پایان نامه شناسایی عوامل موثر بر بهره وری کارکنان شرکت الکتریک خودرو شرق

تعداد صفحات: ۱۰۵ | قابل ویرایش

مقدمه

چند سالی است که بحث پیرامون بهره وری جای خود را در میدان مباحث علمی واجتماعی کشور باز کرده است . در صحنه پرتنش رقابت جهانی وسیر پرشتاب فن آوری ، این سیاستگذران و مدیران افزایش بهره وری را گاه به عنوان هدف، مورد توجه قرار می دهند. بهره وری عبارت است از بدست آوردن حداکثر سود ممکن است از نیروی کار ، توان ، استعداد ومهارت نیروی انسانی، زمین،ماشین، پول،تجهیزات، زمان، مکان و… به منظور ارتقاء رفاه جامعه، به گونه ای که افزایش آن به عنوان یک ضرورت، در جهت ارتقاء سطح زندگی انسانها وساختن اجتماعی مرفه تر همواره مد نظر همه صاحبنظران سیاست واقتصاد می باشد.

منابع وعوامل تولید، یا عاملهای تشکیل دهنده فعالیتهای تولیدی (یعنی منابع طبیعی ، سرمایه، کار ومدیریت)در هر سرزمینی محدود می باشد، اما احتیاجات بشر روز افزون ، متعدد ونا محدود است. حاصل آنکه، تقاضا یا مصرف دائماً رو به افزایش است وممکن است بعضاً بر میزان عرضه یا تولید برتر و پیشی جوید وفاصله وشکاف بین این دو روز به روز بیشتر وبیشتر شود.

در نتیجه ، اینجاست که بهترین واقتصادی ترین روش بهره برداری از منابع وامکانات ذاتاً محدود برای پاسخ گویی به نیازهای ذاتاً نا محدود بشروارزش واهمیت بهره وری یا استفاده بهینه از عوامل تولید مطرح خواهد شد .بدین منظور مؤسسه مطالعات وپژوهشهای بازرگانی بر آن شد تا با انتشار کتاب ها ومطالب، که حاوی اطلاعات سودمندی درباره بهره وری است، دریچه ای هر چندکوچک بر روی دانش پژوهان محترم در خصوص نقش بهره وری اثرات ارتقاء آن بگشاید.

بیان کلی مسئله

بهره وری یک مقوله مهم در زندگی انفرادی واجتماعی ما است. مفهوم بهره وری در خلال قرون گذشته وبویژه در طی دهه های اخیر تحولات زیادی یافته ودر حال حاضر به عنوان یک شاخص، بیانگر سطح زندگی فردی، سازمانی وملی افراد است که مورد توجه همه محققین قرار گرفته است. بهره وری در سطح سازمانی ملاکی است برای تعیین موفقیت یا نا کامی. بهره وری مفهومی است فراگیر که مفاهیمی مانند افزایش کمیت محصولات، بهبود کیفیت محصولات ، کاهش هزینه تولید ، رضایت مندی کار کنان (همچنین رضایتمندی مشتریان وسهامداران )را در بر میگیرد.

در میان منابع وعوامل مختلف تولید که محصول هر سازمان اعم از کالا یا خدمات از تعامل وتلفیق آنها حاصل می شود، نیروی انسانی از ویژگی خاصی برخوردار است، اما تا کنون حداقل از دیدگاه نظری هیچ  حد ومرزی برای بهبود بهره وری نیروی انسانی ادعا نشده است. تحقیق حاضر درصدد یافتن عواملی است که می توانند بیشترین سهم مثبت را در ارتقاء سطح بهره وری داشته باشد در مفهوم کلی بهره وری رابطه بین محصول تولید شده توسط سیستم تولیدی یا خدماتی یا خدماتی با منابع تولید از قبیل نیروی کار، سرمایه ، مواد، انرژی، اطلاعات،… می باشد.

اهمیت نقش نیروی انسانی در مقوله بهره وری

انسان هم هدف تولید است و هم یکی از عوامل تولید می باشد به این معنی که تولید برای انسان انجام می شود ودر عین حال انسان خود یکی از عوامل تولید است و به واسطه این نقش دو گانه است که بهره وری نیروی انسانی به شاخص مهمی برای معیار زندگی تبدیل شده است که در این رابطه می توان ارائه داد این است که نیروی کار عاملی است که تقریباً در سراسر جهان برای انجام انواع تولید ونیز برای ارائه انواع خدمات لازم است. افراد مهمترین ومناسب ترین زمینه برای بهبود بهره وری هستند . در توسعه اقتصادی و اجتماعی ، عوامل محدودی وجود دارد که اهمیت آن از بهبود بهره وری بیشتر است.

تمام سازمانها از دو زیر سیستم ترکیب می شو.ند:

۱- افراد                                      ۲- تکنیک

برای آنکه این دو زیر سیستم بتوانند به طور مؤثر عمل نمایند، باید متوازن وهماهنگ گردند. برای تحقق این امر، تصمیم گیرندگان معمولاً سه اشتباه زیر را مرتکب می شوند:

۱- برای اندازه گیری، جمع آوری وگزارش اطلاعات، نیروی بسیار زیادی مصرف می گردد. در نتیجه برای بهبود کارکرد، دیگر نیروی کافی باقی نمی ماند

۲- اتکاء خیلی زیاد به راه حلهای سر راست مانند تکنولوژی جدید، طرحهای انگیزه‌ای، هسته های کیفیت

ماشین آلات و تجهیزات

ماشین آلات و تجهیزات نقش مهمی در برنامه افزایش بهره وری از طریق زیر ایفاء می کند.

تعمیر و نگهداری مناسب ماشین آلات

کارکردن ماشین آلات و تجهیزات در شرایط مطلوب

افزایش ظرفیت کارخانه با حذف تنگناهاو انجام اقدامات تصحیح کنند.

کاهش زمان عامل مؤثر کردن ماشین آلات موجود و ظرفیت کارخانه.

بهره ورری کارگاه و تجهیزات را می توان با توجه به بهره برداری از آن ، قدمت ، مدرنیزه کردن ، هزینه،سرمایه گذاری، ساخت تجهیزات در داخل، حفظ و گسترش ظرفیت ، کنترل موجودیها، برنامه ریزی و کنترل تولید و غیره افزایش داد.

مواد و انرژی

حتی کوشش های اندک برای کاهش مصرف مواد و انرژی می تواند نتایج قابل توجهی به بار آورد.این منابع حیاتی بهره وری شامل مواد اولیه، و مواد غیر مستقیم (مواد شیمیایی،روغنکاری،سوخت،قطعات یدکی،ابزارهای مهندسی و وسایل بسته بندی) است. جنبه های مهم بهره وری مواد شامل موارد زیر است:

• بازده مواد: حجم تولید یا انرژی مفید به دست آمده از هر واحد مواد مصرفی .این امر به انتخاب مواد مناسب و درست ، کیفیت آن، کنترل فرآیند و کنترل محصول برگشت داده شده بستگی دارد.
• به کارگیری و کنترل ضایعات و دوریزها.
• بالا بردن کیفیت درجه مواد با انجام یک فرآیند اولیه برای بالا بردن میزان استفاده آنها در فرآیند اصلی.
• استفاده از مواد با درجه پایین تر و ارزان تر.
• جانشین کردن مواد وارداتی .
• بهبود بازدهی انبار به منظور رها ساختن وجودهی که درگیر انبار است و به کار انداختن آن در استفاده های مولدتر.