تعداد صفحات: ۹۲ | قابل ویرایش
فهرست مطالب
چکیده
مقدمه
فصل اول : کلیات
ـ موضوع
ـ سؤال ﺗﺤﻘﻴق
ـ فرﺿﻴﻪ های ﺗﺤﻘﻴق
ـ روش ﺗﺤﻘﻴق
ـ هدف ﺗﺤﻘﻴق
ـ ضرورت و اﻫﻤﻴﺖ ﺗﺤﻘﻴق
ـ مفاﻫﻴﻢ کلی
فصل دوم : مبانی نظری ﺗﺤﻘﻴق
ـ نتاﻳﺞ ﭘﮋﻭﻫﺶ های مربوط به روش آموزش به کمک راﻳﺎﻧﻪ
ـ برخی از نتایج تحقیق بین المللی توسعه ICT در آموزش و پرورش
ـ استراتژی آموزش الکترونیکی در کشورهای اروپایی
ـ مفهوم خلاﻗﻴﺖ از دﻳﺪﮔﺎه صاحبنظران
ـ رابطه خلاﻗﻴﺖ ، هوش و پیشرفت تحصیلی
ـ رابطه خلاقیت و نبوغ با بیماریهای روانی
ـ خلاقیت در سطح اجتماعی
ـ دانش
فصل سوم : مزایا و محدودیت های سیستم های رایانه
ـ رایانه ماشین دلهره آور
ـ محدودیت های رایانه
ـ آموزش برنامه ای
ـ انواع برنامه های آموزش برنامه ای
ـ نتایج پژوهش های مربوط به روش آموزش برنامه ای
ـ ماشین آموزشی
ـ آموزش به کمک رایانه
ـ مزایای آموزش رایانه ای
ـ زمینه های تسهیل کننده توسعه ICT در آموزش و پرورش
ـ یادگیری راهی به سوی پرکردن شکاف دیجیتالی
فصل چهارم : داده های آماری
ـ ابزار جمع آوری
ـ روش جمع آوری اطلاعات
ـ یافته های تحقیق
ـ تجزیه و تحلیل یافته ها و تتیجه گیری
فصل پنجم : اراﺋﻪ پیشنهادها و راهکارها
ـ فیلتر کردن راهی برای ایجاد محیط سالم در اینترنت
ـ اثر بخش کردن استفاده از فناوری اطلاعات و اینترنت
ـ راهکارهای گسترش کارآمد و بهینه فناوری اطلاعات در آموزش و پرورش
ـ آموزش الکترونیکی برای معلمان
ـ دیدگاه آرمانی
ـ توصیه ها
ـ موانع و مشکلات اصلی در اجرای برنامه آموزش رایانه ای
ـ شرایط اجرایی
٭ پرسشنامه
٭ منابع
چکیده
در عصر حاضر که دوره پیشرفت فناوری به خصوص فناوری اطلاعاتی و ارتباطی است کمتر حرفه ای را می بینیم که دستخوش تغییر و تحول قرار نگرفته باشد. تولید اطلاعات، سازماندهی و اشاعه اطلاعات در سایه وجود رایانه و اینترنت شکل تازه ای به خود گرفته است به طوری که نمی توان از تأثیر این ابزار بر انسان چشم پوشید و ابعاد مثبت آن را در بروز استعدادها و خلاقیت ها نادیده گرفت.
با توجه به تأثیر بسیار زیاد این ابزار بر دانش آموزان و کم توجهی معلمین و مسؤولین به این امر مهم ، می بایست کارهای تحقیقی و پژوهشی زیادی انجام گیرد تا همگان به اهمیت این تغییر و تحول پی ببرند.
بررسی آثار رایانه بر رشد خلاقیت دانش آموزان و معرفی شیوه های مؤثر و مفید کاربرد آن در بروز خلاقیت تحقیقات گسترده ای را می طلبد که با یک برنامه محدود امکان نتیجه گیری درست و دقیق محال می نماید و لازم است شاخص های گوناگونی مورد توجه قرار گیرند.
در این پژوهش ابتدا به تعریف واژه خلاقیت از دیدگاه صاحبنظران پرداخته شده است. سپس عوامل مؤثر در بروز خلاقیت، رایانه به عنوان ابزار آموزشی ، فواید و اهمیت استفاده از رایانه ، علت عدم کاربرد چشمگیر رایانه در آموزش و پرورش، ضرورت توسعه فناوری اطلاعات و استفاده از اینترنت و مهمتر از همه روش های مؤثر کاربرد رایانه در بروز خلاقیت و … مورد بررسی قرارگرفته است.
