تعداد صفحات: ۳۱ | قابل ویرایش
فهرست مطالب
عنوان : صفحه:
مقدمه ………………………………….. ۱
چکیده …………………………………….. ۵
اهداف …………………………………….. ۳
ارزشیابی تحصیلی ……………………………. ۶
سه عنصر اصلی در آموزش وجود دارد ……………… ۶
ارزشیابی پیشرفت تحصیلی ……………………… ۷
اصول و مفاهیم قابل تأکید در ارزشیابی …………. ۸
جایگاه و نقش ارزشیابی پیشرفت تحصیلی د رآموزش و یادگیری فرآیند – مدار ……………………………………… ۹
ویژگی ارزشیابی فرآیند – مدار ……………….. ۱۰
آشنایی با پاره ای از مفاهیم ارزشیابی ………… ۱۰
تفاوت بین اندازه گیر ی و ارزشیابی …………… ۱۲
آزمون استاندارد پیشرفت تحصیلی ………………. ۱۲
ارزشیابی توصیفی …………………………… ۱۳
آنچه معلم باید در ارتباط با ارزشیابی بداند و رعایت نماید ۱۳
انواع ارزشیابی ……………………………. ۱۴
نتایج ارزشیابی تشخیصی برای معلم و دانش آموز ….. ۱۵
کاربرد ارزشیابی توصیفی …………………….. ۱۵
مقایسه ارزشیابی توصیفی و کمی ……………….. ۱۶
ابزار های ارزشیابی توصیفی ………………….. ۱۷
پوشه کار …………………………………. ۱۷
چه چیزهایی را باید در پوشه نگهداری کرد ………. ۱۸
معیار ها ی برای ارزشیابی پوشه ای ……………. ۱۹
از نتایج ارزشیابی پوشه ها چگونه استفاده کنیم …. ۱۹
پروژه ……………………………………. ۲۰
چگونگی ارائه یک پروژه ……………………… ۲۱
مزایای استفاده از پروژه ……………………. ۲۱
سنجش عملکرد ………………………………. ۲۲
هدف از سنجش عملکرد ………………………… ۲۲
بهتر است قبل از اجرای سنجش عملکرد چند سؤال از خود بپرسیم ۲۲
آزمون ها ی عملکردی ………………………… ۲۳
نتیجه گیری ……………………………….. ۲۵
پیشنهادهای کاربردی ………………………… ۲۶
منابع ……………………………………. ۲۷
مقدمه
موضوع : ارزشیابی توصیفی
به عنوان معلم باید عمیقاً باور داشته باشیم که هر دانش آموز قابلیت رشد و یادگیری را دارد به شرط آنکه ابزارهای سنتی ارزشیابی را که بدون توجه به تفاوتهای فردی ، فقط به دنبال نقطه ضعف هاست رها کنیم و ابزاری بسازیم که توانایی ها را شناسایی کند و به دانش آموز اعتماد به نفس بخشد و زمینه را به گونه ای مهیا کنیم که نمره گرایی از بین برود و معلم و دانش آموز و اولیاء همه به دنبال کیفیت کار باشند نه کمیت.
کثرت مقالات و کتبی که اخیراَ به پیشرفت ارزشیابی تحصیلی اختصاص یافته و در آنها کوشش شده است تا ضرورت و شایستگی ارزشیابی رد شود یا اثر بخشی آن بهبود یابد خود مؤید این واقیت است که ارزشیابی های کیفی تا چه اندازه مورد توجه و سؤال می باشند . اصطلاح ارزشیابی در معنای بسیار وسیع خود عبارت از عملی است که به وسیله آن درباره واقعه ای ، یا یک فرد یا شئ با توجه به معیاری قضاوت می شود.
از طرف دیگر موضوع قضاوت و معیار ارزشیابی هر چه باشد در نفس عمل تغییری ایجاد نمی شود ، بنابراین عمل ارزشیابی حوزه بسیار گسترده ای دارد که غیر از بارزده های تحصیلی چندین نمونه دیگر می توان برای آن ذکر نمود . در واقع امتحان نوعی قضاوت است که طبق اصول معینی انجام می شود و وسیله ای برای توصیف تغییر رفتار دانش آموز در جهت اهداف آموزش و پرورش و کمک به بهبود یادگیری است.
ارزشیابی یکی از ارکان هر برنامه درسی است همان طور که در ابتدای هر درس با انجام ارزشیابی تشخیص میزان دانش و توانایی فراگیران سنجیده می شود . پس از هر درس و در پایان درس نیز آموخته های دانش آموزان ارزشیابی می گردد.
