پایان نامه بررسی نگرش دانشجویان پیام نور در مورد مهاجرت به شهرهای بزرگ

تعداد صفحات: ۷۸ | قابل ویرایش

فهرست

عنوان …………………………………………………………………………………………………………………………………………….صفحه

چکیده …………………………………………………………………………………………………………………………………………………۱

فصل اول : کلیات پروژه

مقدمه …………………………………………………………………………………………………………………………………………………..۳

بیان مساله ……………………………………………………………………………………………………………………………………………..۴

اهمیت موضوع………………………………………………………………………………………………………………………………………۷

اهداف تحقیق ……………………………………………………………………………………………………………………………………..۸

فرضیات  تحقیق……………………………………………………………………………………………………………………………………۹

فصل دوم: مبانی نظری پژوهش

چارچوب نظری تحقیق …………………………………………………………………………………………………………………………..۱۱

تاریخچه مهاجرت در ایران ………………………………………………………………………………………………………………………۱۴

ارتباطات و مهاجرت ……………………………………………………………………………………………………………………………….۱۸

نظریه های مرتبط با موضوع ……………………………………………………………………………………………………………………..۱۹

پیامدهای اقتصادی و اجتماعی مهاجرتها …………………………………………………………………………………………………….۲۱

تعریف مهاجرت و انواع ان ……………………………………………………………………………………………………………………..۲۱

انواع مهاجرت ………………………………………………………………………………………………………………………………………۲۴

روندهای مهاجرت …………………………………………………………………………………………………………………………………۲۷

تعریف شهر و روستا و مهاجرت ……………………………………………………………………………………………………………….۲۸

تاریخچه پیدایش شهرنشینی ……………………………………………………………………………………………………………………..۳۱

پیشینه تحقیق …………………………………………………………………………………………………………………………………………۳۴

فصل سوم: روش تحقیق

روش تحقیق  …………………………………………………………………………………………………………………………………….۴۵

جامعه ی آماری  ………………………………………………………………………………………………………………………………۴۵

نمونه آماری  …………………………………………………………………………………………………………………………………..۴۵

ابزار پژوهش ……………………………………………………………………………………………………………………………………۴۵

متغیرهای تحقیق ………………………………………………………………………………………………………………………………۴۶

روش تجزیه و تحلیل اطلاعات …………………………………………………………………………………………………………..۴۹

فصل چهارم : تجزیه و تحلیل اطلاعات

فصل پنجم : نتیجه گیری و ارائه پیشنهادات

نتیجه گیری …………………………………………………………………………………………………………………………………………۵۷

پیشنهادات …………………………………………………………………………………………………………………………………………۵۹

منابع و ماخذ ……………………………………………………………………………………………………………………………………..۶۲

پیوست

پرسشنامه …………………………………………………………………………………………………………………………………………..۶۵

چکیده

موضوع این تحقیق بررسی نگرش  دانشجویان پیام نور لامرد در مورد مهاجرت به شهرهای بزرگ می باشد .این شهر یکی از شهرستانهای مهم استان فارس در زمینه های مختلف می باشد که به ویژه با توجه به ساختار سنی وجمعیتی مسائل و مشکلات اجتماعی متعددی در آن بوجود آمده است.

این تحقیق با هدف دستیابی به اطلاعاتی در خصوص علل مهاجرت در این شهر صورت می گیرد .جامعه آماری تحقیق روستاییان اطراف شهر می باشد که بعد از فنون نمونه گیری را به روش خوشه ای چند مرحله ای ۱۰۰ پاسخگو انتخاب و از طریق پرسشنامه ای با حجم ۳۵ سوال ، اطلاعات لازم با روش پیمایشی جمع آوری شده است .در این تحقیق علاوه بر روش پیمایشی ، از روش اسنادی نیز در مرحله مطالعات اکتشافی ،مطالعه نظری وپیشینه تاریخی موضوع استفاده شده است.

پس از جمع آوری دادهادر جهت تجزیه و تحلیل از تکنیک ها و امکانات پردازش آماری نرم افزارspss  ازقبیل آمار توصیفی و استنباطی استفاده شده است . جداول فراوانی ،آماره های توصیفی جداول تقاطعی متغیرها ی میانگین مد، واریانس وانحراف معیار مهمتریت آماره هایی است که در توصیف متغیرها کار رفته است.