مقدمه
بررسی اهداف آموزش و پرورش در سطح جهان و ایران، به خصوص در طرح کلیات نظام آموزش و پرورش جمهوری اسلامی ایران نشان می دهد که هدف اساسی، تربیت افرادی است که با اتکاء به نیروی اراده و تعقل خویش منطقی و خلاق بیاندیشند و به جای وابستگی و استفاده از دستاوردهای اقتصادی و فرهنگی دیگران، مولد دانش، تکنولوژی و فرهنگ مناسب برای زندگی مستقل ، فعال و خلاق در «عصر دانایی» باشند.
این موضوع اخیرا” توجه بسیاری از اندیشمندان و مسئولان کشورهای مختلف و به ویژه ممالک در حال توسعه را به خود جلب کرده است به نحوی که تغییر نظام آموزش و پرورش از نظری صرف به نظری توأم با عمل (کاربردی) و پرورش افراد پویا و خلاق به جای افراد ایستا مورد توجه خاصی قرار گرفته است. درضمن، خلاقیت و نوآوری به عنوان یک شاخص در گزینش افراد در مشاغل مختلف و از جمله صنایع نیز مطرح گردیده است.
درباره مفهوم خلاقیت تعریف های متعدد و گاه متضادی ارائه شده است ولی در مورد تعریف زیر یک اتفاق کلی مشاهده شده است.
نتایج پژوهش های مربوط به روش آموزش به کمک رایانه
پژوهش های انجام شده درباره اثر بخشی روش آموزش به کمک رایانه نشان داده اند که اگر برنامه های کامپیوتری درست تهیه گردند و بر اصول روانشناسی یادگیری استوار باشند به پیشرفت دانش آموزان کمک زیادی می کنند.
دمبو (۱٩٩۴) در بررسی پژوهش های انجام شده درباره اثر بخشی این روش آموزشی ، این گونه نتیجه گیری کرده است که آموزش به کمک رایانه وقتیکه به صورت مکمل آموزش کلاسی به کار می رود بیشتر اثر بخش است تا زمانیکه به جای آموزش کلاسی مورد استفاده قرار می گیرد. در ضمن استفاده از این روش آموزشی با دانش آموزان در سطح پیش از دانشگاه ( به ویژه در دبستان ) مؤثرتر از کاربرد آن با دانشجویان دانشگاه است.
ارمرود (۱٩٩۵) نیز با اشاره به یافته های پژوهشی مربوط به روش آموزش به کمک رایانه گفته است این روش هم پیشرفت تحصیلی یادگیرندگان را افزایش می دهد و هم در آنان نگرش مثبت تری نسبت به فعالیت های آموزشگاهی ایجاد می کند.
باید توجه داشت که رسانه های آموزشی به خودی خود در افزایش یادگیری دانش آموزان و دانشجویان تأثیری ندارند و اگر پژوهش ها نشان می دهند که آموزش به کمک رایانه یا سایر رسانه های آموزشی از آموزش با روش های سنتی اثر بخش تر بوده ، دلیلش آن است که روش ها و اصول به کار رفته درآموزش به کمک رسانه ها ، روش ها و اصول بهتری بوده اند.
استراتژی آموزش الکترونیکی در کشورهای اروپایی
۱. بررسی دقیق و پشتیبانی از طرح های اجرایی آموزش الکترونیکی
٢. پشتیبانی و حمایت از آموزش الکترونیکی
٣. تدارک برگزاری نشست ها و یا سمینارهای سالیانه اختصاصی برای بررسی عملکرد آموزش الکترونیکی در اتحادیه اروپا
۴. آگاهی دادن و ارائه اطلاعات از طریق شبکه های رایانه ای
۵. شرکت در طرح های بین المللی مربوط به استفاده صحیح و مؤثر از رویکرد ICT و آموزش الکترونیکی
۶. طراحی روش های خاص ارزشیابی و گسترش نظارت
مفهوم خلاقیت از دیدگاه صاحبنظران
خلاقیت چیست و چه معنایی دارد ؟
پال توئیچل در تعریف خلاقیت چنین بیان نموده: «خلاقیت رها کردن انرژی از طریق یک تصویر ، آئین ، مراسم ، موسیقی، کوزه گری، ادراک الهامی، موعظه و هر نمود دیگری که عامل رها سازی این انرژی گردد.»
این رها سازی انرژی در بعضی ها درخدمت به کل عالم و برای دیگران در آثار هنری ، ادبیات ، موسیقی و سایر بسترهای مناسب خلاقیت به ظهور می رسد.
پیتر بوم معتقد است: «خلاقیت مهار کردن کل و تمامیت است تا بتواند در برابر چشمان جریان یابد.»
