تعداد صفحات: ۹۸ | قابل ویرایش
فهرست مطالب پایان نامه ایجاد تغییرات در AHP
چکیده ۱
مقدمه : ۲
فصل اول ۴
کلیات ۴
۱-۱) موضوع تحقیق : ۵
۱-۲) بیان و تعریف موضوع : ۵
۱-۳) اهداف تحقیق : ۶
۱-۴) فرض تحقیق ۶
۱-۵) قلمرو علمی تحقیق ۶
۱-۵-۱) قلمرو مکانی : ۷
۱-۶) متدولوژی تحقیق : ۷
۱-۶-۱) روش تحقیق: ۷
۱-۶-۲) روش گردآوری اطلاعات: ۸
۱-۷) محدودیت های تحقیق : ۸
فصل دوم ۹
مروری بر ادبیات تحقیق ۹
پیشگفتار: ۱۰
۲-۱) کلیات ۱۱
۲-۱-۱) اصول فرایند تحلیل سلسله مراتبی ۱۱
۲-۱-۲) مزایای فرایند تحلیل سلسله مراتبی ۱۱
۲-۲) گام های فرایند تحلیل سلسله مراتبی ۱۳
۲-۲-۱) ساختن سلسله مراتبی ۱۳
۲-۲-۱-۱ ) انواع سلسله مراتبی ها ۱۴
۲-۲-۱-۲) روش ساختن یک سلسله مراتبی ۱۵
۲-۲-۲) محاسبه وزن در فرایند تحلیل سلسله مراتبی ۱۵
۲-۲-۲-۱) روش های محاسبه وزن نسبی ۱۵
۲-۲-۲-۱-۱) روش حداقل مربعات ۱۶
۲-۲-۲-۱-۲) روش حداقل مربعات لگاریتمی ۱۷
۲-۲-۲-۱-۳) روش بردار ویژه ۱۸
۲-۲-۲-۱-۴) روش های تقریبی ۱۹
۲-۲-۲-۲) محاسبه وزن نهایی : ۲۰
۲-۲-۳) محاسبه نرخ ناسازگاری ۲۰
۲-۲-۳-۱) ماتریس سازگار ۲۰
۲-۲-۳-۲) ماتریس ناسازگار ۲۱
۲-۲-۳-۳) الگوریتم محاسبه نرخ ناسازگاری یک ماتریس ۲۲
۲-۲-۳-۴)الگوریتم محاسبه نرخ ناسازگاری یک سلسله مراتبی ۲۳
۲-۴) سیستمهای غیر خطی یا شبکه ها ۲۳
۲-۵) تئوری مطلوبیت ۲۴
۲-۵-۱) مفهوم مطلوبیت و رابطه اش با ارزش کالاها و خدمات ۲۴
۲-۵-۲) نظریه کاردینالی مطلوبیت ۲۵
۲-۵-۳) نظریه اردینالی مطلوبیت ۲۵
۲-۵-۴) مطلوبیت کل و مطلوبیت نهایی ۲۵
۲-۵-۵) نرخ نهایی جانشینی ۲۸
۲-۵-۶) رابطه بین نرخ نهایی جانشینی با مطلوبیت نهایی ۲۹
۲-۶) بررسی سوابق گذشته ۳۰
۳-۱) تجزیه و تحلیل فرایند سلسله مراتبی ۳۶
۳-۱) تجزیه و تحلیل فرایند سلسله مراتبی ۳۷
۴-۱) نتیجه گیری ۵۳
۴-۲) پیشنهادات ۵۳
فهرست منابع: ۵۵
۱-۱- تصمیمگیری چیست ۵۶
۱-۱- تصمیمگیری چیست ۵۷
۱-۱-۱- مقدمه و کلیات ۵۷
۱-۱-۲- تعریف تصمیم گیری و مراحل آن ۵۷
۱-۱-۳- ویژگیهای یک تصمیم خوب ۵۹
۱-۱-۴- انواع تقسیمات در تصمیم گیری ۶۰
۱-۱-۴-۱- تصمیم های برنامه ریزی شده و نشده ۶۰
۱-۱-۴-۲- تصمیمات فردی و گروهی ۶۳
۱-۱-۴-۲-۱- تصمیمات فردی ۶۳
۱-۱-۴-۲-۲- تصمیم گیری گروهی ۶۴
۱-۱-۵- مدلهای کلان تصمیم گیری ۷۰
۱-۱-۵-۱- مدل راضی کننده ۷۱
۱-۱-۵-۲- مدل علاقه ضمنی ۷۳
۱-۱-۵-۲- مدل علاقه ضمنی ۷۴
۱-۱-۵-۳- مدل حداکثر بهره گیری (بهینه سازی) ۷۶
۱-۱-۶- محیطهای کلان تصمیم گیری ۸۰
۱-۱-۶-۱- قطعی و معین ۸۰
۱-۱-۶-۲- تحت ریسک ۸۰
۱-۱-۶-۳- عدم قطعیت ۸۱
۱-۲- تعریف MCDM و مفاهیم اولیه آن ۸۱
۱-۲-۱- تعریف تصمیم گیری چند معیاره ۸۱
۱-۲-۲- تعاریف و مفاهیم اولیه ۸۲
۱-۲-۲-۱- هدف بصورت یک تابع (Objective) 82
