تعداد صفحات: ۱۱۹ | قابل ویرایش
فهرست
عنوان …………………………………………………………………….صفحه
چکیده ………………………………………………………………………۱
مقدمه ……………………………………………………………………….۲
فصل اول : کلیات
اهمیت و ضرورت تحقیق …………………………………………………………۵
اهداف تحقیق …………………………………………………………………۷
اهمیت و ضرورت مشارکت اجتماعی زنان …………………………………………..۸
تفسیر انسان در مشخص کردن جایگاه زن …………………………………………۱۰
فصل دوم : شخصیت زن
نگاه اسلام به حقوق زن و مرد ……………………………………………………۱۳
ضرورت توجه به تفاوت تربیت دختران و پسران در تعلیم و تربیت اسلامی …………………۱۵
حقوق مشترک و مساوی زن و مرد از دید قرآن ………………………………………۲۰
اصول شخصیت زن از نگاه اسلام …………………………………………………۲۴
خانواده رکن اساسی …………………………………………………………..۲۷
فصل سوم : جایگاه زن در مکاتب مختلف
جایگاه و شخصیت زن در مکاتب غربی و اندیشه منحط فمینیسم ……………………..۲۹
تاریخچه فمینیسم ……………………………………………………………..۳۱
آسیب ها و انحرافات فمینیسم …………………………………………………..۳۵
مولفه های شناخت زن در روانشناسی غرب …………………………………………..۴۶
نکات مهم ………………………………………………………………….۴۹
فصل چهارم : حجاب اسلامی
تاریخچه حجاب ………………………………………………………………..۵۳
ریاضت و رهبانیت …………………………………………………………….۵۴
عدم امنیت ………………………………………………………………….۵۶
حجاب در آیین اسلام …………………………………………………………..۶۲
قوانین اسلامی در تعالی جایگاه زن ………………………………………………۶۵
فصل پنجم : زن در سایر آیین ها …………………………………………………۶۸
زن در سایر آیین ها ……………………………………………………………۶۹
جایگاه اجتماعی زن در اروپا ……………………………………………………۷۲
زن در ایران ………………………………………………………………….۷۳
فصل ششم : کلام آخر
کلام آخر ……………………………………………………………………۷۶
پیشنهادات ………………………………………………………………….۷۹
محدودیت ها ………………………………………………………………..۷۹
منابع و ماخذ …………………………………………………………………۸۰
چکیده
پوشش و حجاب پدیده‌ای چند بعدی است. از یک سو مقوله‌ای اخلاقی، دینی و معرفتی است و از سوی دیگر پدیده‌ای اجتماعی، فرهنگی، سیاسی و… می‌باشد. ابعاد مختلف این پدیده به گونه‌ای در هم تنیده‌اند که نمی‌توان در خصوص ابعاد و آثار اجتماعی آن به تحقیق پرداخت و ابعاد باطنی، «مبانی اعتقادی» و ایدئولوژی مذهبی را نادیده گرفت.
نتیجه مطالعات این پژوهش نشان می‌دهد پنج زیر مجموعه فرهنگی به صورت کلان از نگرش‌های باطنی افراد اقتباس می‌شود که مسیر انتخاب پوشش و حجاب ظاهری را در جامعه زنان تعیین می‌کند. در این نوشتار هر مدل ظاهری در تعاریف مفاهیم مذهبی و استناد به آیات قرآن در مقابل غیر محارم طبقه‌بندی گردیده و برداشت فرد و نگرش وی به پوشش سنجیده شده است.
در جامعه بشری از دیر باز تا کنون ، نظرات و عقاید مختلفی در ارتباط با تفاوت های مرد و زن وجود داشته است . متاسفانه اغلب این تفکرات و تئوری ها بر مبنای برتری مرد بر زن استوار است و هرگز نگاهی واقع بینانه به زن به عنوان نوع بشر نشده است، لذا همواره در طول تاریخ حقوق حقه جامعه زنان تضییع شده و این مسئله بدلایل مختلف من جمله عدم آگاهی زنان و روحیه گذشت و فداکاری که در آنان وجود داشته بسیار عادی تلقی شده و همه از کنار آن براحتی گذشته اند.
اما با ظهور اسلام ، رسول اکرم ( صلی ا… علیه و آله ) با رفتار و گفتارش مقام زن را ارج نهاد و با معرفی برترین و والاترین الگوی زن مسلمان به جهانیان – فاطمه زهرا (سلام ا… علیها ) – ، دیدگاه اسلام را نسبت به (( زن )) تبیین نمود.
