تعداد صفحات: ۴۴ | قابل ویرایش
فهرست مطالب
عنوان : صفحه :
مقدمه …………………… ۲
طبقه بندی قارچها ………………. ۳
تقسیم بندی قارچها از نظر نوع دریافت مواد غذایی ۴
تقسیم بندی قارجها از لحاظ نوع زندگی ۴
چرخه زندگی قارچها ……………… ۵
تاریخچه استفادهاز قارچ …………. ۶
قارچ های سمی و خوراکی ………….. ۷
مزایای کشت قارچ خوراکی نسبت به دیگر محصولات کشاورزی ……………………………… ۸
خواص غذایی و درمانی قارچ ……….. ۱۱
شناخت قارچ صدفی ……………….. ۱۳
ارزش غذایی و خواص دارویی قارچ خوراکی صدفی . ۱۴
سوابق کشت قارچ خوراکی صدفی در ایران ……. ۱۶
گزینه های مشهور قارچ صدفی ………. ۱۶
معروفترین گونه های پلوروتورس عبارتند از ۱۷
مراحل کشت و پرورش قارچ صدفی …….. ۱۹
نحوه تیغ زدن ………………….. ۳۲
زمان تزریق ……………………. ۳۶
نحوه چیدن …………………….. ۳۷
منابع ………………………… ۳۸
مقدمه
انسان از هزاران سال گذشته از قارچها آشنا بوده و از آن به عنوان منبع تأمین غذا استفاده کرده است. قارچها که بیشتر در مناطق جنگلی به صورت خودرو رشد میکنند به علت بالا بودن پروتئین بهعنوان پروتئین جنگل معروف شدهاند. زمینهایی که دارای خاک غنی از مواد آلی هستند مکان مناسب برای رویش قارچها میباشند.
استفاده از قارچها به صورت خودرو تا زمان ناپلئون ادامه داشت تا این که اولین بار قارچ خوراکی به صورت تصادفی در غار پرورش یافت. در جنگ فرانسه با روسیه که ارتش ناپلئون شکست خورد، یکی از سربازان فرانسه که با اسب خود در حال فرار بود چند روز در غاری مخفی شد.
وی پس از چند روز متوجه شد روی پهن اسب، قارچ رشد کرده است. وی پس از بازگشت به کشور خود این اتفاق را برای دوستان خود تعریف کرد و یکی از آنها ایده پرورش قارچ در غار را عملی کرد. علت رشد قارچ در غار مناسب بودن شرایط محیطی از لحاظ رطوبت، دما، تهویه و تاریکی در صورت مهیا شدن بستر رشد قارچ (پهن اسب) میباشد.
به تدریج که قارچ در غار توسعه یافت به علت محدودیت تعداد غارها در اروپا و فراوان بودن پهن اسب، صنعت پرورش قارچ در سالنهای مجهز توسعه یافت که عوامل محیطی در آن شامل رطوبت، دما، تهویه و نور تحت کنترل و بسته به نوع قارچ و نیازهای محیطی به میزان مناسب میباشد.
در حال حاضر صنعت پرورش قارچ پیشرفتهای فراوانی داشته و در سه زمینه اصلاح و به نژادی قارچها، تولید بستر کشت مناسب و مدیریت تولید و کنترل عوامل محیطی تحقیقات فراوان انجام شده و به نتایج مطلوبی دست یافتهاند.
طبقهبندی قارچها
در عالم موجودات هستی، دو سلسله مهم گیاهان و جانوران قرار دارند که گیاهان به علت داشتن کلروفیل (سبزینه)، توانایی تولید مواد غذایی مانند گلوکز و فرکتوز و ترکیباتی مانند سلولز و همیسلولز و لیگنین را دارا میباشند و نقش تولیدکننده را در طبیعت ایفاء میکنند.
در مقابل، جانوران بخاطر نداشت کلروفیل وابستگی کامل به موجودات دیگر داشته و برای تأمین غذا از گیاهان یا سایر جانوران استفاده میکنند و در طبیعت مصرفکننده هستند.
قارچها در طبیعت به عنوان تجزیهکننده فعالیت میکنند و به علت نداشتن کلروفیل قادر به تولید مواد غذایی مورد نیاز خود نمیباشند و برای رفع نیازهای غذایی خود ناچار به ترشح آنزیم و تجزیه مواد آلی به مواد سادهتر میباشند. به عنوان مثال برای تجزیه سلولز به مواد قندی سادهتر از آنزیم سلولاز استفاده میکنند.
