پایان نامه سرمایه اجتماعی خانواده و نقش آن در بزهکاری جوانان

تعداد صفحات: ۶۳ | قابل ویرایش

فهرست

عنوان ………………………………………………………………………………………………………………………………………صفحه

چکیده ……………………………………………………………………………………………………………………………………………..۶

فصل اول :طرح تحقیق

مقدمه………………………………………………………………………………………………………………………………………………۹

بیان مساله ……………………………………………………………………………………………………………………………………۱۶

اهمیت موضوع………………………………………………………………………………………………………………………………۱۹

اهداف تحقیق………………………………………………………………………………………………………………………………..۲۰

فصل دوم : ادبیات تحقیق

چار چوب نظری …………………………………………………………………………………………………………………………..۲۳

۱- نظریه سرمایه اجتماعی کلمن…………………………………………………………………………………………………۲۳

۲-نظریه پیوند اجتماعی هرشی …………………………………………………………………………………………………..۲۴

مبانی نظری …………………………………………………………………………………………………………………………………۲۵

پیشینه تحقیق ……………………………………………………………………………………………………………………………..۲۸

مدل تحقیق …………………………………………………………………………………………………………………………………۳۱

فرضیات ………………………………………………………………………………………………………………………………………..۳۲

فصل سوم : روش تحقیق

روش تحقیق …………………………………………………………………………………………………………………………………۳۴

جامعه آماری………………………………………………………………………………………………………………………………….۳۴

واحد مورد مطالعه ………………………………………………………………………………………………………………………..۳۴

روش نمونه گیری ………………………………………………………………………………………………………………………..۳۴

ابزار و روش جمع آوری اطلاعات …………………………………………………………………………………………………۳۵

انواع متغیرها………………………………………………………………………………………………………………………………….۳۵

فصل چهارم :تجزیه و تحلیل داده ها

آما ر توصیفی ……………………………………………………………………………………………………………………………….۳۸

فصل پنجم : بررسی و نتایج

نتیجه گیری ………………………………………………………………………………………………………………………………….۴۶

محدودیت ها …………………………………………………………………………………………………………………………………۴۷

ضمائم

منابع و مواخذ……………………………………………………………………………………………………………………………….۴۹

پرسشنامه………………………………………………………………………………………………………………………………………۵۰

چکیده

امروزه صاحب نظران بر این باورند که سرمایه اجتماعی نقش مؤثری در کاهش هزینه فعالیتها و موفقیت افراد در دستیابی به اهداف خود دارد . سرمایه اجتماعی از جمله نظریاتی است که ازطریق تلفیق نظریات جرم شناسی با بحث های سطح خرد و کلان در مورد ساختار ها و شبکه های اجتماعی به تبیین آسیب های اجتماعی پرداخته است. از آنجایی که بیشتر مسایل اجتماعی برآمده از روابط اجتماعی هستند، تحقیق حاضر با بهره گیری از نظریه سرم ایه اجتماعی خانواده کلمن و نظریه پیوند اجتماعی هیرشی به بررسی تجربی فرضیه رابطه بین سرمایه اجتماعی خانواده و بزهکاری نوجوانان دختر و پسر پرداخته است.

برای بررسی رابطه مذکور از یک نمونه ۳۰۰نفری از دانشجویان دانشگاه پیام نور لامرد در سال ۱۳۸۹ مشغول به تحصیل بوده اند . روش تحقیق – شهر لامرد استفاده شده است، که در سال تحصیلی ۸۹ به صورت پیمایشی انجام گرفته و دانشجویان  به طور خود اجرا به پرسشنامه ها پاسخ دادهاند.

یافتههای تحقیق حاکی از آن است که سرمایه اجتماعی شناختی درون خانواده ، در بین پاسخگویان پسر بیشترین قدرت تبیین کنندگی بزهکاری را داشته است، در صورتی که سرمایه اجتماعی ساختاری درون خانواده ، بیشترین قدرت تبیین کنندگی بزهکاری را در بین پاسخگویان دختر نشان داده است.

