تعداد صفحات: ۱۰۶ | قابل ویرایش
مقدمه
نگرش : ۱) ارزیابی ذهنی از امری و طرز تفکر نسبت به آن ۲) نگاه ، نظر ۳) ملاحظه ، رعایت ۴) دقت ، توجه.
دین : آیین ، کیش ، مذهب ، اعتقاد ، ایمان ، راه ، روش ، پاداش ، فرمانبرداری ، خضوع ، پیروی ، اطاعت ، تسلیم و جزا.
نگرش دینی : نگرش دینی ، مجموعه ای از اعتقادات ، احساسات و اعمال فردی یا جمعی است که حول مفهوم حقیقت غائی را می توان بر حسب تفاوت ادیان با یکدیگر ، واحد یا متکثر ، مشخص یا نا مشخص ، الوهی یا غیر الوهی و نظیر آن تلقی کرد ، به هر نوع ایمانی که هر کس نوعی گرایش برای باور داشتن به آن احساس کند حتی اگر قابل اثبات یا تکذیب نباشد حقانیت و اعتبار می بخشد ، بعد اعتقادی یا باورهای دینی عبارتند از باورهایی که انتظار می رود پیروان آن دین بدانها اعتقاد داشته باشند.
نگرش دینی مثبت : اولاًدینداری همراه است با مجموعه ای از نگرش ها ، اعتقادات و محوری ترین اعتقادات در این زمینه اعتقاد به وجود خداوند ، نقش خداوند در هستی و وحدانیت خداوند است. دوم این که هر دینی با مناسکی ( فردی – اجتماعی ) همراه است و در مورد اسلام انجام فریضه نماز یکی از محورهای مهم در دینداری است.
بیان مسأله
با توجه به این که میان دانشجویان نگرش های متفاوتی ( مثبت و منفی ) نسبت به دین وجود دارد و هم چنین دارای درجات متفاوتی از تفکر انتقادی هستند ، بنابراین در رابطه با این که آیا با (مثبت و منفی) بودن نگرش دانشجویان تفکر انتقادی آنها مثبت و منفی می شود ؟ می خواهم در این رابطه اطلاعاتی به دست آورم و بررسی کنم .
نگرش چیست؟
ارزیابی ذهنی از امری و طرز تفکر نسبت به آن ، ۲) نگاه ۳) ملاحظه ، رعایت ( دکتر حسن انوری ، ۱۳۸۲ ، ص ۲۴۷۵)
نگاه کردن ، دیدن ، نگریستن ، نگاه ، نظر ، بینش ، مشاهده ، ملاحظه ، دقت ، توجه ، نظر و اتصال در کواکب. ( نصرالله آژنگ ، ۱۳۸۱، ص ۱۷۱۴)
نگریستن ۱) نگاه ، نظر ۲) ملاحظه ، رعایت ۳) دقت و توجه . ( دکتر محمد معین ، ۱۳۸۰، ص ۱۱۲۸)
از نظر لغوی دین به معنای ملت ، مذهب ، کیش ، آیین و… آمده است . ( عمید ، ۱۳۵۳ ، ص ۹۲).
نگرش نظامی از باورها و اعمال نسبت به امور مقدس است . نگرش مذهبی ایستاری معطوف به امور مقدس است . که در دو بعد دینی شناسی و دین باوری تعریف می شود . که در آن فرد با توجه به قدرت معنوی ، قدرت دنیوی را تقدیس و تعدیل می کند و به او گوشزد می نماید که سلسله مراتب استعدادها در قبال سلسله مراتب شایستگیهای اخلاقی و دینی چیزی نیست . این نگرش موجب توجه به قدرت معنوی گشته و به سبب آن احتمال و اطمینان فرد ، سازگاری وی با جامعه تأمین می گردد. (به نقل از ضرابیها ، ۱۳۸۲)
نیز نگرش مذهبی را این گونه تعریف می کنند ، که عبارتست از ” اعتقادات منسجم و ۀ یکپارچۀ توحیدی که خداوند را محور امور دانسته و ارزشها ، اخلاقیات ، آداب و رسوم و رفتارهای انسان را با طبیعت ، یکدیگر و خویشتن تنظیم می کند ” به علاوه ویلیام جیمز معتقد است که احساسات مذهبی ، احساساتی است که دارای طبیعت واحدی نیستند ، بلکه آنها هم دسته ای از احساسات مختلف می باشند ، مانند ترس مذهبی ، عشق مذهبی ، وحشت مذهبی و نشاط و سرور مذهبی.
دین چیست؟
آیین ، کیش ، مذهب ، اعتقاد ، ایمان ، راه ، روش . ( نصرالله آژنگ ، ۱۳۸۱ ، ص ۵۷۸ )
۱)مجموعه عقاید ، آموزش ها ، دستورالعمل هایی که به وسیله شخصی ، به ویژه پیامبر ارائه شده است و معتقدان به مقتضای آن رفتار می کنند . دین اسلام ، دین بودا ، دین مسیح
۲)مجموعه ای از عقاید دربارۀ انسان ، جهان ، و مبدأ وجود به ویژه خدا و یا خدایان ، دین های نخستین مانند خورشید پرستی . ( دکتر حسن انوری ، ۱۳۸۲ ، ص ۱۰۹۶ ) پاداش ، کیش . ( حسن عمید ، ص ۱۳۳ و ۲۹۲ ) متدین ، دین دار ، پایبند به دین . ( دهخدا ، ۱۳۵۱ ، ص ۵۷۵ )
دین در لغت به معنای فرمانبرداری ، خضوع ، پیروی ، اطاعت ، تسلیم و جزا و در اصطلاح مجموعه عقاید و قوانین و مقرراتی است که خداوند از طریق پیامبران برای هدایت و سعادت انسانها نازل فرموده و دارای ابعاد مختلفی نظیر بعد شناختی و آموزه ای ، اخلاقی ، فردی ، عبادی ، حکومتی ، اقتصادی ، حقوقی و جزایی ، احساسی و روانی و آرمانی است . اگر چنین دینی بدون تحریف باشد ، دین حق و اگر بخشی از آن تحریف شده باشد ، دین باطل نام می گیرد.
منابع و مأخذ
۱)سبحانی ، جعفر و محمدرضایی ، محمد ، ( ۱۳۸۷ ) ، اندیشه اسلامی ۲ ، قم ، دفتر نشر معارف.
۲)هیک ، جان ، (۱۳۷۲ ) ، فلسفۀ دین ، تهران ، انتشارات بین المللی الهدی.
۳)عمید زنجانی ، عباسعلی ؛ ( ۱۳۵۴ ) ، پیوند مذهب و انسان ، انتشارات برهان .
۴) مصفا ، محمد جعفر؛ ( ۱۳۸۶ ) ، انسان در اسارت فکر، تهران ، ناشر پریشان .
۵) سراج زاده ، حسین ؛ دینداری نسل های قدیم و جدید ، فرهنگ و پژوهش ، شمارۀ ۱۵۸.
۶) محمد رضایی ، محمد ؛ نقد :”عقل واعتقاد دینی” . قبسات ، شمارۀ ۲۳.
۷) حسینی ، مالک ؛ عقل و اعتقاد دینی ، نمایه پژوهش ، شمارۀ ۹۸.
۸) نویدی ، احمد و عبداللهی ، حسین ؛ ( ۱۳۸۰ ) ، بررسی رابطۀ بین افسردگی و التزام عملی به اعتقادات اسلامی ، تهران ، فصلنامۀ تعلیم و تربیت ، شمارۀ ۲.