اوشو فیلسوف و عارف معاصر خلاقیت را بزرگترین عصیان د رعالم هستی می داند و می نویسد:
«اگر زندگی با اشتیاق و خلاقیت تؤام نباشد بسیار ملالت بار و نوعی خودکشی تدریجی است.»
هارولد کلمپ خلاقیت را چنین بیان کرده است: «خلاقیت همان خصیصه ای است که ما را خدای گونه می کند.»
اجزاء تشکیل دهنده اصل خلاقیت
اولین جزء قلمرو مهارت ها است که به منزله مواد اولیه استعداد، آموزش و تجربه در یک حوزه خاص می باشد . قلمرو مهارت ها تا حدودی ذاتی است. افراد با درجات متفاوتی از استعداد راه بلندی را به سوی پیشرفت طی می کنند. نکته ای را که بیشتر ما فراموش می کنیم این است که انسان قبل از آنکه بتواند در یک زمینه خلاق گردد باید دارای مهارت باشد.
دومین جزء تفکر خلاق و مهارت های کاری است. برخی شیوه های کاری، شیوه های فکری خاص و ویژگی های شخصیتی در افراد وجود دارد که آنها را قادر می سازد قلمرو مهارت های خود را در عرصه های جدید به کار گیرند. بعضی از مهارت های فکری ذاتی می باشند اما جنبه های دیگری از تفکر خلاق نیز وجود دارد مانند شیوه های کاری که می توان آنها را به وسیله آموزش و تجربه افزایش داد.
شیوه کاری خلاق دارای خصوصیات زیر است:
ـ نوعی تعهد به درست انجام دادن کار
ـ توانایی متمرکز نمودن تلاش و توجه برای مدت طولانی
ـ توانایی رها کردن ایده های غیرخلاق و کنارگذاردن موقتی مسایل بسیار پیچیده
ـ پافشاری برای روبرو شدن با مشکل
ـ اشتیاق و علاقه برای تلاش و سخت کوشی
منابع
۱. اتکینسون ، ریتا ، ال ، اتکینسون ، ریچارد ، اس ، هیلگارد ، ارنست ، ار ، زمینه روانشناسی ، جلد اول ، ترجمه محمد تقی براهنی و همکاران ، تهران ، انتشارات رشد، ۱٣٧٣
٢. انصاری جعفری ، رقیه ، بررسی راهبرد یادگیری و خلاقیت دانش آموزان ، پایان نامهکارشناسی ارشد ، ٧۵-٧۶
٣. بخشی ، لطفعلی ، آشنایی با کامپیوتر و داده پردازی ، انتشارات ساحل ، ۱٣٧٣
۴. برانیگان ، گری ، جی ، آزمون روانشناسی فعالیت های کاربردی یادگیری ، ترجمه فریبانبوی آل آقا ، تهران ، انتشارات امیرکبیر ، ۱٣٨۱
۵. پژوهش نامه آموزشی ، شماره های ۴٩ ـ ۵٠ ـ ۵۱ ، ۱٣٨۱
۶. پورافکاری ، نصرت الله ، فرهنگ جامع روانشناسی ـ روانپزشکی ، انتشارات فرهنگ معاصر۱٣٧٣
٧. حسینی ، فخرالسادات ، بررسی آموزش به کارگیری راهبردهای یادگیری بر خلاقیت و پیشرفت تحصیلی ، پایان نامه کارشناسی ارشد ، ۱٣٨٠
٨. روزنامه جام جم ، ٨ اردیبهشت ۱٣٨٢
٩. سیف ، علی اکبر ، روانشناسی پرورشی ، روانشناسی یادگیری و آموزش ، انتشارات آگاه ۱٣٨۱
۱٠. فصل نامه خلاقیت و نوآوری ، شماره های ۵ و ۶ ، زمستان ٨٢ و بهار ٨٣
۱۱. کریمی طاری ، کوروش ، جباریه ، علیرضا ، رحیمی ، حسین ، کار و رایانه ، ۱٣٧٩
۱٢. گلاور ، جان ای ، برونینگ ، راجر اچ ، روانشناسی تربیتی ـ اصول و کاربرد آن ، تهران مرکز نشر دانشگاهی ، ۱٣٧٨
۱٣. ماهنامه رشد ( تکنولوژی آموزشی ) ، دوره نوزدهم ، اردیبهشت ماه ٨٣ ، شماره ۱۵٧
۱۴. ماهنامه رشد ( مدیریت مدرسه ) ، اردیبهشت ماه ۱٣٨٣ ، شماره های ٧ و ٨
۱۵. هرگنهان ، بی ، ار ، السون ، ام ، اچ ، مقدمه ای بر نظریه های یادگیری ، ترجمه علی اکبر سیف ، تهران ، انتشارات دانا ، ۱٣٧۴
