فرد از ویژگی ها و خصوصیات و توانایی ها و استعدادهای خود را بدانیم و اگر خودپنداری را در ارائه رفتارهای روزمره و تحصیلی و شغلی و فردی و اجتماعی موثر بدانیم و اگر خوپنداری را در پرورش استعدادها و تقویت خلاقیت ها و حفظ تمامیت نقش افراد به هنگام ضروری مهم و لازم بدانیم و این صفات و ویژگی ها را در پیشرفت تحصیلات و ترقی ماهیت و انجام شغل و تعامل بریا و زنده رفتارهای ارتباطی چشمگیر و مؤثر بدانیم و افراد را در مقابل موفقیت های هراس و اضطراب و تردید و دودلی قوی و قاطع و خودمدار و مسئول و متعهد تلقی کنیم تا چه میزان شاهد موفقیت های تحصیلی، شغلی، خانوادگی، اجتماعیو فرهنگی و هنری می شویم و همین رفتارها باعث تقویت این رفتارها در دیگر افراد هم سالان و هم گروه و هم خانواده می گردد و افراد دارای ثبات قدم و اراده استوار و به دور از شک و دودلی خواهند بود، هیچ گاه گناه و تقصیر کار و ایفای نقش خود را به دیگران و یا شانس موقعیت ممنتقل نمی کنند و همه ی عواقب کار خود را خود به عهده می گیرند.

بررسی تاریخی نظریه های خود

موضوع روان و تن از قرن ۱۷ در فلسفه جایگاه خاص خودش را حفظ کرده است نفس و بدن در بسیاری از جهات با هم اختلاف دارند ولی به هم وابسته اند. در این زمینه فلاسفه نظریاتی راجع به رابطه آن ارائه داده اند (رجائی، ۱۳۷۲).

سقراط معتقد بود اسنان ابتدا باید اول خود را بشناسد تا بتواند پدیده های جهان را تحلیل کند. بنابراین انسان محتاج شناخت است وجود انسان را نمی توان به عنوان واحدهای جدا از هم مورد مطالعه قرار داد.

افلاطون بین روان و تن فرق قایل شد و با فرق قایل شدن بین عالم روح و مادی مفهوم روح بشر را مطرح کرده او معتقد بود که روح قبل از اقامت در بدن به طور مستقل زندگی می کند و بعد از آفریده شدن تن زندانی گشته و با مرگ از آن جدا می شود (احدی و همکاران، ۱۳۷۱).

اسپینوز (۱۶۷۷ – ۱۶۳۲) معتقد بود که روح و جسم دو جنبه مختلف یک عنصر هستند یعنی آنچه از افعال و انفعالات نفسانی و حرکات و تغییرات بدنی که ما می شناسیم میان آنها تأثیر و تأثر نیست و یک وجود یگانه ای بین آن دو جنبه رابطه ی برقرار می نماید.

مفهوم خود

مفهوم خود کلید فهم و درک بهداشت روانی است. روان پزشکان به اهمیت و ارزش مفهوم خود کاملاً واقفند چرا که به این باور هستند که تفکر شخص از شخصیت خود تا حدودی رهنمود دهنده رفتار شخص در اجتماع است و نوع رفتار شخص مشخص می شود.

اگر تصوری که فرد از خود دارد متعادل و مثبت باشد او انسانی سالم است. خود مجموعه افکار و احساساتی است که شخص را از هستی فردی خویش و اینکه کیست و چیست آگاه می سازد و به عبارتی خود همان فرد است.

دیدگاه خود دارای دو نقش است : فاعلی و مفعولی … نقش فاعلی همان خودپنداره است که مسائل و مفاهیم را به صورت ذهنی تعبیر و تفسیر می کند و نقش مفعولی همان چیزی است که شخص اذعان می داد (سالن  و همکاران، ۱۳۷۲).

منابع و مأخذ