تعداد صفحات: ۸۵ | قابل ویرایش
عناوین پایان نامه
فصل اول:کلیات تحقیق…………………………… ۱
مقدمه……………………………………….. ۲
بیان مسأله…………………………………… ۳
اهداف تحقیق………………………………….. ۴
فصل دوم : مبانی نظری تحقیق…………………….. ۵
پیشینه تحقیق…………………………………. ۶
اهمیت آموزش و پرورش دوره ی ابتدایی……………… ۷
کارکردهای مقطع تحصیلی ابتدایی…………………. ۱۰
اهمیت کتب درسی دوره ی ابتدایی…………………. ۱۳
آگاهی و نگرش معلمان نسبت به کتب درسی و تغییرات آن.. ۲۰
اهمیت نقش مشارکت معلمان در برنامه ریزی درسی ……. ۲۳
الگوهای تقاضا مدار(الگویی برای اشاعه نوآوری در نظام آموزشی) ۲۸
گسترش فرهنگ نوآوری…………………………… ۳۲
فصل سوم:روش تحقیق……………………………. ۳۴
روش تحقیق…………………………………… ۳۵
روش جمع آوری اطلاعات………………………….. ۳۶
جامعه آماری و حجم نمونه………………………. ۳۷
تجزیه و تحلیل اطلاعات…………………………. ۳۷
فصل چهارم : یافته های تحقیق…………………… ۳۸
پاسخ به سوالات پرسشنامه ………………………. ۳۹
فصل پنجم : نتیجه گیری،منابع و مآخذ…………….. ۶۹
نتیجه گیری………………………………….. ۷۰
منابع و مآخذ………………………………… ۷۶
ضمائم………………………………………. ۷۸
پرسشنامه……………………………………. ۷۹
مقدمه
اگر کمک کنیم عین همان اتفاقی که در زندگی دانش‌آموز می‌افتد و هیچ کسالت‌آور نیست در مدرسه بیفتد، مدرسه برای او جای خوشایندی می‌شود.
براساس مصوبه شورای عالی آموزش و پرورش ، از سال تحصیلی ۹۱ـ۹۰ تغییرات کتابهای درسی دوره ابتدایی شروع شده است؛ سال ۹۱ـ۹۰ تغییرات کتابهای پایه اول ابتدایی را داشتیم، ۹۲ـ۹۱ تغییرات کتابهای پایه دوم ابتدایی انجام شده و در همان سال با ایجاد پایه ششم کتابهای پایه ششم هم تالیف شد.
سال تحصیلی ۹۳ـ۹۲ کتابهای پایه سوم ابتدایی تغییر کرد و در دوره متوسطه اول کتابهای پایه هفتم تألیف شد؛ در سال تحصیلی ۹۴ـ۹۳ تغییرات کتابهای ابتدایی به پایه چهارم رسید و در سال تحصیلی جاری تغییرات کتابهای پایه پنجم را داشتیم.
در بعضی دروس مانند ریاضی و مطالعات اجتماعی علاوه بر تغییر محتوا، تغییر رویکرد و تغییر برنامه داشتیم و از این رو تغییر محتوای آنها تغییرات کلی بوده‌اند، در دروس فارسی و علوم تغییر در برنامه درسی نداشتیم، اما این دروس در انتخاب و سازماندهی محتوا به دلیل توجه به رویکردهای نوین آموزشی و بخش‌های یقینی‌تر برنامه درسی ملی، تغییر داشته‌اند.
بیان مساله
آن چیزی که برای دانش‌آموزان خوشایند بوده و آنها را جذب می‌کند با چیزی که ۳۰-۲۰ سال پیش دانش‌آموزان آن زمان را به خود جذب می‌کرده، یا برایشان جالب و پاسخگوی پرسش‌هایشان بوده است فرق می‌کند.
جنبه دیگر رویکردهای جدیدی است که در آموزش وجود داشته و طبیعتاً ما نیز نباید دانش‌آموزان را از آنها بی‌بهره بگذاریم و جنبه دیگر اسناد تحولی مثل سند تحول بنیادین آموزش و پرورش و برنامه درسی ملی است که باید براساس آنها اسناد دیگری تولید شود تا کتاب درسی براساس آنها تغییر کند.
برای اینکه دانش‌آموزان زودتر از این ثمرات بهره‌مند شوند، بخش‌هایی که می‌دانستیم باید حتماً در برنامه‌های درسی توجه شود و نیاز به تبیین کمتری دارند یکی از محورهای عمده تغییرات کتابهای درسی از سال ۹۰ بوده است.
برای تألیف کتابهای درسی در دفتر تألیف نقشه‌ای با نام راهنمای برنامه درسی وجود دارد و برای هر ماده درسی قبل از اینکه کتابی تألیف شود، راهنمای برنامه درسی آن تألیف و تدوین می‌شود. این‌ها اسنادی هستند که در شورای عالی آموزش و پرورش بررسی و تصویب می‌شوند. بر این اساس، در درس‌هایی مانند ریاضیات و مطالعات اجتماعی که در دوره ابتدایی تقریباً حدود ۳۰ سالی بود تغییر جدی نداشتیم، تغییر در راهنمای برنامه درسی بوجود آمده است.