۱-۲-۲-۲- راه حل بهینه (Optimal Solution) 82
۱-۲-۲-۳- آلترناتیو ۸۳
۱-۲-۲-۴- معیار ۸۳
۱-۲-۲-۶- راه حل برتر (Preferred Solution) 83
۱-۲-۲-۷- راه حل رضایت بخش (Satisfying Solution) 83
۱-۲-۲-۸- راهحل موثر (غیرمسلط) ۸۴
۱-۲-۳- مراحل آمادهسازی ماتریس تصمیمگیری ۸۴
۱-۲-۳-۱- تبدیل معیارهای کیفی به کمی ۸۴
۱-۲-۳-۱-۱- خطکش مقیاس ۸۴
۱-۲-۳-۱-۲- منطق فازی (Fuzzy Logic) 85
۱-۲-۳-۲- نرمالیزه کردن ۸۶
۱-۲-۳-۲-۱- نرمالیزه کردن برداری ۸۶
۱-۲-۳-۲-۲- نرمالیزه کردن خطی ۸۶
۱-۲-۳-۲-۳- روش سوم نرمالیزه کردن ۸۷
۱-۲-۳-۳- وزندهی ۸۷
۱-۲-۳-۳-۱- روش آنتروپی ۸۷
۱-۲-۳-۳-۲- روش مقایسات زوجی ۸۸
۱-۳- انواع تکنیکهای MCDM. 88
۱-۳-۱-۱- روش Dominance 89
۱-۳-۱-۲- روش Maximin 89
۱-۳-۱-۳- روش Maximax 89
۱-۳-۱-۴- روش Conjunctive 89
۱-۳-۱-۵- روش Disjunctive 90
۱-۳-۱-۶- روش Lexicography 90
۱-۳-۱-۷- روش حذفی ۹۰
۱-۳-۲- تکنیک های تعاملی ۹۱
۱-۳-۲-۱- روش مجموع ساده وزین (SAW) 91
۱-۳-۲-۲- روش TOPSIS 92
۱-۳-۲-۳- روش ELECTRE 92
۱-۳-۲-۴- روش AHP 93
۱-۳-۲-۵- روش DEMATEL 93
۱-۳-۲-۶- روش NAIADE 94
۱-۳-۳- تکنیکهای پیشرفته تعاملی ۹۴
۱-۳-۳-۱- روش EVAMIX 94
۱-۳-۳-۲- روش MAVT 95
۱-۳-۳-۳- روش UTA 95
۱-۳-۳-۴- روش MAUT 95
۱-۳-۳-۵- روش SMART 95
۱-۳-۳-۶- روش ORESTE 96
۱-۳-۳-۷- روش PROMETHEE 96
۱-۳-۳-۸- روش REGIME 96
۱-۳-۳-۹- روش PAMSSEM. 96
۱-۳-۴- مقایسه تکنیکهای MCDM. 97
چکیده پایان نامه ایجاد تغییرات در AHP
از آنجا که اتخاذ تصمیم صحیح و به موقع می تواند تاثیر به سزایی در زندگی شخصی و اجتماعی انسانها داشته باشد ضرورت وجود یک تکنیک قوی که بتواند انسان را در این زمینه یاری کند کاملا محسوس می باشد. یکی از کار آمد ترین این تکنیک ها فرایند تحلیل سلسله مراتبی (Analytical hierarchy process ) است که برای اولین بار توسط توماس ال ساعتی در دهه ی ۱۹۷۰ مطرح شد. این تکنیک بر اساس مقایسه های زوجی بنا نهاده شده و امکان بررسی سناریو های مختلف را به مدیران می دهد.
این فرایند با توجه به ماهیت ساده و در عین حال جامعی که دارد مورد استقبال مدیران و کاربران مختلف قرار گرفته است، لذا در این پایان نامه سعی شده است تا با نگرشی متفاوت در مقایسه ی دو به دوی معیار ها و زیر معیار ها در این فرایند نتایج حاصل از این روش به واقعیت موجود نزدیک تر شود. بر همین اساس با توجه به اینکه هر معیار یا زیر معیاری در این فرایند در سطوح مختلف دارای مطلوبیت متفاوتی می باشد پس بهتر است با توجه به مطلوبیت معیار ها در هر سطح آنها را دو به دو با هم مقایسه کرد.
جهت آزمایش نتایج حاصل از این کار پژوهشی تکنیک حاصله به صورت حل یک مسئله پیاده گردیده که در این پایان نامه موجود می باشد.