همچنین در بین مؤلفه های سرمایه اجتماعی خانواده، صمیمیت اعضاء خانواده و حمایت اجتماعی رابطه معناداری با بزهکاری پسران داشته است، در حالی که در بین پاسخگویان دختر، آگاهی والدین و عضویت والدین در نهادهای اجتماعی با رفتارهای بزهکارانه رابطه معناداری را نشان می دهد.

مقدمه

سرمایه اجتماعی واژه ای است که به تازگی وارد حوزه علوم اجتماعی گردیده است. درزمینه بررسی روند ویافتن علت وعوامل تاثیرگذاربرآن مطالعات وسیعی توسط صاحبنظران و دانشمندان علوم مختلف،ازجمله نظریه پردازانی همچون پیربوردیو، جیمزکلمن،رابرت پوتنام وفرانسیس فوکویاما صورت گرفته که تعاریف متعددی ازسرمایه اجتماعی ارائه کرده اند.

“اصطلاح سرمایه اجتماعی نخستین باردراثرکلاسیک جین جاکوب، به نام مرگ و زندگی در شهرهای بزرگ آمریکایی (۱۹۶۱) به کاررفته است. این اصطلاح در دهه ۱۹۸۰ توسط جیمز کلمن- جامعه شناس آمریکایی- درمعنای وسیع تری مورد استفاده قرارگرفت و رابرت پوتنام – دانشمند علوم سیاسی – نفردومی بود که بحثی قوی و پرشوررا درمورد سرمایه اجتماعی و جامعه مدنی درایتالیا و ایالات متحده برانگیخت.” (فوکویاما ،۱۳۷۹: ۱۰.).

“پیربوردیو(۱۹۸۵) – جامعه شناس فرانسوی – نظریه بسط یافته ایی ازسرمایه اجتماعی مطرح می کند. ازنظربوردیو سرمایه همزمان هم مربوط به علم اقتصاد است وهم مجموعه ایی از روابط مبتنی برقدرت که قلمروها وتعاملات اجتماعی مختلفی را بوجود می آورد و معمولا نامرتبط با علم اقتصاد تصورمی شود.

سرمایه فرآیندی است که ذاتا با قدرت پیوند دارد. درواقع استنباط بوردیو ازسرمایه به گونه ایی است که او تقریبا سرمایه و قدرت را مترادف با هم  می داند. او بین شبکه های اجتماعی که یک فرد درآنها جای گرفته، وازدل این این شبکه ها است که سرمایه اجتماعی پدیدارمی شود، و پیامدهای روابط اجتماعی، تفاوت قائل می شود. یعنی، شبکه های اجتماعی را نباید صرفا با تولیدات روابط اجتماعی برابردانست، زیرا چنین کاری شبکه های اجتماعی را نامرئی می سازد.

بیان مساله

امروزه صاحبنظران بر این باورند که سرمایه اجتماعی نقش موثری در کاهش هزینه فعالیتها و موفقیت افراد در دستیابی به اهداف خود دارد. سرمایه اجتماعی از جمله نظریاتی است که از طریق تلفیق نظریات جرم شناسی با بحث های سطح خرد و کلان در مورد ساختارها و شبکه های اجتماعی به تبیین آسیب های اجتماعی پرداخته است.

در جریان زندگی ، جامعه پذیری در روابط پیچیده نهادهایی همچون خانواده، مدرسه و محله صورت می گیرد این مسیرها به عنوان مسیر نخستینی  برای نوجوانان جهت اثر گذاری بر رفتارها همواره باقی می ماند خانواده به عنوان کوچکترین واحد اجتماعی اساس تشکیل جامعه و حفظ روابط انسانی را به عهده دارد.

پیوندهای درون خانواده مکان هایی برای شکل گیری الگوهای رفتاری نوجوانان است که آنان را در بسیاری از تصمیمات رفتاری و روابط اجتماعی راهنمایی می کند . الگوی رفتاری نهادها در برگیرنده راه هایی برای مدیریت رفتار و حل تعارضات رفتاری است ( رایت و فیتز پاتریک ، ۲۰۰۶ : ۱۴۳۵). از ترکیب کمیت و کیفیت روابط بین والدین و فرزندان سرمایه اجتماعی خانواده ایجاد می شود (آیسرل ، ۲۰۰۱ :۴۵).