مقدمه
زنان و بانوان از ارکان اساسی جوامع بشری اند و عالی ترین نقش سازنده را با عناوین همسر و مادر در دوایر زیستی انسانی دارا می باشند و بدین خاطر است که اگر بانوان در جامعه ای سالم و با کمال و عفت پیشه باشند و از انحرافات بنیان برانداز بدور باشند ،آن جامعه در کمال سلامت اخلاقی و سعادت انسانی خواهد بود . بنابراین بی جهت نیست که دین جاودانی اسلام که دربردارنده تمامی نیازهای بشر مترقی تا پایان قرون تکاملی انسان است اهمیت زیادی به این قشر بزرگ و مهم جامعه داده است.
در این نوشتار سعی بر این است تا با بیان مقدماتی از دیدگاه نسبت به زن و جایگاه مادی و معنوی او در جوامع بشری از دیروز تا امروز به نقش و جایگاه زن در عرصه فعالیتهای معنوی و تأثیر آن بر نسل آینده بپردازیم .
امروزه تبلیغات وسیع فرهنگی فاسد غرب علیه اسلام ناب محمدی(ص) و نظام مقدس جمهوری اسلامی ایران سبب گردیده تا جوانان با اشکال مختلف تهاجم فرهنگی بیگانگان مواجه شوند که از جمله آنها می توان به مواد مخدر، قرصهای روان گردان ، فیلم ها و cd های مبتذل و پخش برنامه های متعدد تلویزیونی از طریق ماهواره ، سایتهای اینترنتی با مضامین خلاف عفت عمومی و استفاده جوانان از لباسهای محرک و بدن نما و نا متعارف در جامعه ایران اشاره کرد که برخی در اثر جهل و نادانی و آشنا نبودن با فرهنگ غنی اسلامی ایرانی و تعداد نادری در اثر عناد با اسلام و به جهت به فساد کشاندن جوانان ایران زمین و جلوگیری از پیشرفت و تعالی آنان دست به استفاده و ترویج و گسترش اینگونه حربه های فرهنگی در جامعه می زنند.
نگاه اسلام به حقوق زن و مرد
در زمانی که بحث دفاع از حقوق زنان در دنیا مطرح است و نظام امپریالیسم جهانی با حمایت و پشتوانه فکری اندیشه پلید صهیونیسم جهانی سردمدار این مکتب است، توجه به نگاه اسلامی به زن و تعریف کرامت و انسانیت او در قرآن و روایات بیش از پیش ضرورت می یابد. تا با شناخت شخصیت حقیقی زن، او را به کرامت و منزلت انسانی اش نزدیک تر کرد.
شناخت حقیقت وجودی زن به عنوان نیمی از پیکره جامعه بشریت به اندازه شناخت انسان اهمیت دارد. مسأله انسان شناسی در خلقت زن، مأموریت زن و نقش زن در حیات انسانی و تفاوت های او با مرد و همچنین تفاوت دیدگاه اسلام با بینش غربی در این موارد، برای طراحی نظام تعلیم و تربیتی که باید متناسب با خصوصیات ذاتی و فطری دختران چه از لحاظ فیزیکی و چه از جهت عاطفی باشد امری ضروری و اجتناب ناپذیر است.
با توجه به مطالب فوق، ضرورت بحث حاضر روشن می شود. آن چه در عصر حاضر، طرح مسئله زن را حساس تر و پر جاذبه تر ساخته است، برخورد دوگانه نظام سرمایه داری غرب در برابر این پدیده فرهنگی- اجتماعی است.
غرب از یک طرف با طرح شعارهای فریبنده مثل آزادی زن و دفاع از حقوق زن، در میان ملت‌های جهان داعیه عدالت خواهی و ظلم ستیزی دارد و از سوی دیگر، سخت ترین و بیشترین ستم ها را بر پیکره زن وارد می سازد.
ضرورت توجه به تفاوت تربیت دختران و پسران در تعلیم و تربیت اسلامی
نظام تعلیم و تربیت اسلامی متشکل از منابع، مبانی، اهداف، ساختار، برنامه، روش، شاخه ها و ارزشیابی است. با توجه به اینکه نیمی از جامعه بشریت را زنان تشکیل می دهند لذا بررسی جایگاه زن و تعیین حقوق او در این عرصه امری ضروری و اجتناب نا پذیر است. برای درک بهتر این مفهوم، به تبیین نقش زن در هریک از عناصر نظام می پردازیم.
مبانی تعلیم و تربیت اسلامی، ترجمه کارشناسی منابع به متون و مفاهیمی است که تمامی ارکان و اجزای مفاهیم نظری تعلیم و تربیت اسلامی را بتوان از آن استخراج کرد. معرفی حقیقت زن و نقش زن در حیات انسانی و جایگاه زن در جامعه و حقوق او از دیدگاه اسلام به عنوان یکی از عناوین اصلی در مبانی تعلیم و تربیت اسلامی مطرح است.
