تعداد صفحات: ۵۲ | قابل ویرایش
«فهرست مطالب»
عنوان صفحه
چکیده……………………………………….. ۱
فصل اول:کلیات تحقیق…………………………… ۳
مقدمه……………………………………….. ۴
فصل دوم:ادبیات تحقیق………………………….. ۷
تاریخچه روش های تدریس در آموزش جهان…………….. ۸
طرز کار ……………………………………. ۱۰
ارتباط با سایر علوم………………………….. ۱۰
کاربردها……………………………………. ۱۱
چشم انداز…………………………………… ۱۱
روش های نوین تدریس…………………………… ۱۲
روش تدریس معلم………………………………. ۱۲
الگوی تدریس چیست؟……………………………. ۱۵
تعریف روش های تدریس………………………….. ۱۷
الگوی عمومی تدریس……………………………. ۱۸
مفهوم تدریس ………………………………… ۱۹
رویکرد جدید در تدریس ………………………… ۲۱
راهبردهایی برای ارضای نیازهای یادگیری فراگیران….. ۲۱
پرورش یادگیری در دانش آموزان………………….. ۲۲
کمک به دانش آموزان برای انتخاب هدف…………….. ۲۲
ارزیابی فضای کلاس…………………………….. ۲۳
نشانگرهای فضای مثبت در کلاس……………………. ۲۳
نشانگرهای فضای منفی در کلاس……………………. ۲۴
معلم یک سازمان دهنده در عرصه ی تعلیم…………… ۲۴
خصوصیات یک سازمان دهنده خوب…………………… ۲۵
ویژگیهای یک روش تدریس خوب…………………….. ۲۶
تأکید بر استفاده از روشهای فعال و نوین آموزشی…… ۲۸
مراحل تدریس به روش حل مسأله…………………… ۲۹
مراحل تدریس روش بحث گروهی…………………….. ۳۱
مراحل تدریس روش پرسش و پاسخ ………………….. ۳۲
مراحل تدریس روش بارش مغزی ……………………. ۳۳
مراحل تدریس به روش تقسیم موضوع ……………….. ۳۵
مراحل تدریس در روش طرح کارای تیم ……………… ۳۶
فصل سوم:روش تحقیق …………………………… ۳۷
روش تحقیق ………………………………….. ۳۸
گردآوری داده ها و اطلاعات تحقیق ……………….. ۳۹
فصل پنجم:نتیجه گیری و پیشنهادات تحقیق …………. ۴۰
نتیجه گیری …………………………………. ۴۱
پیشنهادات تحقیق …………………………….. ۴۴
منابع و مآخذ ……………………………….. ۴۵
چکیده
یکی از مشکلات مهم و اساسی در نظام آموزش و پرورش خصوصاٌ در کشور ما، به کار نگرفتن شیوه های نوین تدریس در آموزش است. به همین سبب کیفیت آموزشی از سطح مطلوب برخوردار نیست و دانش آموزان علاقه زیادی به تحصیل نشان نمی دهند. یکی از دلائل آن عدم آشنایی معلمان با شیوه های نوین تدریس است.
پیشرفت روز افزون علوم و تحقیقات گوناگون در حیطه های مختلف حاکی از آن است که اطلاعات بشر روز به روز افزایش می یابد و مطالب جدیدی به دست می آید.امروزه هر فرد بشر ناچار از استفاده یافته های جدید است .
روش تدریس فعال ونوین که در آن مشارکت دانش آموز و معلم را می طلبد و به جای انتقال مطالب به دانش آموز ، به افزایش توانایی یادگیرنده دز قزآیند یادگیری عنایت دارد.
به دلایل متعدد از جمله تاکید براصولی از کلیات نظام آموزش و پرورش کشور و اهداف دوره های تحصیلی ، نگرش های جهانی ، رشد روز افزون تحقیقات ، سرعت فن آوری و تکنولوژی ، ضرورت کار بست تدریس فعال را می طلبد.
ادیان و رهبران مصلح اجتماعیی نیز تاکید بر نوعی فعال سازی ذهن و جلوگیری از تقلید کورکورانه در اصول و روشهای زندگی دارند، لذا آموزش و تدریس های متکی بر روشهای فعال خود گامی است در اشاعه و ترویج علم و پرورش انسانهای آزاد و آگاه که می تواند در توسعه و فناوری مثمر ثمر باشد.
