پایان نامه تأثیر شرایط فیزیکی نیروی انسانی بر کیفیت کاری کارکنان

تعداد صفحات: ۱۰۴ | قابل ویرایش

چکیده

این مقاله به بررسی یکی از عوامل مهم نگهداری کارکنان یعنی ایمنی و سلامت حرفه‌ای می‌پردازد. در ابتدا تعریف و مفاهیم مربوط ارائه می‌شود و سپس روش‌های متداول بررسی و اقدام در زمینه بهداشت و ایمنی محیط کار نام برده شده و به قوانین ایمنی و سلامت حرفه‌ای در ایران اشاره می‌گردد. همچنین فرهنگ، سخت افزار و سیستم‌ها که عوامل کلیدی در ایمنی و سلامت حرفه‌ای هستند مورد بررسی قرار می‌گیرند. مواردی راهنما به منظور ارزیابی عملکرد ایمنی و سلامت ارائه می‌شود. انواع برنامه‌های ایمنی بر مبنای مشوق و برمبنای رفتار تحلیل می‌شوند.

بعد از این مطالب استرس مرد بررسی قرار می‌گیرد. پس از تعریف استرس و عوامل بوجود آورنده آن، عواملی که بر آن اثر گذاشته و از آن اثر می‌پذیرند، بررسی شده و سپس راهکارهایی در چارچوب مدیریت استرس برای بهینه کردن آن ارائه می‌شود. از این رو جهت دستیابی به این هدف فرضیات پژوهش به صورت زیر تعریف شده اند:

فرضیه کلی:

شرایط فیزیکی نیروی انسانی بر کیفیت کاری کارکنان تاثیر مثبتی دارد.

مقدمه

امروزه شتاب تغییرات  در  سطح جهانی بسیار زیاد است و به همین دلیل سازمانها باید همگام با این تغییرات پیش بروند و خود را با این تغییرات وفق بدهند و حتی از آنها پیشی بگیرند. بهره‌وری مفهومی است حامع و کلی که افزایش آن به عنوان یک ضرورت ، جهت ارتقای سطح زندگی انسانها و ساختن اجتماعی مرفه‌تر که هدفی ملی برای همه کشورهای جهان است ، همواره مدنظر صاحبنظران مدیریت، سیاست و اقتصاد است .

به همین دلیل یکی از مزیتهای رقابتی سازمانهای امروزی داشتن بهره‌وری بالا است و بهره‌وری  مقوله ای نیست که تاریخ گذشته شده باشد بلکه دائماً بایستی مورد توجه و نظر سازمان باشد، و همگام با روند تغیرات مدیران سازمانی باید از سازو کارهای مناسب برای افزایش بهره‌وری استفاده بکنند.

آنچه در سازمان خمیرمایه و پایه و اساس بهره‌وری محسوب می‌شود،بهره‌وری نیروی انسانی است، در صورتی که انسانها در فکرو اندیشه بهره‌ور باشند به راحتی می‌توانند از سایر منابع موجود در سازمان برای افزایش بهره‌وری به شکل بهترین ترکیب استفاده بکنند. یکی از مقوله هایی که در دهه‌های اخیربه منظور افزایش بهره‌وری نیروی انسانی مطرح شده است ،کیفیت زندگی کاری(Q.W.l) می‌باشد.

بیان موضوع تحقیق

کیفیت زندگی کاری عبارت است از میزان توان اعضای یک سازمان کاری در برآورده نمودن نیازهای مهم فردی خود در یک سازمان از طریق تجربیات خود. بهره‌وری عبارت است از به دست آوردن حداکثر سود ممکن از نیروی کار ،توان،استعداد و مهارت نیروی انسانی ،زمین ،ماشین، پول، تجهیزات،زمان و مکان برای ارتقاء سطح رفاه جامعه(ابطحی، ۱۳۷۷ص ۶)

تحقیقات انجام شده قبلی نشان می‌دهد که کیفیت زندگی کاری نقش موثری در بهره‌وری نیروی انسانی در سازمانها دارد و  با توجه به مطالعات اولیه انجام شده محقق در استانداری اصفهان پیش‌فرض این است که بین کیفیت زندگی کاری و بهره‌وری نیروی انسانی بستگی وجود دارد و برای روشن شدن موضوع محقق تلاش دارد تا این کار تحقیقی را انجام دهد، تا نقش مؤلفه‌های کیفیت زندگی کاری بر بهره‌وری نیروی انسانی را بررسی کند.

محیط فیزیکی و رفتار کار

عوامل فیزیکی یعنی متغیرهای سخت ، از عواملی هستند که بر رفتار کار اثر می گذارند . این عوامل بیش از عوامل دیگر ملموس و عینی هستند . در این زمینه دو فرضیه وجود دارد ؛ نخست اینکه اگر فرد بتواند عوامل فیزیکی را در محیط کار خود تحت کنترل و مهار داشته باشد و آنها را به دلخواه تغییر دهد ، احساس ایمنی بیشتر می کند.

