تحقیق، طراحی و اجرای مصاحبه و مشاهده و پرسشنامه در روش تحقیق

تعداد صفحات: ۳۴ | قابل ویرایش

فهرست مطالب

عنوان                                           صفحه

فصل اول : پرسشنامه

۱-۱-مقدمه …………………………… ۱

۲-۱-جمع آوری اطلاعات از طریق پرسشنامه ……. ۲

۳-۱-تعریف پرسشنامه …………………… ۲

۴-۱-طرحهای مختلف پرسشنامه ……………… ۳

پرسشنامه عادی

فهرست سوالات

راهنمای مصاحبه

۵-۱-انواع اجرای پرسشنامه ……………… ۴

پرسشنامه حضوری

پرسشنامه پستی

پرسشنامه الکترونیک

۶-۱-انواع پرسشنامه …………………… ۵

۷-۱-رهنمودهایی برای طراحی …………….. ۷

نگارش پرسشها

ظاهر کلی پرسشنامه

اصول اندازه گیری

۸-۱-اجرای مقدماتی پرسشنامه ……………. ۹

فصل دوم : مصاحبه

۱-۲-جمع آوری اطلاعات از طریق مصاحبه …….. ۱۱

۲-۲-تعریف مصاحبه ……………………. ۱۱

۳-۲-شرایط لازم برای مصاحبه ……………. ۱۲

۴-۲-انواع مصاحبه ……………………. ۱۲

۵-۲-اشکال خاص مصاحبه ………………… ۱۵

۶-۲-انواع مصاحبه ……………………. ۱۶

۷-۲-معایب مصاحبه ……………………. ۱۷

۸-۲-محدودیتهای مصاحبه ………………… ۱۸

عوامل مربوط به مصاحبه کننده

عوامل مربوط به مصاحبه شونده

عوامل مربوط به موقعیت

۹-۲-نحوه ثبت اطلاعات در مصاحبه …………. ۱۹

۱۰-۲-انواع روشهای اجرای مصاحبه ……….. ۲۰

۱۱-۲-نکاتی که رعایت‌ آنها اعتبار روش مصاحبه را بالا می برد .    ۲۰

فصل سوم : مشاهده

۱-۳-جمع آوری اطلاعات از طریق مشاهده …….. ۲۳

۲-۳-تعریف مشاهده ……………………. ۲۳

۳-۳-انواع مشاهده ……………………. ۲۴

۴-۳-عوامل مؤثر بر میزان دقت اطلاعات مشاهده شده   ۲۷

۵-۳-ثبت مشاهدات …………………….. ۲۷

۷-۳-نکات مورد توجه در مشاهده …………. ۲۸

۸-۳-مزایای مشاهده …………………… ۲۹

۹-۳-معایب مشاهده ……………………. ۲۹

منابع و مأخذ ……………………….. ۳۱

مقدمه

همانطور که می دانید اطلاعات برای افراد مهمترین منبع تصمیم گیری می باشد و همچنین محرز است که مصاحبه، پرسشنامه ابزارهای اصلی جمع آوری اطلاعات در تحقیقات می باشد که از طریق این ابزار اطلاعات تفصیلی (کمی و کیفی) مناسبی در اختیار پژوهشگر قرار می گیرد.

در این میان مصاحبه و مشاهده و مسائل از آنجا که تا اندازه ای درگیر قضاوت فرد پژوهشگر راجع به موضوع مورد پژوهش می باشد دارای ظرافت خاصی می باشند در این گزارش بر آنیم تا جنبه هایی از مصاحبه و مشاهده و مسائل مربوط به آن را بررسی کنیم.

جمع آوری اطلاعات از طریق پرسشنامه

پرسشنامه یکی دیگر از روش های جمع آوری اطلاعات در پژوهش زمینه یابی می باشد که پاسخ‌گو خود اجرای مصاحبه را بر عهده دارد و سؤالات تهیه شده را پاسخ می دهد و آن را به نشانی محقق پست می کند.

این روش جمع آوری اطلاعات می توان در مکانهای مختلف و به شیوه های متعدد انجام گیرد و باید سعی شود سؤالات بسیار واضح ومشخص باشد ، چون پاسخ دهنده خود نقش مصاحبه کننده را نیز بر عهده دارد.