در روش تدریس فعال سعی بر این است که فراگیر خود در کسب مفهوم سهیم باشد و از طرق مختلف به فعالیتهای ذهی ، علمی، فردی و گروهی دادار گردد ، به عبارت دیگر ، محتوا روی درگیر شدن دانش آموزان در کسب تجارب یادیری تاکید داشته و آنان را فعال می سازد.
مقدمه
برای رویا رویی با انبوه چالشهایی که آینده در دل خود پنهان داشته است ، جامعه بشری در تلاش برای رسیدن به آرمانهایی چون صلح ، آزادی و عدالت اجتماعی ، آموزش و پرورش را سرمایه ای اجتناب ناپذیر می داند.
با توجه به پیشرفت تکنولوژی و تغییرات مداومی که به وجود می آیدباید شرایط تغییر درهر جامعه ای ایجاد شود. شرط اولیه هر تغییری شناخت و آگاهی است ، که به دنبال آن باید کار با برنامه ریزی برای دست یابی به اهداف مطلوب صورت بگیرد.
اهمیت و ثمر بخشی روشهای تدریس و یادگیری بهتر همواره مورد نظر دانشمندان و محققین علوم تربیتی بوده است از آغاز قرن بیستم توسط مومان و لای و سپس کلاپارد، ماریا منتسوری ، جان دیویی ، هربارت ، ثورندایک و همکارانش و ….در بسیاری از کشورها مطالعات زیادی به مدت چهل سال در مورد ثمر بخشی میزان روشهای آموزش در کلیه دروس انجام گرفت ( افشار، ۱۳۶۸، ص ۱۸۳).
تاریخچه مطالعات نشان می دهد روشهای تدریس چه در پیشرفت تحصیلی دانش آموزان و چه در ایجاد انگیزه و رضایت خاطر ، پرورش شخصیت ، رشد خلاقیت آنان موثر است ، وظیفه معلمان در فرآیند تدریس تنها انتقال واقعیت های علمی به دانش آموزان نیست بلکه باید موقعیت و شرایط مطلوب یادگیری را فراهم نمایند و چگونه اندیشیدن و چگونه آموختن را به شاگردان بیاموزند.
یعنی کار معلم نه تنها انتقال دانش ، بلکه پرورش توان تفکر منطقی و پرورش شخصیت سالم است و معلمان موفق برای شاگردان خود تنها عرضه کننده مطالب تخصصی نمی باشند بلکه شاگردان خود مطالب شناختی و اجتماعی و نحوه استفاده موثر از آنها را می آموزند ،در آموزش و پرورش نقش نیروی انسانی به خصوص معلم از مهمترین عوامل موثر در رشد و توسعه کیفی و محتوایی تربیت به شمار می آید .( معیری ، ۱۳۷۱ ، ص ۹۸ ).
تاریخچه روشهای تدریس در آموزش جهان
روشهای تدریس و آموزش در جهان سابقه ای به بلندی تاریخ بشری دارند. در گذشته های دور که تعلیم و تربیت محدود بود ، اقوام بدوی با روش های علمی راههای به دست آوردن خوراک ، تهیه پوشاک و پناهگاه را می آموختندو تربیت های دینی و اخلاقی واجتماعی هم با شرکت در مراسم جشن های قبیله ای صورت می گرفت . بنابر این می توان روش آموختن در این دوره از تاریخ بشر را روش تقلیدی وعلمی نامید.
در تربیت دینی به تدریج طبقه ای به نام روحانیان پدید آمدند که نخستین معلمان تاریخ بشر محسوب می شدندو تا قرن ها آموزش و پرورش حق ویژه و تحت نظارت آنان بوده است ، با پیدایش طبقه مذکور و اختراع خط و تدوین ادبیات مذهبی روش های آموزش متحول و آموزش های نظری بر آموزشهای علمی که در خانه انجام می شدو آموزش های نظری که طبقه روحانی ضمن اجرای مراسم دینی عهده دار آن بودند انجام می شد.
از حدود قرن پنجم قبل از میلاد تا اوایل قرن بیستم میلادی در کشورهای متمدن جهان مانند اروپا و چین بر آموزش زبان ادبیات و دین تاکید می شد. در اروپا آموزش زبان و ادبیات تا قرن اول قبل از میلاد به صورت بلاغی یا معانی بیان و نیز به روش سقراطی صورت می گرفت و از زمان سقراط تا ۸۰۰ سال پس از آن روش تدریس زبان و ادبیات غربی پایدار باقی ماند.
