تعداد صفحات: ۱۰۰ | قابل ویرایش
مقدمه
رشد و گسترش نظام‌های آموزش و پرورش ویژگی بارز جامعه‌های عصر ماست.این امر به‌ویژه در دهه‌های اخیر در کشورهای رو به‌توسعه به‌مسأله‌ای مهم مبدل شده‌است. پیامد این رشد روزافزون تبدیل نظام آموزشی به‌سازمانی عظیم و فراگیر است‌که با تعداد کثیری دانش‌آموز سر و کار دارد، وظایف متعدد و متنوعی انجام می‌دهد،معلمان و کارکنان فراوانی با دانش و مهارت‌های گوناگون به‌خدمت می‌گیرد، منابع‌مالی و مادی عظیمی مصرف می‌کند و روی هم رفته اثرات و نتایج دامنه‌داری به‌بارمی‌آورد. گردش کار چنین سازمانی بی‌تردید در گروه هدف‌گذاری و برنامه‌ریزی‌سنجیده و سازماندهی هوشمندانه است و نتیجه‌بخشی فعالیت‌ها و خدمات حساس وخطیر آن نیز مستلزم رهبری و مدیریت اثربخش است.
مدیریت در آموزش و پرورش در ابتدا وظیفه به‌نسبت ساده‌ای تلقی می‌شد که‌شاید تنها شرط لازم برای ایفای آن داشتن تجربه‌ی کار بود. از این رو اداره آموزش وپرورش و مدیریت مدارس معمولا به‌افرادی که از صلاحیت اخلاقی برخوردار بودندو چند سالی سابقه معلمی داشتند، سپرده می‌شد به‌علاوه منظور از مدیریت آموزشی‌تفتیش و بازرسی امور و ایجاد هماهنگی از راه اعمال مقررات، نظارت و کنترل بود(علاقه‌بند، ۱۳۷۷).
مساله اصلی پروژه
دلیل اصلی من از انجام پروژه نشان دادن شیوه های مدیریت منابع انسانی و چگونگی مدیریت بر کارکنان می باشد، زیرا کارکنان و به طور کلی نیروی انسانی هر مؤسسه ای مهمترین سرمایه برای سازمان محسوب می شوند.
امروزه مدیریت به‌درجه‌ای اهمیت یافته است که صاحب‌نظران، قرن بیستم را عصرمدیریت دانسته‌اند و بر این باورند که تحقق اهداف و ایجاد تحول در امور با مدیریت‌صحیح و علمی امکان‌پذیر است. کشور ما نیز به‌دلیل موقعیت خاص جغرافیایی وبرنامه‌هایی که برای بازسازی و نوسازی آن در دست اجرا دارد، به‌مدیریت و مدیران‌توانمند نیاز دارد. در این میان آموزش و پرورش به‌دلیل نقش و رسالتی که بر عهده‌دارد از اهمیت و حساسیت ویژه‌ای برخوردار است (صافی، ۱۳۷۱).
در نظام‌های آموزشی، معمولا افراد از مسیر معلمی به‌مناصب و سمت‌های‌مدیریت و رهبری آموزشی دست می‌یابند و از این رو احتمالا مفهوم درستی ازمدیریت و رهبری در ذهن ندارند. آنها کار مدیریت و رهبری آموزشی را از دیدگاه‌معلمان می‌نگرند. گرچه این نگرش خوب و لازم است ولی کافی نیست. نقش مدیریت‌و رهبری آموزشی باید با توجه به‌همه‌ی عناصر و عوامل مؤثر در محیط آموزشی ایفاشود. از این رو لازم است افرادی که به‌مدیریت مراکز و سازمان‌های آموزشی گمارده‌می‌شوند، به‌دانش و معلومات و نگرش‌ها و مهارت‌های ویژه‌ای مجهز باشند(علاقه‌بند، ۱۳۷۷).
تشریح بیان موضوع پژوهش
امروزه هنر و علم مدیریت را از ظریف‌ترین، دشوارترین و پرثمرترین کارهای‌آدمی می‌دانند و به‌عنوان یکی از شاخص‌های مهم تمدن معاصر و از جمله عوامل‌مؤثردر رشد و توسعه‌ی اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی‌جوامع‌کنونی به‌حساب می‌آورند.
در قرن حاضر اهمیت و اثربخشی این دانش بشری تا آن اندازه است که بعضی‌صاحب‌نظران قرن بیستم را عصر مدیریت و دنیای امروز را دنیای مدیران آگاه‌می‌دانند و علم مدیریت را در اعداد یکی از مهمترین و پیچیده‌ترین رشته‌های علوم‌انسانی به‌حساب می‌آورند، زیرا به‌کمک مدیران توانمند و آگاه به‌اصول، نظریه‌ها وسبک‌های مدیریت و واحد مهارت‌های انسانی، ادراکی و فنی می‌توان چهره‌ی‌سازمان‌های اداری، صنعتی، بازرگانی و آموزشی را دگرگون ساخت و از منابع طبیعی،سرمایه، تکنولوژی و نیروی انسانی حداکثر بهره را برد و با برنامه‌ریزی و سازمان‌دهی‌در هر یک از سازمان‌های مختلف نظم و هماهنگی ایجاد نمود و تحقق اهداف‌دستگاه‌های متفاوت را ممکن ساخت.
اهمیت و نقش مدیریت در کشور ما که از وسعت زیاد و موقعیت جغرافیایی و آب وهوای به‌نسبت مناسب و منابع سرشار طبیعی و نیروی انسانی بالقوه برخوردار است‌بیش از پیش احساس می‌گردد. از بین انواع مدیریت، مدیریت بر سازمان‌های‌آموزشی و پرورشی از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است و نقش استراتژیک دارد.