چکیده
در این مقاله سعی شده است که بر ارزشیابی پیشرفت تحصیلی ( کیفی – یاد گیری ) فراگیران با توجه به اهمیت آن نگاهی داشته باشیم.
بر اساس این روش که همان سنجش عملکرد یادگیرندگان و مقایسه نتایج حاصل با هدفهای آموزشی از پیش تعیین شده به منظور تصمیم گیری که آیا فعالیت های آموزشی معلم و تلاش های فراگیران به نتایج مطلوب رسیده است . بدین منظور از انواع ارزشیابی ها که شامل آغازین – تکوینی ( مستمر ) پایانی ( تراکمی ) مورد بحث و بررسی قرار گرفته است.
هم چنین اصول و مفاهیم قابل تاکید در ارزشیابی توصیفی و نقش آن در آموزش و یادگیری حد نظر واقع شده است در این مباحث سعی شده که اهداف ارزشابی توصیفی و ارتباط آن با ارزشابی تکوینی بیان شود . بعد از این موارد ابزارهایی که در این روش استفاده می شود.
پوشه کار – پروژه – آزمون های عملکرد می باشد. برای مثال : در آزمون عملکرد ، تهیه یک آزمون عملکرد از نوع سیاهه یا چک لیست می باشد. در مجموع امیدواریم که راهکارهای مناسب جهت چگونگی استفاده از ابزار ها و نتایج حاصل از ارزشیابی توصیفی ارائه شده باشد.
ارزشیابی تحصیلی
هر کاری که قضاوتی به همراه داشته باشد ارزشیابی است بعضی مواقع سنجش و ارزشیابی معادل به کار می روند اما به واقع هم معنا نیستند . سنجش اندازه گیری عملکرد است و مشتمل بر قضاوت نیست و این نقش بر عهده ارزشیابی است.
ضمناً آموخته های فراگیران در سه حیطه ی دانش – مهارت علمی – نگرش مورد ارزش یابی و سنجش قرار می گیرد.
اگر یادگیریهایی که فراگیران لازم دارند تا رشد کنند و به شکوفایی برسد ، صورت نگیرد ، به این معناست که هیچ تغییری در آنها به وجود نخواهد آمد . به سخنی دیگر ، بدون یادگیری هیچ تغییری در درک ، احساس ، فکر ، توان ، قدرت و کارایی انها صورت نخواهد گرفت ؛ زندگی و ویژگیهای آن را نخواهد شناخت و نخواهد توانست با زندگی کنار بیاید و به یقین زندگی برای او دشوار خواهد شد . قبول کنیم که هر یادگیری باید با تغییر همراه باشد . تغیر از وضعیتی که در آن هستیم به وضعیتی که می خواهیم به آن برسیم.
به طور مسلم همه می خواهند همیشه در وضعیتی قرار گیرند که بهتر از وضعیت پیشین باشد پس آموزش نیاز همه است . هیچ کس در هیچ زمانی نمی تواند از آموزش ، یاد دادن و یاد گرفتن روگردان باشد.
سه عنصر اصلی در آموزش
عنصر اول – در آموزش کسی هست که یاد می دهد.
عنصر دوم – در آموزش کسی هست که یاد می گیرد .
عنصر سوم – در آموزش گاهی مطلبی یا موضوعی هست که باید یاد داده شود .
عنصر اول را «یاد دهنده» عنصر دوم را «یاد گیرنده» و عنصر سوم را «موضوع یادگیری» می نامیم .
بسیاری از نظریه پردازان یادگیری می گویند که یادگیری به تقویت وابسته است اما دیدگاههای یادگیرنده گان نسبت به ماهیت تقویت با یکدیگر متفاوت است.
یادگیری یکی از مهمترین زمینه ها در روان شناسی امروز و در عین حال یکی از مشکل ترین مفاهیم برای تعریف کردن است . در یکی از فرهنگ لغتها یادگیری این گونه تعریف شده است : کسب دانش ، فهمیدن ، یا تسلط یابی از راه تجربه یا مطالعه .
اما بیشتر روانشاسان این تعریف را نمی پذیرند، زیرا در آن اصطلاحات مبهم دانش ، فهمیدن تسلط یابی به کار رفته اند ، در عوض ، روانشناسان در سالهای اخیر به تعریف هایی تمایل نشان داده اند که به تغییر رفتار مشاهده پذیر اشاره می شود.