قارچها پس از تجزیه مواد آلی پیچیده به ترکیبات سادهتر مانند گلوکز و فروکتوز، مواد غذایی مورد نیاز خود را تولید میکنند و در طی این فرایند مانند سایر جانوران تنفس میکنند یعنی اکسیژن (O2) مصرف میکنند و دیاکسیدکربن (CO2) پسمیدهند (بر خلاف گیاهان که دیاکسیدکربن مصرف و اکسیژن تولید میکنند).
به طور کلی قارچها برای زندگی و حیات نیاز به مواد آلی دارند که این مواد را از بقایای گیاهی یا جانوری تأمین میکنند. به همین علت جنگلها یکی از مکانهای مناسب برای رویش قارچهای خودرو میباشند.
تقسیمبندی قارچها از نظر نوع دریافت مواد غذایی
۱- تجزیهکننده اولیه: این نوع قارچ قادر است با استفاده از آنزیمهای خود مستقیماً غذای موردنیاز را از بستر مناسب بدست بیاورد مثل قارچ صدفی که میتواند روی تنه درختان و بقایای در حال پوسیدن رشد و نمو کند. تولید این نوع قارچ آسان میباشد.
۲- تجزیهکننده ثانویه: این نوع قارچ به دلیل فقدان برخی از آنزیمها نمیتواند مستقل باشد و وابسته به فعالیت قارچهای تجزیهکننده اولیه میباشد مثل قارچ دکمهای. تولید این نوع قارچها مشکل میباشد.
تقسیمبندی قارچها از لحاظ نوع زندگی
الف) انگل: قارچهایی که روی موجودات زنده دیگر تغذیه میکنند و هیچگونه نفعی برای میزبان ندارند.
ب) همزیستی: برخی از قارچها با سایر موجودات زنده برای ادامه حیات همزیستی دارند یعنی به همدیگر سود میرسانند.
ج) ساپروفیت (گندروی): این نوع قارچها از بقایای گیاهی و جانوری (مواد آلی) برای تأمین غذای مورد نیاز خود استفاده میکند. لازم به ذکر میباشد که تمامی قارچهای خوراکی از نوع ساپروفیت میباشند که با عمل تجزیه مواد آلی پیچیده را به مواد مورد نیاز خود تبدیل میکنند. قارچها بر اساس قدرت تجزیهکنندگی به دو دسته تقسیم میشوند:
۱- قدرت تجزیهکنندگی ضعیف (دکمهای)
۲- قدرت تجزیهکنندگی قوی (صدفی)
چرخه زندگی قارچ
در دو طرف تیغههای موجود در بخش زیرین کلاهک قارچ تعداد بسیار زیادی اسپور تولید میشود. اسپورها بسیار ریز بوده و با چشم غیر مسلح دیده نمیشود.
اسپور در آبمقطر هم قدرت جوانهزنی د ارد ولی برای ادامه رشد و تولید میسلیوم نیاز به مواد غذایی (بستر کشت مناسب) دارد. بهترین جوانهزنی اسپورها در دمای ۲۴-۲۲ درجه سانتیگراد انجام میشود و بهترین Ph برای جوانهزنی حدود ۷-۶ است.
Ph بیشتر از ۹ یا کمتر از ۳، مانع جوانهزدن اسپورها میشود. همچنین غلظت CO2 بیشتر از ۲% مانع جوانهزدن اسپور میشود.
زمانی که یک اسپور جوانه میزند یک رشته باریکی که هیف نامیده میشود تولید میکند. این رشته به سرعت رشد کرده و دارای دیواره عرضی میشود و یک شبکه هیفی به نام میسلیوم (ریسه) تولید میکند.
ریسهها نقش مهمی در رشد قارچها ایفاء کرده و ترشح آنزیمها و تجزیه مواد آلی پیچیده به مواد قندی سادهتر توسط آنها صورت میگیرد. این قسمت، اندام رویشی قارچ را تشکیل میدهد که در نهایت اندام باردهی (Mushroom) ایجاد میشود.
آغاز تشکیل اندام باردهی را مرحله اولیه یا مرحله تهسنجاقی (pin head) میگویند. تولید اندام باردهی بر اثر شوک انجام میشود. این مرحله توسعه یافته و منجر به تشکیل دکمه و سپس اندام باردهی بالغ یا کامل چتر قارچ میشود. در قسمت زیرین کلاهک تعداد زیادی تیغه وجود دارد که اسپورها در این محل تشکیل میشوند.
فهرست منابع
۱- اصول پرورش قارچهای خوراکی: دکتر ابراهیم محمدی گل تپه
۲- پرورش قارچ صدفی: حسن مؤمنی
۳- پرورش قارچ خوراکی: ترجمه دکتر کاشی
۴- پرورش قارچ شامپینیون: ترجمه دکتر پیوست
One Response
سلام. شیوه پرورش شاه صدف و قارچ صدفی یکسانه؟