مقدمه

پدیده مهاجرت  از جمله پدیده های شایان توجه و مهم در کشورهای مختلف به ویژه کشورهای جهان سوم و در حال توسعه به شمار می رود .رشد روز افزون جمعیت وگسترش سریع و بعضآ غیر عادی پدیده سرنشینی و پیدایش کلان شهرها امروزه به مثابه مساله برای کشورهای در حال توسعه بوده ، وپیامدهای قابل تامل ومساله سازی نظیر خالی شدن روستاها از ساکنان ،حاشیه نشینی ، رشد وگسترش ناهنجار های روانی –اجتماعی وپدیده هایی مانند بزهکاری ،سرقت ،قتل ،خودکشی ، …وانواع ناهنجاری های اجتماعی که نمودی از آن است را در برداشته است.

پدیده مهاجرت در اشکال مختلف مهاجرت از روستا ها به شهرها و از شهرهای بزرگ و در برخی موارد از شهرها به روستاها انجام  شده و یکی دیگر از اشکال آن که خسارات جبران ناپذیری برروند تحولات توسعه یافتگی کشور وارد می کند ،پدیده مهاجرت مغزها ونخبگان علمی و فرهنگی است.

پیرامون پدیده مهاجرت از روستا ها به شهرها ی بزرگتر که اغلب مهاجران را جوانان تشکیل می دهند ، تکوین کلان شهر تهران و شهرهای اطراف  آن مانند کرج را می توان نام برد.

مهاجرت مهمترین عامل خارجی تغییر تعدادوساخت جمعیت است .برخی از کشورها قسمت اعظمی از فرهنگ و تمدن امروزی خود را مدیون مهاجران هستند.(خلجی،۱۳۷۰)

در مطالعات جمعیت شناسی نه تنها حجم وچگونگی مهاجرتها از کشوری به کشور دیگر از اهمیت خاصی بر خوردار است ،بلکه حرکات و جابجایی جمعیت در داخل یک کشور نیز می توان حداقل در برخی از دوره های زمانی موجب عمران وآبادی و با رکود و عقب ماندگی شود.

امروزه برخی از مسائل ومشکلات کشورهای در حال توسعه را به چگونگی مهاجرتهای داخلی آنها نسبت می دهند ، مها جرتهای (بی رویه ) را عامل اصلی رکود کشاورزی و تشدید مسائل و مشکلات شهری می دانند.

بیان مسئلــه

مهاجرت شکلی از تحرک مکانی جمعیت است که بین دو واحد جغرافیایی انجام می شود. به بیان دیگر مهاجرت یعنی جابجایی مردم از مکانی به مکان دیگر و ترک سرزمین، خویشاوندان و دوستان و اقامت در محلی دیگر به منظور کار و زندگی است. مهاجرت به انواع خارجی و داخلی تقسیم می شود که مهاجرت داخلی، جابجایی بین نواحی یک کشور است و خود سه نوع است:

مهاجرت روستا به شهر و شهر به شهر، مهاجرت روزانه و مهاجرت فصلی که بسیاری از مهاجرتهای فصلی با انگیزه ادامه تحصیل و یافتن کار صورت می گیرد که این نوع مهاجرت هنگام آغاز سال تحصیلی بیشتر مشاهده می شود.

این تحقیق با استفاده از روش اسنادی و بطور پیمایشی عمدتا برآنست تا تعیین کند که چرا مردم مهاجرت می کنند و عوامل مؤثر در تصمیم گیری آنها برای مهاجرت چیست؟ اگر چه عوامل اقتصادی و غیر اقتصادی بطور هماهنگ در ایجاد انگیزه های مهاجرت روستا شهری مؤثرند، بی تردید در فرایند تصمیم گیری برای مهاجرت به طور نسبی عوامل تأثیرگذار و از مناطق گوناگون کاملا متفاوت است ؛ چرا که طیفی گسترده از افراد و قشرها را تشکیل می دهند که زمینه ای متفاوت برای مهاجرت دارند.

روند کلی مهاجرت در طی سالهای اخیر در ایران بدین صورت است که در طی ۴۰ سال گذشته جمعیت کل کشور بیش سه از برابر افزایش یافته است. افزایش جمعیت نقاط شهری بیش از ۶ برابر و جمعیت نقاط روستایی کمتر از ۲ برابر بوده است این امر حاکی از آن است که با توجه به زاد و ولد بیشتر جمعیت روستایی نسبت به شهر بخش اعظم جوانان آنها راهی شهرها گردیده و بر درصد جمعیت شهری افزوده اند.

تاریخچه مهاجرت در ایران

مهاجرت به عنوان پدیده ای طبیعی از قرن هفدهم در کشورهای صنعتی آغاز شده؛ در اوایل قرن بیستم به اوج خود رسید و پس از آن از شدت افتاد. اما در کشورهای در حال توسعه بر اثر برنامه های توسعه ای در مناطق روستایی و شهری مراحل آغازین خود را می پیماید. این پدیده بویژه پس از جنگ جهانی دوم مورد توجه نظریه پردازان علوم مختلف قرار گرفت. در این راستا مهاجرتهای روستا- شهری بدلیل پیامدهای اقتصادی اجتماعی آن بیش از سایر پدیده های جمعیتی مورد توجه قرار گرفت.