نظریه سرمایه اجتماعی کلمن

کلمن اولین محققی بود که به بررسی تجربی مفهوم سرمایه اجتماعی  و به عملیاتی نمودن آن پرداخت . به اعتقاد او سرمایه اجتماعی بخشی از ساختاراجتماعی است که به کنش گر اجازه می دهد تا با استفاده از آن به منابع خود دست یابد . این بعد از ساختار اجتماعی شامل تکالیف و انتظارات ،مجاری اطلاع رسانی ، هنجارها و ضمانت اجراهایی است که انواع خاصی از رفتار را تشویق کرده یا منع می شوند.

جیمز کلمن سرمایه اجتماعی را بر حسب کارکرد آن تعریف نموده است: ” سرمایه اجتماعی عنصری مجزا نیست ، بلکه مجموعه ای از عناصر متفاوت است که دارای دو ویژگی مشترک است : تمام این عناصر دارای برخی از جوانب ساختار اجتماعی بوده و برخی از کنش های افراد واقع در درون ساختار را تسهیل می نمایند”.

نظریه پیوند اجتماعی هرشی

تراوس هرشی ،مهم ترین صاحبنظر رویکرد کنترل اجتماعی علت هم نوایی افراد با هنجارهای اجتماعی را پیوند اجتماعی آنها دانسته است. وی مدعی است که پیوند میان فرد و جامعه مهم ترین علت هم نوایی و عامل اصلی کنترل رفتارهای فرد است و ضعف این پیوند یا نبود آن  موجب اصلی کج رفتاری است.

بر طبق این رویکرد ،بین تعلق خاطر افراد به جامعه ، تعهد آنها به امور متداول و زندگی روزمره هم نوا با هنجارهای اجتماعی ، درگیر شدن آنها در فعالیتهای مختلف و اعتقاد به نظام هنجاری جامعه از یک سو و هم نوایی آنان با هنجارهای اجتماعی از سوی دیگر رابطه مستقیم و با احتمال کج رفتاری آنان رابطه ای معکوس دارد.

 هرشی معتقد است چهار عنصر اصلی که باعث پیوند فرد و جامعه می شود شامل : وابستگی به اجتماع ، تعهد ، مشغولیت (مشارکت در فعالیتهای اجتماعی) ، اعتقاد و باور داشتن به قواعد اجتماعی می باشد (احمدی، ۱۳۸۴ :۹۰ ). هرشی، موضوع ارتباط بین کج  رفتاری و خود کنترلی را مطرح ساخته است.

هرشی و گات فرد سان مدعی اند که جرم، موجد ارضای خاطر سریع و آسان فرد کج رفتار می شود و کسی مرتکب جرم می شود که به دنبال ارضای خاطر سریع بوده است و اهداف کوتاه مدتی درزندگی داشته باشد . این گونه افراد به خلاف هم نوایان خود کنترلی ضعیفی دارند و نه تنها احتمال کج رفتاری در آنها بیشتر است ،بلکه به ارتکاب فعالیتهای جانبی هم تمایل دارند.

منابع و مواخذ

۱-آسیب شناسی اجتماعی (جامعه شناسی انحرافات اجتماعی ) ، دکتر رحمت الله صدیق سروستانی، ۱۳۸۶

۲- بررسی مسائل اجتماعی ایران – مقاله ابعاد و کارکردهای سرمایه اجتماعی و پیامدهای حاصل از آن، دکتر محمود شارع پور،۱۳۸۳

۳-بزهکاری نوجوانان و نظریه های انحراف اجتماعی ، دکتر عباس محمدی اصل ،۱۳۸۵

۴- سایت مقالات علمی،پژوهشی SID، مقاله سرمایه اجتماعی خانواده وبزهکاری، دکتر محمود شارع پور

۵-سایت خبری پلیس ایران    NEWS.POLICE.IR

۶- آذری، مهدی. ( ۱۳۸۵ ). تأثیر سرمایه اجتماعی بر عملکرد اقتصادی. پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه صنعتی شریف.

۷- الوانی، سیدمهدی و میرعلی سیدنقوی. ( ۱۳۸۵ ). سرمایه اجتماعی: مفاهیم و نظریهها.