اهمیت آموزش و پرورش دوره ابتدایی
در قرون اخیرکشورهای غربی خیلی زودتر از ما به اهمیت و آثار اجتماعی و اقتصادی آموزش و پرورش پی بردند،وارد جامعه شناس آمریکایی معتقد است: ( تعلیم و تربیت در پیشرفت اجتماع اثر فراوان دارد زیرا اگر انسان صحیح پرورش یابد، قادر به حل مشکلات موجود خواهد بود و مشکلاتی را که در راه پیشرفت و ترقی اقتصادی و اجتماعی است، از بین خواهد برد).
آموزش و پرورش علاوه بر آنکه فرصتی فراهم می آورد تا افراد تواناییها و استعدادهای خویش را پرورش دهند دارای آثار و فوائد اجتماعی و اقتصادی می باشد، (( هر اندازه مردم یک جامعه از آموزش بیشتری برخوردار باشند هزینه های اجتماعی آن جامعه از قبیل هزینه های دستگاه قضایی، انتظامات، پلیس راهنمایی کاهش خواهد یافت، با ارتقاء سطح تحصیلات مردم یک جامعه، سطح بهداشت و تغذیه بالاتر و هزینه های درمان و سوبسید دارو به طور نسبی کمتر خواهد بود، جامعه ای از آموزش کافی برخوردار باشد، حضور و مشارکت آنها در صحنه های اجتماع بیشتر خواهد بود و بدین ترتیب با مشارکت افراد تحصیل کرده در انتخابات سیاسی و نظرخواهی های عمومی، مردم در حل مسائل اجتماعی و تعیین سرنوشت جامعه مشارکت فعال و مستقیم خواهند داشت، در جوامع در حال توسعه با بالا رفتن سطح سواد آحاد مردم امکان گذر از جامعه سنتی به جامعه صنعتی تسهیل و تسریع خواهد شد)).
تحقیقات نشان می دهد در جامعه ای که از تحصیلات بالاتری برخوردار باشد میزان اعتیاد و جرم و جنایت کمتر است، و تحصیلات افراد در کنترل جمعیت نقش بسزایی دارد، بنابراین آموزش و پرورش در بعد اجتماعی جایگاه بالایی دارد.
کارکردهای مقطع تحصیلی ابتدایی
از جمله کارکردهای مهم این مقطع تحصیلی می توان به امور زیر اشاره کرد:
رشد ارزش ها: دوره کودکی به واسطه روح مستعد و آماده فراگیر برای آموختن، زمینه ای را ایجاد می کند که هر فعالیتی مانند نقشی بر سنگ ماندگار باقی بماند. تحویل گرفتن روح های مستعد دانش آموزان در مدارس ابتدایی این فرصت طلایی را به معلمان و مدیران این مدارس می دهد تا بهترین بهره را برای ظهور و تجلی ارزش ها در کودکان بگیرند.
رشد اجتماعی: جایگاه رشد اجتماعی در خصوصیات رفتاری قابل مشاهده است. هر رفتاری برمبنای ارزش های آموخته شده و شکل جسمانی خاص خود در کودک ظاهر می شود. ورود کودک به دبستان آمیخته با رفتار خاصی است و این وظیفه مدرسه است که این رفتار را تعدیل یا الگوسازی کند و از این طریق است که تطابق رفتارها با ارزش های انسانی و الهی امکان پذیر می شود.
رشد عقلانی: ذهن آماده دانش آموز در ارتباط با روح و جسمش زمینه ای را ایجاد می کند که پایه اولیه آموزش در این دوره تحصیلی می شود. شاید بتوان مهم ترین نقش مدارس ابتدایی را در عقلانی کردن و ظهور تفکر در دانش آموزان به حساب آورد. فعالیتی که اگر دقیق شناخته شود، زیربنای بسیاری از فعالیت های دیگر خواهد بود. در این بررسی نمی توان از کوشش ها و تلاش های بسیاری از مدارس موفق در دوره ابتدایی که مرهون مدیران و معلمان موفق هستند چشم پوشی کرد، اگر چه این قبیل فعالیت ها جای تامل دارند.
منابع و مآخذ
- جوادی، م. ۱۳۷۷. بررسی نظرات اولیای دانش آموزان، دانش آموزان و معلمان دوره ابتدایی درباره کتاب های درسی این دوره. مجله تعلیم و تربیت، شماره ۵۳ و ۵۴، صص ۲۹-۶۲.
- رفیع پور، ا و گویا، ز. ۱۳۸۹. ضرورت و جهت تغییرات در برنامه درسی ریاضی مدرسه ای در ایران از دیدگاه معلمان. فصلنامه نوآوری های آموزشی. شماره ۳۳، سال نهم، صص ۹۱-۱۲۰.
- صافی، احمد. ۱۳۹۰. آموزش و پرورش ابتدایی، راهنمایی و متوسطه، سمت، تهران، صص ۱۱۲-۱۱۳.
- علاقه بند، ع. ۱۳۹۰. جامعه شناسی آموزش و پرورش. چاپ اول، انتشارات فروزش. صص ۳۴-۳۵.
- فتحی واجارگاه، ک. آقازاده، م. (۱۳۸۶). راهنمای تألیف کتابهای درسی. تهران: آییژ.
- مشایخ، ف. (۱۳۷۵). فرآیند برنامه ریزی آموزشی. تهران: مدرسه.
- معاونت پژوهش(۱۳۸۲). در جستجوی راهکارهای تدوین متون درسی. تهران: مرکز انتشارات مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی.
- مهدوی، م. ۱۳۹۰. تغییر در برنامه های درسی را از نظر معلمان دوره ابتدایی. پژوهش و نوآوری های آموزشی. صص ۲۸-۳۲.