از آنجائیکه پرسشنامه جنبه خود اجرایی دارد می بایستی به گونه ای طراحی و اجرا شود که پاسخ گو را به جواب دادن ترغیب نماید. (ظهوری ، ۱۳۷۸)

تعریف پرسشنامه

پرسشنامه عبارت است از مجموعه ای از پرسشها که به صورت باز یا بسته (دارای مقیاس) طراحی شده اند تا وضعیت نگرش افراد را نسبت به یک واقعیت از طریق آن ارزیابی شود تکمیل آن می تواند به طریق مراجعه شخصی، پستی یا تلفنی صورت گیرد. (خاکی ، ۱۳۷۹)

پرسشنامه مجموعه ای از سؤالات است که روی یک یا چند برگ یا یک دفترچه نوشته شود پرسشنامه در موارد زیر به کار می رود:

۱- مواردی که محقق به طور دقیق می داند که چه چیزی مورد نیاز است و چگونه متغیر های آن بایستی اندازه گیری شود.

۲- مواردی که امکان کسب داده ها با مصاحبه و مشاهده امکان پذیر نبوده ، دسترسی به منابع داده ها به طور مستقیم میسر نمی باشد.

طرح های مختلف پرسشنامه

پرسشنامه به یکی از صورت های زیر طراحی می شود :

الف: پرسشنامه عادی : بهترین طریقه طراحی پرسشنامه است که به این صورت است که تعدادی سؤال به دنبال هم طرحی می شود و جاب آنها نیز به دوصورت است یا جواب بسته که پاسخگو جواب صحیح را انتخاب می کند و یا جواب باز است و پاسخگو در جای خالی وضع شده جواب را می نویسد . پرسشنامه عادی خود به دو صورت است:

۱- پرسشنامه با نام                 ۲- پرسشنامه بی نام

ب:‌ فهرست سؤالات :

سؤالات توسط پرسشگر مطرح می شود

و پاسخگو سؤال را جواب می دهد و پرسشگر آنرا می نویسد تجزیه و تحلیل این پرسشنامه بسیار مشکل می گردد (ممکن است نوشت جوابها نیز به پاسخگو محول گردد).

اجرای پرسشنامه الکترونیک

تکمیل پرسشنامه On Line با اتصال میکرو کامپیوتر ها به شبکه هاب رایانه ای برای پاسخ دهنده گان میسر است همچنین می توان دیسک داده ها را برای پاسخ دهندگانی که از رایانه شخصی استفاده می کنند ارسال کرد. (شیرازی و صائبی، ۱۳۸۱)

منابع و مآخذ

1. – بست ، جان ؛ روش‌های تحقیق در علوم تربیتی و رفتاری ؛ ترجمه دکتر حسن پاشا شریفی  دکتر نرگس طالقانی ؛ تهران ، انتشارات رشد ، ۱۳۷۹.
2. – خاکی ، غلامرضا ؛ روش تحقیق در مدیریت ؛ تهران ، مرکز انتشارات علمی دانشگاه آزاد اسلامی؛ ۱۳۷۹ .
3. – داور ، علی ؛ مبانی نظری و علمی پژوهش در علوم انسانی و اجتماعی ؛ تهران ، انتشارات رشد ، ۱۳۷۴.
4. – ریاحی ، غلامحسین ؛ آشنایی با اصول روش تحقیق ، تهران ، نشر اشراقیه ، ۱۳۷۰.
5. – ظهوری ، قاسم ؛ کاربرد روشهای تحقیق علوم اجتماعی در مدیریت ، تهران‌. انتشارات میر ، ۱۳۷۸.
6. – مورز ، س . ک و کالتون ، ج ؛ روش تحقیق ، ترجمه دکتر کاظم ایزدی ، تهران‌. انتشارات کیهان، ۱۳۷۱ .
7. – نبوی ، بهروز ؛ مقدمه ای بر روش تحقیق در علوم اجتماعی ، تهران ، انتشارات فروردین ، ۱۳۷۴.