در اروپاهدف عمده آموزش زبان و ادبیات ، پرورش سخنوری بود که این مهارت در سه زمینه ی دستور زبان ، سبک بیان و فصاحت سبک می شد . سابقه ی زبان و ادبیات فضیلت های اخلاقی را مانند حرمت نهادن به دیگران و مسئولیت پذیری اجتماعی می آموختند.
طرز کار
تدریس یک فرایند است و عوامل بی‌شماری در آن نقش دارند که همه آنها قابل مطالعه و کنترل نیستند، پس معلم باید چهار چوبی کوچک و محدود از فرایند تدریس را به عنوان الگو انتخاب کند و مورد تحلیل و شناسایی قرار دهد تا بتواند در موقعیت مناسب در محدوده آن چهارچوب ، فعالیتهای آموزشی خود را سازماندهی کند و روشهای مناسب تدریس را انتخاب و اجرا نمایند. البته الگوی تدریس بستگی به نوع آگاهی معلم از فلسفه و نگرشهای تعلیم و تربیت خواهد داشت.
آن نگرشها و باورها اساس انتخاب فعالیت او را در این زمینه تشکیل خواهد داد. بطور خلاصه طرز کار معلم در این مورد عبارت است از: انتخاب چهار چوبی محدود از فرایند تدریس به عنوان الگوها تجزیه و تحلیل ان و در نهایت انتخاب یک الگوی تدریس با توجه به موقعیت و در نظر داشتن فلسفه‌ها و نگرشهای مهم در تعلیم و تربیت.
شیوه های نوین تدریس
روش تدریس معلم در کنار شرایط و امکانات آموزشی نیرویی انسانی و بویژه معلم ، از مهمترین عوامل تشکیل دهنده محیط‌های آموزشی است. تاثیر موقعیت و امکانات مناسب بر هیچ فردی پوشیده نیست. اما امکانات و تجهیزات بدون وجود معلم کارایی لازم را نخواهد داشت. معلم با شناخت امکانات به تجهیز مناسب محیط آموزشی می‌پردازد. محیط و امکانات آموزشی را سازماندهی می‌کند، موقعیت آموزشی مناسب را بوجود می‌آورد و با شناخت استعداد ، علایق و توانایی شاگردان ، آنان را در طریق صحیح یادگیری هدایت می‌کند.
البته چنین نقشی به دانش و اعتقادات معلم بستگی دارد. اگر چه کنجکاوی و ارضای آن را بدیهی ترین احتیاجات شاگردان است. اگر معلم با نظریه ها و اصول یادگیری آشنا نباشد و تدریس را فقط انتقال واقعیت‌های علمی بداند و تجارب یادگیری را منحصر به نشستن در کلاس ، گوش دادن و حفظ کردن مطالب شنیده شده یا نوشته شده در کتاب تصور کند، مسلم است که در تقویت کنجکاوی و پرورش استعداد و تفکر علمی شاگردان چندان موفقیتی به دست نخواهد آورد. زیرا شاگرد که همواره علاقمند به فکر کردن است. در بررسی عوامل مختلف باید فرصت حرکت و جنبش داشته باشد تا بتواند به هدف‌های آموزشی برسد. یادگیری بدون تلاش و فعالیت و تعامل با محیط صورت نخواهد گرفت.
منابع و مآخذ
۱- آقازاده محرم،راهنمای روش های نوین تدریس بر پایه پژوهش های مغز محوری.
۲.احدیان، محمد و آقازاده، محرم، راهنمای روشهای نوین تدریس برای آموزش و کارآموزی تهران، آیش (۱۳۷۸).
۳-پارسا محمد. روان شناسی یادگیری بر بنیاد و نظریه ها ، ۱۳۷۲ ، انتشارات بعثت ، تهران .
۴-دکتر خورشیدی ، عباس. روشها و فنون تدریس ، چاپ اول ، تهران ، ۱۳۸۱، انتشارات یسطرون
۵- شعبانی .حسن .مهارت های آموزشی وپرورشی انتشارات سمت .
۶- دکتر ذوالفقاری .حسن .راهنمای تدریس کد ۵۱ ناشر ک اداره کل چاپ وتوزیع کتاب های درسی سال ۱۳۸۱ .
۷- رستگار ،طاهره ، مجید ملکان ، آشنایی با یاد گیری از طریق همیاری.
۸- عباسی، محمد رضا(۱۳۷۹)، عناصر ساختاری روش حل مسئله، مجله رشد تکنولوژی آموزشی، شماره۵.