این مسئله در ایران بعد از گسترش شهرنشینی یعنی از آغاز قرن حاضر و با شروع سلطنت رضاشاه به اوج خود رسید. در این دوره توجه خاصی که به گسترش شهرها و ایجاد کارخانه های مختلف شد، جمعیت بسیاری را از روستاهای کشور به سمت شهرهای بزرگ کشاند.

این روند همچنان ادامه داشت تا آنکه اصلاحات ارضی پیش آمد و روستاییانی که هیچ سهمی از زمینهای تقسیم شده نبرده بودند چاره ای جز مهاجرت به شهرهای بزرگ نداشتند و توسعه بخش قابل توجهی از تهران در آن زمان معلول این پدیده بود. اکنون با گذشت سی سال از انقلاب اسلامی ایران رشد سریع و فزاینده شهرها و مهاجرت به حومه شهرها همچنان معضل پیچیده ای برجا مانده است. از عوامل تعیین کننده مهاجرتهای روستا – شهری می توان به موارد زیر اشاره کرد:

۱- کاهش منابع مالی و عدم توجه به بخش کشاورزی و همچنین مکانیزه شدن فعالیتهای کشاورزی و ایجاد محدودیت های شغلی در بخش کشاورزی.

۲- نبود زمینه اشتغال و بستر مناسب جهت رشد خلاقیتهای فردی، رشد شخصیت، ازدواج و اشتغال و گرایش جوانان روستایی به جذابیت های شهری و مراکز علمی و فرهنگی.

تعریف مهاجرت و انواع ان

فردیناند تونیس فرایند شهرنشینی را گذار از اجتماع روستایی به جامعه شهری که پیامدهای بسیار متنوعی دانسته و نوعی حرکت ارتباطات سنتی و تبدیل آن به ارتباطات نو و مدرن در زندگی افراد دانسته است. وی در این تحول نقش وسایل ارتباط جمعی و افکارعمومی را بسیار باهمیت دانسته است.

دورکیم در پی یافتن روابط کارکردی میان پدیده اجتماعی فرایند اجتماعی شهرنشینی را انتقال و گذار اشکال رفتاری و ارتباطی را از نوع همبستگی میکانیکی به همبستگی ارگانیکی همراه با تقسیم کار پیچیده و تخصص گرایی در بین شهروندان دانسته است،که این پدیده پیامد آسیب زا وجدان جمعی و بروز آنومی و انحرافات اجتماعی را نسبت به روستا بیشتر گسترش داده است.

مهاجرت  شکلی  از تحرک جغرافیایی  یا مکانی  جمعیت  است که بین دو  واحد جغرافیا یی انجام  می گیرد . این تحرک باید  به  تغییر محل  اقامت معمولی  فرد از  مبدا و یا محل اقامت قبل   از  مهاجرت وی  به مقصد یا محل اقامت جدید بینجامد.

پی یر لروی  در کتاب استعمار ، مهاجرت  را  یک اقدام  (( اجتماعی – اقتصادی ))  مطابق با فطرت و نیاز های  طبیعی انسان می داند.

منابع و ماخذ

1. زنجانی – حبیب اله(۱۳۷۲) مهاجرت – سمت –تهران ۱۳۸۰
2. نمایر – نگاهی به پدیده مهاجرت در ایران –۳۰/۷/۷۷ وزارت و ارشاد اسلامی
3. حسامیان فرخ (۱۳۷۸) شهرنشینی در ایران – مقاله شهرنشینی
4. نماید – خلجی – علیرضا (۱۳۷۰)نگاهی به پدیده مهاجرت در ایران ۲۲/۶/۷۷
5. اعتماد – کیتی (۱۳۶۲)مهاجرت در ایران در دهه های اخیر از کتاب شهرنشینی در ایران
6. توربینایی –ویدا –سید احمد (۱۳۷۱)پایان نامه علل و انگیزه های اقتصادی مهاجرت از استان های مختلف به تهران -دانشکده علامه طباطبایی
7. زنجانی – حبیب اله (۱۳۷۸)مهاجرت و حاشیه نشینی از کتاب جمعیت و توسعه
8. زنجانی –حبیب اله (۱۳۷۹)جمعیت و شهرنشینی در ایران
9. وثوقی –منصور (۱۳۷۵)جامعه شناسی روستایی
10. رهنمود هایی برای برنامه ریزی مراکز روستایی مرکز تحقیقات و بررسی روستایی