تعداد صفحات: ۲۵ | قابل ویرایش
مقدمه
آموزش و پرورش کلید فتح آینده است و تنها مرکبی است که در هیات آینده ای روشن وپر امید است. هر گاه می خواهید فرداها را ببینید کافی است به طور عمیق به مدرسه بنگرید. مردان و زنان فردا آنجا هستند و آنهایند که کلید فتح آینده رادر دست دارند.
در این میان مدرسه بیشترین سهم را بر عهده دارد و سرانجام این مسئولیت خطیر به عهده مسلمین واگذار می شود وآنها هستند که باید بتوانند دانش آموزان را به درتی تربیت و آنان را انسانهای سالم ، خلاق متعال ورشد یافته بار آورند. از مسائل مهمی که همواره همراه آموزش و پرورش بوده است تکلیف شب است.
تکلیف شب از جمله مسائل مهم در امور آموزش و فرآیند تعلیم و تربیت است ، با توجه به این ضرورت و حساسیتی که این موضوع در امر یادگیری و آموزش دارد ،متاسفانه در کتب درسی مراکز تربیت معلم و دانشکده ها ی علوم تربیتی کمتر به آن توجه شده است.
در این زمینه تعداد مقالات و تحقیقات کمتر است . هریس کویر تکلیف شب را چنین تعریف می کند : وظیفه ای که توسط معلمان برای دانش آموزان معین می شود تا در ساعاتی خارج از مدرسه توسط دانش آموز انجام گیرد.
در مورد تکلیف شب نظرات متعدد ومتفاوت است . عده ای آن را عامل فعالیت – تمرین و تثبیت خلاقیت آموزشی تلقی کرده و بعضی آن را مصیبت تربیتی وگروهی عامل تضاد والدین و تزلزل خانواده و دسته ای راه افراط پی گرفتند و آن را در عصر کامپیوتر به شکل یک هیولای تربیتی می بینند که ضایع کننده تمایلات، رغبتها و استعدادهاست.
بیان مسئله
در بیان مسئله باید توجه داشت که چه عامل یا عواملی باعث تنبلی دانش آموزان در نوشتن تکلیف می شود و چه انگیزه هایی در این امر دخیل است؟ آیا بوجود آمدن چنین طرز تفکری از عوامل درون دانش آموز ایجاد می شود یا عوامل بیرونی مانند: سطح توقعات معلم و خانواده از دانش آموز و یا عدم تناسب تکالیف با شرایط دانش آموز؟
از آنجایی که مشق شب یا تکلیف و تنبلی در انجام دادن آنها از مسائل خاص کودکان دبستانی است . ذهن محققان را به خود مشغول کرده و موجب شده است که نظرات گوناگون و متفاوتی ارائه دهند . در اینجا لازم است چند تعریف را ارئه دهیم:
تکلیف شب: در لغت عبارت است از چیزی از کسی خواستن بطوریکه او را از آن رنج رسد ،زیاده از اندازه طاغت کار فرمودن به کسی ، فرمان کار دادن و حکم به اجرای امری کردن و زحمت دادن. منظور از تکلیف موظف ساختن دانش آموزان به انجام دادن فعالیتهایی است که از طرف معلم تعیین می شود.
پیشینه نظری تحقیق
دیدگاههای متخصصین معاصر در خصوص تکالیف درسی ، از فلسفه و روشهای تعلیم و تربیتی که در طول قرنها متداول بوده اند ، تاثیر پذیرفته است . سالیان دراز ، حفظ کردن ، به عنوان تنها تکلیف درسی و حتی یادگیری محسوب می شود.
علمای آ«وزش وپژوهش معتقد بودند که حفظ کردن بهترین برای آموختن و نیز برای پژوهش قوای ذهنی است . معلمین نیز با استناد به این نظریه و به امید حصول یه یادگیری بهتر و سریع تر ، تکالیف درسی دشوار و ناخوشایندی را با تاکید بر به خاطر سپردن مطالب تعیین می کردند.
در نتیجه‌ی همین بینش ناکامیهای تحصیلی دانش آموزان را صرفا به ناتوانی آنها و به روشهای آموزشی نسبت می دادند . یکی دیگر از عواملی که در به وجود آمدن دیدگاههای جدید تعلیم و تربیت موثر واقع شد ، تشخیص درجه اهمیت « فعال » نمودن شخص دانش آموز بود.
اغلب بینش های معاصر ، به تحریک ، قدرت ابتکار و مسئولیت پذیری محصل در امر یادگیری بها می دهند و بر این هدف تاکید می کنند که دانش آموز هر چه بهتر و موثرتر از اوقات خارج از مدرسه اش در جهت یادگیری بهره برد.
پیشینه علمی تحقیق
با توجه به نتایج بدست آمده بیشترین پاسخها مثبت می باشد پس می توان با احتمال گفت : هنگامی که تکالیف به طور مستمر و مداوم ارزشیابی شوند دانش آ«وزان تکالیف خود را با دقت بیشتر انجام می دهند.
روش تحقیق : با توجه به اینکه موضوع تحقیق ( بررسی علل تنبلی دانش آموزان در نوشتن تکلیف ) است . روش مورد ستفده هم بستگی – هم خوانی است . زیرا رابطه این متغیرها را مورد بررسی قرار می دهد.
تکراری بودن مطالب درسی
تکراری بودن مطالب درس نیز بدلیل آنکه موجب یکنواختی و عدم تنوع در کلاس می گردد بعنوان عامل موثر بر خستگی قلمداد شده است. لذا برنامه ریزان توجه داشته باشند تا در کتب درسی از هر گونه تکرار بی مورد مطالب احتراز نمایند ،که این فرضیه نیز مورد قبول است.
- ارزشیابی دقیق تکالیف توسط معلم اگر همراه با سرزنش و دعوا و …. باشد تاثیر منفی در میزان فعالیت دانش آموزان دارد. تجزیه و تحلیل: با توجه با نتایج بدست آمده محقق بیشترین پاسخها ۹۴% مربوط به گزینه ( بلی ) می باشد پس می توان با احتمال گفت:
- ارزشیابی دقیق تکالیف توسط معلم اگر همراه با سرزنش ، دعوا و ….. باشد تاثیر منفی در میزان فعالیت دانش آموزان دارد.
منابع و مآخذ
۱- صداقت ، ۱۳۷۴ ،ص ۴۹۶
۳- طارمی ،کوروش ، ۱۳۴۲ ،پاییز ۸۲ ،ص ۱۶۲
۴- دهخدا ،علی اکبر ، لغت نامه دهخدا ، حروف الفبا (ت ) ، ص۸۷۹
۵- مصطفی عسگریان ،سازمان و مدیریت آموزش و پرورش ، انتشارات امیر کبیر ، ۱۳۶۶ ، ص ۷۵
۶- رشد معلم ، سال بیست و دوم ، آذر ۱۳۸۲،ص ۶۲
۸- تکلیف شب در فرآیند یاددهی – یادگیری ، دفتر آموزش راهنمایی تحصیلی ، زمستان ۱۳۷۸
۹- نجاریان ، ۱۳۷۱ ،ص ۳۸
۱۰- امیر دیوانی ، ۱۳۸۱ ،ص ۲۴
۱۱- روبرت م .گایند ، شرایط یادگیری ،جعفر نجفی زند ،تهران ، انتشارات رشد ، ۱۳۸۶ ، ص ۱۰
۱۲- فرزانه نجاریان ، تکلیف خانه از دیدگاه متخصصین تعلیم و تربیت ، رشد معلم ، شماره ۱ ، مهرماه ۱۳۷۰ ، ص ۳۶.