در بحث اهداف و فلسفه تربیت باید به انتخاب محتوا و اهداف تفصیلی آموزشی و تربیتی بر اساس نیازسنجی و روانشناسی دختران و پسران توجه شود. برای این امر باید گوهر وجودی زن و نقش انسان ساز او در تربیت نسل بشر شناخته شود تا با ارائه محتوای متناسب با آن به تربیت زنانی که خود اول معلم بشریت هستند و در آینده تربیت نسل بشر را بر عهده بگیرند.
نگاه اسلام به حقوق زن و مرد
در نگاه اسلامی، زن و مرد در عنصر وجودی خلقت و در انسانیت یکی هستند. خداوند متعال زن را از همان عنصر مرد آفرید تا دوگانگی و عدم سنخیت و یا تضاد اساسی بین ایشان پدید نیاید. زن و مرد در کسب مقامات انسانی و ملکوتی به صورت یکسان و مساوی شامل رحمت و عنایت پروردگار هستند و حساب و پاداش یا عقاب در مورد هر دو به صورت یکسان اعمال می شود.
ولی ابزار حیات و مأموریت هر یک در دنیا برای ایشان متفاوت است و زمینه‌ها و استعدادها و روشهای کسب مقامات انسانی و ملکوتی ایشان متفاوت وضع شده است یعنی با توجه به تفاوت های تکوینی زن و مرد، قوانینی متناسب با نظام تکوینی آنها تعریف شده است.
زن از آن جهت که زن است و مرد نیز از آن جهت که مرد است در جهاتی همانند نیستند، زیرا در آفرینش و طبیعت، یکنواخت نیستند. از این رو با تساوی کاملی که در انسانیّت دارند و از ارزش یکسانی برخوردارند، از جهت مسائل حقوقی، وظایف، تکالیف، مجازات ها و… وضع مشابهی ندارند.
اسلام با تساوی حقوق زن و مرد مشکلی ندارد بلکه تشابه کامل حقوق این دو را نمی پذیرد. با توجه به تفاوت فیزیکی و روانی زن و مرد در خلقت، نمی توان حقوق برابر و مساوی برای آنان در نظر گرفت چرا که بسته به توانایی ها و قابلیت های زن و مرد چه از لحاظ نیروی بدنی و چه از لحاظ روانی حقوق و وظایفی برای آنان تعریف شده است.(امینی ،۱۳۷۲)
منابع و ماخذ
۱ـ امینی، ابراهیم، اسلام و تعلیم و تربیت، تهران، نشر انجمن اولیا و مربیان، ۱۳۷۲.
- بهشتی سعید، احمدی نیا مریم، مقاله تبیین و بررسی نظریه تربیتی فمینیسم و نقد آن از منظر تعلیم و تربیت اسلامی
۳ـ جان دی کرومبولتز، هلن،دی،کرومبولتز، تغییردادن رفتارهای کودکان و نوجوانان، ترجمه یوسف کرمی، تهران، فاطمی، ۱۳۷۵.
- چراغی کوتیانی اسماعیل، ۱۳۸۸، خانواده، اسلام و فمینیسم: تبیین رویکرد اسلام و فمینیسم به کارکردهای خانواده – تهران: مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی (ره)
- دانشنامه قرآن کریم، مشکات، نسخه ۱، موسسه فرهنگی و اطلاع رسانی تبیان
- رضایی منش، پروین،۱۳۸۹،هویت مردانه برای زنان و تامین نیروی کار ارزان، روزنامه رسالت، شماره ۷۲۲۶ به تاریخ ۲۳/۱۲/۸۹، صفحه ۱۸ (حرف امروز)
- زاهدی، مرتضی، ۱۳۸۵، نظریه تربیتی اسلام، تهران: انتشارات موسسه فرهنگی صابره
- زاهدی مرتضی،۱۳۸۲، تقابل اسلام با فمینیسم درباره نقش زن در حیات انسانی، مجموعه سخنرانیها در ایام فاطمیه، مرداد ۱۳۸۲ در محل موسسه فرهنگی صابره(س)
- زاهدی مرتضی،۱۳۸۹، جزوات مربوط به دوره آموزشی “مدیریت و تربیت انسان در تعلیم و تربیت قرآنی”، ترم اول تا سوم
۱۰ـ سادات، محمدعلی، راهنمای معلم (ویژه معلمان دینی)، تهران، وزارت آموزش و پرورش، ۱۳۷۱.
۱۱ـ سادات، محمدعلی، راهنمای آموزش تعلیمات دینی در مدارس، تهران، چاپ و نشر ایران، ۱۳۷۳.