جایگاه و نقش ارزشیابی پیشرفت تحصیلی در آموزش و یادگیری فرایند – مدار
هدف نهایی تعلیم و تربیت ، انسان سازی و آینده سازی است . از آنجا که آینده ی جوامع به دست انسانها ساخته می شود ،هدف و رسالت اصلی تعلیم و تربیت را باید در انسان سازی جستجو کرد …… که بخش عمده ی آن به نهاد رسمی آموزش و پرورش و مدرسه سپرده شده است . مهم ترین مسوولیت مدرسه برنامه ریزی برای آموزش ویادگیری است . برای آنکه آموزش به یادگیری منتج شود باید برای آن برنامه ریزی شود.
طراحی آموزشی شامل کلیه ی تجارب و فرصتهای یاددهی و یادگیری است که از جانب معلم به منظور ایجاد تغییرات مطلوب در رفتار فراگیران طراحی واجرا می شود و بازده آن مورد ارزشیابی قرار می گیرد . ارزشیابی پیشرفت تحصیلی به عنوان جزیی جدا ناشدنی از فرایند یاددهی و یادگیری محسوب می شود که هدف آن کشف مشکلات آموزش و یادگیری و برنامه ریزی برای رفع این مشکلات می باشد.
بد نیست در اینجا به تفاوت دیدگاه رفتارگرایان و دیدگاه شناختی پیرامون ارزشیابی بپردازیم . در رویکردهای رفتارگرایی ، ارزشیابی بیشتر به نتیجه ی بازده یادگیری توجه دارد و برای تعیین میزان پیشرفت یادگیرندگان و رسیدن به هدفهای آموزشی به کار گرفته می شود.
این نوع ارزشیابی غالبا در پایان درس یا پایان یک دوره ی آموزشی اعمال می شد تامعلوم شود چه مقدار از تغییرات مورد نظر ، در اعمال و رفتار فراگیران ظاهر شده است . در اینجا فرایند تفکر و مؤلفه های آن مورد توجه قرار می گیرد و تنها پاسخ دادن به محرکهای آموخته شده ، نشانه ی یادگیری و دست یافتن به یک هدف آموزشی محسوب می شود.
ابزارهای اندازه گیری و سنجش پیشرفت یادگیری غالبا بر آزمونهای مداد و کاغذی تاکید دارد که در قالب پرسشهای کلیشه ای و حافظه ای ، یادگیری های پراکنده ی فراگیران را مورد ارزشیابی قرار می دهد.
منابع
۱ – دکتر بی آر، هرگنهان . دکتر السون ، میتواچ ، استادان دانشگاه هملاین ، ۱۳۷۶ ، مقدمه ای بر نظریه های یادگیری . ترجمه دکتر علی اکبر سیف
۲ – براون ، سالی ، هورن ، هلن ، ۱۳۸۱ . ۵۰۰ نکته چگونه کیفیت آموزشی را بهبود بخشیم .مترجم : دکتر فرخ لقا رئیس دانا . تعدادصفحات ۲۰۷
۳ – دکتر حسنی ، محمد ، دکتر احمدی ، حسین ،۱۳۸۴. ارزشیابی توصیفی الگویی نو در ارزشیابی تحصیلی
۴ – هومن ، حیدر علی ، اندازه گیری روانی و تربیتی فن تهیه تست ، تیتراژ ۵۰۰۰ ، تعداد صفحات ۳۱۰
۵ – دکتر خوی نژاد ، غلامرضا ، ۱۳۷۲ . اندازه گیری و آزمودن در تعلیم و تربیت . ناشر: چاپ انتشار مؤسسه آستان قدس رضوی ، تألیف استفن جی ، جورژ. ۱۹۹۰ ،ویلیام وایرزما ، تعداد صفحات ۵۲۰
۶ – رؤوف ،علی ، ۱۳۸۰.یاد دادن برای یاد گرفتن ، سازمان پژوهش و برنامه ریزی ، انتشارات مدرسه ، تعداد صفحات ۱۵۷
۷ – رستگار ، طاهره ، ۱۳۸۲ . ارزشیابی در خدمت آموزش . مؤسسه فرهنگی و هنری منادی تربیت ، فراهانی ، مهدی . ۱۳۸۴ . مقدمه ای بر ارزشیابی کیفی آموخته های فراگیران . ناشر : مؤسسه فرهنگی سمت
۸ – ولف ، ریچارد ، ۱۳۷۱ . ارزشیابی آموزشی . مرکز نشر دانشگاهی . ترجمه دکتر علیرضا کیا منش ، تعداد صفحات ۲۷۴.