منظور آن دسته از عواملی است که به صورت ابزار و وسائل ، فرد با آنها درگیر است . دوم اینکه اگر محیط فیزیکی کار بر طبق سلیقه و رجحان های فرد سازمان و آرایش یافته باشد ، در او احساس لذت و شادی ایجاد می نماید و در نتیجه موجب سهولت کار و لذت بخش بودن آن می گردد .

گرچه تفاوت های فردی موجب ظهور گستره ی وسیعی از رجحانها می شود ، اما می توان لااقل در مقیاس ملی یا منطقه ای به یک سری اشتراکات سلیقه ای دست یافت . این رجحانها ، هم در ارتباط با محیط کار اهمیت دارند و هم در عرضه ی کالا و خدمات .

زیرا هرگاه مردم در انتخاب این عوامل آزاد باشند ، با رجحانهای گوناگونی روبرو خواهیم شد .اما این عوامل فیزیکی که می توانند بر عملکرد فرد نفوذ داشته باشند کدامند ؟ ما به مجموعه متغیرهایی که پیرامون فرد در محیط کار او قرار گرفته و سر و کار آنها با حواس است و از این طریق می توانند با تغییرات خود اثرات فیزیولوژیکی یا روانی بر او ، و در نتیجه بر عملکرد او به جا بگذارند ، عوامل فیزیکی می گوئیم . مهم ترین این عوامل عبارت است از : صدا ، نور، حرارت ، رطوبت و رنگ .( پرهیزکار، ۱۳۷۷ص ۶)

متغیرهای مربوط به صدا

در اولین وهله ، صدا بر تمرکز انسان اثر می گذارد و موجب کاهش آن می شود . تمرکز زمانی کاهش می یابد که ما به محرک دیگری توجه کنیم . اما آنچه که باعث توجه ما به یک محرک می گردد ، دو گروه عوامل هستند :

• گروه اول ویژگی های محرک است که عبارتند از : شدت ، اندازه ، حرکت ، تکرار ، تازگی و تضاد .
• دسته ی دوم ویژگی های فرد توجه کننده است که عبارت است از نیازها ، انگیزه ها ، نگرش ها و تجربه ها و شرایط فرهنگی و اجتماعی فرد . در مورد صدا هر دو گروه عوامل می توانند دخالت داشته باشند ، یعنی هم نوع و چگونگی صدا ، و هم ویژگی های فرد که مربوط به تفاوتهای فردی و گروهی است .

در صوت سه ویژگی مورد بررسی قرار می گیرد ، بسامد ، دامنه و شدت .

بسامد یا طول موج ، زیر یا بم بودن صدا را مشخص می نماید .دامنه یا ارتفاع ، خصیصه ای است که موجب تمیز صدای مولدهای مختلف صوت از یکدیگر می گردد و بالاخره شدت عبارت است از فشاری که یک صدا بر پرده ی گوش وارد می آورد.

منابع و مآخذ

۱-رندال، آر راس و الیزابت ام آلتمایر.۱۳۷۷. استرس شغلی. ترجمه غلامرضا خواجه پور. تهران: سازمان مدیریت صنعتی.

۲-حقیقی، محمد علی. ۱۳۷۹. نظام روابط کار در سازمان. تهران: ترمه.

۳-میرسپاسی. ناصر. ۱۳۷۵. مدیریت منابع انسانی و روابط کار نگرشی راهبردی. تهران: شروین.

۴ـ ساعتچی، محمود، (۱۳۷۰)، روانشناسی در کار، سازمان و مدیریت، انتشارات مرکز آموزش مدیریت دولتی،‌تهران.

۵ـ ساعتچی، محمود، (۱۳۸۱) روانشناسی کار،‌ انتشارات نشر ویرایش، تهران.

۶ـ گنجی، حمزه، (۱۳۷۶) بهداشت روانی، انتشارات ارسباران، تهران.

۷ـ گنجی، حمزه، (۱۳۸۱) روانشناسی کار، انتشارات ارسباران، تهران.
۸ـ مان، نرمان ل. (۱۳۷۸)، اصول روانشناسی، ترجمه محمود ساعتچی، موسسه انتشارات امیرکبیر

۹- امام علی (ع) ، نهج البلاغه. ترجمه شیروانی، تهران: انتشارات نسیم حیات، ۱۳۸۱

۱۰-ابطحی، سید حسین. مدیریت منابع انسانی و فنون امور استخدامی. تهران: انتشارات دانشگاه علامه . طباطبایی، چاپ اول، ۱۳۷۷.