بررسی تحقیقات پیشین
مدیریت زمان امروزه تحت عنوان زمان سنجی ، مطالعه کار ، ارزیابی زمان وحرکت به کار می رود وبرای اولین بار توسط «فردریک تیلور» ازسال ۱۸۸۳ ، با برخورد سیستماتیک به کار گرفته شده است.وی در آن سالها یک کار مشخص را به عناصری تقسیم نمود وتک تک این عناصر را مورد بررسی قرار داد.
درهمان زمان «فرانگ گلیبرت» نیز تحقیقاتی انجام داد وعناصر اصلی حرکت راپایه ریزی نمود که بعدا به عنوان علم حرکت سنجی شهرت یافت . دراوایل قرن بیستم دانش ویژه ای دربخش مهندسی ومدیریت صنایع توسعه یافت که به بالابردن بازدهی یک سازمان وافرادشاغل درآن سازمان توجه داشت وبالاخره درسال ۱۹۳۰ روش ساده نمودن انجام کار ، با حذف حرکات زاید واندازه گیری زمان انجام کار به شکل مهندسی روشها توسط «مینارد» پایه ریزی شد.
ارزیابی زمان فقط برای تعیین زمان استاندارد به کار می رود وارزیابی حرکت، عمدتا برای بهبود روشهای کارمورد استفاده قرار می گیرد. درواقع هردوجزءمکمل یکدیگر محسوب شده واصطلاح ارزیابی زمان وحرکت با هم ترکیب گردیده وبه صورت یک جا برای افزایش بازدهی وبهره وری به کار گرفته می شوند. ( آتش پور ، ۱۳۷۸)
سبک یا شیوه رهبری
طرح کلی اقدامات رهبر به نحوی که به وسیله کارکنان برداشت می شود، سبک یا شیوه های رهبری نام دارد. سبک رهبری نشان دهنده طرز تفکر،جهان بینی و شخصیت رهبران است. شیوه هایی که در این مبحث بررسی می شوند، از لحاظ اعمال انگیزش ، قدرت ، تولید مداری و یا کارمند مداری با هم تفاوت دارند.(ایران نژاد پاریزی و ساسان گهر،۱۳۸۰ :۴۲۷)
دو وظیفه رهبری(وظیفه مربوط به کارها یا حل مسائل و وظیفه مربوط به حفظ گروه )باید در دو شیوه متفاوت رهبری نمایان گردند(یا اجرا شوند).مدیرانی که بیشتر به حل مسائل می پردازند، امور و کارکنان را بررسی می کنند تا مطمئن گردند تا کارها به صورتی رضایتبخش انجام می شود؛انجام شدن کار(از نظر آنها)از رشد اعضا یا تامین رضایت شخصی افراد بسیار مهم تر است.
مدیرانی که در سبک یا شیوه رهبری به اصطلاح کارمندگرا هستند(یعنی به کارکنان واعضای سازمان توجه بیشتر می نمایند) می کوشند به جای کنترل افراد،بیشتر موجبات انگیزش آنها را فراهم آورند.آنها سعی می کنند تا رفتاری دوستانه داشته باشند و رفتاری بر پایه احترام واطمینان متقابل با اعضا و کارکنان به وجود آورند و به آنان اجازه می دهند در تصمیماتی که بر سرنوشت و کار آنان اثر می گذارد،مشارکت نمایند.بیشتر مدیران دارای مقداری از این شیوه های رهبری هستند،ولی ،هر مدیری بر یکی از این دو دیدگاه تاکید بیشتری می کند.(استونر،فری من،ترجمه پارسائیان و اعرابی،۱۳۷۹: ۸۱۱)
منابع و مآخذ
۱- آتش پور,حمید(۱۳۷۸): مدیریت زمان یا صرفه جویی در وقت ،فولاد,دوره پنجم,شماره ۵۷ ص ۵۴-۵۷
۲- استونر،جیمز ای اف . فری من،آر ادوارد .گیلبرت، دانیل آر(۱۳۷۹). مدیریت ،ترجمه علی پارسائیان و سید محمد اعرابی،دفتر پژوهشهای فرهنگی
۳- افجه،علی اکبر،(۱۳۷۶)،مدیریت زمان در آموزش،اقتصاد و مدیریت،شماره ۳۲
۴- الوانی،مهدی(۱۳۷۵)،استفاده بهینه از زمان در مدیریت،تحول اداری،دوره سوم،شماره ۱۲و۱۳
۵- ایران نژاد پاریزی ،مهدی. ساسان گهر،پرویز. ۱۳۸۰،سازمان و مدیریت از تئوری تا عمل،موسسه عالی بانکداری ایران، تهران
۶-ابزری، مهدی، سرایداریان، حمید. (۱۳۷۶) مدیریت رفتار سازمانی (سازمان، مدیریت و رفتارهای سازمانی)نگرش‌های کاربردی. اصفهان: شرکت فرآیند تحقیق.
۷-افیونی‌زاده، محبوبه (۱۳۷۳). بررسی شرایط انتخاب مدیران مدارس از دیدگاه مدیران و دبیران دبیرستان‌های‌دخترانه شهر اصفهان پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه اصفهان، دانشکده علوم تربیتی
۸-اقتداری، علی محمد. (۱۳۷۰). سازمان و مدیریت. تهران: مولوی.