مقدمه ایجاد تغییرات در AHP
دنیای اطراف ما مملو از مسائل چند معیاره است و انسانها همیشه مجبور به تصمیم گیری در این زمینه ها هستند. بطور مثال هنگام انتخاب شغل معیار های مختلفی مانند در امد، موقعیت اجتماعی، خلاقیت و ابتکار و… مطرح می باشند که فرد تصمیم گیرنده گزینه های مختلف را باید بر طبق این معیار ها بسنجد. در تصمیم گیری های کلان مانند تنظیم بودجه ی سالانه ی کشور نیز متخصصین اهداف مختلفی مانند امنیت، اموزش توسعه ی صنعتی و… را تعقیب نموده و مایلند که این اهداف را بهینه نمایند.
در زندگی روز مره مثالهای فراوانی از تصمیم گیری با معیار های چند گانه وجود دارد. در بعضی موارد نتیجه تصمیم گیری به حدی مهم است که بروز خطا ممکن است ضرر های جبران ناپذیری را بر ما تحمیل کند از این رو لازم است که تکنیک یا تکنیک های مناسبی برای انتخاب بهینه و تصمیم گیری صحیح طراحی شود تا تصمیم گیرنده بتواند به بهترین انتخاب ممکن نزدیک تر شود.
روش AHP که بر اساس تحلیل مغز انسان برای مسائل پیچیده و فازی می باشد توسط محققی بنام«توماس ال ساعتی » در دهه ی ۱۹۷۰ پیشنهاد گردیده است.
فرایند تحلیل سلسله مراتبی یکی از جامع ترین سیستم های طراحی شده برای تصمیم گیری با معیار های چند گانه است زیرا این تکنیک امکان فرموله کردن مسئله را به صورت سلسله مراتبی فراهم می کند و همچنین امکان در نظر گرفتن معیار های مختلف کمی و کیفی را در مسئله دارد این فرایند گزینه های مختلف را در تصمیم گیری دخالت داده و امکان تحلیل حساسیت روی معیار ها و زیر معیار ها را دارد.
بیان و تعریف موضوع
فرایند تحلیل سلسله مراتبی با تجزیه مسائل مشکل و پیچیده، آنها را به شکلی ساده تبدیل کرده و به حل آنها می پردازد. این روش کاربردهای فراوانی در مسائل اقتصادی و اجتماعی پیدا کرده است و در سالهای اخیر در امور مدیریتی نیز به کار رفته است.
اصولا جهت حل یک مسئله از طریق AHP ابتدا یک نمایش گرافیکی به صورت سلسله مراتبی ایجاد شده و سپس عناصر هر سطح نسبت به عنصر مربوط خود در سطح بالاتر به صورت زوجی مقایسه شده و وزن آنها محاسبه می گردد و در نهایت پس از تعیین اولویتها باید سازگاری سیستم مورد بررسی و قضاوت قرار گیرد.
در این پایان نامه جهت مقایسه دو به دوی عناصر نسبت به عنصر سطح بالاتر خود به جای روابط خطی از مطلوبیت هر یک از عناصر در مقادیر مختلف استفاده شده است.
روش تحقیق
پژوهش یک کاوش یا بررسی اصولی و دقیقی است که افراد را قادر می سازد ماهیت پدیده ها یا رویدادهای پیچیده را درک کنند. با توجه به آرمان این تحقیق که کسب دانش جدید برای رسیدن به هدف علمی مشخص، درک صحیح از مسئله پژوهش، یافتن رابطه معنی دار ریاضی و کاربردی بودن آن در تصمیم گیری مورد توجه می باشد، روش تحقیق انتخابی تحقیق کاربردی است که به کمک تجزیه و تحلیل و مطالعه دقیق علوم مرتبط منجر به ارائه یک مدل و الگوریتم جدید می گردد.
اما آنچه در این تحقیق مورد بحث و بررسی قرار گرفته بدین ترتیب است که در قدم اول فرایند تحلیل سلسله مراتبی AHP در مرحله محاسبه اوزان نسبی معیارها و زیر معیارها به خاطر مقایسه دوبه دوی معیارها به صورت خطی دارای اشکال می باشد زیرا در عالم واقع و در مغز انسان در مقایسات زوجی همواره مرجح بودن A بر B برابر n نیست.
این مقایسه به نوعی از تئوری مطلوبیت تبعیت می نماید مثلا در انتخاب یک اتومبیل نمی توان گفت که همواره ایمنی دو برابر راحتی برای تصمیم گیرنده اهمیت دارد بلکه هرچه میزان ایمنی اتومبیل بالاتر رود مطلوبیت آن در مقابل از دست دادن راحتی کمتر می شود زیرا افزایش ایمنی منجر به کاهش راحتی در اتومبیل می شود از این رو جهت به دست آوردن وزن نسبی معیارها از نگرش تابع مطلوبیت که در اقتصاد خرد و تئوری رفتار مصرف کننده کاربرد فراوانی دارد استفاده شده و احساس می شود جواب نهایی با استفاده از این روش به واقعیت نزدیک تر می باشد.
